Η Λάρνακα είναι ένας θησαυρός άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, που έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει σημαντικά την τουριστική της εικόνα. Η πιστοποίηση αυτών των στοιχείων όχι μόνο διατηρεί τον τοπικό πολιτισμό ζωντανό, αλλά συμβάλλει και στην οικοδόμηση μιας ισχυρής τουριστικής ταυτότητας, προσφέροντας αυθεντικές εμπειρίες στους επισκέπτες.
Η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Λάρνακας θεωρεί τα εν λόγω στοιχεία ως αναπόσπαστο μέρος του τουριστικού προϊόντος της περιοχής και τα προωθεί δεόντως, εφόσον ο σύγχρονος ταξιδιώτης τα αναζητά. Από τα παραδοσιακά τεχνουργήματα και την τοπική γαστρονομία μέχρι τις λαϊκές γιορτές, ο τόπος μας δίνει στους επισκέπτες την ευκαιρία να γνωρίσουν και να συμμετάσχουν σε παραδόσεις που μετρούν αιώνες ιστορίας.
Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Λάρνακας
Η Περιφέρεια Λάρνακας κατέχει 14 στοιχεία άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς εγγεγραμμένα στον κατάλογο της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO, εκ των οποίων τα 2 βρίσκονται και στον παγκόσμιο κατάλογο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αθηένου ξεχωρίζει παγκύπρια ως η περιοχή με τα περισσότερα εγγεγραμμένα στοιχεία, που αριθμούν 8 στο σύνολο.
Στοιχεία Παγκόσμιου Καταλόγου
- Λευκαρίτικο Κέντημα: τέχνη με ιστορία από τον 14ο αιώνα που συνδυάζει καλλιτεχνική έκφραση και κοινωνική πρακτική και αποτελεί την πρώτη εγγραφή της Κύπρου στον παγκόσμιο κατάλογο το 2009.
- Τσιαττιστά: τα αυτοσχέδια ποιητικά δημιουργήματα στιγμιαίας έμπνευσης είναι άμεσα συνδεδεμένα με την κυπριακή λαϊκή ποίηση και την πανήγυρη του Κατακλυσμού.
Στοιχεία Εθνικού Καταλόγου
- Η τέχνη της καλαθοπλεκτικής/ψαθοπλεκτικής στα Λιβάδια: η κοπιαστική αυτή τέχνη παρήγαγε είδη που χρησιμοποιούνταν ευρέως στις καθημερινές ασχολίες.
- Δαντέλες “βενίς” ή “πιττωτές” και αθηενίτικη ολόπλουμη δαντέλα: κεντημένη χειροποίητη δαντέλα με βαμβακερές κλωστές.
- Παραδοσιακή αγγειοπλαστική κόκκινου πηλού στον Κόρνο: τέχνη που γίνεται με τον ποδοκίνητο τροχό, με πρώτη ύλη το κόκκινο χώμα της περιοχής Σταυροβουνίου.
- Η πανήγυρη του Κατακλυσμού: η μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη παραδοσιακή, θρησκευτική και λαϊκή πανήγυρη στην Κύπρο.
- Το πανηγύρι του Αγίου Φωκά στην Αθηένου: τελείται κάθε χρόνο στις 21 και 22 Σεπτεμβρίου, αδιάκοπα από το 1887.
- Το πανηγύρι του Αποστόλου Λουκά στην Αραδίππου: σύμφωνα με ιστορικές πηγές, χρονολογείται τουλάχιστον από το 1760.
- Η παράδοση της αρτοποιίας στην Αθηένου: το στρογγυλό παραδοσιακό «κοινό ψωμί» της Κύπρου.
- Αθηενίτικο λοκούμι του γάμου: ξεχωρίζει από άλλα είδη λουκουμιών καθότι οι παραγωγοί συνεχίζουν να διατηρούν την παραδοσιακή συνταγή.
- Γαλακτοκομικός πολιτισμός της Κύπρου: περιλαμβάνει τα τυριά της Αθηένου, το κεφαλοτύρι και το κασκαβάλι.
- Παραδοσιακό οφτό κλέφτικο της Κύπρου (Αθηένου): αποτελεί το κυρίως πιάτο για το γλέντι των παραδοσιακών γάμων τα τελευταία 100 χρόνια.
- Βυζαντινή, μεταβυζαντινή και νεότερη αγιογραφία: συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, το Καλλινίκειο Δημοτικό Μουσείο Αθηένου και η Σχολή Αγιογραφίας Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου.
- Παραδοσιακά αρτοσκευάσματα (Αθηένου): εκτός από την καθημερινή τους χρήση, τα παρασκευάσματα από ζυμάρι συνδέθηκαν εθιμικά με όλες τις μεγάλες γιορτές της Χριστιανοσύνης.
Προϊόντα με Γεωγραφική Ένδειξη
Ο δραστήριος Σύλλογος Γυναικών Υπαίθρου Λάρνακας είναι ο αιτητής των μοναδικών δύο προϊόντων της επαρχίας μας που φέρουν την ένδειξη ΠΓΕ (Προστασίας Γεωγραφικής Ένδειξης) και αυτά είναι τα Μακαρόνια της Σμίλας/του Σκλινιτζιού και τα Τερτζιελλούθκια.
Νέες προσπάθειες βρίσκονται σε εξέλιξη από τον Δήμο Αθηένου για την εγγραφή του Αθηενίτικου Ψωμιού και του Αθηενίτικου Λοκουμιού ως ΠΓΕ. Παράλληλα, το ΕΒΕΛ και η ΕΤΑΠ Λάρνακας ετοιμάζουν μελέτη για την καταχώρηση της Σκαλιώτικης Κούπας ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης, βάσει έρευνας του πρώην Αντιδημάρχου κ. Αλέξη Μιχαηλίδη.
Η προώθηση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί επένδυση για το μέλλον του τουρισμού στη Λάρνακα. Με τη σωστή στρατηγική και την υποστήριξη των τοπικών αρχών και φορέων, η Περιφέρειά μας μπορεί να αναδειχθεί σε έναν προορισμό που συνδυάζει την πλούσια ιστορία της με το σύγχρονο τουριστικό ενδιαφέρον, προσφέροντας μακροπρόθεσμα οφέλη για την τοπική κοινωνία και οικονομία.
