Γράφει η Χρυστάλλα Μωϋσέως
Τον Νοέμβριο του 2012 μπαίνει για πρώτη φορά στις ζωές μας το κλασικό -πλέον- αριστούργημα της Κάθριν Κέιβ «Το Κάτι Άλλο». Ένα παραμύθι ύμνος στην διαφορετικότητα, που με απίστευτη ταχύτητα εισέβαλε στην καθημερινότητα κάθε εκπαιδευτικού, εισέβαλε σε πανεπιστημιακά προγράμματα, εισέβαλε στις καρδιές των γονιών που μεγάλωναν παιδιά «αλλιώτικα».
Ένα παραμύθι φάρος, να εκπέμπει επιτέλους το φως της ελπίδας για αλλαγή. Το μόνο που χρειαζόταν από μέρους μας, ήταν να το ακολουθήσουμε.
Έχουν περάσει 12 χρόνια από την ημέρα που «Το Κάτι Άλλο» αγκαλιάστηκε στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, από τους γύρω του. Σ’ αυτά τα 12 χρόνια όμως, πολλά παιδιά εντός του κυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος εξακολουθούν να παραμένουν στο περιθώριο. Ταμπελώνονται, στοχοποιούνται, απομονώνονται, εκδιώκονται. Αντιμετωπίζονται από τους άλλους γονείς ως απειλή προς τα παιδιά τους και από τους εκπαιδευτικούς τους ως εμπόδιο στην εύρυθμη λειτουργία της τάξης τους.
Υπάρχουν ακόμα ιδιωτικά νηπιαγωγεία που «ανέχονται» την διαφορετικότητα, τόσο όσο χρειάζεται για να εξασφαλίσουν μια φωτογραφία, μια δημοσίευση, ένα «καλό όνομα» που θα φροντίσει η λίστα των εγγραφών τους να παραμένει πλήρης, και τα ταμεία τους να παραμένουν γεμάτα. Υπάρχουν ακόμα διευθυντές και ιδιοκτήτες που προσπαθούν να «γλιτώσουν» από το «βάρος» της διαφορετικότητας φορτώνοντας την πότε διακριτικά και έμμεσα και πότε επιτακτικά, στο δημόσιο. Υπάρχουν ακόμα εκπαιδευτικοί που θα παλέψουν για να ΜΗΝ έχουν στην τάξη τους παιδιά με «βεβαρυμμένο» ιστορικό. Εκπαιδευτικοί που όταν τελικά «υποχρεωθούν» να «φορτωθούν» τα παιδιά αυτά, φορτωμένοι και οι ίδιοι με προκαταλήψεις, αρνούνται να δώσουν κάτι περισσότερο από όσο απαιτεί το συμβόλαιο με τα καθήκοντα που υπέγραψαν. Υπάρχουν ακόμα «ειδικοί» που επιμένουν να μιλούν για το «χειριστικό» παιδί. «Ειδικοί» που επιμένουν να προσπαθούν να διορθώσουν το πρόβλημα χρησιμοποιώντας πίνακες επιβράβευσης και συνεπειών. Υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο κενό στις γνώσεις κι ένα, ακόμα μεγαλύτερο στον τρόπο που οι γνώσεις αυτές γίνονται πράξεις.
Το δικό μου «Κάτι Άλλο» ήρθε στον κόσμο τον Φεβρουάριο του 2020. Τέσσερα χρόνια μετά τον ερχομό του θα βίωνε το «δεν ανήκεις», έτσι όπως το βίωσε το γλυκό πλασματάκι του παραμυθιού της Κάθριν Κέιβ. Το τέλος της ιστορίας του, λιγότερο εμπνευσμένο και αισιόδοξο. Το δικό μου «κάτι άλλο» δεν αγκαλιάστηκε ποτέ από αυτούς που το ίδιο αγάπησε και εμπιστεύτηκε κατά την ένταξη του στο εκπαιδευτικό σύστημα. Το άρθρο αυτό όμως δεν αποτελεί απόπειρα εκδίκησης ή δημόσιου διασυρμού συγκεκριμένου σχολείου ή συγκεκριμένων εκπαιδευτικών. Δεν αποτελεί απάντηση σε τελεσίγραφα και απειλές για νομικές κυρώσεις. Το άρθρο αυτό δεν αφορά μονάχα το δικό μου παιδί. Το άρθρο αυτό αφορά όλους μας.
