Γράφει η Κατερίνα Μιχαήλ
Η συντροφική σχέση αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή σχέσης αφού δεν υπάρχουν δεσμά συγγένειας. Έτσι η συντροφική σχέση «κινδυνεύει» πάντα από θάνατο δηλαδή από χωρισμό.
Οι σύντροφοι πολλές φορές αλληλοκατηγορούνται ανοικτά ή καλυμμένα (μέσω τρίτων) για τα παράπονα , τις συνήθειες ή την συμπεριφορά του/ συντρόφου. Καμία συντροφική σχέση είναι δεδομένο πως δεν είναι δεδομένη.
Το ερώτημα που δημιουργεί χάος και απόσταση στις συντροφικές σχέσεις είναι το «γιατί δεν χωρίζω;». Όταν ένας σύντροφος θέτει το πιο πάνω ερώτημα ταυτόχρονα τείνει να απομακρύνεται συναισθηματικά από τον σύντροφο του αφού τονίζει τα αρνητικά του συντρόφου και τα τοποθετεί κάτω από μεγεθυντικό φακό. Στη συνέχεια η συναισθηματική απομάκρυνση φέρνει την συμπεριφοριστική απόσταση.
Αν αντιστραφεί το πιο πάνω ερώτημα στο «γιατί μένω;», τότε προκύπτουν όλα τα αποθέματα τόσο του συντρόφου όσο και της σχέσης. Η μακροχρόνια σχέση μοιάζει με μια ξεχωριστή οντότητα ανάμεσα στους συντρόφους. Δηλαδή ο κάθε σύντροφος είναι ένα ξεχωριστό πρόσωπο και η σχέση ξεχωριστό πρόσωπο. Έτσι όταν οι σύντροφοι τείνουν από τη μια να αλληλοκατηγορούνται από την άλλη καλούνται να σκεφτούν τη σχέση τους σαν μια ξεχωριστή οντότητα και η οποία χρειάζεται φροντίδα. Το θέμα δεν είναι τι κάνει ή δεν κάνει ο ένας σύντροφος για τον άλλο αλλά που ο κάθε σύντροφος προσφέρει στη σχέση.
Επίσης η επικοινωνία μεταξύ των συντρόφων αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη διατήρηση της σχέσης τους. Η άποψη ότι τα ζευγάρια όταν συγκρούονται επικοινωνούν είναι λανθασμένη. Η σύγκρουση δεν μπορεί να θεωρηθεί επικοινωνία αφού η σύγκρουση εμπεριέχει την αλληλοκατηγορία (στο εσύ τι κάνεις ή δεν κάνεις, λες ή δεν λες, είσαι ή δεν είσαι) και όχι την πραγματική επικοινωνία αναγκών, συναισθημάτων και σκέψεων. Παράλληλα πολλές φορές στις συγκρούσεις ανοίγεται το μέτωπο της ιστορίας του ζευγαριού, προηγούμενα λάθη ή συμπεριφορές που πλήγωσαν. Το παρελθόν ανήκει μόνο στο παρελθόν και αυτό είναι ένα γεγονός το οποίο δεν αλλάζει. Η ενασχόληση του ζευγαριού με το παρελθόν οδηγεί σε αδιέξοδα.
Επιπρόσθετα μια συντροφική σχέση χρειάζεται να έχει κοινούς στόχους καθώς και κάποια κοινά ενδιαφέροντα (όχι όλα). Σε αυτό το σημείο σημαντικό είναι ο κοινός στόχος να μην είναι μόνο να «μεγαλώσουμε τα παιδιά». Δεν «είμαστε μαζί» γιατί είναι τα παιδιά …σε κάποια φάση τα παιδιά θα μεγαλώσουν και το ζευγάρι που θα βρίσκεται όταν θα ξανασυναντηθεί; Έτσι κι αλλιώς όταν το ζευγάρι είναι καλά μαζί αυτό φέρνει θετικό αντίκτυπο στα παιδιά. Ένας κοινός χώρος και χρόνος στο ζευγάρι φέρνει ασφάλεια στη σχέση π.χ. μια κοινή συζήτηση, ένα χόμπι, μια τελετουργία.
Κλείνοντας οι σύντροφοι καλούνται να σέβονται ο ένας τον ίδιο. Δεν υπάρχει ταύτιση σε δύο συντρόφους. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός με διαφορετικά βιώματα, συναισθήματα, σκέψεις και καλείται ο κάθε σύντροφος να σεβαστεί τη διαφορετικότητα του συντρόφου του. Η τάση να θέλει ο ένας σύντροφος να αλλάξει τον σύντροφο του στα πρέπει και στα θέλω του παρεμβαίνει στο κομμάτι του σεβασμού και κατ’ επέκταση της αποδοχής. Η περιφρόνηση και η ταπείνωση του συντρόφου από τον σύντροφο αποτελεί αιτία μαρασμού της σχέσης αφού ο σύζυγος που ταπεινώνεται νιώθει μη ικανός να δώσει χαρά στον σύντροφο του.
Τα ζευγάρια συχνά καταφθάνουν στο γραφείο ενός ειδικού όταν νιώσουν τον κίνδυνο του «χωρίζω». Είναι τεράστιας σημασίας τα ζευγάρια να ζητούν βοήθεια όταν νιώσουν την απομάκρυνση και όταν νιώσουν την επικοινωνία τους να εγκλωβίζεται. Κι ας μην ξεχνάτε έχει τεράστια σημασία με τον σύντροφο να υπάρχει χιούμορ, να υπάρχει το άγγιγμα και η εγγύτητα καθώς και οι διορθωτικές στάσεις σε περιπτώσεις λαθών. Το ότι «είμαστε μαζί» σημαίνει πως είμαστε για να περνάμε καλά. Με βάση αυτή την συνθήκη του να περνάμε καλά είναι δύναμη να μπορώ να ζητώ βοήθεια όταν η συνθήκη παραβιάζεται.
Κατερίνα Μιχαήλ
Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος Ζευγαριών
ΠΣΨΘ / ECP / EFTA
Τηλ.96409488
