Από τέσσερα στάδια, σε γενικές γραμμές, χαρακτηρίζεται η πανδημία του κορωνοϊού στην Κύπρο κατά το 2020. Το πρώτο στάδιο , ήταν η “εισαγωγή” του κορωνοϊού στη χώρα μας που συνέβη τον περασμένο Μάρτιο, το δεύτερο η εξάπλωση του και η αντιμετώπιση του με το γενικευμένο lockdown, το δε τρίτο στάδιο σηματοδοτούσε τη σχεδόν ολική απαλλαγή του πληθυσμού από τον κορωνοϊό (έτσι φάνταζε τότε), στα τέλη του περασμένου Μαΐου, την οποία ακολούθησε ένα σχεδόν “καθαρό” καλοκαίρι.
Το τέταρτο στάδιο, και το πιο δυσάρεστο, αφορά την αναζωπύρωση της πανδημίας κατά το δεύτερο μισό του Φθινοπώρου, το οποίο μέχρι σήμερα συνοδεύεται από πρωτοφανή αριθμό ημερήσιων κρουσμάτων, αυξημένους θανάτους και ανησυχητικές πληρότητες στους θαλάμους νοσηλείας για covid 19.
Τα πρώτα δυο κρούσματα
Η πανδημία του έκανε την εμφάνιση της στην Κύπρο την 9η Μαρτίου 2020. Το απόγευμα αυτής της ημέρας ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου ανακοίνωνε από το γραφείο του στους δημοσιογράφους, δύο επιβεβαιωμένα κρούσματα covid 19 τα οποία εντοπίστηκαν στην χώρα.
Επρόκειτο για δύο Κύπριους άνδρες, ένα 25χρονο και ένα 64χρονο γιατρό.
Ο 25χρονος είχε έρθει από το Μιλάνο στις 26 Φεβρουαρίου και είχε εξεταστεί από το ιατρείο στο αεροδρόμιο και του είχε ζητηθεί να αυτοπεριοριστεί.
Ο γιατρός είχε έρθει από την Αγγλία στις 3 Μαρτίου αλλά αργοπόρησε να ενημερώσει για τα συμπτώματα του, εργαζόμενος κανονικά στο νοσοκομείο της πρωτεύουσας, γεγονός που προκάλεσε διάφορες αντιδράσεις.
Άρχισε ένας αγώνας δρόμου για τον εντοπισμό των επαφών που είχε, η πρώτη ουσιαστικά διαδικασία ιχνηλάτησης. Τα 152 δείγματα που λήφθηκαν από τις επαφές του, ήταν όλα αρνητικά.
Εξαιτίας του επιβεβαιωμένου κρούσματος του γιατρού, το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας παρέμεινε κλειστό για 48 ώρες.
Οι πρώτες απαγορεύσεις
Στις 11 Μαρτίου καταγράφηκαν άλλα τέσσερα νέα κρούσματα κορωνοϊού στην Κύπρο, δημιουργώντας έτσι την αλυσίδα των κρουσμάτων που θα επακολουθούσαν στην συνέχεια. Ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου με το πρώτο διάταγμα του, δυνάμει του Περί Λοιμοκάθαρσης Νόμου απαγόρευσε μέχρι και την 31η Μαρτίου 2020, τη συγκέντρωση σε Θέατρα, Σινεμά, Εστιατόρια, Καφετέριες, Μπαρ, Παγωταρίες, Αίθουσες Εκδηλώσεων- πέραν των 75 συνολικά ατόμων.
Στο μεταξύ, αρχίζουν οι επιμολύνσεις ανάμεσα στους επαγγελματίες υγείας των δημόσιων νοσηλευτηρίων με αποτέλεσμα μερικά από αυτά να αναστέλλουν τις λειτουργίες τους και να επιβάλλονται περιοριστικά μέτρα.
Στις 13 Μαρτίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης με διάγγελμα του στον λαό ανακοινώνει αυστηρότερα μέτρα στα σημεία εισόδου στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και στα οδοφράγματα και αναστολή λειτουργίας των σχολείων.
Στις 14 Μαρτίου αρχίζουν να ακυρώνονται πτήσεις προς τα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου ενώ μόνο σε όσους πολίτες προσκόμιζαν ιατρικό πιστοποιητικό εξέτασης του κορωνοϊού όχι παλαιότερο των τεσσάρων ημερών επιτρεπόταν η είσοδος στην Κυπριακή Δημοκρατία από 16 Μαρτίου μέχρι 30 Απριλίου. Σε περιορισμό για 14 μέρες σε χώρους απομόνωσης μεταφέρονταν επιβάτες πτήσεων που έφταναν στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου.
