Υπ. Καταναλωτή: Φθινόπωρο προς τέλος 2023 το e-kalathi
Από το φθινόπωρο και μέχρι τέλος του έτους προβλέπει τη δυνατότητα εφαρμογής του νόμου για το ηλεκτρονικό καλάθι (e-kalathi) o Διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή Κωνσταντίνος Καραγιώργης, υπό την προϋπόθεση ότι η Βουλή θα προωθήσει εντός εύλογου χρονικού διαστήματος την ψήφιση του νομοσχεδίου που βρίσκεται ενώπιον της σε νόμο, ξεκαθαρίζοντας ταυτόχρονα ότι η κυβέρνηση δεν θα αλλάξει τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου.
Ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής Λουκάς Αριστοδήμου μιλώντας στο ΚΥΠΕ κάλεσε Βουλευτές και υπεραγορές να συζητήσουν «με ανοιχτοσύνη, θετικότητα και γνώμονα τη διαφάνεια το νομοσχέδιο για να μπορεί ο καταναλωτής να έχει επιλογή με βάση την οικονομική του δυνατότητα».
Το νομοσχέδιο, ρυθμίζει την καταγραφή και παρακολούθηση τιμών λιανικής πώλησης προϊόντων, τη διαδικασία συλλογής και παρακολούθησης των τιμών λιανικής πώλησης των καταναλωτικών προϊόντων από την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή με στόχο να καταστήσει δυνατή την εφαρμογή ενός ψηφιακού εργαλείου, το οποίο θα παρέχει στον καταναλωτή διαφάνεια τιμών, δυνατότητα σύγκρισης των τιμών και άμεση πληροφόρηση για τις τιμές και διαθεσιμότητα σημαντικών προϊόντων για το νοικοκυριό.
Ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή ανέφερε στο ΚΥΠΕ, ότι έγινε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου μια πρώτη συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου που κατέθεσε η Κυβέρνηση, τονίζοντας ότι η Υπηρεσία και το Υπουργείο Εμπορίου δεν έχουν πρόθεση να αλλάξουν τη φιλοσοφία του νομοθετήματος που κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται από τη Βουλή πρόσκληση για συνέχιση της συζήτησης.
Πρόσθεσε πως αν χρειάζονται οποιεσδήποτε διευκρινίσεις «μπορούμε να τις δώσουμε, είτε κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου, είτε σε κατ΄ ιδίαν συνάντηση, αλλά η φιλοσοφία του προτεινόμενου νόμου είναι πάρα πολύ απλή».
Συνεχίζοντας εξήγησε πως η σημαντικότερη πρόνοια του νομοσχεδίου δημιουργεί την υποχρέωση στις επιχειρήσεις να αποστέλλουν τα δεδομένα τους καθημερινά, σημειώνοντας ότι θέματα «όπως οι κωδικοί των προϊόντων και άλλα θέματα που εγείρονται θα ρυθμιστούν κατά τη διάρκεια του κτισίματος».
Περαιτέρω επεσήμανε πως «είναι σημαντικό ότι θα συγκρίνονται όμοια και όχι ανόμοια προϊόντα», εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «πρόκειται για ένα εργαλείο που θα παρέχει διαφάνεια, έχει αξία και επιμένουμε ότι πρέπει να προχωρήσει».
Σε ερώτηση εάν τίθεται χρονικός ορίζοντας για την εφαρμογή της νομοθεσίας, είπε πως «όταν πριν από δύο μήνες πήγαμε στη Βουλή στην παρουσία του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργου Παπαναστασίου επεξηγήσαμε επακριβώς την πρόθεση της Κυβέρνησης και μας είπαν “πολύ καλά προχωρήστε”».
Συνεχίζοντας ανέφερε ότι «προχωρήσαμε, σε ενάμισι μήνα επιστρέψαμε το νομοθέτημα στη Βουλή, που ήταν χρόνος ρεκόρ, και αναμένουμε από τη Βουλή να προχωρήσει με την κατ’ άρθρο συζήτηση και να το υιοθετήσει».
Σημείωσε επίσης ότι η Υπηρεσία είναι σε θέση να προωθήσει άμεσα την εφαρμογή του νόμου, καθώς οι προσφορές είναι σχεδόν έτοιμες και όταν ψηφιστεί από τη Βουλή ο νόμος, «θα προχωρήσουμε στην υλοποίηση και εφαρμογή του, μέσα από τις απαιτούμενες διαδικασίες των προσφορών».
Ταυτόχρονα διευκρίνισε ότι η διαδικασία προσφορών παίρνει χρόνο και ανέφερε πως αν η Βουλή προωθήσει εντός εύλογου χρονικού διαστήματος της ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο, η εφαρμογή του θα μπορέσει να καταστεί δυνατή από το φθινόπωρο μέχρι το τέλος του έτους.
Παγκύπρια Ένωση Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής
Ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής αναφέρθηκε στα δύο νομοσχέδια που κατατέθηκαν στη Βουλή, το ένα που κατατέθηκε από την προηγούμενη Κυβέρνηση και το δεύτερο από την παρούσα Κυβέρνηση λέγοντας ότι είναι πανομοιότυπα και η διαφορά τους είναι ότι το προηγούμενο προέβλεπε για 1250 -1500 προϊόντα και ονομαζόταν καλάθι του νοικοκυριού και το νέο προβλέπει για 500- 600 προϊόντα, που τελικά θα καταλήξουν σε 300 προϊόντα.
