Ο λαϊκός ποιητής από το Κίτι Αντώνης Γαβριήλ Παπά στο LarnakaOnline (φωτογραφίες)

Της Ειρήνης Αντωνίου

Έχω την τιμή να γνωρίζω εδώ και αρκετά χρόνια τον αγαπητό σε όλους κ. Αντώνη Γαβριήλ Παπά. Ένας εξαίρετος, καλοσυνάτος και ευγενής άνθρωπος που τιμά και με το παραπάνω την Κυπριακή μας γλώσσα και παράδοση. Γνωστός πλέον σε όλους για τα πολύ ωραία του ποιήματα, τραγούδια και παραμύθια.

Σήμερα αποφάσισα να τον φιλοξενήσω στις σελίδες του LarnakaOnline, για να τον γνωρίσουν και κάποιοι που ίσως δεν τον ξέρουν.
«Νομίζω ότι οι παραδοσιακοί ποιητές μας δεν εκμεταλλεύτηκαν, όσο μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες που παρέχει η Κυπριακή ομοιοκαταληξία. Αυτό ο κ. Αντώνης το εκμεταλλεύεται καθημερινά.

Τον αποκαλώ με το μικρό όνομα γιατί νιώθω τόσο οικεία και άνετα μαζί του. Μας συνδέει μια φιλία αρκετών χρόνων. Μπορώ να πω από την αρχή της καριέρας μου.

Ας δούμε μαζί ποιος είναι όμως ο Αντώνης Γαβριήλ Παπά

Ο Αντώνης Γαβριήλ Παπά γεννήθηκε στο Κίτι της επαρχίας Λάρνακας, στις 8 Ιανουαρίου 1947. Είναι απόφοιτος του Παγκυπρίου Λυκείου Λάρνακας. Το 1975
νυμφεύθηκε τη Σταυρούλα Ευριπίδου από το Στρουμπί Πάφου, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά. Διαμένει μόνιμα με την οικογένειά του στο Κίτι. Εργάστηκε για 41 χρόνια στη Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία (ΣΠΕ) Κιτίου, αρχικά ως υπάλληλος (1967-1990) και στη συνέχεια ως Γραμματέας-Διευθυντής, από το 1991 μέχρι το 2008, οπότε και αφυπηρέτησε. Ασχολείται συστηματικά με την κυπριακή λαϊκή ποίηση και έχει στο ενεργητικό του ίσαμε σήμερα 14 ποιητικά βιβλία και θεατρικά, γραμμένα στην κυπριακή διάλεκτο, ενώ αρκετά ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί.

Τώρα να πάμε στα εξαιρετικά έργα του που τόσο λατρεύω:

2001 Που της ψυσιής τα βάθη (Λάρνακα, αυτοέκδοση)
2003 Αλήθκειες της ζωής (Λ/κα, αυτοέκδοση)
2005 Στες ρίζες της τοπολαλιάς (Λ/κα, αυτοέκδοση)
2006 Σημάθκια των τζιαιρών (με ψηφιακό δίσκο), Εκδόσεις Power Publishing, Λευκωσία
2009 Σκέδια τζιαι ποιήματα τζιαι της ζωής μηνύματα (με σχέδια του Αθηνόδωρου Γεωργίου), Εκδόσεις Power Publishing, Λευκωσία
2010 Κυπριακά παραμύθια (σε ποιητική μορφή στην κυπριακή διάλεκτο), Εκδόσεις Power Publishing. Τέσσερα κυπριακά παραμύθια, που εκδόθηκαν από τον ίδιο εκδοτικό οίκο και ως αυτοτελείς εκδόσεις, την ίδια χρονιά, ως εξής:
• Η Κουτσουκουτού (θεατρικό)
• Η Αλεπού τζιαι ο κόρακας
• Ο Σπανός τζι οι σαράντα δράτζιοι (θεατρικό)
• Ο Τυρίμος (θεατρικό)
2011 Στων μύθων μας τα χνάρκα (Κυπριακοί μύθοι), Εκδόσεις Power Publishing, Λευκωσία
2011 Η Σιονάτη τζιαι οι εφτά νάνοι, Εκδόσεις Power Publishing, Λευκωσία
2013 Τζείνα τα χρόνια τα παλιά, Εκδόσεις Power Publishing, Λευκωσία
2016 Το ψευτοβοσκαρούιν, Εκδόσεις Power Publishing, Λευκωσία

Τα Μελοποιημένα Ποιήματα του Αντώνη Γαβριήλ Παπά είναι:

Από τον Πολιτιστικό Όμιλο «Βασιλιτζιά», σε σύνθεση Κούλη Θεοδώρου: Η ζιβανία, Το άγχος της δουλειάς, Η στράτα της ζωής, Του νέου η καρκιά
Σύνθεση Αννίτας Ταλιώτου: Γλυτζιά ελευθερία, Μια μάνα με παράπονο
Σύνθεση Ευθύμιου Παπαδόπουλου: Το γέρημον τούντο κρασίν

