Το άγχος είναι μεταδοτικό; Η επιστήμη λέει ναι

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης του Hotchkiss Brain Institute.ι το στρες είναι «κολλητικό». Πιο αναλυτικά, η νέα μελέτη υπέδειξε ότι το άγχος αλλάζει συγκεκριμένες δομές του εγκεφάλου, και αυτές οι αλλαγές αντικατοπτρίζονται στον εγκέφαλο των άλλων ατόμων. Το συγκεκριμένο εύρημα μπορεί πιθανά να εξηγήσει πράγματα όπως το σφίξιμο στο στομάχι που νιώθουμε ότι βρεθούμε κοντά σε κάποιον που είναι αγχωμένος.

Η συγκεκριμένη μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια, επομένως, όπως αναφέρει το boro.gr, τίθεται το ερώτημα του κατά πόσο μπορούμε να γενικεύσουμε τα συμπεράσματά της. Ωστόσο, αυτό που κάνει ενδιαφέρουσα τη συγκεκριμένη μελέτη για εμάς τους ανθρώπους είναι το γεγονός ότι οι νευρωνικές δομές που επηρεάστηκαν στους εγκεφάλους των ποντικών υπάρχουν και στον εγκέφαλο μας.

Πιο αναλυτικά, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου πειράματος οι ερευνητές όρισαν ζευγάρια ποντικών. Στη συνέχεια απομάκρυναν από τον κοινό χώρο το ένα ποντίκι και το έθεσαν σε μία ήπια στρεσογόνα κατάσταση. Κατόπιν, τοποθέτησαν το αγχωμένο ποντίκι μαζί με το ταίρι του για να παρακολουθήσουν τι θα συμβεί στους εγκεφάλους τους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το αγχωμένο ποντίκι εμφάνισε μεταβολές σε μια ομάδα νευρώνων που βρίσκονται στον ιππόκαμπο, μια περιοχή του εγκεφάλου που παίζει κεντρικό ρόλο στη μνήμη και τη συναισθηματική ανταπόκριση. Ο εγκέφαλος του άλλου ποντικιού που δεν είχε εκτεθεί στη στρεσογόνα κατάσταση, αλλά είχε έρθει σε επαφή με το αγχωμένο ποντίκι, εμφάνισε σύντομα τις ίδιες νευρωνικές αλλαγές στον ιππόκαμπο του. Στην ουσία, οι εγκέφαλοι των μη αγχωμένων ποντικών καθρέφτιζαν τους εγκεφάλους των αγχωμένων υποκειμένων.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο μηχανισμός που προκαλεί αυτό το φαινόμενο στα ποντίκια είναι η απελευθέρωση της ονομαζόμενης «φερομόνης του συναγερμού» από το στρεσαρισμένο ποντίκι. Αυτό δεν θα πρέπει να μας προκαλεί εντύπωση, δεδομένου ότι τα ζώα εκπέμπουν διάφορα προειδοποιητικά μηνύματα, χημικά ή άλλου είδους, για να προειδοποιήσουν τα άλλα ζώα του είδους τους για κάποιο κίνδυνο. Το καινούργιο στοιχείο σε αυτή τη μελέτη, που μπορεί να είναι αποκαλυπτικό και για τον άνθρωπο, είναι η παρατήρηση σχετικά με την αλλαγή στη δομή του εγκεφάλου, που καθρεφτίζεται στον εγκέφαλο του άλλου υποκειμένου. Το πώς αυτά τα μηνύματα μπορεί να μεταφέρονται μεταξύ των ανθρώπινων εγκεφάλων είναι ένα ερώτημα που παραμένει αναπάντητο.

«Τα κυκλώματα του στρες στα ποντίκια και στους ανθρώπους είναι πολύ παρόμοια. Ειδικότερα, τα σημεία που ερευνήσαμε στα ποντίκια παίζουν τον ίδιο ακριβώς ρόλο και στον άνθρωπο – ελέγχουν την ορμονική αντίδραση στο άγχος», ανέφερε στο Psychology Today o Δρ. Jaideep Bains.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι είναι πιθανό η «χημική» επικοινωνία να υφίσταται και μεταξύ των ανθρώπων: «Αν και οι φερομόνες ή τα χημικά σήματα δεν έχουν μελετηθεί ευρέως στους ανθρώπους, υπάρχουν πρόσφατα ευρήματα που υποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι μεταδίδουν συναισθηματικές πληροφορίες με αδιόρατους, ίσως και υποσυνείδητους τρόπους».

Τα καλά νέα; Το φαινόμενο φάνηκε να είναι αναστρέψιμο, τουλάχιστον όσον αφορά τα θηλυκά ποντίκια.

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όταν ότι τα θηλυκά ταίρια ενός στρεσαρισμένου ποντικού τοποθετήθηκαν μεταξύ άλλων ατόμων, οι αλλαγές στον ιππόκαμπο αντιστράφηκαν. Η κοινωνική αλληλεπίδραση έσβησε τις εγκεφαλικές μεταβολές του στρες. Ωστόσο, αυτό δεν ίσχυσε και για τα αρσενικά ποντίκια. Αντιθέτως, διατήρησαν το άγχος και τις αλλαγές του εγκεφάλου που το συνοδεύουν, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ποντικιών με τα οποία ήρθαν σε επαφή στη συνέχεια.

Πάλι, με τη δέουσα προσοχή για τη δυνατότητα εφαρμογής αυτών των αποτελεσμάτων στους ανθρώπους, οι ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης του άγχους.

Πηγή: mag.sigmalive.com