Γράφει ο Χρυσοβαλάντης Λουκά
Έξι περίπου χιλιόμετρα από την Λάρνακα…δυτικά της αλυκής… είναι αναπόφευκτο κανείς να μην προσέξει το Χαλά Σουλτάν τεκκέ…ένα μνημείο με μακραίωνη ιστορία ιδιαίτερα για τον μουσουλμανικό κόσμο της Κύπρου και όχι μόνο. Κατέχει την τρίτη θέση από απόψεως σημασίας, μετά την Καάβα στη Μέκκα και το ιερό του Μωάμεθ στη Μεδίνα.
Ένας αξιόλογος μουσουλμανικός τάφος που σύμφωνα με την μουσουλμανική παράδοση τάφηκε εκεί η Ουμ Χαράμ. Η Ουμ χαράμ ήταν στενή συνεργάτιδα του Μωάμεθ και συνόδεψε τον δεύτερο σύζυγο της αξιωματούχο Ουβάδα Ίμπν-ας-Σαμίτ στην εκστρατεία του Μωαβία για την κατάληψη της Κύπρου.
Σύμφωνα με την παράδοση μόλις έφτασε στην Κύπρο ο στρατός του Μωαβία την άνοιξη του 649 μ.χ. και αποβιβάστηκε….. παραχωρήθηκε στην Ουμ Χράμ ένα μουλάρι για να την μεταφέρει στην ενδοχώρα. Όμως η Ουμ Χαράμ ρίχθηκε από το μουλάρι και σκοτώθηκε. Αυτή ετάφη στο μέρος που έπεσε και ο τόπος του ενταφιασμού της παρέμεινε από τότε γνωστός σαν τάφος της χρηστής γυναίκας.
Η Ουμ Χαράμ θεωρείται θαυματουργός. Αυτός είναι και ο λόγος που τον τεκκέ της επισκέπτονται κάθε χρόνο πολυάριθμοι Μωαμεθανοί προσκυνητές της. Μεταξύ των θαυμάτων της ο ιμάμης Μουναβί αναφέρει πως ο κόσμος της Δαμασκού, οδυνηρά δοκιμασμένος από ανομβρίες και άλλες δυστυχίες και με βαθιά πίστη, έκαμε παράκληση στην Ουμ Χαράμ και της ζήτησε να μεσολαβήσει στον θεό για να τους στείλει βροχή και να τους απαλλάξει από κάθε κακό και επίθεση. Ο θεός, χάρη στον σεβασμό που έτρεφε προς το άγιο πρόσωπο της Ουμ Χαράμ, διασκόρπισε τις ανησυχίες και τις στενοχώριες και δώρισε σ’ αυτούς βροχή και ευλογία.
Κατά τη διάρκεια της τουρκικής κατοχής της Κύπρου (1570/71-1878) όλα τα τουρκικά σκάφη, όταν περνούσαν κοντά στο ιερό τούτο μέρος, για απότιση φόρου τιμής στην Ουμ Χαράμ, όφειλαν να υποστείλουν τις σημαίες τους και να χαιρετίσουν με κανονιοβολισμούς. Πάνω από είσοδο της αυλής του Τεκκέ, υπάρχει μια οθωμανική επιγραφή με ημερομηνία 4 Μαρτίου 1813. Είναι το μονόγραμμα του σουλτάνου Μαχμούντ Β και εμφανίζεται και στις δύο πλευρές της επιγραφής αναφέροντας: «Το Χαλά Σουλτάν Τεκκέ χτίστηκε από τον αγαπημένο του θεού, μεγάλο Οθωμανό κυβερνήτη».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο τρόπος ταφής της Ουμ Χαράμ. Κατά κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της από την Ιερουσαλήμ στη Ράμλα, η Ουμ Χαράμ φιλοξενήθηκε στο σπίτι ενός Χριστιανού μοναχού. Εκεί είδε τρεις τεράστιους λίθους, που εξέφρασε την επιθυμία να αγοράσει. Ο μοναχός όμως, επειδή πίστευε απόλυτα πως οι τρεις λίθοι δεν ήταν δυνατό να μεταφερθούν μακριά, τους της δώρισε. Αυτή τους δέχθηκε μ’ ευχαρίστηση και αφού πρόσθεσε πως θα τους άφηνε εκεί για να τους μεταφέρει αργότερα στον κατάλληλο χρόνο, αναχώρησε. Τη νύχτα της ταφής της πιστεύεται πως με τη δύναμη του θεού οι λίθοι μετακινήθηκαν από τη θέση τους και, κυλώντας πάνω από τη θάλασσα, ήλθαν πάνω στον τάφο της. Ένας λίθος κάθισε πάνω από την άγια κεφαλή της, ο άλλος στα ιερά της πόδια και ο τρίτος κρεμάστηκε από πάνω τους. Αυτό, σύμφωνα με τη μουσουλμανική παράδοση, είναι ένα από τα πολλά θαύματα που αποδίδονται στην Ουμ Χαράμ.
Η ιστορία του τεμένους είναι άκρως εντυπωσιακή και αποδεικνύει έμπρακτα ότι η Κύπρο αποτελείται από ένα συνονθύλευμα πολιτισμών και κουλτούρας. Για εμάς τους Λαρνακείς. είναι ο τόπος εξόρμησης κυρίως την καθαρά Δευτέρα που σημάνει την αρχή της Σαρακοστής για την Ορθόδοξη εκκλησία ενώ ταυτόχρονα είναι και το τέλος των αποκριών. Η λαγάνα, ο ταραμάς, οι ελιές όπως και διάφορα άλλα παρασκευάσματα κοσμούν το οικογενειακό τραπέζι.
Είναι ένας τόπος…όπου ανακαλεί στην μνήμη κάθε ντόπιου …το πέταγμα του χαρταετού… τα ανέμελα παιχνίδια στην φύση…και αξέχαστες οικογενειακές συνάξεις…με συγγενείς και φίλους…Για τους τουρίστες είναι το περπάτημα στην φύση…. στον πεζόδρομο που εκτείνεται κατά μήκος της Αλυκής…
Για εμένα προσωπικά είναι το ηλιοβασίλεμα που συνοδεύει το τέμενος κάθε απόγευμα και τυγχάνει να περάσω εκεί…Το ηλιοβασίλεμα και το τέμενος γίνονται ένα και στα νερά της Αλυκής αποτυπώνεται μια ζωγραφιά απαράμιλλου κάλλους…ένα θαύμα της φύσης…