Σύνθεση και ερμηνεία Λεόντιου Γεωργίου (25 ποιήματα):

Το φως της κυπριακής ποίησης, Της Κύπρου η τοπολαλιά, Για την Αγγελόκτιση, Γλυτζιά ελευθερία, Η λεμονιά, Αχ τιμημένη μας ελιά, Αχαριστία-το μιαλλύτερον κακόν, Το μίσος έν΄σύμβουλος κακός, Η αζούλα έν’ αρρώσκια, Η γλώσσα κόκκαλα εν έσιει, Αρχομανία, Άνθρωπος τζι ο κούφος, Ο φίλος, Σταμάτα χρόνε, Τον νου σας γιε μου να’ σιετε, Τα μωρά, η χαρά της ζωής, Το κινητόν τηλέφωνον, Κάλαντα τζιαι Φώτα, Η αγάπη έν’ ομορκιά, Ο έρωτας έν’ γιατρικόν, Ο έρωτας τζι η λογική, Γεναίκα έν’ η γιορτή σου, Η νοσοκόμα, Μάνα μητέρα και μαμά, Αφιερωμένον στον πατέρα

Σύνθεση Λεόντιου Γεωργίου και ερμηνεία από άλλους ( πέντε ποιήματα)

Τα δάση να προσέχουμεν (Τραγούδι: Παντελής Μαύρος)
Βοήθα παντοδύναμε (Παντελής Μαύρος)
Κάλαντα τζαι φώτα (Παντελής Μαύρος)
Των Χριστουγέννων μέρα (Γλαύκη Σταύρου)
Των Χριστουγέννων μήνυμα (Γλαύκη Σταύρου)

Τραγούδια στο βιογραφικό είναι μόνο 25 αλλά από τότε έχουν μελοποιηθεί και άλλα 50 από τον Λεόντιο Γεωργίου. Άρα αυτά τα 25 είναι δείγμα. Κάποια είναι:
ΑΝ ΕΣΙΕΙΣ ΜΕΣΟΝ ΘΚΙΑΒΑΙΝΝΕ
Ο ΜΑΝΤΗΣ ΡΗΓΑΣ ΤΖΙ ΑΝ ΓΙΝΕΙ
ΡΕ ΑΝΘΡΩΠΕ
ΣΤΗΝ ΝΗΣΟΝ ΤΗΝ ΜΟΙΡΑΙΑΝ
ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΝΑ ΤΗΡΟΥΜΕΝ
ΤΟ ΚΑΤΣΙΚΟΡΩΝΟΥΙΝ
ΤΟΥ ΧΩΡΚΟΥ ΜΟΥ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Διαβάστε λίγα από τα αριστουργήματα – ποιήματα του και για αρχή ένα επίκαιρο για τον κορωνοϊό

Σύγχρονοι μαυραγορήτες ( Με αφορμήν τον κορωνοΐο )
Άμα φανεί έναν κακόν ακολουθούσιν τζι’αλλα
Κάποια μπορεί τζιαί ναν μιτσιά μα τα πολλά εν μιάλα
Άκουσα τα στο ράδιον τζι’αρκεψα να φωνάζω
τζιαι που θυμόν τζιαι σύγχυσην πολλά να νευριάζω
με κάποιους που εμπορεύονται τζιαι δίχως να σκεφτούν.
αγαθά πρώτης ανάγκης παν να εκμεταλλευτούν
Φαίνεται ναν αχόρταοι τζι’αντι να σεβαστούνσιν
την δύσκολη κατάστασην τζιαι να σοβαρευτούσιν
συχνά τους καταναλωτές μεσ’τον λαιμόν πατούσιν
τζιαι δίχως ίχνος αντροπής το γαίμα τους ρουφούσιν.
Πράματα πουταν ως προκτές πέντε ευρώ τζιαι τρία
σήμερα φίλοι μου ζητούν πάνω που δεκατρία.
Μ’ακουσα τζι’αλλους να λαλούν «Θεέ μου πιον που πάμεν»
Αν συνεχίσει το κακόν εν θάχουμεν να φάμεν.
Μέτρα να πάρουν τζιαιδαμαί τα πράματα ν’αλλάξουν
τζιαι τον λαόν που δυστυχά λλίον να προφυλάξουν.

