Επαρχία Λάρνακας
70 μόνιμοι κάτοικοι
Αιωνόβια βαβατσινιά
Μονοπάτια φύσης
Παραδοσιακά χαλλούμια
Εστιατόρια
Η Βαβατσινιά βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μέτρων και είναι ένα από τα δύο ψηλότερα, πιο ορεινά και πιο δασώδη χωριά της επαρχίας Λάρνακας μεταξύ της Οδού. Είναι μόλις 15 χιλιόμετρα από τον Μαχαιρά και τα βουνά που βρίσκονται πάνω από το χωριό ανήκουν στην επαρχία Λευκωσίας. Είναι 45 περίπου λεπτά από τη Λάρνακα. Τα γειτονικά της χωριά είναι τα Λεύκαρα, η Ορά και οι Αγίοι Βαβατσινιάς.
Ονομασία «Βαβατσινιά»
Στο χωριό, ριζωμένη πάνω σε ένα βράχο, υπάρχει μια αιωνόβια συκαμιά αλλιώς βαβατσινιά ή μουριά και έχει τέσσερις μεγάλους κορμούς. Μάλιστα λέγεται ότι παλιότερα είχε καεί. Την προστασία και τη συντήρησή της ανέλαβε το Τμήμα Δασών. Παλιά, το συγκεκριμένο δέντρο το οποίο λέγεται ότι χρονολογείται πέραν των 300 χρόνων, ήταν σημείο κατατεθέν, σημείο ξεκούρασης για τους ταξιδιώτες, για να πιουν νερό από τη βρύση που είχε κάποτε στη ρίζα της.
Ο κόσμος της κοινότητας
Αναφορικά με τον πληθυσμό του χωριού ο κοινοτάρχης Ανδρέας Γαβριήλ εξέφρασε τη λύπη του λέγοντας χαρακτηριστικά ότι οι μόνιμοι κάτοικοι είναι περίπου 70, γιατί οι πλείστοι κυρίως νέοι αναγκάζονται να μετακομίζουν στις πόλεις κυρίως λόγω των καυσίμων. Κάποιοι κάτοικοι ασχολούνται εξ ολοκλήρου με τη γεωργία, άλλοι πηγαινοέρχονται στις πόλεις και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι έχουν το κυριότερο επάγγελμα, φέρνοντας κιόλας, απίστευτο τουρισμό στη Βαβατσινιά, έχουν επιχειρήσεις εστιατορίων και καφενείων. «Αν επισκεφθεί την κοινότητα κάποιος, προπάντων Σαββατοκύριακο, θα πει “αδύνατο η Βαβατσινιά έχει 1.000 κατοίκους”», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γαβριήλ.
Ο κοινοτάρχης εξέφρασε την εκτίμησή του προς τους ιδιοκτήτες των εστιατορίων γιατί, όπως είπε, πέρα από τη φύση που είναι ένας λόγος να επισκεφθεί κάποιος την κοινότητα και να εξερευνήσει το χωριό, είναι και τα ίδια τα εστιατόρια. «Ο επισκέπτης όταν έρθει στην κοινότητα θα πάει μια βόλτα, αλλά και θα αγοράσει ό,τι υπάρχει στο χωριό και θα φάει στα εστιατόρια τα οποία δίνουν ζωή στη Βαβατσινιά. Υπάρχουν τουριστικά λεωφορεία τα οποία χρησιμοποιούν τη διαδρομή προς Μαχαιρά και στην επιστροφή κατεβάζουν τον κόσμο στα εστιατόρια του χωριού».
Γεύσεις από παράδοση
Η Άννα Αριστοτέλους είναι η μοναδική κυρία στην κοινότητα η οποία φτιάχνει γαλακτοκομικά προϊόντα: τραχανά, τυρί, αναρή, χαλλούμια, αναρή ξερή για τα μακαρόνια και ό,τι άλλο γαλακτοκομικό. Τροφοδοτεί τις υπόλοιπες οικογένειες και τους επισκέπτες με γνήσια προϊόντα και αφορμή για την ασχολία της, όπως είπε, ήταν ο άντρας της ο οποίος ήταν κτηνοτρόφος, αλλά και η πεθερά της, από την οποία έμαθε να φτιάχνει χαλλούμια και έτσι συνεχίζει. Το ξεχωριστό της δουλειάς και το πιο ιδιαίτερο στα προϊόντα της κας Άννας θα μπορούσε κάποιος να πει ότι είναι το χαλλούμι γιατί το γάλα προέρχεται από άγριες γίδες, οι οποίες βόσκουν ελεύθερες στα βουνά της Βαβατσινιάς.
