Προς τροποποίηση ο νόμος για τις διαδηλώσεις – Πού εντοπίζονται οι διαφωνίες

Πολύ κοντά βρίσκεται η θέση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης με την τροποποιητική πρόταση νόμου της Ειρήνης Χαραλαμπίδου, αναφορικά με τον νόμο για τις διαδηλώσεις, μετά τη νομική γνωμάτευση του ΟΑΣΕ, σύμφωνα με όσα ακούστηκαν τη Δευτέρα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών.

Το ΑΚΕΛ, με πρόταση νόμου των Βουλευτών Άριστου Δαμιανού, Γιώργου Κουκουμά και Ανδρέα Πασιουρτίδη, πρότειναν την κατάργηση του εν λόγω νομοσχεδίου, με τον κ. Πασιουρτίδη να σημειώνει, εντός της Επιτροπής, ότι πρόκειται για νομοθεσία που καταπατά συνταγματικά και ατομικά δικαιώματα και θέτει υπέρμετρους όρους και προϋποθέσεις σε όσους προτίθενται να διαδηλώσουν. «Μετά τη γνωμάτευση ΟΑΣΕ, είναι τόσο μεγάλες οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν, που το ιδανικό θα ήταν να καταργηθεί», ανέφερε, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι αν υπάρχει πρόθεση δραστικών αλλαγών εκ μέρους της εκτελεστικής εξουσίας, μπορεί να βρεθεί κοινή συνισταμένη.

Από την πλευρά της, η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, παρουσιάζοντας την τροποποιητική πρόταση νόμου που υπέβαλε, δήλωσε ότι η πρότασή της στηρίζεται στις εισηγήσεις που προτείνει ο ΟΑΣΕ, προκειμένου η νομοθεσία να γίνει συμβατή με τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εκ μέρους του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η Διευθύντρια του Τομέα Δικαιοσύνης, Φαίδρα Γρηγορίου, ανέφερε ότι από τον Σεπτέμβριο που δημοσιοποιήθηκε η γνωμάτευση του ΟΑΣΕ, το Υπουργείο τη μελέτησε και ανακοίνωσε γραπτώς την προθυμία του να συζητήσει το θέμα της νομοθεσίας, στη βάση της γνωμάτευσης του ΟΑΣΕ.

Σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία και με εμπειρογνώμονες, ανέφερε ότι το Υπουργείο ετοίμασε νομοσχέδιο, με βάση τις εισηγήσεις του διεθνούς οργανισμού, στο οποίο ενσωμάτωσε και τα σχόλια της Αστυνομίας, ενώ αναμένει τη θέση της Επιτρόπου Νομοθεσίας και της Επιτρόπου Διοικήσεως για να προχωρήσει. «Αυτό που ετοιμάσαμε μοιάζει αρκετά με την πρόταση νόμου της κ. Χαραλαμπίδου», ανέφερε.

Η κ. Γρηγορίου σημείωσε ότι οι αλλαγές που επιφέρει το νομοσχέδιο που ετοιμάζει το Υπουργείο «διασαφηνίζει όρους και προϋποθέσεις που από τις συνεδριάσεις της Επ. Νομικών, εμείς τα θεωρήσαμε δεδομένα και ίσως είναι εκ του περισσού να μπουν στον νόμο». Έφερε ως παράδειγμα τη διασαφήνιση ότι ο διοργανωτής των διαδηλώσεων δεν ευθύνεται για κάτι, «από τη στιγμή που ο νόμος δεν προέβλεπε κυρώσεις, ήταν δεδομένο για εμάς ότι δεν ευθύνεται. Είμαστε θετικοί να ξεκαθαρίσουμε τα ζητήματα», επισήμανε.

Σημείωσε ότι, σε σχέση με την πρόταση της κ. Χαραλαμπίδου, το Υπουργείο εξακολουθεί να διαφωνεί σε 2-3 σημεία. Επιγραμματικά, αναφέρθηκε στην αφαίρεση ορισμών για τη δημόσια τάξη και τα δημόσια ήθη, σημειώνοντας ότι αυτά υπάρχουν στο Σύνταγμα και στην ΕΣΔΑ. Εξάλλου, σημείωσε, ο ορισμός της λέξης «ήθη», μετά από 20 χρόνια μπορεί να είναι απαρχαιωμένος και εναπόκειται στο δικαστήριο να το ερμηνεύσει. Εξάλλου, σημείωσε, ο νόμος δεν απαγορεύει τις συγκεντρώσεις, μόνο θέτει περιορισμούς.