Αντώνης Γαβριήλ Παπά
Κίτι- Λάρνακα
17/03/2020

Πρέπει να συνεχίσουμεν τα μέτρα να τηρούμεν

Με σεβασμόν στα μέτρα τους τζι’ επιμονήν καμπόσην
αγάπην για τους δίπλα τους τζι’ ευθύνην άλλην τόσην.
Ούλλοι μαζίν σαν μια γροθκιά νομίζω εφροντίσαν
τζιαι τούντον κορονοϊόν λλίον εσυγκρατήσαν.
Όμως να μεν νομίσουμεν πως τάχα τον νικούμεν
τζιαι πως τα καταφέραμεν να τον απαλλακτούμεν.
Θωρούμεν τ’ αποτέλεσμαν τζιαι με χαράν λαλούμεν
πολλά καλά πηαίνουμεν τζι’ όμορφα προχωρούμεν.
Πρέπει να συνεχίσουμεν τα μέτρα να τηρούμεν
αν θέλουμεν για τα καλά χαϊριν πιόν να δούμεν.
Μάσκες τζιαι αντισυπτικά τζιαι γάντια να φορούμεν
τζιαι αποστάσεις δίμετρες πάντα μας να κρατούμεν.

Αντώνης Γαβριήλ Παπά
Κίτι – Λάρνακα
9.5.2020

Είσαι ένας ύπουλος εχθρός (κορονοϊός)

Είσαι ένας ύπουλος εχθρός αλύπητα κτυπάς μας
κανέναν εν-ι-σκέφτεσαι ούτε τζιαι αγαπάς μας.
Σαν μηχανή θεριστική μερόνυχτα θερίζεις
γέρους, παιθκιά, μεσήλικες χωρίς να ξεχωρίζεις.
Πρωθυπουργούς, μα τζιαι γιατρούς μωρά τζιαι βασιλιάες
πολλούς ετρομοκράτησες τζιαι σκότωσες σιηλιάες.
Από την Κίναν ήρτες μας διπλά αρματωμένος
σαν τον φονιάν αλύπητος τζιαι αποφασισμένος.
Αφάνισες τόσες ζωές τζι’ ακόμα συνεχίζεις
παντού να σπέρνεις πανικό τζιαι να μας βασανίζεις.
Όπλον να σε νικήσουμεν εν ήβραμεν ακόμα
να φύεις προσευχούμαστεν ούλλοι μας μ’ ένα στόμα.
Την προσευχή μας κάμνουμεν έσσω μας βαωμένοι
ανήσυχοι τζιαι σκεφτικοί τζιαι ταλαιπωρημένοι.
Να φύεις κορονοϊέ πίσω να μεν γυρίσεις
τα πλάσματα που βασανιείς ήσυχα πιον ν’ αφήσεις.

Αντώνης Γαβριήλ Παπά
Κίτι – Λάρνακα
7.4.2020

Κορονόϊος
Κύπρος θαλασσοφίλητη της Αφροδίτης γέννα
που ζησες χρόνια δύσκολα, σκληρά, βασανισμένα
χρηματιστήριον, εισβολή τζι’άλλα πολλά ακόμα
που σαν τ’ακούσεις στέκεσαι με ανοικτόν το στόμα.
Τούντα καυτά προβλήματα Κύπρος μου έζησες τα
όμως με μέτρα αυστηρά ούλλα ξεπέρασες τα.
Σήμερα άλλον πρόβλημαν ήρτεν να μας κτυπήσει
η αρρώσκια κορονόϊος τζιαί να ταλαιπωρήσει
κόσμον πολλήν, μιάλους, μιτσιούς, τζιαί την οικονομία
τζι’ουλλη μας ζούμεν με τον φόν, με σκέψεις τζι’αγωνία .
Υπεύθυνοι να πάρετε μέτρα πολλά πιο αυστηρά
Πριν πολλήνει στο νησί μας η μεγάλη συμφορά
τζιαί πριν έχουμεν θύματα τζι΄εμείς τούντην φορά
τζι’εν να σβησει πιόν για πάντα που την Κύπρον η χαρά.

ΑΝΤΏΝΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΑΠΑ
13/03/2020
Κίτι
Λάρνακα

Να το σκεφτούμεν σοβαρά

Αν δεν πολλοσκεφτούμαστεν κάποιοι τους εαυτούς μας
ας-ι-σκεφτούμεν νακουριν φίλοι μου τους δικούς μας,
τους νοσοκόμους, τους γιατρούς μα τζιαί τους στρατιώτες,
τζι’άλλους πολλούς εθελοντές γνήσιους πατριώτες
που προσπαθούν συνέχεια μες τες γραμμές τες πρώτες
να φύει ο κορονοϊός που στείσωσεν τον τόπον
χωρίς καθόλου να σκεφτούν με βάσανα, με κόπον.
Τζι’αν θέλουμεν τούντο κακόν τζι’εμεις να πολεμήσουμεν
νομίζω πιον πως εν τζιαιρός ούλλοι μας να φροντίσουμεν
λλίες ημέρες σώκλειστοι στα σπίθκια μας να ζήσουμεν
τζιαί τίποτ’εν θα πάθουμεν απλά θα ηρεμήσουμεν
ώσπου να φύει το κακόν τζι’αλλάζει η κατάσταση
τζιαι δίχως κορονοϊόν γιορτάζουμεν Ανάσταση.

Αντώνης Γαβριήλ Παπά
22/03/2020
Κίτι Λάρνακα