Γράφει η Κατερίνα Μιχαήλ
Άρχισε η αντίστροφη ημέρα των Χριστουγέννων και του καλωσορίσματος της νέας χρονιάς. Τι θα απαντούσες; Ήσουν φρόνιμο παιδάκι φέτος για να μπορείς να πάρεις το δώρο σου; Ετοίμασες το γράμμα στον Άγιο Βασίλη;
Σε μια κοινωνία πολλαπλών ερεθισμάτων και αμέτρητων παιχνιδιών τα παιδιά καλούνται να αποφασίσουν ποιο από όλα τα δώρα θα τα έκανε περισσότερο ευτυχισμένα. Αναρίθμητος ο κατάλογος κατακλύζει τις φαντασίες των παιδιών και τα πολυάριθμα θέλω.
Ποια η αξία πραγματική αξία του δώρου;
Το νόημα του «παίρνω δώρο» μας θυμίζει την αξία των δώρων που οι τρεις μάγοι πρόσφεραν στον νεογέννητο Χριστό. Ακολούθησαν με πίστη και παραχώρησαν τα δώρα τους στην ταπεινή φάτνη χωρίς να περιμένουν κανένα απολύτως αντάλλαγμα. Πίσω από την προσφορά των δώρων τους στον μικρό Χριστό κρύβονταν η πίστη, η αγάπη, η ευλάβεια και η αποδοχή.
Συχνά στις μέρες μας η αξία του δώρου ταυτίζεται με την ανταμοιβή για μια καλή συμπεριφορά ή πράξη. Η αξία του δώρου παίρνει ανταλλακτική αξία αφού κρίνεται με το πόσο φρόνιμο ήταν το παιδί κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Ακριβώς εδώ όμως ακολουθούν άλλα επιμέρους ερωτήματα, τα οποία είτε συγχέουν ακόμη περισσότερο είτε επιβεβαιώνουν τα παιδιά. Τι συμβαίνει αν ένα παιδί είναι όντως πολύ φρόνιμο, σύμφωνα πάντα με τα δεδομένα των γονιών του αλλά οι γονείς δεν έχουν οικονομική ευχέρεια και το δώρο θεωρηθεί μικρό; Με ποια χρηματική αξία ένα δώρο θα ήταν επαρκές για ένα φρόνιμο παιδί; Με ποιο κριτήριο ένα παιδί είναι φρόνιμο; Αν καταλήξουμε στον κατάλογο κριτηρίων που ένα παιδί είναι φρόνιμο, τότε τι μηνύματα παίρνει ένα παιδί που δεν είναι αρκετά φρόνιμο αλλά λαμβάνει ακριβά δώρα; Αν θέλουμε να εμβαθύνουμε ακόμη περισσότερο τι συμβαίνει με τα παιδιά που παίρνουν πολύ ωραία δώρα αλλά συναισθηματικά δεν είναι δεμένα με τους γονείς τους; Τελικά ποιο είναι το μέτρο;
Όμως η αξία του δώρου βασίζεται στην συναισθηματική αξία της αποδοχής και της αγάπης. Αυτής της αγάπης που θυμίζει το μακρινό ταξίδι των μάγων για την εναπόθεση δώρων. Της αγάπης που το μόνο αντάλλαγμα είναι η αγάπη. Το χαμόγελο που θυμίζει εκείνη την όμορφη και γνωστή χριστουγεννιάτικη ιστορία του Εμπενιζερ Σκρουτζ που από τσιγκούνης και στριφνός γέρος μεταμορφώθηκε σε χαμογελαστό, καλόκαρδο και απλόχερά ηλικιωμένο που χάριζε χωρίς να περιμένει καμιά ανταπόδοση. Η καρδιά του γέμιζε μετρώντας χαμόγελα και όχι δώρα ή λεφτά.
Η μαγεία των Χριστουγέννων βρίσκεται στην εγγύτητα, τη ζεστασιά της αγκαλιάς, τον χρόνο που αφιερώνουμε στους δικούς μας σημαντικούς ανθρώπους και της αποδοχής χωρίς κριτήρια. Εξάλλου ακόμη και ο Χριστός γεννήθηκε σε μια ταπεινή φάτνη και όλο το μεγαλείο της Γέννησης Του βρισκόταν στην ταπεινότητα.
Τι θα φέρει όμως ο Άγιος Βασίλης; Τα όμορφα ξωτικά για ποιον θα δουλέψουν;
Ακόμη ένα δύσκολο ερώτημα που στις μέρες μας είναι συνδεδεμένο με την «ευτυχία» των υλικών αγαθών. Ακόμη όμως και στις μέρες μας πολλοί άνθρωποι έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση, άπορα παιδιά υπάρχουν στα σχολεία μας και οικογένειες που δυσκολεύονται ακόμη και για το απλό γιορτινό τραπέζι.
Ποιος χαμογελαστός Άγιος Βασίλης που αγαπά τα παιδιά θα έκανε οικονομική διάκριση στα δώρα του; Κι αν αυτός ο Άγιος πραγματικά θα μπορούσε να κάνει διάκριση δεν θα ήταν πιο δίκαιο να έδινε στα άπορα παιδιά περισσότερα δώρα ή πιο ακριβά; Τι είδους Άγιος είναι αυτός;
Μέσα στο πνεύμα της προσφοράς και της αγάπης το δώρο του Αγίου Βασίλη θα ήταν λειτουργικό εάν στηριζόταν στην απλότητα. Ένα δώρο που κάθε παιδί θα μπορούσε να βρει κάτω από το δέντρο. Έτσι όταν θα επιστρέψουν τα παιδιά στα σχολεία θα έχουν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους χωρίς διακρίσεις. Ένας Άγιος Βασίλης που πρόσφερε σε όλους περίπου το ίδιο δώρο και που τελικά όλοι τον θυμούνται με αγάπη.
Είναι φυσικό να προβληματίζονται κάποιοι…Εάν εγώ θέλω να αγοράσω στο παιδί μου ένα ακριβό δώρο δεν μπορώ; Η απάντηση είναι φυσικά και μπορείς. Μπορείς να αγοράσεις οποιοδήποτε δώρο θα σε έκανε χαρούμενο σαν γονέα. Να το προσφέρεις στο παιδί σου μέσα από την καρδιά σου και εξηγώντας στο παιδί σου ότι αυτό αποτελεί το δώρο που εσύ διάλεξες με όλη σου την αγάπη για το ίδιο.
Να θυμάστε το περιτύλιγμα δεν κάνει τη διαφορά στο περιεχόμενο. Κανένας δεν θυμάται το περιτύλιγμα που έκανε κομμάτια για να ανοίξει το δώρο. Για εμένα προσωπικά η αξία του δώρου δεν είναι η απόλυτη χρηματική αξία αλλά η συναισθηματική που προκύπτει μέσα από την καθημερινή ζωή και κορυφώνεται τα Χριστούγεννα.
Τέλος να θυμάστε ότι η μαγεία ξυπνά με μια χριστουγεννιάτικη συνταγή που έχει ως συστατικά την αγάπη, την αλληλεγγύη, τη συμπόνια και φυσικά τα χαμόγελα. Όπως το χαρακτηριστικό Χο Χο Χο του Αγίου Βασίλη που γεμίζει τις καρδιές μας με χαμόγελα.
Κατερίνα Μιχαήλ
Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Συμβουλευτική Ζευγαριών, Συμβουλευτική Γονέων, Ψυχοθεραπεία Παιδιών και Εφήβων, EFTA / ECP
Συνεργάτης Κέντρου Οικογενειακής Θεραπείας Συστημικού Ινστιτούτο Κύπρου