Το Υπουργείο Εξωτερικών από την πλευρά του εκδίδει ταξιδιωτική οδηγία για αποφυγή εντελώς των ταξιδιών στο εξωτερικό.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος κάλεσε το χριστεπώνυμο πλήρωμα να απέχει μέχρι τις 10 Απριλίου από τις ακολουθίες.
Στις 18 Μαρτίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τονίζει στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου την σημασία του να κληθούν σε συστράτευση όλοι οι πολίτες για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
Στις 21 Μαρτίου, τέθηκε σε ισχύ το Διάταγμα του Υπουργού Μεταφορών για απαγόρευση πτήσεων στα αεροδρόμια της Κύπρου για 14 μέρες.
Ο πρώτος θάνατος και το γενικό lockdown
Στις 21 Μαρτίου, ανακοινώθηκε ο πρώτος θάνατος ασθενούς με κορωνοϊό στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας, ” ο ασθενής είχε χαμηλό προσδόκιμο επιβίωσης, αφού παρουσίαζε μη αντιρροπούμενη κίρρωση ήπατος αλκοολικής αιτιολογίας, οξεία ηπατική ανεπάρκεια, οξεία νεφρική ανεπάρκεια σε έδαφος χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια”.
Ξενοδοχεία άνοιξαν τις πύλες τους για να φιλοξενήσουν επαναπατρισθέντες που είχαν εγκλωβιστεί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού σε χώρες του εξωτερικού.
Στις 23 Μαρτίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης σε διάγγελμα του ανακοινώνει γενικό lockdown με απαγόρευση κυκλοφορίας, εκτός εξαιρέσεων.
΅”Ο πόλεμος κατά του κορωνοϊού κερδίζεται μόνο αν παραμείνουμε στα καταφύγια” , είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ανακοινώνοντας την απαγόρευση κυκλοφορίας που τέθηκε σε ισχύ από τις 24/3 μέχρι και τις 13/4.
Στις 26 Μαρτίου, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το νομοσχέδιο για την επιβολή εξωδίκου ύψους €150 σε όσους παραβιάζουν τα διατάγματα.
Στις 27 Μαρτίου, η Κυπριακή Δημοκρατία αποστέλλει στο Ισραήλ ποσότητα χλωροκίνης και το Ισραήλ στην Κύπρο 50 αναπνευστήρες.
Στις 30 Μαρτίου, ο Υπουργός Υγείας σε μια προσπάθεια με σκοπό την καταπολέμηση του κορωνοϊού ανακοίνωσε αυστηρότερα μέτρα περιορισμού όπως κατ’ εξαίρεση διακίνηση μόνο μια φορά την ημέρα με την αποστολή sms, χρήση εντύπου μόνο για άτομα άνω των 65, αύξηση της ποινής για παράβαση των μέτρων σε €300, απαγόρευση συνάξεων σε οικίες εκτός από όσους διαμένουν σε αυτά, καθώς και καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας από 21:00 μέχρι τις 06:00 πέραν από τους εργαζόμενους που κατείχαν ειδικό έντυπο.
Στις 31 Μαρτίου παραλαμβάνεται δωρεά από την Κίνα για κάλυψη αναγκών σε προστατευτικό εξοπλισμό για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.
Στη μάχη το Νοσοκομείο Αναφοράς
Στις 31 Μαρτίου αρχίζει την δράση του το Νοσοκομείο Αναφοράς με την ενίσχυση από εννιά γιατρούς και 15 νοσηλευτές.
Στις 2 Απριλίου ο Υπουργός Μεταφορών παρατείνει την ισχύ του διατάγματος για απαγόρευση πτήσεων για άλλες 14 ημέρες ενώ το Υπουργείο Υγείας προχώρησε στην κατακύρωση σύμβασης για αγορά υπηρεσιών φιλοξενίας και επιτήρησης από επαγγελματίες υγείας σε κέντρο αποκατάστασης στην Τερσεφάνου, στο οποίο φιλοξενούνται ασθενείς θετικοί στον κορωνοϊό που εξέρχονται της νοσηλείας με ήπια ή καθόλου συμπτώματα, για περαιτέρω παρακολούθηση μέχρι την αρνητικοποίηση τους.
