27/09/2019 Larnakaonline 0

«Καλοπληρωμένοι και ευτυχισμένοι οι Κύπριοι εκπαιδευτικοί»

Ως ένα επάγγελμα το οποίο παραμένει ελκυστικό για τους Κύπριους, είναι αυτό του εκπαιδευτικού, σύμφωνα με έκθεση της Κομισιόν για την Παιδεία, η οποία παράλληλα σημειώνει πως οι μισθοί των εκπαιδευτικών στην Κύπρο συγκαταλέγονται ανάμεσα στους πιο υψηλούς στην Ε.Ε.

Σύμφωνα με την έκθεση, η διδασκαλία προσελκύει τους άριστους πανεπιστημιακούς φοιτητές και οι συνθήκες εργασίας εξακολουθούν να είναι ελκυστικές, παρότι υπάρχουν συγκεκριμένες προκλήσεις. Και οι δύο αυτές πτυχές είναι καίριας σημασίας για την εξασφάλιση συστημάτων υψηλών επιδόσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

Από τη διεθνή έρευνα του ΟΟΣΑ για τη διδασκαλία και τη μάθηση το 2018 (TALIS) προκύπτει ότι το ποσοστό των Κυπρίων εκπαιδευτικών που πιστεύουν ότι το επάγγελμα του εκπαιδευτικού είναι ένα επάγγελμα που χαίρει εκτίμησης από την κοινωνία αποτελεί το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ (43,5 % έναντι 17,7 % που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ).

Το 91,2 % των εκπαιδευτικών είναι ικανοποιημένοι με την εργασία τους (μέσος όρος της ΕΕ: 89,5 %) και παραμένουν ικανοποιημένοι έπειτα από 5 και πλέον έτη εργασιακής πείρας (91,3 %). Η ασφάλεια της απασχόλησης θεωρείται από τους εκπαιδευτικούς αρκετά έως πολύ σημαντική για την απόφασή τους να ακολουθήσουν το επάγγελμα (80,1 %, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 65,5 %).

Όσον αφορά τους μισθούς, πιο θετικά είναι τα αποτελέσματα για τους Κύπριους εκπαιδευτικούς, στη σύγκριση με τους Ευρωπαίους ομόλογούς τους. Όπως εξηγεί η έκθεση, «ο κατώτατος και ο ανώτατος μισθός, όπως προβλέπονται από τον νόμο, είναι ίδιοι για τους εκπαιδευτικούς από το επίπεδο της προσχολικής έως το επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης».

Σημειώνεται παράλληλα ότι το 2016 η Κύπρος υπέβαλε στοιχεία σχετικά με τους πραγματικούς μισθούς των εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι συγκαταλέγονται μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2016).

Παράλληλα, τονίζεται πως οι εκπαιδευτικοί στην Κύπρο, χρειάζονται λιγότερα έτη υπηρεσίας για να δικαιούνται τον ανώτατο μισθό σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έτη που απαιτούνται στην πλειονότητα των άλλων χωρών της ΕΕ.

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο από την έκθεση είναι το γεγονός ότι οι υπερωρίες ή οι πρόσθετες αρμοδιότητες, όπως η διοργάνωση δραστηριοτήτων εκτός του επίσημου προγράμματος αντισταθμίζονται με μείωση των ωρών διδασκαλίας.

Οι θεσμοθετημένες ώρες διδασκαλίας συμπίπτουν ή (για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση) υπερβαίνουν ελαφρώς τον μέσο όρο για τους νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς στις άλλες χώρες της ΕΕ.

Ωστόσο, μειώνονται σταδιακά με τα έτη υπηρεσίας, με αποτέλεσμα να μειώνεται για τους περισσότερο έμπειρους εκπαιδευτικούς ο χρόνος επαφής με τους μαθητές.

Η αναλογία μαθητών-εκπαιδευτικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι μικρότερη από τον μέσο όσο της ΕΕ, ενώ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ευθυγραμμίζεται με την υπόλοιπη ΕΕ.

Σταδιακή γήρανση του εργατικού δυναμικού των εκπαιδευτικών

Οι καλές συνθήκες εργασίας, οι περιορισμένες εναλλακτικές δυνατότητες απασχόλησης και το σύστημα προσλήψεων, που ευνοεί τον χρόνο προϋπηρεσίας έναντι της αξιοκρατίας, οδήγησαν σε μεγάλο χρόνο αναμονής για την πρόσληψη υποψήφιων εκπαιδευτικών, αναφέρει η έκθεση.

Η κατάσταση αυτή συνέβαλε επίσης στη σταδιακή γήρανση του εργατικού δυναμικού των εκπαιδευτικών. Επιπλέον, κατά την περίοδο μεταξύ του 2008 και του 2018 εισέρρευσαν στην Κύπρο πολλοί εκπαιδευτικοί από την Ελλάδα, δεδομένου ότι 10 327 εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας και 1287 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από την Ελλάδα υπέβαλαν αίτηση αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων τους στην Κύπρο προκειμένου να ασκήσουν το επάγγελμά τους στη χώρα.

Το νέο σύστημα προσλήψεων που θεσπίστηκε το 2017 και βασίζεται σε ανταγωνιστικές εξετάσεις οδήγησε, το 2018, στην πρόσληψη 60 μόνιμων και 278 αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Έως το 2027 θα πραγματοποιούνται παράλληλα προσλήψεις βάσει του παλαιού συστήματος. Οι εξετάσεις για τον επόμενο γύρο ανταγωνιστικών προσλήψεων έχουν προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο του 2019.

