Τον πιο πάνω τίτλο από το διήγημα του Αντώνη Σαμαράκη δανείζομαι για να στεγάσω τις σκέψεις, τους προβληματισμούς, τις ανησυχίες και τις – ελάχιστες ομολογώ – προσδοκίες μου για το νέο χρόνο.
Μέσα στην αβεβαιότητα, το άγχος και τον τρόμο που σπέρνει παντού και ακάθεκτος ο κορωνοϊός ( Covid 19), εμείς εδώ στην Κύπρο αντιμετωπίζουμε και άλλους ιούς που όλοι μαζί συνθέτουν την εικόνα μιας κοινωνικής, εθνικής, πολιτικής, ηθικής , θεσμικής και εθνικής πανδημίας.
Με μόνη την διαφορά , σε σύγκριση με την πανδημία του κορωνοϊού, για τους υπόλοιπους ιούς που μαστίζουν εδώ και δεκαετίες τη χώρα μας δεν συστάθηκε – και συνεπώς δεν υπάρχει – καμμιά επιδημιολογική ομάδα που να εγκύψει πάνω στα προβλήματα, να τα μελετήσει προσεκτικά, μόνιμα και μακροχρόνια, και να προτείνει λύσεις και συστάσεις για την αντιμετώπισή τους.
Ωστόσο είναι χρήσιμο να επιχειρήσουμε ένα αδρομερή απολογισμό, να ιχνηλατήσουμε τη δημόσια ζωή μας, να παραδεχτούμε λάθη, παραλείψεις και κακούς υπολογισμούς και να σταθμίσουμε την περαιτέρω πορεία μας: Με θάρρος, τόλμη, παρρησία αλλά προπάντων με ειλικρίνεια και αυτογνωσία.
Ας δούμε τους κυριότερους ιούς που μας κατατρώγουν και μας πλήττουν θανάσιμα.
Κοινωνικός ιός
Η κοινωνία μας παραπαίει γενικά μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Ελλείπει παντελώς ένας μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός Κοινωνικής Πολιτικής ο οποίος να είναι ικανός να προλαβαίνει και να αποσοβεί τα κοινωνικά προβλήματα παρά να παρεμβαίνει την τελευταία στιγμή πυροσβεστικά και αμήχανα για να προσφέρει πρόχειρες και επιφανειακές λύσεις.
Η νεανική παραβατικότητα και οι απαράδεκτες συμπεριφορές και νοοτροπίες στα δημόσια σχολεία της χώρας μας, οι ανηθικότητες και τα στυγερά εγκλήματα συνιστούν μόνο μια παραφυάδα της ευρύτερης κοινωνικής αποχαύνωσης.
Η σύσταση και λειτουργία ενός κοινωνικού παρατηρητηρίου, κατά το πρότυπο του Εθνικού Συμβουλίου, για την συστηματική έρευνα των κοινωνικών φαινομένων και την υποβολή εμπεριστατωμένων και εφικτών προτάσεων και εισηγήσεων ίσως βοηθήσει στην πρόληψη αντί της καταστολής εγκληματικών και ανήθικων συμπεριφορών.
κομματικός –πολιτικός ιός
Ενώ η μακροχρόνια και καλοσχεδιασμένη τακτική και στρατηγική του βαθέως κράτους της τουρκίας υλοποιείται με μαθηματική ακρίβεια από τον Ισλαμοφασίστα Ερντογάν και τον εγκάθετό του στην Κύπρο γκρίζο λύκο Ερσίν Τατάρ, εμείς εδώ στο ακρωτηριασμένο κορμί της Πατρίδας μας «περί άλλων τυρβάζομεν».
Μικροπολιτικές και κομματικές έριδες, προσωποπαγείς νοοτροπίες, αυταρχικές συμπεριφορές, πολιτικές ασυνέπειες και ανακολουθίες και έλλειψη στοιχειώδους συναντίληψης, συναίνεσης και συμπόρευσης των κομματικών ηγεσιών μας, δεν επέτρεψαν για δεκαετίες τη χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής και ενός στοιχειώδους σχεδιασμού για την αντιμετώπιση της τουρκικής βουλιμίας που στοχεύει στην μακροπρόθεσμη κατάληψη όλης της Πατρίδας μας και την οριστική εξάλειψη του Ελληνισμού στην Κύπρο.