Σε παρέμβασή του, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, σημείωσε ότι ο συγκεκριμένος νόμος έχει την ιδιαιτερότητα ότι δεν αποτελεί αποτελεσματική θεραπεία η προσφυγή στο δικαστήριο, σε περίπτωση που κάποιος αποφασίσει ότι πρέπει να διαλύσει μια διαδήλωση. «Το να με δικαιώσει ένα δικαστήριο μετά από δύο χρόνια για μια διαδήλωση που διαλύθηκε, εμένα δεν με ικανοποιεί νομικά».

Απαντώντας, η κ. Γρηγορίου είπε ότι για τη διάλυση διαδήλωσης προνοούνται τρία βήματα-ασφαλιστικές δικλείδες, που πρέπει να ακολουθηθούν και τυχόν απόφαση δικαστηρίου θα είναι καθοδηγητική για όλους.

Ένα άλλο θέμα, στο οποίο διαφωνεί το Υπουργείο με την πρόταση της κ. Χαραλαμπίδου, σύμφωνα με την κ. Γρηγορίου, είναι η κατάργηση του καθορισμού των 20 ατόμων για την ανάγκη ειδοποίησης. Η κ. Γρηγορίου υποστήριξε ότι ο αριθμός αναφέρεται για ευκολία, καθώς η ειδοποίηση δεν είναι υποχρεωτική. «Δεν μας ενοχλεί να κατέβει ο αριθμός στο 0, αλλά αυτό θα περιορίσει περισσότερο το δικαίωμα, καθώς πιθανώς μια ομάδα 5 ατόμων που διαδηλώνει να θεωρήσει ότι έχει υποχρέωση να ειδοποιήσει», είπε.

Ο εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, Αλέξης Αντωνιάδης, είπε ότι η Νομική Υπηρεσία θεωρεί ότι η πρόταση νόμου της κ. Χαραλαμπίδου κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, σημειώνοντας ότι υπάρχουν σημεία που χρήζουν νομοτεχνικής βελτίωσης.

Η Επίτροπος Νομοθεσίας, Σοφία Κλεόπα Χατζηκυριάκου είπε ότι έχει δει τις προτάσεις νόμου και το νέο κείμενο του Υπουργείου, σημειώνοντας ότι «υπάρχει μεγάλη συμφωνία σε πολλά σημεία, δεν θα δυσκολευτούν να βρουν κοινό έδαφος». Σημείωσε ότι υπάρχει αλληλεπικάλυψη σε ένα 70%.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Δικαίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Κύπρου, Αριστοτέλης Κωνσταντινίδης, του οποίου η γνώμη ζητήθηκε και από την κ. Χαραλαμπίδου και από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, για τη διαμόρφωση των προτάσεων τους, εξέφρασε ευαρέσκεια για τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της Βουλής για άμεση τροποποίηση στα προβληματικά σημεία του νόμου. Επιβεβαίωσε ότι οι δύο προτάσεις Υπουργείου και κ. Χαραλαμπίδου έχουν μεγάλη επικάλυψη και σημείωσε ότι το Υπουργείο έχει ανταποκριθεί στις πλείστες συστάσεις του ΟΑΣΕ. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι τα ζητήματα στα οποία υπάρχει διαφοροποίηση είναι δευτερεύοντα.

Ο κ. Κωνσταντινίδης σημείωσε ότι είναι εξίσου σημαντική η εγκύκλιος που θα δοθεί στους αστυνομικούς, που θα πρέπει να είναι πολύ λεπτομερής και να απαντά στα ερωτηματικά των αστυνομικών.

Η εκπρόσωπος της Αστυνομίας είπε ότι η Αστυνομία θα ακολουθήσει τη θέση του Υπουργείου. Σημείωσε ότι ήδη έχουν δοθεί οδηγίες για τον υφιστάμενο νόμο στα μέλη της Αστυνομίας και θα γίνει κάτι αντίστοιχο, σε περίπτωση τροποποίησής του.