Οι νεοεισερχόμενοι εκπαιδευτικοί δεν λαμβάνουν εισαγωγική επιμόρφωση

Ένα άλλο σημείο που τονίζεται στην έκθεση, είναι το γεγονός ότι παρότι η εισαγωγική επιμόρφωση είναι υποχρεωτική, από το 2013 δεν εφαρμόζεται στην Κύπρο λόγω οικονομικών περιορισμών.

Παλαιότερα, στο πλαίσιο προγραμμάτων μεντόρων, οι νεοεισερχόμενοι εκπαιδευτικοί συνδέονταν με πιο έμπειρους εκπαιδευτικούς εντός της σχολικής μονάδας κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους διδασκαλίας, επιπλέον των εσπερινών μαθημάτων επιμόρφωσης που παρακολουθούσαν. Με δεδομένες τις χαμηλές επιδόσεις της Κύπρου όσον αφορά τις βασικές δεξιότητες (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2017), φαίνεται ότι η απουσία εισαγωγικής επιμόρφωσης αποτέλεσε μια χαμένη ευκαιρία, αφού πληθώρα στοιχείων που αποδεικνύουν το θετικό της αντίκτυπο στην ποιότητα της διδασκαλίας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018) και στα επιτεύγματα των μαθητών (Ingersoll, 2011).

Τι εισηγείται η Ε.Ε. για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών – Αναφορά στους διευθυντές και επιθεωρητές

Καταληκτικά, όσον αφορά το κεφάλαιο των εκπαιδευτικών, η Κομισιόν εξηγεί πως η αποτελεσματική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα και στην ικανοποίηση των εκπαιδευτικών από την εργασία, καθώς και στο αίσθημα επάρκειας τους.

Το σύστημα αξιολόγησης εκπαιδευτικών της Κύπρου έχει υποστεί ελάχιστες μεταβολές από το 1976. Το 2019 το Συμβούλιο της ΕΕ απηύθυνε στην Κύπρο για τρίτη φορά ειδική ανά χώρα σύσταση, με την οποία την καλεί «να υλοποιήσει τη μεταρρύθμιση του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών».

Οι ετήσιες εκθέσεις των διευθυντών σχολείων όσον αφορά τις επιδόσεις των εκπαιδευτικών συνιστούν σε μεγάλο βαθμό διοικητικό καθήκον.

Οι σχολικοί επιθεωρητές, οι οποίοι παρατηρούν τους εκπαιδευτικούς μέσα στην αίθουσα, οφείλουν τυπικά να παρέχουν τόσο συνολική όσο και διαμορφωτική αξιολόγηση. Προς το παρόν δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ της αξιολόγησης και της αποτελεσματικότητας του σχολείου. Επίσης δεν διενεργείται μετα-ανάλυση των δεδομένων αξιολόγησης με σκοπό την ενημέρωση και την αναμόρφωση του συστήματος.

Σε νέα πρόταση του Ιανουαρίου του 2019 περιλαμβάνονται τα εξής: διαμορφωτική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και αξιολόγηση του σχολείου· στήριξη στους νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς, στους συμβασιούχους και στους αναπληρωτές· αξιολόγηση των αξιολογητών· και συνεχής στήριξη για τους εκπαιδευτικούς.

Στην πρόταση προβλέπεται επίσης ένα νέο οριζόντιο κλιμάκιο στην καριέρα των εκπαιδευτικών (Ανώτερος Εκπαιδευτικός), ώστε να αξιοποιούνται καλύτερα στο σύστημα οι έμπειροι εκπαιδευτικοί. Οι διευθυντές σχολείων θα πρέπει να διαδραματίζουν πιο ουσιαστικό ρόλο στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.

Τέλος, στην πρόταση προβλέπεται η διαδικασία της μεταξιολόγησης για τη συνεχή βελτίωση των κριτηρίων και των διαδικασιών αξιολόγησης.

Παρόλα που δεν υπάρχει κάποιο ιδανικό μοντέλο για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών (ΟΟΣΑ, 2018β), το νέο πλαίσιο θα παράσχει πολλά ιδιαιτέρως χρήσιμα μέτρα. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι πολλαπλοί αξιολογητές, η στήριξη της επαγγελματικής ανάπτυξης, η σύνδεση με την αξιολόγηση των μαθητών και την αξιολόγηση του σχολείου, καθώς και η αξιολόγηση των διευθυντών σχολείων και των επιθεωρητών. Ωστόσο, απουσιάζουν άλλα στοιχεία κρίσιμης σημασίας, ιδίως ένα σαφές πλαίσιο ικανοτήτων για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές. Δεδομένου ότι το νέο σύστημα θα τεθεί σε εφαρμογή από πρόσωπα που ήδη συμμετέχουν σε αυτό (επιθεωρητές, εκπαιδευτικοί, διευθυντές σχολείων), είναι σημαντικό να γίνουν επενδύσεις στην κατάρτιση των αξιολογητών, των διευθυντών σχολείων και των εκπαιδευτικών ώστε αυτοί να είναι σε θέση να παρατηρούν και να παρέχουν ανατροφοδότηση με αποτελεσματικό τρόπο και να αναλαμβάνουν σχετική δράση (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018α). Καίριας σημασίας είναι επίσης η λήψη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ορθή επικοινωνία, την κατάρτιση, την υλοποίηση πιλοτικών έργων και τη σύνδεση της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με τη βελτίωση του σχολείου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018α).

Πηγή: philenews