Οι εκκλησίες της κοινότητας
Στο κέντρο της Βαβατσινιάς βρίσκεται ο μεγάλος ναός, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο και είναι κτίσμα του 1912, κατασκευασμένος από τοπικούς ακατέργαστους λίθους. Την τρεμιθιά, που βρίσκεται στο χώρο της εκκλησίας την χρησιμοποιούσαν παλιότερα οι κάτοικοι για να ανάβουν καντήλι προς τον Άγιο Γεώργιο. Υπάρχει ακόμα η πρώτη εκκλησία που κτίστηκε στο χωριό, της Παναγίας της Ελεούσας, το εξωκλήσι του Σωτήρος που βρίσκεται βόρεια του χωριού και το εξωκλήσι της Παναγίας του Κουμιού όπου οφείλεται και η ιστορία του χωριού, όπως υποστηρίζεται. Λέγεται ότι εκεί βρισκόταν πρώτα το χωριό και αργότερα μετακινήθηκε στο σημερινό σημείο.
Άλλες ομορφιές
Ο γερόπευκος είναι ένα από τα σήματα κατατεθέν του χωριού και βρίσκεται στην πλατεία της κοινότητας, δίπλα ακριβώς από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, όπου πραγματοποιούνται και οι εκδηλώσεις της Βαβατσινιάς. Εκεί υπάρχει ένα καφενείο, το οποίο ήταν το πρώτο σχολείο της κοινότητας. Η σκιά και η δροσιά του δέντρου δίνουν την αίσθηση του εξωτικού χωριού.
Στα ανατολικά της Βαβατσινιάς βρίσκεται ένα άλλο κτίσμα το οποίο λειτουργούσε και εκείνο ως σχολείο. Κτίστηκε το 1945 από τους Σωκράτη και Αλεξάνδρα Παπαλοΐζου. Ο κάθε επισκέπτης έχει την ευκαιρία να το επισκεφθεί, αλλά και να δραστηριοποιηθούν τα παιδιά του στα διάφορα παιχνίδια ή ακόμα να βγάλουν φωτογραφίες με θέα τα λουλούδια και τα βουνά. «Παλιά το παιδικό πάρκο ήταν το περιβόλι του σχολείου. Οι μαθητές καλλιεργούσαν κάποια ζαρζαβατικά τα οποία πωλούσαν στο χωριό», ανέφερε ο κοινοτάρχης.
Κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους η κοινότητα αποτελούσε φέουδο και ήταν ένα από τα χωριά με τα καλύτερα κρασιά της Κύπρου. Ο κοινοτάρχης Ανδρέας Γαβριήλ ανέφερε ότι «η Βαβατσινιά είχε πολλά αμπέλια παλιότερα και είχε πολλή παραγωγή κρασιού και ζιβανιών. Στην κοινότητα υπήρχαν τέσσερις αποστακτήρες και σήμερα έμεινε μόνο ένας, ο οποίος συντηρείται».
Βαβατσινιά ίσον στιγμές
Το χωριό είναι χωμένο στη φύση, ντυμένο από πεύκα και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως αμφιθεατρικό χωριό αφού είναι ανάμεσα σε βουνά. Αυτό όμως το καθιστά και επικίνδυνο λόγω των πυρκαγιών, ανέφερε ο κ. Γαβριήλ. «Είναι ένα αμφιθεατρικό χωριό που βλέπει το νότο. Βάσει μιας έκθεσης που έγινε από το Τμήμα Δασών αποδεικνύεται ότι η κοινότητα κινδυνεύει πολύ από τις πυρκαγιές. Ανάβοντας μία φωτιά κάτω στο χωριό, φεύγοντας εξαπλώνεται και μπαίνει στο δάσος του Μαχαιρά. Όταν χαθεί το συγκεκριμένο δάσος, τελειώνουν όλα για την Κύπρο», είπε χαρακτηριστικά.
Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει σε δύο μονοπάτια της φύσης όταν πάει στην κοινότητα. Το ένα έχει ως τίτλο το «Μονοπάτι της Αθασιάς» και το συναντάει κανείς πιάνοντας το δρόμο προς τον Μαχαιρά. «Οδηγεί σε μία σπηλιά η οποία λέγεται ότι έγινε επί Ενετοκρατίας, επειδή και οι Ενετοί έψαχναν χαλκό και χρυσό στην Κύπρο. Βλέποντας τα τοιχώματά της θα διαπιστώσεις ότι έχουν πρασινο-μπλε χρώμα, που σημαίνει οξείδωση του χαλκού», εξήγησε ο κοινοτάρχης. Να σημειωθεί ότι η περιοχή που βρίσκεται η σπηλιά ανήκει στο δάσος του Μαχαιρά και ονομάζεται «Κακάρματα».