Στις 2 Απριλίου, επίσης το Υπουργείο Υγείας προχωρεί σε στοχευμένο έλεγχο για κορωνοϊό στους Δήμους Αραδίππου και Πάφου, όπου καταγράφονται αυξημένα κρούσματα.
Στις 4 Απριλίου, μεταφέρεται από την Κίνα στην Κύπρο, ιατρικός εξοπλισμός και αναλώσιμα για χρησιμοποίηση τους στα δημόσια Νοσηλευτήρια.
Συνολικά 493 περιπτώσεις COVID-19 και 14 θάνατοι έχουν αναφερθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία μέχρι την 7η Απριλίου 2020, με τη θνητότητα να ανέρχεται στο 2,8%, σύμφωνα με τα επιδημιολογικά στοιχεία.
Στις 8 Απριλίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανακοινώνει την παράταση μέχρι τις 30 Απριλίου των μέτρων που έχουν κατά καιρούς αποφασιστεί για περιορισμό των επιπτώσεων του κορωνοϊού.
Στις 10 Απριλίου, ανακοινώνεται για πρώτη φορά η έναρξη δειγματοληψίας σε 20.000 εργαζόμενους του ιδιωτικού, δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα και της Εθνικής Φρουράς για τη νόσο COVID-19 ενώ στις 24 Απριλίου αρχίζει ο τυχαίος δειγματοληπτικός έλεγχος 800 ατόμων στον γενικό πληθυσμό της Κύπρου για τον COVID-19.
Στις 24 Απριλίου παρατείνεται η απαγόρευση πτήσεων στα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου μέχρι τις 17 Μαΐου.
Μέχρι την 28η Απριλίου 2020, έχουν αναφερθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία 836 περιπτώσεις COVID-19 και 20 θάνατοι, δηλαδή θνητότητα: 2,4%.
Η πρώτη φάση χαλάρωσης
Στις 4 Μαΐου, η Κύπρος εισέρχεται στην πρώτη φάση χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων και ο κόσμος αρχίζει να επαναδραστηριοποιείται σιγά-σιγά. Στις 21 Μαΐου επιστρέφουν στα σχολεία όλες οι βαθμίδες εκπαίδευσης.
Μέχρι την 5η Μαΐου 2020, αναφέρθηκαν στην Κυπριακή Δημοκρατία 878 περιπτώσεις COVID-19 και 21 θάνατοι, με τη θνητότητα επί των διαγνωσμένων περιπτώσεων να ανέρχεται σε 2,4%.
Παρατείνονται μέχρι τις 28 Μαΐου τα μέτρα για καθολική απαγόρευση των πτήσεων λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Στις 13 Μαΐου αρχίζουν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι για τον Covid-19 σε σχολεία.
Μέχρι την 12η Μαΐου 2020, είχαν αναφερθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία 904 περιπτώσεις COVID-19 και 23 θάνατοι, με τη θνητότητα επί των διαγνωσμένων περιπτώσεων COVID-19 να ανέρχεται στο 2,5%.
Στις 18 Μαΐου, μόνο ένα νέο επιβεβαιωμένο κρούσματα κορωνοϊού καταγράφηκε στην Κύπρο.
Στις 19 Μαΐου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την ενεργοποίηση του σχεδιασμού για τη δεύτερη φάση χαλαρώσεων.
Στις 22 Μαΐου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την έναρξη πτήσεων από δύο ομάδες χωρών από τις 9 Ιουνίου και σε δύο φάσεις, καθώς και την έναρξη της λειτουργίας των ξενοδοχείων από την 1η Ιουνίου.
Μέχρι τις 21 Μαΐου είχαν διαγνωστεί 923 άτομα με την νόσο COVID-19, 24 άτομα είχαν χάσει τη ζωή τους, τα 17 εκ των οποίων από την νόσο, ενώ 64,4% ή 594 άνθρωποι είχαν ιαθεί, σύμφωνα με τα στοιχεία infographics.
Η περίοδος της ύφεσης
Στις 27 Μαΐου, κανένα κρούσμα του ιού SARS-CoV-2 δεν καταγράφηκε στην Κύπρο ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ο αριθμός που καταγράφεται είναι μηδαμινός ή μικρός.
Στις 5 Ιουνίου, η Κύπρος εισέρχεται στην τρίτη φάση χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων.
Στις 7 Ιουνίου, το Υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τα μέτρα που πρέπει να τηρούνται σε ναούς και άλλους θρησκευτικούς χώρους για λειτουργίες και λατρευτικές συνάξεις και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τους πιστούς με σκοπό τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας.
