Διαπραγματεύσεις για παράταση στα λεωφορεία
Διάλογο ξεκινά από σήμερα το υπουργείο Μεταφορών, με τέσσερις εταιρείες λεωφορείων, για παράταση μέσω απευθείας διαπραγμάτευσης ή μέσω ανταγωνιστικού διαλόγου μέχρι και δύο χρόνια των υφιστάμενων συμβάσεων της περιόδου 2020-2030 που λήγουν σε ακριβώς 40 μέρες από σήμερα.
Πρόκειται για τις συμβάσεις για τις επαρχίες Λεμεσού, Πάφου, Αμμοχώστου και Υπεραστικών, για τις οποίες δεν υπήρξε κατάληξη μέχρι τώρα στις διαδικασίες για τις νέες συμβάσεις. Στην πράξη, οι παρατάσεις θα έχουν τη μορφή απευθείας ανάθεσης για περιορισμένο χρόνο, αφού το υπουργείο δεν αξιοποίησε έγκαιρα τη δυνατότητα για παράταση υπό τους όρους των υφιστάμενων συμβάσεων, πιστεύοντας ότι θα είχε χρόνο για ολοκλήρωση των διαδικασιών.
Για τις επαρχίες Λευκωσίας και Λάρνακας, οι συμβάσεις έχουν ανατεθεί στην κοινοπραξία MLKP και μέχρι στιγμής το υπουργείο δεν έχει κάνει νύξη για παράταση. Αυτό σημαίνει ότι το υπουργείο θεωρεί ότι παρά τις καθυστερήσεις στις 5 Ιουλίου ο νέος ανάδοχος θα έχει τον απαραίτητο στόλο, θα ολοκληρώσει τις διαδικασίες με το προσωπικό κ.λπ. θα ενημερώσει το κοινό για τις όποιες αλλαγές σε συχνότητες, διαδρομές κ.λπ. και θα είναι πλήρως έτοιμος να ξεκινήσει τα νέα δρομολόγια.
Να σημειωθεί ότι η κοινοπραξία MLKP έχει μισθώσει γραφεία στη Λευκωσία και έχει προσλάβει διευθυντικά στελέχη, ενώ συνεχίζεται η διαδικασία συνεννοήσεων για μεταφορά προσωπικού. Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι τα νέα λεωφορεία που παραγγέλθηκαν θα παραδοθούν στο τέλος του μήνα στην Κίνα, οπότε θα πρέπει να γίνει αγώνας δρόμου για να μεταφερθούν στην Κύπρο, να εκτελωνιστούν, να εγγραφούν και να ετοιμαστούν για δρομολόγια έγκαιρα. Αντίστοιχα, η ίδια διαδικασία αφορά και τα μικρά λεωφορεία που θα έρθουν από την Ισπανία. Επίσης, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη μεταφέρθηκε στην Κύπρο αριθμός μεταχειρισμένων λεωφορείων.
Την ίδια ώρα, ο ΟΣΕΛ έχει καταθέσει έφεση επί των δικαστικών αποφάσεων που τον άφησαν εκτός σε Λευκωσίας και Λάρνακα, ωστόσο, αν δικαιωθεί η κατάληξη θα αφορά σημαντικές αποζημιώσεις. Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται και οι δυναμικές κινητοποιήσεις της «Ζήνων» Λάρνακας που διεκδικούν ακύρωση του διαγωνισμού, με το σκεπτικό ότι η ίδια κοινοπραξία, με τα ίδια ακριβώς έγγραφα δεν μπορεί να είναι έγκυρη για δύο επαρχίες και άκυρη για άλλες δύο. Το σκεπτικό του υπουργείου είναι ότι επρόκειτο για ένα διαγωνισμό για έξι διακριτές συμβάσεις, ωστόσο τα πράγματα περιπλέκονται αφού ο ίδιος διεκδικητής μπορούσε να υποβάλει προσφορές για όλες τις συμβάσεις.
Για τις επαρχίες Αμμοχώστου και Υπεραστικών, η περίοδος παράτασης δεν μπορεί να είναι ξεκάθαρη λόγω των πολλών ανοικτών θεμάτων που υπάρχουν, αφού υπάρχουν αντίστοιχες Δικαστικές αποφάσεις που χαρακτήρισαν ως παράνομες τις αποφάσεις του υπουργείου Μεταφορών για ανάθεση στην ίδια κοινοπραξία (MLKP) λόγω παρατυπιών σε σχέση με τους όρους των διαγωνισμών.
