Α. Καϊλάς, Εφοριακό Συμβούλιο: Προκλήσεις και νέες ανάγκες για φοροαποφάσεις

Τον ρόλο του Εφοριακού Συμβουλίου ως ανεξάρτητου μηχανισμού που προσφέρει γρήγορες, τεκμηριωμένες και διαφανείς αποφάσεις χωρίς χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες, αναδεικνύει σε συνέντευξή του στη StockWatch, ο Ανδρέας Καϊλάς, τονίζοντας ωστόσο ότι η υποστελέχωση, η περιορισμένη τεχνολογική υποδομή και οι νέες σύνθετες υποθέσεις, όπως οι ψηφιακοί φόροι, δημιουργούν προκλήσεις στη λειτουργία του.

Υπό την ιδιότητα του μέλους του Εφοριακού Συμβουλίου, ο κ. Καϊλάς τονίζει την ανάγκη για ενίσχυση της ηλεκτρονικής υποβολής, απλούστευση διαδικασιών και αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων.

Σχολιάζοντας τη φορολογική μεταρρύθμιση, εκφράζει την άποψη ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, εκτιμώντας παράλληλα, ότι θα αυξήσει την πολυπλοκότητα των υποθέσεων, απαιτώντας τεχνολογική ενίσχυση, στελέχωση και επέκταση αρμοδιοτήτων.

Επισημαίνει ταυτόχρονα, ότι πάνω από 100 φορολογούμενοι, ιδιώτες και επιχειρήσεις, έχουν προσφύγει στον θεσμό τα τελευταία χρόνια, δείχνοντας εμπιστοσύνη στη λειτουργία του.

Ακολουθεί η συνέντευξη.

1.Κύριε Καΐλά, εξηγήστε μας με απλά λόγια, ποιος είναι ο ρόλος του Εφοριακού Συμβουλίου στο φορολογικό οικοσύστημα της Κύπρου σήμερα;

Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τη StockWatch, για τη δυνατότητα που μου δίνει να εκφράσω τις απόψεις μας και να συμβάλουμε σε έναν δημόσιο διάλογο για κρίσιμα θέματα φορολογικής πολιτικής και διοικητικής δικαιοσύνης. Η παρουσία μας στα πλαίσια αυτής της συνέντευξης αποτελεί μια ευκαιρία να αναδείξουμε τη σημασία των θεσμών και να επικοινωνήσουμε με τους πολίτες με ειλικρίνεια και διαφάνεια.

Ο ρόλος του Εφοριακού Συμβουλίου είναι να λειτουργεί ως ανεξάρτητος μηχανισμός που διασφαλίζει ότι οι φορολογικές διαφορές επιλύονται δίκαια, τεκμηριωμένα και με διαφάνεια.

Με απλά λόγια, όταν κάποιος διαφωνεί με μια φορολογική πράξη, δεν χρειάζεται να περιμένει χρόνια για δικαστική απόφαση. Το Συμβούλιο ακούει, εξετάζει και αποφασίζει, ενισχύοντας έτσι την εμπιστοσύνη στο φορολογικό σύστημα.

Η αξία του θεσμού φαίνεται και στην πράξη. Τα τελευταία τρίαμιση χρόνια, πάνω από 100 φορολογούμενοι τον εμπιστεύθηκαν για την επίλυση διαφορών τους με τον Έφορο Φορολογίας.

Οι αιτήσεις προέρχονται από ένα ευρύ φάσμα φορολογουμένων, από ιδιώτες για ποσά μερικών χιλιάδων ευρώ, έως μεγάλους οργανισμούς που αμφισβητούν μεγάλες σύνθετες φορολογικές υποθέσεις.

2. Ποια είναι τα βασικά ζητήματα που απασχολούν το Συμβούλιο στην καθημερινή του λειτουργία; Υπάρχουν τομείς όπου οι διαδικασίες καθυστερούν ή χρειάζονται ενίσχυση;

Τα κύρια ζητήματα είναι η έλλειψη επαρκούς ανθρώπινου δυναμικού και η ανάγκη για σύγχρονη τεχνολογική υποδομή. Ο αυξανόμενος όγκος των υποθέσεων, ιδίως στις πιο πολύπλοκες φορολογικές διαφορές, προκαλεί καθυστερήσεις. Επίσης υπάρχουν τομείς όπως οι νέοι ψηφιακοί φόροι, τα τελωνειακά ζητήματα ή οι διαφοροποιήσεις σε κοινωνικές ασφαλίσεις που δεν καλύπτονται επαρκώς από την τρέχουσα διαδικασία.