Στις 9 Ιουνίου επαναλειτουργούν τα αεροδρόμια της Κύπρου υπό νέους κανονισμούς. Η Κύπρος έστω και με δραματική μείωση του τουριστικού ρεύματος, θα απολαύσει ένα ήσυχο καλοκαίρι, με την αίσθηση, που αποδείχθηκε ψευδής, ότι η πανδημία αποτελεί παρελθόν.
Στις 14 Σεπτεμβρίου, κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες με εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων επέστρεψαν πίσω στα θρανία τους πέραν των 107.000 μαθητών όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων σε όλα τα σχολεία της ελεύθερης Κύπρου.
Στις 2 Οκτωβρίου, στην εφαρμογή επιπρόσθετων μέτρων στις Επαρχίες Λάρνακας και Αμμοχώστου προχώρησε το Υπουργείο Υγείας για τον κορωνοϊό λόγω εντοπισμού κρουσμάτων σε ποδοσφαιρικές ομάδες της Νέας Σαλαμίνας, ΑΣΙΛ Λύσης, Εθνικού Άχνας κ.ά.
Ξανά έκτακτα μέτρα, αναζωπύρωση της πανδημίας και εμβόλια
Στις 12 Οκτωβρίου, το Υπουργείο Υγείας αποφάσισε τη λήψη έκτακτων μέτρων για τις επαρχίες Λεμεσού και Λευκωσίας λόγω της αύξησης των περιστατικών COVID-19.
Στις 22 Οκτωβρίου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε ενίσχυση των μέτρων κατά της διασποράς της νόσου Covid-19, αλλά και μερικό Lockdown στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου καθώς ο ρυθμός αναπαραγωγής της νόσου στην Κύπρο ξεπέρασε το 1,5, που καταδεικνύει αυξητική τάση των περιστατικών.
Στις 11 Νοεμβρίου, στους εργαστηριακούς ελέγχους για εντοπισμό του COVID 19 έκανε την εμφάνιση της και η μέθοδος της ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test).
Στις 30 Νοεμβρίου αποφασίστηκαν μέτρα από το Υπουργικό Συμβούλιο για όλες τις επαρχίες με απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας και κλείσιμο χώρων εστίασης με λειτουργία μέχρι τις 7 το βράδυ.
Στις 19 Δεκεμβρίου παραλαμβάνονται στην Κύπρο δύο ειδικά ψυγεία όπου θα φυλάγονται οι δόσεις των εμβολίων της Pfizer/BioNTech.
Στις 26 Δεκεμβρίου, παραλήφθηκαν από την Ευρωπαία Επίτροπο για την Υγεία, Στέλλα Κυριακίδου και τον Υπουργό Υγείας Κωνσταντίνο Ιωάννου οι πρώτες δόσεις του εμβολίου της Pfizer-BioNTech.
Στις 27 Δεκεμβρίου, άρχισαν οι πρώτοι εμβολιασμοί σε οίκους ευγηρίας και στο Νοσοκομείο Αναφοράς.
Στις 28 Δεκεμβρίου, εμβολιάζεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και στις 29 Δεκεμβρίου εμβολιάζεται ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος.
Στις 28 Δεκεμβρίου με γραπτή δήλωση του, ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου αναφέρει ότι τις τελευταίες ημέρες το Σύστημα Υγείας δέχεται ασφυκτική πίεση εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των νοσηλευόμενων και ιδιαίτερα των εισαγωγών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Εκείνη τη μέρα η Κύπρος καταγράφει 751 κρούσματα, αριθμός – ρεκόρ από την έναρξη της πανδημίας.
Στις 29 Δεκεμβρίου, το Υπουργείο Υγείας με διάταγμα του, με εξαίρεση την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, απαγορεύει μέχρι τις 10 Ιανουαρίου την παρουσία ατόμων σε οικίες πέραν των μόνιμα διαμενόντων, επιβάλλει τηλεργασία για τον δημόσιο/ευρύτερο δημόσιο τομέα και συστήνει στον ιδιωτικό τομέα, όπως εκεί και όπου είναι εφικτό, να δοθούν διευκολύνσεις στο προσωπικό για κατ’ οίκον τηλεργασία.
Στις 29 Δεκεμβρίου, καταγράφηκε ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων από την έναρξη της πανδημίας που ανερχόταν σε 907.
Μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου, ο συνολικός αριθμός των ατόμων που απεβίωσαν από COVID 19 ήταν 117 ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων ανερχόταν σε 21,315.
