Α. Ερωτοκρίτου: Διαφύλαξη εθνικής/προσωπικής ταυτότητας καθώς και κρατικής οντότητας απέναντι στο τραύμα της εισβολής

Η τουρκική εισβολή έγινε και στις ψυχές των ανθρώπων της Κύπρου, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κλινικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής, Αθως Ερωτοκρίτου, σημειώνοντας πως η εισβολή δημιούργησε ένα ψυχικό τραύμα, ένα κοινωνικό και πολιτισμικό σοκ.

Ανέφερε ότι η κατάθλιψη και ο θυμός ως αποτέλεσμα της εισβολής, εκφράζεται κάποτε με αυτοκαταστροφικό κάποτε με ετεροκαταστροφικό τρόπο και ο Κύπριος στράφηκε στο ατομικό και όχι στο συλλογικό συμφέρον, ξεφεύγοντας από τα όρια του μέτρου και της λογικής και καταλήγοντας στην υπερβολή.

Πρέπει τρία πράγματα να μην χάσουμε, τόνισε ο κ. Ερωτοκρίτου, την προσωπική μας ταυτότητα, την κρατική μας οντότητα και την εθνική μας ταυτότητα.

Η πολυπαθής πατρίδα μας, είπε, με 10.000 χρόνια ιστορία, άντεξε πολλούς και διαφορετικούς κατακτητές και παρόλα αυτά δεν έχασε τον πολιτισμό της και διατήρησε την ελληνική της γλώσσα, παρά τις συμφορές και τις  επιδρομές.

Ανέφερε ότι ο κόσμος της Κύπρου μετά την απελευθέρωση από τους Αγγλους άρχισε να ορθοποδίζει μετά από αιώνες.  Η κυπριακή κοινωνία, είπε, ήταν αγροτική και σιγά σιγά αστικοποιήθηκε και ο Κύπριος ήταν ένας άνθρωπος καλοπροαίρετος και εργατικός.

Ομως, είπε ο κ. Ερωτοκρίτου, η τουρκική εισβολή άλλαξε τα πάντα και προκάλεσε κοινωνικό και πολιτισμικό σοκ.

“Η τουρκική εισβολή έγινε και στις ψυχές των ανθρώπων της Κύπρου. Αυτή η βάρβαρη εισβολή μετά το προδοτικό πραξικόπημα δημιούργησε ένα ψυχικό τραύμα, μαζί με ένα μετατραυματικό στρες. Αρχικά δημιούργησε ένα μεγάλο κοινωνικό σοκ, ένα πολιτισμικό σοκ θα έλεγα που έχει ένα ψυχολογικό -κοινωνικό χαρακτήρα. Είναι  ένα ψυχολογικό φαινόμενο που προκαλείται από δυσάρεστες και απρόσμενες καταστάσεις και γεγονότα και κυρίως ανατροπές και συνθήκες ζωής”.

Το σοκ ήταν αποτέλεσμα της ανατροπής της ζωής κυρίως μέσω της προσφυγοποίησης σχεδόν 200.000 ανθρώπων από τα σπίτια τους και τον τόπο στον οποίο γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, του πόνου του θανάτου αγαπημένων προσώπων, των αγνοουμένων.

“Αυτό το ψυχικό τραύμα δημιουργήθηκε από την βίαιη μετακίνηση, τη βίαιη αλλαγή του κοινωνικού περιβάλλοντος, της εσωτερικής μετανάστευσης, της εξωτερικής μετανάστευσης, άλλαξαν τα σταθερά σημεία αναφοράς, η οικογενειακές αρχές και αξίες, άλλαξαν οι ρόλοι, υπήρχε αστάθεια στο πολιτικό κλίμα, διατάραξη των οικογενειακών δεσμών, διάσπαση των δομικών σχέσεων”.

Αναφέρθηκε στο άγχος επιβίωσης, τη φτώχεια, το πένθος -το οποίο παρατηρείται μέχρι σήμερα μέσα από το χαμό ανθρώπων, σπιτιών, του χώρου που μεγάλωσαν – στα οικονομικά προβλήματα που δημιούργησαν ακόμα μεγαλύτερες ανασφάλειες και είπε ότι ο Κύπριος έχασε την ελπίδα μέσα από μία διαρκή απειλή ενώ δημιουργήθηκαν διάφορα ψυχοσωματικά προβλήματα και διαταραχές.

Μετά την τουρκική εισβολή, είπε ο κ. Ερωτοκρίτου, το άγχος και η ανασφάλεια οδηγησαν σε άλλες καταστάσεις, ο Κύπριος έγινε πιο εσωστρεφής, με θυμό, οργή ενάντια σε τρίτους, κατάθλιψη, πολλές φορές απάθεια, άγχος.