Χρειάζεται ενίσχυση της ηλεκτρονικής υποβολής, συντόμευση των διαδικασιών και εξειδίκευση του προσωπικού για αυτά τα σύγχρονα πεδία.

3.Ποια είναι η θέση σας για τη συνολική κατεύθυνση της φορολογικής μεταρρύθμισης; Τη θεωρείτε προς τη σωστή κατεύθυνση από πλευράς απλοποίησης και φορολογικής δικαιοσύνης;

Η φορολογική μεταρρύθμιση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς στοχεύει στη δημιουργία ενός πιο δίκαιου και σύγχρονου φορολογικού συστήματος.

Η αύξηση του αφορολόγητου ορίου, οι φοροελαφρύνσεις για νοικοκυριά και οικογένειες και η απλούστευση ορισμένων φορολογικών κανόνων δείχνουν ξεκάθαρα ότι η πολιτεία επιδιώκει να διευκολύνει τον πολίτη και να ενισχύσει τη φορολογική δικαιοσύνη.

Αξίζει επίσης να αναγνωριστεί η τόλμη της κυβέρνησης να αγγίξει ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, προωθώντας αλλαγές που, μέχρι πρότινος, φαινόταν δύσκολο να εφαρμοστούν με επιτυχία, αποδεικνύοντας αποφασιστικότητα και στρατηγική στη μεταρρυθμιστική διαδικασία.

4. Πώς επηρεάζει η φορολογική μεταρρύθμιση το έργο και τις αρμοδιότητες του Εφοριακού Συμβουλίου; Θα απαιτηθούν νέοι μηχανισμοί ή προσαρμογές;

Η μεταρρύθμιση επηρεάζει το Συμβούλιο τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Από πλευράς όγκου, αναμένεται να διαχειριστούμε περισσότερες και πιο σύνθετες υποθέσεις λόγω των αλλαγών που έρχονται (όπως νέες φορολογικές μορφές, ψηφιακή οικονομία).

Από πλευράς περιεχομένου απαιτείται εξειδίκευση σε νέους τομείς όπως οι ψηφιακοί φόροι και η φορολογία επιχειρήσεων.

Για να ανταποκριθούμε, χρειάζεται ενίσχυση της ψηφιακής υποδομής μας (ηλεκτρονική υποβολή, διαχείριση υποθέσεων) καθώς και πιθανή επέκταση των αρμοδιοτήτων μας ώστε να καλύπτουν τις νέες μορφές φορολογικών διαφορών.

Προσαρμογή των εσωτερικών μας διαδικασιών με σαφή χρονοδιαγράμματα, πιο ευέλικτη οργάνωση και στοχευμένες τεχνολογικές λύσεις θα διασφαλίσουν ότι το Συμβούλιο παραμένει αποτελεσματικό και σχετικό στον νέο φορολογικό χάρτη.

5. Η λειτουργία του Συμβουλίου βασίζεται σε ανεξαρτησία και διαφάνεια. Ποια θεωρείτε ότι είναι σήμερα τα μεγαλύτερα εμπόδια στη διατήρηση αυτών των αρχών;

Τα μεγαλύτερα εμπόδια στη διατήρηση της ανεξαρτησίας και της διαφάνειας του Συμβουλίου σχετίζονται κυρίως με την περιορισμένη θεσμική αυτονομία και την έλλειψη επαρκών πόρων.

Είναι κρίσιμη η επαρκής στελέχωση του Συμβουλίου με δύο φορολογικούς συμβούλους που δεν θα είναι αποσπασμένοι από το Τμήμα Φορολογίας, ώστε να διασφαλίζεται η ουσιαστική ανεξαρτησία των αποφάσεων.

Παράλληλα, η ύπαρξη αυτόνομου προϋπολογισμού, ξεχωριστού από εκείνον του Υπουργείου Οικονομικών, θα επιτρέψει στο Συμβούλιο να λειτουργεί με μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα.

Επιπλέον, η έλλειψη επαρκούς ανθρώπινου δυναμικού και τεχνολογίας, καθώς και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, μπορούν να καθυστερούν τις διαδικασίες και να μειώνουν την προβλεψιμότητα των αποφάσεων.

Η ανεξαρτησία δεν εξασφαλίζεται μόνο με κανονισμούς· απαιτείται η δυνατότητα του Συμβουλίου να λειτουργεί χωρίς εξωτερικές επιρροές, με σαφείς διαδικασίες και επαρκή υποστήριξη, ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες των φορολογουμένων.