Πρόσθεσε ότι υπήρξαν αντιδράσεις και για το προηγούμενο νομοσχέδιο για αυτό και κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διακυβέρνησης παρά την κατάθεση του στη Βουλή, μετά από την πρώτη συζήτηση αυτό «εξαφανίστηκε».
Σε ό,τι αφορά το νέο νομοσχέδιο, είπε πως κατά την πρώτη συζήτηση για το θέμα στην Επιτροπή Εμπορίου της Βουλής, που έγινε στην παρουσία του Υπουργού Εμπορίου, οι υπεραγορές ήγειραν θέμα σε ό,τι αφορά την πρόνοια για τα €8 εκ. τζίρο, που κρίθηκε υπερβολικό ποσό για τις υπεραγορές και έτσι στο νέο κείμενο του νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή, το ποσό μειώθηκε στα €2 εκ. τζίρο.
Ο κ. Αριστοδήμου εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι ο νέος Υπουργός Εμπορίου και ο νέος Υπουργός Οικονομικών δείχνουν ευαισθησία προς την πλευρά του καταναλωτή και υιοθετούν το αίτημα των οργανώσεων των καταναλωτών για διαφανή ενημέρωση των καταναλωτών σε ό,τι αφορά τις τιμές ώστε να μπορούν να επιλέγουν από που και τι θα αγοράσουν.
Στη συνέχεια είπε πως διαψεύδει κατηγορηματικά, θέσεις που εκφράστηκαν από Βουλευτές ότι το πρόσθετο κόστος που θα επιφέρει στις υπεραγορές η εφαρμογή του προτεινόμενου νόμου με την καταχώρηση των προϊόντων στην πλατφόρμα, θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές.
Δεν είναι έτσι και δεν θα υπάρξει κανένα πρόσθετο κόστος, καθώς όλες οι υπεραγορές είναι ταυτοποιημένες ηλεκτρονικά, είπε, προσθέτοντας πως δεν θα χρειάζεται να καταχωρούν καθημερινά όλα τα προϊόντα, αλλά μόνο τα νέα προϊόντα ή τα προϊόντα που διαφοροποιούνται σε σχέση με την υπάρχουσα καταχώρηση.
Σημείωσε πως αυτό ήδη γίνεται σε κάθε υπεραγορά με τις νέες παραλαβές προϊόντων, προσθέτοντας ότι «αυτές οι επικλήσεις είναι προφάσεις επειδή κάποιοι δεν θέλουν να ψηφιστεί ο νόμος».
Αν είναι αντικειμενικοί και θέλουν να μπορεί ο καταναλωτής να ασκήσει τα δικαιώματα του, πρέπει να δείξουν καλή θέληση και με εισηγήσεις να συμβάλουν ώστε να ψηφιστεί ένας νόμος που να καλύπτει τα βασικά καταναλωτικά προϊόντα, ανέφερε, όπως είναι το κοτόπουλο και το αλεύρι.
Σύμφωνα με τον ίδιο η πλατφόρμα δεν θα αποτελέσει πανάκια, αλλά «με θετικές προσθέσεις επί της φιλοσοφίας της πρέπει να δοθούν συγκεκριμένα εργαλεία στους καταναλωτές για να μπορούν να πάρουν τις πλέον συμφέρουσες αποφάσεις για τις ανάγκες τους».
Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι η εφαρμογή της νομοθεσίας θα δημιουργήσει συνθήκες υγειούς και διαφανούς, ανταγωνισμού μεταξύ των υπεραγορών.
Επικαλούμενος το παράδειγμα εφαρμογής αντίστοιχης νομοθεσίας στην Ελλάδα, όπου υπάρχει ειδική σήμανση των προϊόντων του καλαθιού, είπε πως αφού επιλύθηκαν τα πρώτα προβλήματα που διαπιστώθηκαν, η εφαρμογή της νομοθεσίας και η επιλογή των καταναλωτών επενέργησε σε μείωση τιμών από τους χονδρέμπορους και προμηθευτές από 3% μέχρι 15%. «Στην ουσία δεν επωμίστηκε ζημιά ο οποιοδήποτε, αλλά απλά περιορίστηκε η αισχροκέρδεια», προσθεσε.
Ερωτηθείς πότε θα μπορέσει ο καταναλωτής να αποκομίσει όφελος από την υπό συζήτηση νομοθεσία, ο κ. Αριστοδήμου είπε πως κατά την τελευταία συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου, δημιουργήθηκε η εντύπωση πως ούτε ο ΔΗΣΥ, ούτε το ΑΚΕΛ θέλουν την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο. Κατά τον ίδιο, το ΔΗΣΥ φαίνεται να τοποθετείται υπέρ της θέσης των υπεραγορών, η κάθε υπεραγορά να δημιουργεί το δικό της καλάθι, θέση . Για το ΑΚΕΛ, είπε ότι φαίνεται η διαφωνία του έγκειται στο γεγονός ότι δεν κλήθηκε στη δημόσια διαβούλευση η ΠΟΒΕΚ και ότι πως αργότερα σε δημόσιες τοποθετήσεις ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστα Κώστα δήλωσε πως το κόμμα του δεν τάσσεται εναντίον.