Το δεύτερο μονοπάτι αφορά το κυκλικό «Μονοπάτι της Καρβουναρκάς», 7,5 χιλιόμετρων, το οποίο προσφέρει αξιόλογη θέα από όλα τα σημεία του ορίζοντα. «Είναι μία δημιουργία της κοινότητας με χορηγία του κράτους και συγκεκριμένα από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, μέσω του Τμήματος Δασών. Νότια βλέπεις το Ακρωτήρι Λεμεσού και βόρεια τον κόλπο της Μόρφου», εξήγησε ο κοινοτάρχης. Διασχίζοντας με τα πόδια το μονοπάτι θα συναντήσεις διάφορα δέντρα όπως αγιόκλημα, σφένδαμος, μοσφιλιές, αμυγδαλιές, αρκολασμαρίν και άλλα πολλά που χαρίζουν γεύσεις και μυρωδιές από την κυπριακή φύση.
Η Βαβατσινιά προσφέρει όχι μόνο τόπους για ορειβασία, αλλά και για ποδηλασία. Ξεκινώντας από το χωριό προς τον Μαχαιρά με ένα καλό εξοπλισμένο ποδήλατο δρόμου ή ένα ορειβατικό ποδήλατο έχεις την ευκαιρία να κάνεις την «Ποδηλατική Διαδρομή Μαχαιρά», η οποία ολοκληρώνεται σε απόσταση 25 χιλιομέτρων με τερματισμό το Παλαιχώρι, περνώντας από διάφορα χωριά της Πιτσιλιάς.
Προχωρώντας λίγο πιο κάτω από την κεντρική πλατεία του χωριού, μπαίνοντας στον πυρήνα της Βαβατσινιάς θα συναντήσεις τα πρώτα παραδοσιακά, παλιά σπίτια, όπως επίσης και το πηγάδι από το οποίο έπιναν νερό οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού. Μπορείς ακόμα να ακολουθήσεις το μονοπατάκι που βρίσκεται παράλληλα του ποταμού της κοινότητας, ακούγοντας τα αηδόνια και θαυμάζοντας τα χρώματα των ποικίλων λουλουδιών. Εκείνη τη μέρα, στο αριστερό οικόπεδο που βρίσκεται πάνω από τον ποταμό συναντήσαμε τον Νικηφόρο Παναγιώτου, συνταξιούχο και κάτοικο της Βαβατσινιάς. Χαρακτήρισε τη ζωή στο χωριό, ήρεμη και όμορφη. Εκείνη τη μέρα φρόντιζε το χωραφάκι του για να φυτέψει φασολάκι. «Η Βαβατσινιά είναι ένα ήσυχο μέρος. Προσφέρει καθαρό αέρα και πράσινο και για εμάς τους συνταξιούχους είναι τέλεια», ανέφερε.
Ο κ. Νικηφόρος είναι από τα Κάτω Λεύκαρα και είναι παντρεμένος στη Βαβατσινιά. Με τη σειρά του αγάπησε και αυτός τη συγκεκριμένη κοινότητα. Όταν ήρθε στο χωριό, τα πράγματα, όπως είπε, ήταν εντελώς διαφορετικά. «Υπήρχαν δύο καφενεία και ήταν καθημερινά γεμάτα από ντόπιους και παθκιάζαμε να βρούμε καρέκλα. Τώρα σπάνια να βρεις κάτι έτσι», υποστήριξε.
Οι ταβέρνες της Βαβατσινιάς
Μετά από τη λήξη της περιδιάβασης στις ομορφιές της Βαβατσινιάς επιβάλλεται το παραδοσιακό φαγητό και η κυπριακή φιλοξενία στις ταβέρνες. Η ταβέρνα Βαβατσινιά «Τάκης» βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του χωριού και περιτριγυρίζεται από παράδοση και πετρώδη κτίσματα κάνοντας τον άλλο να αισθανθεί την απλότητα του χωριού. Το «Εστιατόριο της Μαρίας» βρίσκεται ακριβώς στην είσοδο της κοινότητας και περιτριγυρίζεται από μία ξεχωριστή θέα, χωμένη στο πράσινο και στα λουλούδια. Στο συγκεκριμένο εστιατόριο υπάρχουν επίσης εποχιακά γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες που φτιάχνουν οι ίδιοι. Και τα δύο εστιατόρια προσφέρουν την κυπριακή φιλοξενία και το άφθονο παραδοσιακό, κυπριακό φαγητό, διασκέδαση και πολλά χαμόγελα.
Πηγή : Διάλογος