Έστω και τώρα, την υστάτη στιγμή, ενώπιον των εσχάτων κινδύνων, οι πολιτικές – κομματικές ηγεσίες του τόπου οφείλουν, σε πλήρη συνεννόηση και συστράτευση με την Ελλάδα, να χαράξουν μια κοινή γραμμή πλεύσεως ως την ύστατη προσπάθεια για τη διάσωση του Κυπριακού Ελληνισμού.
Ηθικός ιός
Μέσα στη μακροχρόνια πορεία επιβίωσης μας – και ιδιαίτερα από το 1974 μέχρι σήμερα- θέσαμε ως πρωταρχικό μέλημά μας την οικονομική μας ανόρθωση και την υλική μας ευημερία.
Ο εύκολος πλουτισμός, ο κοινωνικός μιμητισμός, η οικονομική απληστία, η φαντασία και επιδειξιομανία , μας αφαίρεσαν την αίσθηση του μέτρου και μας οδήγησαν σε απίστευτες πράξεις, νοοτροπίες και συμπεριφορές.
Η ηθική σήψη εκτείνεται μέχρι και στα ανώτερα στρώματα των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών ηγεσιών μας – ακόμα και των Εκκλησιαστικών μας ηγητόρων – με αποτέλεσμα να απωλέσουμε τα πρότυπα ηγεσίας τα οποία ώφειλαν να είναι οι καθοδηγητές και οι άφθαρτοι σημαιοφόροι μας.
Όλοι οι προσβληθέντες από τον ιό αυτό – είτε συμπτωματικοί είτε ασυμπτωματικοί – οφείλουν να εισέλθουν εθελούσια στο θάλαμο της εντατικής θεραπείας και να εξέλθουν τότε και μόνον όταν θα μπορούν να αντικρύζουν το λαό κατάματα.
Το mea culpa , τόσο λεκτικά, όσο και στην αλλαγή συμπεριφορών και αντιδράσεων είναι το ελάχιστο οφειλόμενο χρέος προς τον λαό που είτε τους εξέλεξε, είτε τους ανέχεται.
Θεσμικός ιός
Η κατασταφείσα κλίμακα των ηθικών αξιών της Πολιτείας μας , επηρέασε αναπόφευκτα και τους θεσμούς οι οποίοι κλήθηκαν να την υπηρετούν .
Η προσφάτως εκδηλωθείσα «σύγκρουση» μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Γενικού Εισαγγελέα αφ’ ενός και του Γενικού Ελεγκτή αφ’ ετέρου, ούτε κεραυνός εν αιθρία ήταν, αλλά ούτε και πρωτοφανές επεισόδιο στη Δημόσια ζωή της Κυπριακής Δημοκρατίας υπήρξε.
Θα θυμίσω απλά τη σύγκρουση Κυβερνήσεων με Διοικητές της Κεντρικής Τράπεζας, αντιπαραθέσεις μεταξύ Γενικού Εισαγγελέα και Κυβερνήσεως, συγκρούσεις μεταξύ Γενικού και Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα κτλ κτλ.
Απλά όλα αυτά, και τόσα άλλα – ων ούκ έστι αριθμός – καταμαρτυρούν ότι η δύσμοιρη Κυπριακή Δημοκρατία υπέφερε και υποφέρει από ανίατες ασθένειες με θανατηφόρους και μεταλλαγμένους ιούς χωρίς ποτέ να καταστεί δυνατή η συγκρότηση, λειτουργία και αποδοτική προσφορά μιας «επιδημιολογικής ομάδας».
Ο Πολιτικός ιός του Κυπριακού
Μέσα στο θλιβερό σκηνικό που πολύ αδρομερώς περιέγραψα στις πιο πάνω ενότητες, δεν είναι τυχαίο που οι πολιτικές που ακολούθησαμε στο Κυπριακό χαρακτηρίζονται από αστάθεια, ασάφειες στους στόχους και τις επιδιώξεις, παλινδρομήσεις και υπεκφυγές στην αντιμετώπιση των εξελίξεων , χωρίς να γνωρίζουμε τί θέλουμε, ποιά τα όρια των υποχωρήσεων και ποιά η έκταση των ανοχών και των αντοχών μας.
Ζητείται λοιπόν ελπίς.
Για τη σωτηρία και την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού.
Για το ειρηνικό μέλλον των παιδιών και των εγγονιών μας.
Για την διάσωση και την ευημερία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ανδρέας Μορφίτης
Αντιπρόεδρος Κεντρικού Συμβουλίου του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ)