Η οικονομική κρίση αποτυπωμένη σε γνωστά κτήρια: Από την περίοδο της ανάπτυξης και της επέκτασης στο τέλμα και την εγκατάλειψη!

Το καθένα από αυτά άφησε τη δική του σφραγίδα στη σύγχρονη ιστορία της κυπριακής οικονομίας και του επιχειρείν. Ωστόσο, οι εταιρείες τις οποίες φιλοξενούσαν τα υπό αναφορά κτίρια, πέρασαν θανάσιμα λαβωμένες την κρίση των τελευταίων χρόνων, με αποτέλεσμα να βάλουν λουκέτο.

Ο «Ρεπόρτερ» επιχειρεί μια αναδρομή στα κτίρια – θύματα της οικονομικής κρίσης που οι άλλοτε πολυσύχναστοι χώροι τους βουβάθηκαν τα τελευταία χρόνια. Κτίρια τα οποία την περίοδο της οικονομικής ευμάρειας υπήρξαν σύμβολα ανάπτυξης και επέκτασης, βρίσκονται σήμερα στο έλεος του χρόνου – εκτός αν έχουν προλάβει να αλλάξουν ιδιοκτήτη.

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΚΤΙΡΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Αποτέλεσε, για μια περίπου εικοσαετία, το σήμα κατατεθέν της εισόδου στη Λευκωσία και, σε συνδυασμό με τις πολύ καλές επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας κατά την εν λόγω περίοδο, πρόσδιδε αίγλη στην κυπριακή πρωτεύουσα. Ο λόγος για το κεντρικό κτίριο της Λαϊκής Τράπεζας, η οποία, έπειτα από 112 χρόνια ιστορίας και προσφοράς στην κυπριακή οικονομία, είχε άδοξο τέλος τον Μάρτιο του 2013, με τα γνωστά τραγικά γεγονότα για την Κύπρο. Η Λαϊκή Τράπεζα άρχισε την πορεία της το 1901 με την ίδρυση του Λαϊκού Ταμιευτηρίου Λεμεσού. Το μοντέρνο για τη δεκαετία του ’90 κτίριο χαράχτηκε στη μνήμη μας και λόγω του γλυπτού έργου, ύψους 12 μέτρων, που το κοσμεί. Το έργο, με τον τίτλο «Ανέλιξη ΙΙ», φιλοτέχνησε το 1995 ο διεθνούς φήμης Έλληνας γλύπτης Κώστας Βαρώτσος. Πλέον το κτίριο φιλοξενεί υπηρεσίες της Τράπεζας Κύπρου.
ΓΡΑΦΕΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΩΝ
Οι Κυπριακές Αερογραμμές έκλεισαν τα φτερά τους στις 9 Ιανουαρίου 2015 έπειτα από 67 χρόνια ιστορίας, μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που προνοούσε ότι οι ενισχύσεις που λάμβανε η εταιρεία από το κράτος ήταν ασύμβατες με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1947 και ως κρατικός αερομεταφορέας της χώρας αποτελούσε τη σπονδυλική στήλη του αεροπορικού δικτύου που συνέδεε για πολλές δεκαετίας την Κύπρο με το εξωτερικό. Το λουκέτο στις Κυπριακές Αερογραμμές, ως φυσικό επακόλουθο, προκάλεσε και το κλείσιμο των κεντρικών γραφείων της εταιρείας στην οδό Αλκαίου στην Έγκωμη, καθώς και στην οδό Προδρόμου στη Λευκωσία.

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ MADISONS
Ήταν λίγο πριν από το τέλος του 2009 και συγκεκριμένα τον Δεκέμβριο, όταν η κυπριακή αγορά υποδέχτηκε το τότε νέο εμπορικό κέντρο της Λευκωσίας, στον Στρόβολο, το Madisons. Λίγο καιρό μετά, το Madisons Mall προχώρησε σε μια γενναία ανανέωση του μείγματος των επιχειρήσεων που φιλοξενούσε, υπογράφοντας συμφωνίες με τις εταιρείες Sun Tower Home Center και Nandos Cyprus Ltd, για δημιουργία καταστήματος DIY και εταιρείας εστίασης. Οι αλλαγές στο εμπορικό κέντρο αναμενόταν να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2011. Ωστόσο, η περιοχή φαίνεται να μην άντεχε δύο εμπορικά κέντρα (σε κοντινή απόσταση και το Mall of Cyprus), με αποτέλεσμα το Madisons να βάλει λουκέτο.

