Επιβράδυνση αύξησης τιμών γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ – Η εικόνα στη Κύπρο

Επιβράδυνση καταγράφηκε κατά το 2ο τρίμηνο του 2023 στην αύξηση των τιμών για τα γεωργικά προϊόντα σε σχέση με το ίδιο τρίμηνο του 2022 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ στην Κύπρο η αύξηση συνεχίστηκε με τους ίδιους ρυθμούς, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για τους δείκτες τιμών στη γεωργία, που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat, η στατιστική υπηρεσία της ΕΕ.

Παράλληλα ωστόσο, μεταξύ του 2ου τριμήνου του 2022 και του 2ου τριμήνου του 2023 καταγράφηκε μείωση της μέσης τιμής των αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνονται στον τομέα της γεωργίας (εισροές που δεν σχετίζονται με επενδύσεις) στην ΕΕ, ενώ στην Κύπρο οι τιμές παρέμειναν στα ίδια επίπεδα. Πρόκειται για την πρώτη μείωση που καταγράφεται από το 4ο τρίμηνο του 2020 στην ΕΕ, ενώ στην περίπτωση της Κύπρου σημειώθηκε σημαντική επιβράδυνση της αύξησης των τιμών.

Σύμφωνα με την ανάλυση της Eurostat, τα νέα στοιχεία δείχνουν συνέχιση της σταθεροποίησης των παγκόσμιων γεωργικών αγορών, μετά από μια περίοδο αστάθειας, η οποία χαρακτηριζόταν από έντονη αύξηση της γεωργικής παραγωγής και των τιμών εισόδου.

Η μέση τιμή των γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ αυξήθηκε στο σύνολό τους (παραγωγή) κατά 2% μεταξύ του 2ου τριμήνου του 2022 και του 2ου τριμήνου του 2023, καταγράφοντας σημαντικά χαμηλότερο ρυθμό ετήσιας αύξησης σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, όταν η μέση τιμή αυξήθηκε κατά 17% (από το 1ο τρίμηνο του 2022 στο 1ο τρίμηνο του 2023).

Στην Κύπρο, η μέση τιμή αυξήθηκε κατά 13% μεταξύ του 2ου τριμήνου του 2022 και του 2ου τριμήνου του 2023, ενώ το προηγούμενο τρίμηνο είχε αυξηθεί και πάλι κατά 13%  (μεταξύ 1ου τριμήνου του 2022 και 1ου τριμήνου του 2023).

Μεταξύ των κύριων ομάδων προϊόντων παραγωγής, οι εντονότερες αυξήσεις στις τιμές κατά το 2ο τρίμηνο του 2023 στην ΕΕ αφορούσαν τα εσπεριδοειδή (κατά μέσο όρο +89%), το ελαιόλαδο (+48%) και τις πατάτες (+38%), με τις αυξήσεις αυτές να αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό τις ποσότητες που επηρεάστηκαν από ανομβρία. Στα υπόλοιπα προϊόντα, ξεχωρίζουν οι έντονες αυξήσεις των τιμών στα αυγά (+31%) και τους χοίρους (+28%). Αντίθετα, η τιμή των δημητριακών μειώθηκε (-31%), ενώ οι τιμές των πουλερικών (+4%) και του γάλακτος (-2%) παρέμειναν πιο σταθερές.

Στην Κύπρο, οι εντονότερες αυξήσεις καταγράφηκαν στα φρέσκα λαχανικά (κατά μέσο όρο +38%), στους χοίρους (+31%) και στα λαχανικά και οπωροκηπευτικά (+29). Ξεχωρίζουν επίσης οι αυξήσεις στα εσπεριδοειδή (+27%) και το γάλα (+20%). Σημαντική μείωση καταγράφηκε στις τιμές των πατατών (-30%) και των δημητριακών (-10%), ενώ γενικά σταθερές παρέμειναν οι τιμές των αυγών (+1%), των φρούτων (-1%) και των πουλερικών (-3%).

Την ίδια περίοδο, η μέση τιμή των αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνονται στη γεωργία (εισροές που δεν σχετίζονται με επενδύσεις) μειώθηκε κατά 5% στην ΕΕ. Η μείωση αυτή ακολούθησε την επιβράδυνση της αύξησης των τιμών που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο, αν και τότε οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11% (1ο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το 1ο τρίμηνο του 2022).

Στην Κύπρο, η εν λόγω μέση τιμή παρέμεινε σταθερή σημειώνοντας αύξηση μόλις 0,2% μεταξύ του 2ου τριμήνου του 2022 και του 2ου τριμήνου του 2023, αν και το προηγούμενο τρίμηνο είχε αυξηθεί κατά 15% (μεταξύ 1ου τριμήνου του 2022 και 1ου τριμήνου του 2023).

Μεταξύ των εισροών που δεν σχετίζονται με επενδύσεις, τα πιο έντονα ποσοστά μείωσης των τιμών στην ΕΕ καταγράφηκαν στα λιπάσματα και τα βελτιωτικά εδάφους (-23%), την ενέργεια και τα λιπαντικά (-13%) και τις ζωοτροφές (-5%), ενώ αύξηση σημειώθηκε στον ηλεκτρισμό (+7%).

Στην Κύπρο ωστόσο καταγράφηκε αύξηση στις τιμές των λιπασμάτων και των βελτιωτικών εδάφους (+40%) και του ηλεκτρισμού (+5%), και μείωση στις τιμές των ζωοτροφών (-4%) και της ενέργειας και των λιπαντικών (-3%).

Σε εθνικό επίπεδο, τα πλείστα κράτη μέλη της ΕΕ (17 από τα 27) συνέχισαν να αντιμετωπίζουν αυξήσεις στις τιμές των γεωργικών προϊόντων το 2ο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το 2ο τρίμηνο του 2022.

Οι ταχύτεροι ρυθμοί αύξησης των τιμών καταγράφηκαν στην Πορτογαλία (+22%), την Ελλάδα (+21%) και την Ισπανία (+16%), χώρες που αντιμετώπισαν συνθήκες ξηρασίας, ενώ η Κύπρος ακολουθούσε στην τέταρτη θέση με +13%. Αντίθετα, η Λιθουανία (-26%) και η Εσθονία (-15%) κατέγραψαν τις πιο έντονες μειώσεις τιμών.

Όσον αφορά τις εισροές που δεν σχετίζονται με τις επενδύσεις, τα υψηλότερα ποσοστά αύξησης των μέσων τιμών σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022 αναφέρθηκαν στην Ουγγαρία και τη Ρουμανία (και οι δύο +6%), ενώ η Λιθουανία και οι Κάτω Χώρες κατέγραψαν τα υψηλότερα ποσοστά μείωσης (και οι δύο -16%).