Το υπουργείο Μεταφορών, έχει στείλει στην Επιτροπή Αξιολόγησης τις νέες συμβάσεις, ώστε να επαναξιολογήσουν τους μνηστήρες και αποφασίσουν με βάση τις δικαστικές αποφάσεις που ουσιαστικά αποκλείουν την κοινοπραξία. Ωστόσο, για την ώρα είναι ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, με τις ΟΣΕΑ (Αμμόχωστος) και Intercity (υπεραστικά). Αν η ανάθεση γίνει σύντομα στους υφιστάμενους παρόχους, οι διαπραγματεύσεις για την παράταση, που έχουν οριστεί εντός της τρέχουσας εβδομάδας, προφανώς θα είναι πιο εύκολες και για το υπουργείο και για τους υφιστάμενους παρόχους, ωστόσο αυτό δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει τουλάχιστον κατά την έναρξη των διαπραγματεύσεων.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η κοινοπραξία MLKP υπέβαλε προ ημερών έφεση για τις δικαστικές αποφάσεις που έκριναν παράτυπες τις προσφορές της.
Με τη Λεμεσό (ΕΜΕΛ), όπου ο διαγωνισμός ακυρώθηκε, αφού η εταιρεία είχε καταθέσει τραπεζική εγγυητική με λανθασμένη ημερομηνία ενώ στην κοινοπραξία MLKP είχε ήδη ανατεθεί ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός συμβάσεων, οι διαπραγματεύσεις για να παρατείνουν την παροχή υπηρεσιών δεν θα είναι εύκολες. Κρίσιμα ζητήματα, θα είναι ο χρόνος παράτασης, με την σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία να δίνει δυνατότητα απευθείας ανάθεσης μέχρι και για δύο χρόνια.
Ανάλογες κινήσεις, θα γίνουν και σε σχέση με τη σύμβαση της επαρχίας Πάφου, που επίσης ακυρώθηκε για τους ίδιους λόγους.
Με βαρύ μαστίγιο και μικρό καρότο
Δεδομένου ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον τέσσερις μήνες για προκήρυξη διαγωνισμού, διευκρινίσεις, κατάθεση και αξιολόγηση των προσφορών, άλλοι 4-5 μήνες για τις προσφυγές στη Δικαιοσύνη που πρέπει να θεωρούνται βέβαιες, κάποιο διάστημα για υπογραφή της σύμβασης και άλλοι έξι μήνες για προετοιμασία του αναδόχου για λειτουργία με βάση τη νέα σύμβαση, η ελάχιστη αναμενομένη παράταση θα είναι της τάξης των 16-18 μηνών. Σε κάθε περίπτωση, λόγω και των περιπλοκών που φέρνουν σε μια τέτοια μετάβαση τα μαθητικά δρομολόγια, η προβλεπόμενη ανάληψη από τον ανάδοχο των νέων συμβάσεων, θα πρέπει να γίνει σε περίοδο μαθητικών διακοπών ώστε η μετάβαση να είναι πιο ομαλή.
Επίσης, στην οικονομική πτυχή, οι υφιστάμενοι οργανισμοί αναμένεται να ζητήσουν «κλειστή» σταθερή αποζημίωση ανά χιλιόμετρο, που να καλύπτει το κόστος, με μόνες μεταβλητές το κόστος καυσίμων και το εργασιακό κόστος. Επίσης, οι όποιες συμφωνίες, θα πρέπει να θεωρούνται βιώσιμες από τις τράπεζες που χρηματοδοτούν τους οργανισμούς. Μεγάλο αγκάθι, είναι οι οικονομικές διαφορές για τις υφιστάμενες συμβάσεις, με τις εταιρείες να ισχυρίζονται ότι υποπληρώθηκαν και το υπουργείο Μεταφορών να θεωρεί ότι πληρώνει το κόστος που αυτό υπολογίζει ότι έπρεπε να είναι.
Ενδιαφέρουσα είναι και η στρατηγική που καθόρισε το υπουργείο για τις διαπραγματεύσεις παράτασης, που χρησιμοποιεί την «απειλή» της ανάθεσης σε άλλο φορέα στις επαρχίες που θα δοθεί παράταση, αν κρίνει ότι βρίσκεται σ’ αδιέξοδο. Σύμφωνα με το υπουργείο, ως μέτρο του ύψους των αποζημιώσεων θα χρησιμοποιήσει τους δείκτες που έθεσε η Επιτροπή Κρίσης Διαφορών που εξέτασε ανάλογα θέματα στο παρελθόν. Επίσης, το υπουργείο υποδεικνύει ότι σε περίπτωση που δεν διαφανεί κοινό έδαφος στις διαπραγματεύσεις για παράταση της σύμβασης, έχει ως όπλα του και τις δυνατότητες για επιβολή υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
