Στην εκπομπή του Κρατικού Καναλιού «Η ώρα του Εθνοφρουρού» συμμετείχετην Παρασκευή, 19 Σεπτεμβρίου 2025, ο Διευθυντής του Γραφείου του Υφυπουργού Μετανάστευσης, Δρ Εγκληματολογίας Λάμπρος Καούλλας, με αφορμή την ομιλία που εκφώνησε πρόσφατα για την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων.
Κατά τη συζήτηση με την οικοδέσποινα Δόξα Κωμοδρόμου, ο κ. Καούλλας αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις Ένοπλες Δυνάμεις, τον τρόπο που οι Έλληνες διαμόρφωσαν εθνική ταυτότητα, έδωσε παραδείγματα κυπρίων σε εθνικούς αγώνες, μίλησε για το τι μας δίδαξε ο Αγώνας της ΕΟΚΑ το 1955-1959, πώς οργανώθηκε η Εθνική Φρουρά στα πρώτα της χρόνια και ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ταυτότητάς της. Αναφέρθηκε επίσης στις ευκαιρίες και στα πλεονεκτήματα που δίνουν στην Κύπρο οι στρατιωτικές συνεργασίες της με άλλα κράτη, αλλά και στις διεθνείς συμμαχίες που μπορούν να ενισχύσουν την Κύπρο στη διαχείριση του μεταναστευτικού. Δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει και τον τρόπο που Εθνική Φρουρά, Αστυνομία και Πολιτεία συνεργάζονται για την επιτήρηση της «Πράσινης Γραμμής» και των θαλάσσιων συνόρων. Η Κύπρος, είπε, μπορεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη για ασφάλεια και στην υποχρέωση για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών.
Στο ερώτημα πώς οργανώθηκε η Εθνική Φρουρά στα πρώτα της χρόνια και ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ταυτότητάς της, ο Δρ Καούλλας ανέφερε πως η δημιουργία του Κυπριακού Κράτους ήταν δικοινοτικό στη φύση του βάσει του Συντάγματος και αποτέλεσμα ενός γεωπολιτικού συμβιβασμούμεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας.
«Με το νέο κράτος δημιουργήθηκε ως καινούργιος θεσμός ο Κυπριακός Στρατός και δυο Σώματα Ασφαλείας: η Αστυνομία και η Χωροφυλακή. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι στελέχωναν τα σώματα αυτά με απόλυτη συνεργασία. Όμως η Τουρκοκυπριακή ηγεσία δεν είχε σταματήσει να επιδιώκει τη διχοτόμηση, εξακολουθούσε να ερμηνεύει διχοτομικά το Σύνταγμα. Η παράνομη εισαγωγή όπλων οδήγησε σε ξεσηκωμό και ακολούθως, τα γεγονότα των ματωμένων Χριστουγέννων το 1963. Οι επίσημες στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις υπερασπίστηκαν τον πληθυσμό τους. Για να υπάρχει πειθαρχεία, οργάνωση, έλεγχος και επιχειρησιακή άμυνα δημιουργείται η εθελοντική εθνοφρουρά ως ειδικό τμήμα της Αστυνομίας με πρώτους Κύπριους εθελοντές της ΕΟΚΑ ή/και της ΑΝΕμε ειδικές άδειες ειδικού αστυφύλακα. Συνήθως στο εξωτερικό, η αστυνομίαγίνεται με την δημιουργία των μεγάλων πόλεων ούτως ώστε να υφίσταταιδημοσία τάξη. Οι πρώτες αστυνομίες γίνονται από στρατιωτικούς, οι οποίοι έχουν την πειθαρχία. Στην Κύπρο όμως η Εθνική Φρουρά έγινε ανάποδαακριβώς λόγω των συνθηκών. Μπήκαν κάτω από την Αστυνομία και για κάποιους μήνες λειτουργούσε με αυτό τον τρόπο. Τον Ιούνιο του 1964, με νόμο, ιδρύθηκε η Εθνική Φρουρά ως οι Ένοπλες Δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, απορροφώντας τους εθελοντές και αποκτώντας πλέον αυτόνομη υπόσταση». Υπενθυμίζεται ότι το Αρχηγείο της Εθνικής Φρουράς και της Αστυνομίας στεγάζονταν μαζί μέχρι και το 2019.
Για την αλλαγή του στάτους του διοικητή της Προεδρικής Φρουράς και από μέλος της Αστυνομίας, τη θέση αναλαμβάνει στρατιωτικός, ο κ. Καούλλας εξήγησε πως δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. «Ο Πρόεδρος Μακάριος είχε επίσης φρουρά και οδηγούς που προέρχονταν από την Αστυνομία. Μέχρι και το πραξικόπημα του Ιουλίου του 1974, θα φρουρούν το Προεδρικό και στελέχη από την Εθνική Φρουρά και από την Αστυνομία. Επίσης, η Τακτική Εφεδρική Μονάδα (το «Εφεδρικό», όπως επικράτησε να λέγεται) ήταν άλλη μία περίπτωση όπου υπήρχαν αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς επικεφαλής αστυνομικών. Τέλος, και επί Προεδρίας Σπύρου Κυπριανού και Γιώργου Βασιλείου, ο Διοικητής της Προεδρικής Φρουράς ήταν στρατιωτικός, επικεφαλής αστυνομικών. Πρόκειται για τον Ευτύχιο Σαλάτα, πρώην αγωνιστή της ΕΟΚΑ, που αγωνίστηκε με τον ήρωα Μάρκο Δράκο, αξιωματικό του Κυπριακού Στρατού και μετέπειτα του Εφεδρικού. Συνεπώς, ο διορισμός του νέου Διοικητή της Προεδρικής Φρουράς, Αντισυνταγματάρχη Ανδρέα Πεττεμερίδη, δεν αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο για την κυπριακή στρατιωτική και αστυνομική παράδοση».
Η εκπομπή «Η ώρα του Εθνοφρουρού»https://radio.rik.cy/show/e-ora-tou-ethnophrourou/μεταδίδεται καθημερινά Τρίτη με Παρασκευή, από τις 6:10 μέχρι τις 7 μ.μ. δημιουργώντας ζυμώσεις και συζητήσεις. Σκοπός μέσα από τις συνομιλίες με τους καλεσμένους να βοηθά, να ενημερώνει, να πληροφορεί και να δίνει τροφή για σκέψη. Η δέσμευσή μας είναι ξεκάθαρη, ανέφερε η Δόξα Κωμοδρόμου παραλαμβάνοντας τα ηνία της εκπομπής. «Καθημερινά να προσφέρουμε μια εκπομπή με περιεχόμενο, μουσική και συζητήσεις που ανοίγουν ορίζοντες. Θέλουμε να ακούμε και τη φωνή των εθνοφρουρών, γιατί μαζί μπορούμε να φέρουμε πιο κοντά την κοινωνία στον στρατιώτη και τον ρόλο του». Φιλοξενήθηκαν ο Υπουργός Άμυνας, Βασίλης Πάλμας, ο Αρχηγός ΓΕΕΦ, Αντιστράτηγος Γεώργιος Τσιτσικώστας, ο Εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Άμυνας, Χρήστος Πιερής, ακαδημαϊκοί και ειδικοί επί διαφόρων θεμάτων, προσεγγίζοντας με σεβασμό και ενδιαφέρον την ουσία της θητείας και της προσφοράς των εθνοφρουρών προς την πατρίδα.