6. Ποια η θέση του Συμβουλίου, απέναντι στην εισήγηση του Εφόρου Φορολογίας για δημιουργία Φορολογικού Δικαστηρίου;

Το Συμβούλιο αναγνωρίζει την αξία κάθε πρότασης που στοχεύει σε ταχύτερη και πιο ποιοτική φορολογική δικαιοσύνη. Ωστόσο, έμφαση πρέπει να δοθεί πρώτα στην ενίσχυση των υπάρχοντων θεσμών δηλαδή του Εφοριακού Συμβουλίου και του Διοικητικού Δικαστηρίου προτού εξεταστεί η δημιουργία νέας δομής.

Το Συμβούλιο λειτουργεί ως προληπτικός μηχανισμός επίλυσης φορολογικών διαφορών πριν αυτές φτάσουν στα δικαστήρια, εξοικονομώντας χρόνο και πόρους για το κράτος και τον πολίτη.

Παράλληλα, η τάση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι η εξωδικαστική επίλυση διαφορών, ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν τα δημόσια ταμεία και την οικονομική ευρωστία εταιρειών και ιδιωτών, ως μέσο ενίσχυσης της οικονομικής ανάπτυξης και σταθερότητας. Η φερόμενη εισήγηση φαίνεται να αποτελεί συζήτηση εντός του Τμήματος Φορολογίας με διαρροές προς τον τύπο και όχι επίσημη πρόταση.

7. Τι χρειάζεται το Συμβούλιο για να λειτουργεί πιο αποδοτικά; Μιλάμε για ανθρώπινο δυναμικό, τεχνολογική υποστήριξη, θεσμικές αλλαγές ή κάτι άλλο;

Απαιτούνται τα εξής: επαρκές και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό με γνώση φορολογικού και διοικητικού δικαίου, επαρκής γραμματειακή υποστήριξη, πλήρης ηλεκτρονική υποβολή προσφυγών, διαχείριση φακέλων από το σύστημα, τηλε‑ακροάσεις όπου χρειάζεται, συστήματα analytics για την ανάλυση και τον εντοπισμό αδικιών. Καθώς και μεγαλύτερη θεσμική αυτονομία στη λειτουργία, σαφή χρονοδιαγράμματα και απλούστευση διαδικασιών.

Με τη συγκέντρωση αυτών των στοιχείων, το Συμβούλιο θα γίνει πιο γρήγορο, πιο αξιόπιστο και πιο χρηστικό για τον πολίτη.

8. Υπάρχει πρόθεση ή εισηγήσεις από το Συμβούλιο προς το Υπουργείο Οικονομικών για βελτιώσεις σε διαδικασίες ή νομοθεσία; Αν ναι, σε ποιους τομείς επικεντρώνονται;

Το Συμβούλιο έχει υποβάλει στο Υπουργείο Οικονομικών συγκεκριμένες προτάσεις για ενίσχυση της λειτουργίας του, όπως η ανάγκη πρόσληψης φορολογικών συμβούλων που να μην είναι αποσπασμένοι από το Τμήμα Φορολογίας, η ύπαρξη ξεχωριστού νομικού συμβούλου ώστε ο Γενικός Εισαγγελέας, που είναι ταυτόχρονα νομικός σύμβουλος του Τμήματος, να μην καλύπτει και το Συμβούλιο, καθώς και ζητήματα ξεχωριστού και αυτόνομου προϋπολογισμού.

Ωστόσο, δεν μπορώ να είμαι βέβαιος ότι όλες αυτές οι προτάσεις υποβλήθηκαν με την απαιτούμενη συνέπεια και επιμονή, κάτι που είναι καθοριστικό για να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή.

9. Σε ένα φορολογικό περιβάλλον που αλλάζει, πώς βλέπετε την αποστολή του Συμβουλίου τα επόμενα χρόνια;

Το Εφοριακό Συμβούλιο παραμένει αφοσιωμένο στη διασφάλιση της δικαιοσύνης, της ταχύτητας και της προβλεψιμότητας στις φορολογικές διαφορές.

Μέσα από τη σταθερή του λειτουργία, την ενίσχυση της θεσμικής του αυτονομίας και την επαρκή στελέχωση, συνεχίζει να χτίζει εμπιστοσύνη στους πολίτες, να στηρίζει τη σταθερότητα του φορολογικού συστήματος και να συμβάλλει ενεργά στην οικονομική ανάπτυξη και την προσέλκυση νέων επενδύσεων στην Κύπρο.

Πηγή: StockWatch