Η υπογεννητικότητα απειλεί την Κύπρο – Τρομάζουν οι αριθμοί του 2022

Διογκώνεται το πρόβλημα της υπογεννητικότητας στην Κύπρο, με τις συνέπειές του να είναι αλυσιδωτές σε όλους τους τομείς και να έχει αντίκτυπο τόσο στην κοινωνία, όσο και στην οικονομία.

Φυσικά η υπογεννητικότητα δεν είναι μόνο κυπριακή υπόθεση, αφού, σύμφωνα με μελέτες στατιστικών υπηρεσιών, σχεδόν το 1/5 του συνόλου του πληθυσμού των 27 κρατών-μελών είναι ηλικίας άνω των 65 ετών. Το χαμηλό ποσοστό γεννήσεων και το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής σε σχέση με προηγούμενες γενιές έχει ως αντίκτυπο μια Ευρωπαϊκή Ένωση με ολοένα και γηραιότερο πληθυσμό.

Το ζήτημα με τα χρόνια γίνεται ολοένα και πιο φανερό και σκαρφαλώνει στις ανώτερες θέσεις της πολιτικής ατζέντας τόσο για τα οικονομικά όσο και για τα κοινωνικά προβλήματα που θα προκύψουν.

Αρμόδιοι φορείς στην Κύπρο έθεσαν ως προτεραιότητα την καταπολέμηση του φαινομένου εφαρμόζοντας σχέδια δράσης, με το θέμα να τίθεται αρκετές φορές στην Ad Hoc Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη Μελέτη του Δημογραφικού Προβλήματος, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα προβλήματα που μπορεί να επιφέρει.

Η σταδιακή μείωση των γεννήσεων στην Κύπρο δεν είναι τυχαία, ούτε αναίτια, αφού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το εθνικό και με το κοινωνικο-οικονομικό γίγνεσθαι των τελευταίων δεκαετιών.

Αισθητή μείωση γεννήσεων το 2022
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών για τις γεννήσεις του 2022 παρατηρείται αισθητή μείωση, με την κατάσταση να είναι ανησυχητική.

Βάσει των στοιχείων που εξασφάλισε η «Σημερινή», το 2012 η Κύπρος είχε συνολικά 10.921 γεννήσεις, εκ των οποίων οι 8.702 είχαν κυπριακή υπηκοότητα, ενώ οι υπόλοιπες 2.219 είχαν άλλη υπηκοότητα.

Το 2021 υπήρξαν συνολικά 10.848 γεννήσεις, εκ των οποίων οι 8.175 είχαν κυπριακή υπηκοότητα, ενώ οι υπόλοιπες 2.673 είχαν άλλη υπηκοότητα.

Με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022 υπήρξαν 4.185 γεννήσεις με κυπριακή υπηκοότητα και 1.479 αλλοδαπών.

Συμπερασματικά, από τα στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας για τις γεννήσεις στην Κύπρο παρατηρείται ότι από το 2017 υπάρχει μια πτωτική πορεία.

Σχέδιο δράσης για την υπογεννητικότητα

Οι αρμόδιοι φορείς, με σκοπό να βοηθήσουν στη μείωση του προβλήματος, έχουν δημιουργήσει ένα σχέδιο δράσης για καταπολέμηση της υπογεννητικότητας.

Αν και οι ενέργειες που έχουν γίνει, φανερώνουν την πρόθεση για επίλυση του ζητήματος, φαίνεται ότι προς το παρόν δεν έχουν αποφέρει τους αναμενόμενους «καρπούς».

Το πρώτο σχέδιο από πλευράς του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας αφορά την Επιδότηση Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών ηλικίας μέχρι 4 ετών, και προνοεί την επιδότηση μέρους του μηνιαίου κόστους της φοίτησης παιδιών ηλικίας μέχρι 4 ετών.

Δικαιούχες είναι οι οικογένειες που έχουν παιδιά μέχρι τεσσάρων ετών και λαμβάνουν Επίδομα Τέκνου, και το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή τον Σεπτέμβριο του 2022. Το ύψος της επιδότησης ανέρχεται στο 80% του μηνιαίου ύψους των τροφείων, με μέγιστο ποσό που κυμαίνεται από €100 μέχρι και €350 για κάθε παιδί.

Το δεύτερο σχέδιο αφορά τη δημιουργία τουλάχιστον 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών και δομών φιλοξενίας για παιδιά, εφήβους με διαταραχές συμπεριφοράς και ενήλικα άτομα με ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας. Η συνολική επένδυση ανέρχεται στα 23 εκ. 725 χιλιάδες ευρώ και δικαιούχοι είναι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Άλλο ένα μέτρο για την αντιμετώπιση του προβλήματος της υπογεννητικότητας αφορά στην ενίσχυση υποδομών σε ορεινές περιοχές, με τη λειτουργία παιδοβρεφοκομικού σταθμού στον Καλοπαναγιώτη τα τελευταία δύο χρόνια, τη δημιουργία βρεφοπαιδοκομικού σταθμού στην Κοινότητα Πάχνας, που βρίσκεται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης, καθώς και τη παραχώρηση €140.000 για την ανάπτυξη αντίστοιχου έργου στην κοινότητα Τριμίκλινης.

Από πλευράς του το Υπουργείο Υγείας ενισχύει την προσπάθεια καταπολέμησης της υπογεννητικότητας μέσα από ένα σχέδιο επιδότησης για αντιμετώπιση της υπογονιμότητας.

Μιλώντας στη «Σημερινή» η Καρολίνα Στυλιανού, Εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας για το Σχέδιο Αντιμετώπισης Υπογονιμότητας ,ανέφερε ότι υπάρχει ένα σχέδιο επιδότησης για ζευγάρια ή άτομα που καταφεύγουν σε τέτοιες διαδικασίες, το οποίο διαμορφώνεται συνεχώς ακολουθώντας τις επιστημονικές εξελίξεις αλλά και τις νέες μεθόδους που εφαρμόζονται.

Σημείωσε ότι το συγκεκριμένο σχέδιο έχει ανταπόκριση. «Υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια, όμως αναθεωρήθηκε σε πολλά τακτά χρονικά διαστήματα με αύξηση του ποσού και διάφορα άλλα».

Το συγκεκριμένο σχέδιο αναθεωρήθηκε και βελτιώθηκε περαιτέρω το 2021, ούτως ώστε να βοηθήσει περισσότερο στην αντιμετώπιση του προβλήματος διευρύνοντας τις κατηγορίες ανθρώπων που δικαιούνται τις επιδοτήσεις, αλλά και βελτιώνοντας το σχέδιο με παροχές όπως την επιδότηση του φυσικού κύκλου θεραπείας για όλη τη διαδικασία της εξωσωματικής από €500 σε €1500.