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αστυνομίας Κύπρου, Άγγελος Νικολάου, είπε ότι ο ΣΑΚ είναι υπέρ της διατήρησης και εφαρμογής της νομοθεσίας, αφού «αποδείχτηκε χρήσιμη, λειτουργική και αποτρεπτική έναντι παραβατικών συμπεριφορών, χωρίς να παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα». Σημείωσε ότι η υφιστάμενη νομοθεσία δεν περιορίζει το δικαίωμα στη διαδήλωση, αλλά «το θωρακίζει με κανόνες». Πρόσθεσε ότι οι οργανωμένες, γνωστοποιημένες και ειρηνικές συγκεντρώσεις διεξάγονται χωρίς προβλήματα. «Αντίθετα, οι αυθαίρετες οδηγούν σε επεισόδια και ζημιές», είπε. Ανέφερε, ακόμα, ότι οι αστυνομικοί εκτίθενται καθημερινά σε κινδύνους, και πρέπει «να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουν τα νόμιμα μέσα για να προστατεύσουν τη ζωή και την περιουσία».

Καταληκτικά, ο κ. Νικολάου, είπε ότι η δημοκρατία χρειάζεται κανόνες, για να ασκείται εντός των ορίων του νόμου με σεβασμό στα δικαιώματα των πολιτών. «Η αποδυνάμωση της νομοθεσίας θα οδηγήσει σε κενό που θα επιτρέψει την επιστροφή σε αυθαιρεσία. Δεν είναι περιοριστικός ο νόμος, είναι εργαλείο ισορροπίας, στο πλαίσιο του κράτος δικαίου», είπε, σημειώνοντας ότι είναι θετικοί σε μικροαλλαγές.

Ο Πρόεδρος του Κλάδου Αστυνομικού Σώματος, της συντεχνίας Ισότητα, είπε ότι μόνο δύο ποινικά αδικήματα προκύπτουν από τη συγκεκριμένη νομοθεσία. Σημείωσε ότι δεν μπορούν να τοποθετηθούν πριν δουν τις αλλαγές. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «για τα ποινικά αδικήματα επιθυμούμε να μην αλλάξει οτιδήποτε».

Εξάλλου, σημείωσε, από τον Ιούλιο που ψηφίστηκε η νομοθεσία μέχρι σήμερα έγιναν πάνω από 50 διαδηλώσεις. «Δεν αρνηθήκαμε σε κανέναν. Είχαμε πρόβλημα μόνο σε μία, όχι εξαιτίας του νόμου», είπε.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης είπε ότι η Επιτροπή Νομικών δεν θα αναμένει το νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Είναι, ωστόσο, προαπαιτούμενο, είπε, να υπάρξει συνεννόηση μεταξύ της Ειρήνης Χαραλαμπίδου με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, τη Νομική Υπηρεσία, την Επίτροπο Νομοθεσίας και τον Καθηγητή Κωνσταντινίδη, για να συναποφασίσουν το τελικό κείμενο. «Δηλώνουμε απόλυτο σεβασμό στις εισηγήσεις των διεθνών οργανισμών και λέμε ότι δεν μπορούμε, επειδή διαφωνούμε με ένα κομμάτι μιας πρότασης να καταθέτουμε προτάσεις κατάργησης της», ανέφερε.

Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, ο κ. Τορναρίτης είπε ότι «δεν θα στηρίξουμε την πρόταση του ΑΚΕΛ για κατάργηση της νομοθεσίας», σημειώνοντας ότι το ΑΚΕΛ κατέθεσε τροπολογίες την τελευταία στιγμή στην Ολομέλεια και όχι στην Επιτροπή για να συζητηθούν. «Σεβόμενοι πάντοτε τις θέσεις, αποφάσεις και γνωματεύσεις των διεθνών οργανισμών, θα κινηθούμε σε αυτό το πλαίσιο», είπε.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, εντός της Επιτροπής, εξέφρασε την έκπληξή του με την εκ πρώτης όψεως θετική τοποθέτηση των θεσμών, καθώς «το 99% των όσων είπε ο ΟΑΣΕ και περιλαμβάνονται στην πρόταση νόμου ήταν θέσεις που εγέρθηκαν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επ. Νομικών. Εκπλήσσομαι διότι τότε συναντήσαμε σφοδρότατη αντίδραση από την εκτελεστική εξουσία και δεν δέχτηκαν τίποτε. Πρέπει να σας τραβήξει το αυτί κάποιος διεθνής οργανισμός και όχι οι βουλευτές και τα κόμματα;», διερωτήθηκε, σημειώνοντας ότι σπαταλιέται παραγωγικός χρόνος.

