Τη σημαντική προοπτική και μεγάλη δυναμική της αιολικής και ηλιακής ενέργειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής (ΑΜΜΑ) έως το 2050 αποκαλύπτει μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου (ΙΚυ) και δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Science of the Total Environment, επισημαίνοντας ότι η περιοχή θα μπορούσε να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της αυξανόμενης ενεργειακής της ζήτησης, μέσω Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.
Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του Ινστιτούτου, η έρευνα, η οποία βασίζεται σε ένα μοντέλο μετεωρολογικών και ατμοσφαιρικών χημικών προβλέψεων, παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το τεχνικό δυναμικό των ΑΠΕ σε όλες τις χώρες της ΑΜΜΑ, ενώ χαρτογραφώντας τα ωριαία προφίλ παραγωγής, ανά πηγή και χώρα, με προσομοίωση από το 2015 έως το 2050, η μελέτη εντοπίζει πιθανά ενεργειακά πλεονάσματα και ελλείμματα σε ολόκληρη την περιοχή.
Συμπληρώνεται ότι παράλληλα, η μελέτη αναγνωρίζει τέσσερα κυρίαρχα πρότυπα παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τους διαχειριστές ενεργειακών συστημάτων, αναφέροντας για παράδειγμα ότι η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες για απρόσκοπτη ενσωμάτωση στο δίκτυο, αφού παρουσιάζει σχεδόν συνεχές δυναμικό αιολικής ενέργειας.
Σύμφωνα με τα κυριότερα ευρήματα της μελέτης, το 89% της προβλεπόμενης ζήτησης ενέργειας στην περιοχή ΑΜΜΑ, μέχρι το 2050, θα μπορούσε να καλυφθεί από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μεγάλης κλίμακας, προβλέποντας μάλιστα ότι η Αίγυπτος θα αναδειχθεί σε «υπερδύναμη παραγωγής ενέργειας», με δυνατότητα να επιτύχει πλεονάζουσα παραγωγή ενέργειας 76 GW ανά ώρα και να καταστεί κόμβος ΑΠΕ στην περιοχή.
Αναφορικά με την Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία, αναφέρεται ότι οι ηλιακοί πόροι είναι ιδιαίτερα προβλέψιμοι, αν και με σημαντική μεταβλητότητα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, προσθέτοντας ότι η Κύπρος αναμένεται να χρειαστεί χωρητικότητα αποθήκευσης, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ιράν ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ελλείμματα ηλεκτρικής ενέργειας εάν βασιστούν αποκλειστικά στις ΑΠΕ.
Συνολικά, σημειώνεται ότι το δυναμικό αιολικής ενέργειας είναι γενικά χαμηλό, με περιορισμένες μόνο περιοχές που πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια ταχύτητας ανέμου, με χώρες όπως η Κύπρος, το Ισραήλ και ο Λίβανος να έχουν μόνο 2-6 τοποθεσίες δικτύου που πληρούν τα καθορισμένα πρότυπα, ενώ αντίθετα η Ελλάδα, το Ομάν, και η Υεμένη έχουν τις υψηλότερες δυνατότητες για εκμετάλλευση υπεράκτιων σταθμών αιολικής ενέργειας.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο συγκεκριμένα, αναφέρεται πως η νήσος παρουσιάζει μια ισχυρή αντίστροφη σχέση μεταξύ αιολικής και ηλιακής ενέργειας και απαιτεί λύσεις αποθήκευσης ενέργειας, παρουσιάζει δηλαδή ένα μοτίβο παραγωγής ανέμου σε σχήμα V που χαρακτηρίζεται από μια θετική συνάρτηση, με την κατώτατη παραγωγή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού να εμφανίζεται μεταξύ 09:00 και 12:00, σε έντονη αντίθεση με την αιχμή μεταξύ 21:00 και 03:00.
Αντίστοιχα, η παραγωγή ηλιακής ενέργειας κορυφώνεται μεταξύ 10:00 και 16:00, δημιουργώντας μια σαφή αντίστροφη σχέση μεταξύ των δύο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μια σχέση που γίνεται περαιτέρω εμφανής καθώς η βέλτιστη συνδυασμένη απόδοση ΑΠΕ απαντάται μόνο για 2-3 εβδομάδες ετησίως, ενώ περισσότεροι από 3 μήνες παρουσιάζουν χαμηλή απόδοση, κυρίως κατά τους φθινοπωρινούς μήνες και μεταξύ 03:00-06:00.
Η ισχυρή αντίστροφη σχέση μεταξύ των πηγών αιολικής και ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας που παρατηρείται στην Κύπρο μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ολική παραγωγή σε δύο σημεία καμπής, όταν η παραγωγή αιολικής ενέργειας αρχίσει να μειώνεται και πριν η ηλιακή ακτινοβολία αρχίζει να αυξάνεται, και αντίστροφα, δημιουργώντας την ανάγκη για βραχυπρόθεσμα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, συμπληρώνεται σχετικά.
Σύμφωνα με τον πρώτο συγγραφέα της μελέτης, υποψήφιο διδάκτορα Παντελή Κυριακίδη, τα ευρήματα της μελέτης υποδεικνύουν το δυναμικό μετασχηματισμού για την περιοχή ΑΜΜΑ, με τη δυνατότητα επτά χωρών να γίνουν καθαροί εξαγωγείς ενέργειας μέχρι το 2050.
Σημειώνει ταυτόχρονα ότι είναι επιτακτική ανάγκη οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να λάβουν υπόψη τις συμπληρωματικές και αναπληρωματικές σχέσεις μεταξύ της παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας, καθώς και τις εποχιακές διακυμάνσεις, για τον αποτελεσματικό ενεργειακό σχεδιασμό.
ΚΥΠΕ