Εξήγησε ότι εκείνοι που ήταν τότε παιδιά και τώρα μεγάλωσαν, μέσα στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν υιοθέτησαν ένα μηχανισμό απόκρυψης όλων αυτών των συμπτωμάτων, ωστόσο σε προσωπικό επίπεδο μεγαλώνοντας, αυτά τα προβλήματα παρουσιάζονται σήμερα ίσως με μία θετικότερη εικόνα και ταυτότητα όμως τα προβλήματα δεν έχουν ξεπεραστεί.

Η κατάθλιψη και ο θυμός, είπε, εκφράζεται κάποτε με αυτοκαταστροφικό κάποτε με ετεροκαταστροφικό τρόπο.

“Διότι έχουμε άγχος, έχουμε θλίψη, ανασφάλεια, και λόγω της κατάστασης στο νησί που διαιωνίζεται, έτσι λοιπόν ο θυμός και η επιθετικότητα έχουν αυτό τον αυτοκαταστροφικό/ετεροκαταστροφικό χαρακτήρα”.

Ως ακολούθως, συνέχισε ο κ. Ερωτοκρίτου, ο Κύπριος στράφηκε στο ατομικό και όχι στο συλλογικό συμφέρον και πρόσθεσε ότι ” αυτό είναι δυσάρεστο διότι προσπαθούμε, ειδικά οι νέοι μας,  να έχουμε ένα εύκολο κέρδος, παρόλο που πιστεύω πάρα πολύ στους νέους και στον Κύπριο, αλλά έχουν κλονιστεί οι αξίες και τα ιδανικά έχουμε γεμίσει άγχος, αβεβαιότητα, υπάρχει έξαρση της χρήσης αλκοόλ και ναρκωτικών,  όλα αυτά τα οποία μας εμποδίζουν να έχουμε ένα ελπιδοφόρο μέλλον”.

Μπορεί, σημείωσε, να δημιουργούμε συνθήκες φαινομενικά καλής διαβίωσης αλλά είναι ψευδαισθήσεις και το συναίσθημα του αβοήθητου παραμένει.

“Ο Κύπριος ο οποίος ήταν μεθοδικός, ο οποίος αν θέλετε έχει μια τελειομανία, που ήταν πάντοτε φιλόξενος και συνεπής στην εργασία του, ξέφυγε από τα όρια του μέτρου και της λογικής και καταλήγει σε μια υπερβολή. Στο βάθος όμως πέφτει στην παγίδα γιατί όλα αυτά κρύβουν το πρωτόγονο άγχος και την θλίψη που τον ακολουθεί σε κάθε του βήμα και επηρεάζει την ψυχοσύνθεση του. Για αυτό βλέπουμε ότι κατέληξε και σε άλλα προβλήματα όπως ήταν το Χρηματιστήριο, ο τζόγος, τα χρήματα, όλα αυτά ήταν γιατί αισθανόταν ότι ‘δεν θέλω να πεθάνω’ και αυτός που δεν θα πεθάνει τρώει πολύ, δημιουργεί σπίτια που μοιάζουν με παλάτια, αγοράζει ακριβά αυτοκίνητα, έχει μια ζωή σαν να ζούμε σε ένα χώρο που είναι απόλυτα ασφαλής”.

Και εξήγησε: “Η Κύπρος λοιπόν πόνεσε από την εισβολή, ακρωτηριάστηκε σχεδόν το 40% του εδάφους της και υπήρχε μεγάλος κίνδυνος του θανάτου της Κύπρου, δηλαδή με μία νέα εισβολή και την ολοκληρωτική κατάληψη”.

Ο Κύπριος, συνέχισε, μπορεί να νικήσει το πρόβλημα εάν παραδεχθεί το τραύμα και προσπαθήσει με κατάλληλο τρόπο να το ξεπεράσει.

“Εγώ πιστεύω ότι πίσω από όλα αυτά, για να κρατηθούμε εμείς, και να κρατήσουμε τις μνήμες μας, την ιστορία μας και μέσα στην ιστορία μας είναι και η γλώσσα μας, είναι η ταυτότητά μας, πρέπει τρία πράγματα να μην χάσουμε. Την προσωπική μας ταυτότητα, την κρατική μας οντότητα και την εθνική μας ταυτότητα” τόνισε ο κ. Ερωτοκρίτου.

Πρέπει να ξαναβρούμε, είπε, τους στόχους και την ελπίδα μας, να ενωθούμε ξανά για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο που υπάρχει και μας έκανε φοβικούς.

“Να απελευθερωθεί η πατρίδα μας, να πάνε οι πρόσφυγες στα σπίτια τους, είτε είναι Ελληνοκύπριοι, είτε Τουρκοκύπριοι, είτε Αρμένιοι, Μαρωνίτες, Λατίνοι. Πρέπει δηλαδή να αποκτήσουμε ξανά την ταυτότητά μας σε αυτόν τον μεταβαλλόμενο κόσμο”, κατέληξε ο κ. Ερωτοκρίτου.

ΚΥΠΕ