Σε δηλώσεις του μετά την Επιτροπή, ο κ. Πασιουρτίδης είπε ότι για το ΑΚΕΛ «το αν θα υπάρξουν σοβαρές τροποποιήσεις ή κατάργηση της νομοθεσίας είναι κάτι που είναι διαδικαστικό και νομοτεχνικό. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε και αν υπάρξει διαμορφωμένη πλειοψηφία για την ψήφιση μιας νομοθεσίας, η οποία θα προστατεύει ατομικά και συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών και θα τους επιτρέπει να τα ασκούν ελεύθερα, χωρίς να επαφίεται η άσκησή τους είτε σε ένα άτομο, είτε στο πώς ο καθένας ερμηνεύει τα δημόσια ήθη, την ασφάλεια κ.λπ., να μπορέσουμε να το ψηφίσουμε, για να υπάρξει μια επίλυση αυτών των ζητημάτων».

Από την πλευρά της, η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, επικρότησε το θετικό κλίμα και το κλίμα συνεργασίας. Ζήτησε, εφόσον υπάρχει επικάλυψη σε μεγάλο βαθμό της πρότασής της με την πρόταση του Υπουργείου, να γίνει συζήτηση επί της πρότασής της, που είναι έτοιμη, προκειμένου το ζήτημα να οδηγηθεί στην Ολομέλεια το συντομότερο, μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου, δεδομένου και του φόρτου εργασίας της Επιτροπής Νομικών.

«Ο Πρόεδρος της Επ. Νομικών επέδειξε πολιτική βούληση να προχωρήσουμε και να ολοκληρώσουμε το συντομότερο δυνατόν με την πρόταση νόμου», είπε σε δηλώσεις της μετά την Επιτροπή η κ. Χαραλαμπίδου.

Σημείωσε ότι αμέσως μετά τη λήξη της Επιτροπής, πραγματοποιήθηκε η συνάντηση με τους αρμόδιους θεσμούς, στην οποία κάλεσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής. «Εργαστήκαμε για να λύσουμε το 20% διαφορών και τα καταφέραμε! Ευχαριστώ το Υπουργό Δικαιοσύνης που καταλήξαμε σε μια συμφωνία που υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, τον Κύπριο πολίτη. Η πρόταση νόμου όπως έχει συμφωνηθεί, θα προωθηθεί άμεσα στην Ολομέλεια με τον καινούριο χρόνο για ψήφιση. Είναι προς το συμφέρον όλων μας να έχουμε έναν νόμο που να θέτει πλαίσιο, αλλά κυρίως να σέβεται τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ελπίζω να επιτευχθεί και δεν θα έχουμε παρεμβάσεις τέτοιες που να δημιουργήσουν πρόβλημα στη συνέχεια», είπε.

Σημείωσε ότι με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, τη Νομική Υπηρεσία και την Επίτροπο Νομοθεσίας προχώρησαν ατύπως σε κατ’ άρθρον ανάγνωση της πρότασης νόμου. «Είδαμε πού διαφωνούμε και πού συμφωνούμε. Ήταν εύκολο να βρεθούν συμβιβαστικές λύσεις, γιατί και το Υπουργείο είχε προχωρήσει στη βάση της γνωμάτευσης του ΟΑΣΕ. Θεωρώ ότι όπως διαμορφώθηκε σήμερα η πρόταση νόμου συνάδει με τις δημοκρατικές αρχές και αξίες και της ΚΣ ΟΑΣΕ, της ΕΕ και του ΟΗΕ», σημείωσε.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, είπε ότι αναμένει γραπτώς τη θέση του Υπ. Δικαιοσύνης, «για να τη μελετήσουμε παράλληλα με την πρόταση νόμου». Σημείωσε ότι ο ίδιος ανέτρεξε στη σελίδα της Αστυνομίας, και στις ανακοινώσεις για διαδηλώσεις και ρώτησε σε ποιες από αυτές υπήρξαν προβλήματα. Ζήτησε από την Αστυνομία στοιχεία για το αν πήγε κάτι λάθος σε αυτές σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, ή αν καταγράφηκαν παράπονα.

Η εκπρόσωπος της Αστυνομίας είπε ότι θα στείλει τα σχετικά στοιχεία.

Πηγή: ΚΥΠΕ