HARD ROCK CAFE
Το Hard Rock Cafe άνοιξε τις πύλες του για το κοινό την Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2012. Το Cafe στεγαζόταν σε κεντρικό δρόμο της πρωτεύουσας, στη λεωφόρο Σπύρου Κυπριανού, και αναμενόταν να εξελιχθεί σε πόλο έλξης για τους κατοίκους της πόλης και όχι μόνο. Λίγους μήνες αργότερα, παρά την επιτυχία του, έβαλε λουκέτο, λόγω διαφωνιών σε επιχειρηματικό επίπεδο. Μετά το κλείσιμο του καταστήματος Hard Rock Cafe στην πρωτεύουσα, κανένας άλλος σχεδιασμός δεν υλοποιήθηκε. Να σημειωθεί ότι το διεθνές franchise εξασφαλίστηκε από άλλους επιχειρηματίες για την Κύπρο, οι οποίοι αναμένεται να λειτουργήσουν το Hard Rock Cafe αυτό το καλοκαίρι στην Αγία Νάπα.

NICOSIA CITY MALL
Οι εργασίες ανέγερσης του εμπορικού κέντρου Αθηαινίτης στη Λακατάμια, γνωστού και ως Nicosia City Mall, ξεκίνησαν το 2011 και το έργο αναμενόταν να ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια του 2016. Η ανάπτυξη περιλάμβανε διάφορα πολυκαταστήματα, υπεραγορές, εμπορικά καταστήματα διαφορετικών μεγεθών, κινηματογράφο, χώρους εστίασης, παιδότοπο και χώρο στάθμευσης χωρητικότητας 1.700 οχημάτων. Το συνολικό εμβαδόν των στεγασμένων κτιριακών εγκαταστάσεων εκτιμάτο περίπου στα 82.000 τετραγωνικά μέτρα. Η κρίση διαφοροποίησε τα χρονοδιαγράμματα στην ολοκλήρωση του έργου, με αποτέλεσμα το Nicosia City Mall ήδη να βρίσκεται δύο χρόνια μακριά από τον αρχικό στόχο λειτουργίας του, ενώ χρειάζεται ακόμα τουλάχιστον 20 εκατ. ευρώ προκειμένου να ολοκληρωθεί. Το Nicosia City Mall αποτελεί έργο της Athienitis Constructors and Developers.

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΟΡΦΑΝΙΔΗ
Το εμπορικό κέντρο Ορφανίδη στη βιομηχανική περιοχή Στροβόλου υπήρξε η μεγαλύτερη υπεραγορά στη Λευκωσία. Ένας τεράστιος χώρος, με εκατοντάδες χώρους στάθμευσης, με μαγαζιά, με κόσμο να μπαινοβγαίνει, με παιδιά να τρέχουν στους διαδρόμους του. Ως γνωστόν, τα χρέη γονάτισαν την εταιρεία. Λίγο πριν από την έλευση του 2013, η αλυσίδα υπεραγορών Ορφανίδη ανέστειλε τη λειτουργία δέκα καταστημάτων της. Επρόκειτο για το πρώτο επεισόδιο από το σίριαλ κατάρρευσης της πάλαι ποτέ μεγαλύτερης αλυσίδας υπεραγορών της Κύπρου. Μερικές εβδομάδες αργότερα, η αλυσίδα τέθηκε υπό διαχείριση προκειμένου να αποπληρωθούν οι πιστωτές της εταιρείας Ορφανίδη, κυρίως προμηθευτές από το κυπριακό εμπόριο αλλά και η Λαϊκή Τράπεζα, η οποία επίσης έβαλε λουκέτο μέσω Eurogroup μόλις μερικούς μήνες αργότερα.

DEBENHAMS AVENUE
Το Debenhams Avenue βρισκόταν στη διασταύρωση της λεωφόρου Μακαρίου και της οδού Μνασιάδου στη Λευκωσία. Το κλείσιμο του καταστήματος δημοσιοποιήθηκε με ανακοίνωση της εταιρείας στο κυπριακό χρηματιστήριο στις 24 Ιανουαρίου 2013. Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτριες δημόσιες εταιρείες Woolworth (Cyprus) Properties και Ermes Department Stores ανακοίνωσαν ότι το κλείσιμο του καταστήματος γινόταν για εμπορικούς και οικονομικούς λόγους και λόγω αναδιάρθρωσης. Οι δραστηριότητες των δύο εταιρειών από το Debenhams Avenue μεταφέρθηκαν στο πολυκατάστημα Debenhams Central, που ομοίως βρίσκεται στη λεωφόρο Μακαρίου.