Αφορά τον κάθε γονιό «αλλιώτικων» παιδιών, που θέλει να αλλάξει το σύστημα προς το καλύτερο. Τον κάθε γονιό «φυσιολογικών» παιδιών, που θέλει να μάθει να αποδέχεται, να συμπεριλαμβάνει, να ενσυναισθάνεται. Αφορά τον κάθε ιδιοκτήτη, διευθυντή, εκπαιδευτικό που θέλει να φανεί αντάξιος της εμπιστοσύνης που τόσοι γονείς και τόσα παιδιά του έδειξαν. Αφορά ακόμα και τον οποιονδήποτε καλείται να διδάξει το οτιδήποτε σε ένα παιδί: τον ψυχολόγο, τον λογοθεραπευτή, τον εργοθεραπευτή, τον δάσκαλο ειδικής αγωγής.
Το άρθρο αυτό γράφεται για να τονίσει την σημασία της αλλαγής στον τρόπο δράσης, όχι ως αντίδρασης ή αντίστασης, αλλά ως αγάπης προς το «φύσει καλό» παιδί. Γιατί όλα τα παιδιά που υπάρχουν πάνω σε αυτό τον πλανήτη είναι «φύσει καλά». Είναι καιρός οι έντονες συμπεριφορές που «ξεβολεύουν» να σταματήσουν να αντιμετωπίζονται με γωνιές της σκέψης, με απόσυρση ανταμοιβών, με άμεσες ή έμμεσες προσβολές και αποξένωση. Είναι καιρός η κάθε συμπεριφορά να ξεκινήσει να αντιμετωπίζεται με περιέργεια και άνευ όρων αγάπη. Γιατί είτε το πιστεύετε είτε όχι, αυτή είναι η μόνη αποτελεσματική οδός οριοθέτησης.
Η δική μας προσωπική περιπέτεια, δεν τελειώνει εδώ. Στο δικό μας παραμύθι υπάρχουν ακόμα κενές σελίδες που περιμένουν να γεμίσουν. Η δική μας εμπειρία δεν έγινε καταδίκη. Έγινε ανάγκη το φως του φάρου της αλλαγής να λάμψει πιο έντονα. Έγινε η αιτία να δημιουργηθούν προγράμματα όπως το «Εκπαιδεύοντας τον Εκπαιδευτικό» που στόχο έχει την εκμάθηση εναλλακτικών τρόπων αντιμετώπισης δυσκολιών εντός της σχολικής τάξης και είναι διαθέσιμο για όλα τα νηπιαγωγεία ανά το παγκύπριο που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν. Αιτία να γεννηθεί το «Γονείς ‘αλλιώς’», ένα όμορφο ταξίδι κατά τη διάρκεια του οποίου ο κάθε γονιός ανακαλύπτει πολλά για τον εαυτό του, για το παιδί του και για την μεταξύ τους σχέση μετατρέποντας την γονεϊκότητα σε κάτι αδιανόητα ευχάριστο. Έγινε η αιτία για πολλές διαλέξεις, πολλά βιωματικά εργαστήρια και πολλά παιδικά παραμύθια που βρίσκονται καθ οδόν.
Η δική μας προσωπική περιπέτεια και η ανάγκη για δράση (όχι αντίδραση, ούτε αντίσταση), ας γίνει η αιτία να δημιουργηθεί μια κοινότητα γονέων, εκπαιδευτικών, ανθρώπων, που βλέπουν ή που θέλουν να δουν το φως και που μαζί θα αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο, για το κάθε παιδί. Έτσι κι αλλιώς, ο κόσμος τους ανήκει.
