Κυπριακή πατέντα το χαλλούμι
Τα κράτη μέλη άναψαν -όπως αναμενόταν- το πράσινο φως για τη δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης του εκτελεστικού κανονισμού για την καταχώριση της ονομασίας χαλλούμι, στο μητρώο των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης (ΠΟΠ).
Ομόφωνα τάχθηκαν υπέρ της εγγραφής όλα τα κράτη μέλη με τις θετικές τους γραπτές ψήφους, και πλέον το σημαντικότερο παραδοσιακό προϊόν της Κύπρου αποκτά ευρωπαϊκή ταυτότητα προστασίας και διασφαλίζεται οριστικά ότι η ονομασία χαλλούμι θα χρησιμοποιείται για προϊόντα που παρασκευάζονται νόμιμα μόνο στην Κύπρο και σε καμία άλλη χώρα εντός της κοινότητας.
Τη σημαντική αυτή εξέλιξη χαιρέτισε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με ανάρτηση του στο Twitter τόσο στην ελληνική, όσο και στην τουρκική γλώσσα: «Ημέρα ορόσημο για το #Halloumi /#Hellim και την πατρίδα μας. Η Ε.Ε. το καθιστά προϊόν #ΠΟΠ. Δημιουργείται ασπίδα προστασίας και τεράστιες προοπτικές αύξησης των εξαγωγών του εθνικού μας προϊόντος, προς όφελος όλων των Κύπριων παραγωγών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων».
Την ίδια ώρα πάντως, υπάρχουν έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό μέτωπο από τυροκόμους και αγελαδοτρόφους. Oι πρώτοι διαμαρτύρονται γιατί δανείστηκαν το όνομα του χαλλουμιού για να παρασκευάζουν άλλα προϊόντα και να τα διαθέτουν στη διεθνή αγορά, ενώ οι δεύτεροι γιατί διαβλέπουν ότι πλέον η αυξημένη παραγωγή αγελαδινού γάλακτος για να καλύψουν τη ζήτηση των προηγούμενων ετών, θα παραμένει πλέον αδιάθετη και θα οδηγήσει σε δραστική μείωση της τιμής του γάλακτος, ενώ αντίθετα θα κερδίζει έδαφος η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από την ημέρα δημοσίευσης της αίτησης της Κύπρου στις Βρυξέλλες το 2015 μέχρι σήμερα έχει διπλασιαστεί η παραγωγή χαλλουμιού από τους 19.500 τόνους στους 39.000. Επίσης, από την 1η Οκτωβρίου 2021 και μετά μόνο τα χαλλούμια που τηρούν τις προδιαγραφές του κανονισμού θα μπορούν να φέρουν τη σφραγίδα ΠΟΠ, ενώ κανένα άλλο προϊόν που παρασκευάζεται στην κοινότητα δεν θα μπορεί να φέρει το όνομα χαλλούμι.
Πάντως, μετά τη χθεσινή απόφαση της Κομισιόν, ο υπουργός Γεωργίας εισήλθε σε διάλογο με τους τυροκόμους για την επόμενη ημέρα, έτσι ώστε σε συνεργασία των δύο μερών να γίνουν ορισμένες αλλαγές στον φάκελο που μόλις εγκρίθηκε, ώστε να μπορούν να παρασκευάζονται στην Κύπρο όσο το δυνατόν περισσότερα από τα είδη που φέρουν σήμερα την ονομασία χαλλούμι και κέρδισαν την παγκόσμια αγορά.
Για όσα προϊόντα δεν επιτευχθεί λύση δεν θα μπορούν πλέον να φέρουν το όνομα χαλλούμι, όπως είναι τα λάιτ και με διάφορες γεύσεις τσίλι, πιπέρι και βασιλικός. Ο υπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής εμφανίστηκε καθησυχαστικός ότι είναι προς το συμφέρον όλων η κατοχύρωση του χαλλουμιού, σημειώνοντας ότι υπήρχε σοβαρός κίνδυνος να αφεθεί το κυπριακό έδεσμα να καταστεί ένα προϊόν γενόσημο με δυνατότητες παραγωγής οπουδήποτε στον κόσμο.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τυροκόμων, Γιώργος Πέτρου, έκανε λόγο για μείωση των εξαγωγών μετά την κατοχύρωση του ως ΠΟΠ. «Από τους 39 χιλιάδες τόνους που παράγουμε, η παραγωγή μας θα βγαίνει μόλις 13,5 χιλιάδες τόνους».
Περαιτέρω έκανε λόγο για συρρίκνωση της βιομηχανίας, την απόλυση κόσμου, την αύξηση ανεργίας, και την απώλεια εισαγωγής συναλλάγματος στην Κύπρο.
Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων, Νίκος Παπακυριακού, εξέφρασε απογοήτευση για τη στάση του κράτους, κάνοντας λόγο για ξεπούλημα του χαλλουμιού σε άλλες χώρες.
Δυστυχώς, πρόσθεσε, οι πολιτικοί πανηγυρίζουν για την ονομασία ενός προϊόντος το οποίο δεν θα μπορεί να παραχθεί στην Κύπρο. Υποστήριξε ότι με την ανοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, δίδεται η δυνατότητα στην τουρκική αγορά να διοχετεύει χαλλούμι μέσω της πράσινης γραμμής.