Πέτρος Ζαρούνας: Ο αγωγός East-Med διά της κυπριακής ΑΟΖ είναι αδύνατο να υλοποιηθεί
Μεγάλο είναι το ζήτημα που προέκυψε με τον αγωγό EAST – MED τις τελευταίες μέρες γεγονός που δημιουργεί σοβαρό ενδεχόμενο να παραμείνει εκτός η Κύπρος από τις διεργασίες για το συγκεκριμένο αγωγό.
Το Larnakaonline επικοινώνησε με τον διεθνολόγο Πέτρο Ζαρούνα ο οποίος επί του θέματος μας ανέφερε ότι: «Ο αγωγός East-Med με την παρούσα όδευση του, που διέρχεται νοτίως της Κύπρου και διά της κυπριακής ΑΟΖ, είναι πολύ δύσκολο ως αδύνατο να υλοποιηθεί. Υπάρχουν σημαντικά πολιτικά, τεχνικά και οικονομικά εμπόδια. Τα πρώτα έχουν να κάνουν με τη διέλευση του από μη οριοθετημένα τμήματα της κυπριακής και της ελληνικής ΑΟΖ και τις ισχυρές τουρκικές ενστάσεις που συνοδεύονται από τετελεσμένα με τη μορφή ερευνών και γεωτρήσεων. Αυτό έχει στην ουσία οδηγήσει την Αίγυπτο και την Ελλάδα να εξετάσουν μία νέα εναλλακτική όδευση. Σύμφωνα με αυτή ο αγωγός θα ξεκινάει από το ισραηλινό κοίτασμα Λεβιάθαν, θα πηγαίνει στην Αίγυπτο και εκείθεν θα κινηθεί προς τα δυτικά και παράλληλα με την ακτή προς τα σύνορα με την Λιβύη. Ακολούθως θα συνεχίσει υποθαλάσσια διά της οριοθετημένης ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου και θα καταλήγει στη Κρήτη. Όπως και με την αρχική όδευση εκείνος που μένει εκτός δεν είναι η Κύπρος αλλά η ταραχοποιός Τουρκία».
Σε ερώτηση μας για το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις οικονομικές αλλά και πολιτικές/διπλωματικές, ο κ. Ζαρούνας τόνισε: «Η εναλλακτική όδευση διά της Αιγύπτου θα αυξήσει κατακόρυφα τις πιθανότητες κατασκευής του αγωγού αφού θα διαθέτει ικανές ποσότητες φυσικού αερίου ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμος χάρις στα κοιτάσματα Λεβιάθαν(Ισραήλ) και Ζόρ(Αίγυπτος) τα οποία πολύ εύκολα θα μπορούν να προστεθούν. Σε αυτό θα συμβάλει και το γεγονός ότι η όδευση από το Λεβιάθαν προς την Αίγυπτο ήδη υπάρχει και αναμένεται να ενισχυθεί η χωρητικότητα του στα πλαίσια νέων συμφωνιών που πρόσφατα υπογράφηκαν. Επιπρόσθετα θα αποφευχθούν τα τεχνικά προβλήματα και τα αυξημένα κόστη της κατασκευής του αγωγού που προκαλούσαν τα μεγάλα βάθη της θάλασσας μεταξύ Κύπρου και Κρήτης στα πλαίσια της παλιάς όδευσης. Πέραν όμως από τα τεχνικά και οικονομικά ζητήματα υπάρχουν και τα πολιτικά και διπλωματικά. Η νέα όδευση επιβεβαιώνει τον κεντρικό ρόλο της Αιγύπτου που αντικειμενικά παίζει λόγω θέσης, μεγέθους επιβεβαιωμένων κοιτασμάτων και των ενεργειακών υποδομών (2 τερματικά υγροποίησης) που διαθέτει. Ακόμα θα καταστήσει τη ΚΔ και την Ελλάδα μέρος του πιο ισχυρού ενεργειακού μπλοκ της Ανατολικής Μεσογείου (ΚΔ, Ισραήλ, Αίγυπτος, Ελλάδα). Θα στείλει επίσης ένα ισχυρό μήνυμα προς τη Τουρκία ότι όσο κινείται με τη λογική των κανονιοφόρων και δεν σέβεται το συνθήκη του δικαίου της θάλασσας (ΣΔΘ) θα μένει έξω από το ενεργειακό παιγνίδι της Μεσογείου».
Τέλος, σε ερώτηση μας για το κατά πόσο θα μας επηρεάσει τυχόν οριοθέτηση της ΑΟΖ Αιγύπτου – Τουρκίας, ο κ. Ζαρούνας ανέφερε ότι: «Η Αίγυπτος, μετά από ελληνική παρέμβαση, διόρθωσε το χάρτη των θαλάσσιων οικοπέδων του πρόσφατου διαγωνισμού της ώστε αυτά να μην εκτείνονται πέραν του 28ου μεσημβρινού που ορίζει το δυτικό άκρο της αιγυπτιακής ΑΟΖ σύμφωνα με τη συμφωνία μερικής οριοθέτησης που υπόγραψε πέρσι με την Ελλάδα. Σημειωτέον ότι η συμφωνία αυτή προβλέπει όπως οι δύο χώρες προχωρήσουν σε ενημέρωση η μία της άλλης και διαβούλευση σε περίπτωση διαπραγματεύσεων με τρίτο κράτος για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ της ελληνικής και της κυπριακήςΑΟΖ. Σίγουρα μία οριοθέτηση μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας μας επηρεάζει τη ΚΔ αλλά πολύ περισσότερο την Ελλάδα. Αυτό έχει να κάνει το ποια επήρεια θα αναγνωριστεί στο Καστελόριζο. Από αυτό θα κριθεί και το μέγεθος της ελληνικής ΑΟΖ στις θάλασσες ανατολικά του 28ου μεσημβρινού. Όπως έχω κατ επανάληψη και δημόσια αναφέρει ακόμα και στη καλύτερη των περιπτώσεων δηλαδή με πλήρη επήρεια του Καστελόριζου η ελληνική και η κυπριακή ΑΟΖ δεν εφάπτονται. Με την όδευση δε του EastMedνα αλλάζει περιορίζονται οι επιπτώσεις από μίαενδεχόμενη παρεμβολή της τουρκικής ΑΟΖ ανάμεσα στη κυπριακή και την ελληνική».
Αντρέας Πολυκάρπου
