Η άγνωστη κοπέλα που απεικονιζόταν στην κυπριακή λίρα. Ποιά είναι και από πού κατάγεται;

Το όνομα Μαρία Συμεωνίδου είναι άγνωστο σχεδόν σε όλους, παρ’ όλα αυτά οι περισσότεροι έχουμε δει το πρόσωπό της να απεικονίζεται στις κυπριακές λίρες

Μπορεί η κυπριακή λίρα να καταργήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2008, ωστόσο, όλοι θυμούνται την απεικόνιση μιας όμορφης Κυπριοπούλας, ντυμένης με παραδοσιακή ενδυμασία, στο χαρτονόμισμα της μίας λίρας (σειρά 1997) αλλά και στο παλαιότερο χαρτονόμισμα των 50 σεντ (σειρά 1983). Ποιά είναι αυτή η μορφή; Αποτελεί υπαρκτό πρόσωπο;

Η συγκεκριμένη μορφή ανήκει στη Μαρία Συμεωνίδου η οποία καταγόταν από τη Λεμεσό και έζησε κατά τον 19ο αιώνα. Η απεικόνιση της Συμεωνίδου στα κυπριακά χαρτονομίσματα βασίζεται σε πίνακα ο οποίος σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο-Αρχείο Λεμεσού. Ο πίνακας ανήκε στην οικογένεια της εγγονής της απεικονιζόμενης, Αλίκης Γαβαλά, και προτού δωρηθεί στο Μουσείο από τον γιο της Αλίκης, Ρωσσέτο, κοσμούσε τους τοίχους της οικίας της οικογένειας στη Λεμεσό. Ο πίνακας απεικονίζει τη Μαρία μαζί με τον γιο της Κωνσταντίνο, ο οποίος πέθανε σε νεαρή ηλικία. Η Μαρία είχε άλλα τρία παιδιά: την Άννα, τη Ζωή και τον Κωστή που πήρε το όνομα του πρόωρα αποθανόντος πρωτότοκου υιού, Κωνσταντίνου.

Ο εικαστικός Αδαμάντιος Διαμαντής πρότεινε την αξιοποίηση της ζωγραφιάς όταν ήταν διευθυντής του Λαογραφικού Μουσείου, σύμφωνα με τον διευθυντή του ιστορικού αρχείου, Μίμη Σοφοκλέους. Όσον αφορά τη στολή της Μαρίας, πιθανότατα είχε δωρηθεί σε κάποιο οργανισμό κατά τη δεκαετία του 1920 ενώ οι τελευταίες πληροφορίες έκαναν λόγο γιαύπαρξη της στολής στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης το 1962, ούσα όμως κατεστραμμένη.

Ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε από τον γέροντα ζωγράφο Διονύση Χρηστίδη που καταγόταν από τον Άγιο Κασσιανό Λευκωσίας. Είχε μονάσει το Άγιο Όρος όπου εκεί έμαθε την αγιογραφική τέχνη. Το έργο του, που απεικονίζει τη Μαρία Συμεωνίδου ,αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά της σταδιοδρομίας του στη ζωγραφική μιας και είναι από τα πρώτα του και απεικονίζουν σημαντικά πρόσωπα της κοινωνίας της Λεμεσού κατά τον 19ο αιώνα.

Αδαμάντιος Διαμαντής

Η στολή της Μαρίας Συμεωνίδου συνίσταται από ένα μεταξωτό εσωτερικό πουκάμισο αλλά και μία μεταξωτή φούστα τα οποία αποτελούσαν την στολή της αστικής κοινωνίας της Κύπρου κατά τον 19ο αιώνα. Στο χαρτονόμισμα της μίας λίρας η κοπέλα διακρίνεται να φορά μια διακοσμητική ταινία με λουλούδια στο κεφάλι ενώ από τον λαιμό της κρέμεται ένα περίτεχνο περιδέραιο.

Η Μαρία Συμεωνίδου αποτελεί μια άσημη μεν, παραδοσιακή δε φιγούρα της παλαιότερης κυπριακής κοινωνίας. Για όσους έζησαν την κυπριακή λίρα η μορφή της όμορφης κοπέλας θα παραμείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη τους. Είναι μία εκπρόσωπος της κυπριακής παράδοσης, μια γνήσια Κύπρια.

Πηγή : bigcyprus