Ποια λάθη κάνουμε όταν βάζουμε αντηλιακό;

Ταιριάζουν όλα τα αντηλιακά σε όλους τους τύπους επιδερμίδας; Τα αντηλιακά των ενηλίκων ενδείκνυνται και για χρήση στα παιδιά; Απαντήσεις για…ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον!

1. Όλα τα αντηλιακά μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους φωτότυπους δέρματος. Το λευκό δέρμα χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη ευαισθησία του και δεν μαυρίζει καθόλου ή μαυρίζει πολύ δύσκολα και αναπτύσσει γρήγορα εγκαύματα, (φωτότυποι 1 και 2). Το σύνηθες δέρμα κοκκινίζει και μαυρίζει (φωτότυπος 3), ενώ το μελαχρινό δέρμα (φωτότυπος 4) μαυρίζει αμέσως και σπανίως καίγεται. Πάνω από 25 όλα τα αντηλιακά θεωρούνται total block.Ο μεγαλύτερος δείκτης βοηθάει στη μακρύτερη χρονικά προστασία Πάντως το νούμερο των δεικτών αναφέρεται σε ιδανικές συνθήκες οπότε οι φωτότυποι 1,2 πρέπει να χρησιμοποιούν υψηλότερους δείκτες.

2. Αφού έβαλε κάποιος το πρωί αντηλιακό, αυτό αρκεί για όλη την ημέρα.Είναι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουμε διότι εάν βρισκόμαστε στον ήλιο, το αντηλιακό μας θα μπορεί να ’’λειτουργήσει’’ για 4 ώρες, ανάλογα φυσικά με το εκάστοτε προϊόν. Τα φίλτρα σε συνδυασμό με τον ιδρώτα και τη μικρότερη ποσότητα που συνήθως βάζουμε αδρανοποιούνται, πράγμα που σημαίνει, ότι σύντομα το αντηλιακό δεν θα έχει καμία απολύτως δράση. Επίσης όταν βγούμε από τη θάλασσα, ανανεώνουμε το αντηλιακό μας ακόμη και αν γράφει ‘’ανθεκτικό στο νερό’’. Ανανεώνουμε κάθε τέσσερις περίπου ώρες με φυσιολογική δραστηριότητα και κάθε δυο ώρες αν αθλούμαστε. Προσέχουμε να καλύπτουμε καλά όλο το σώμα στη θάλασσα, ενώ στην πόλη κεφάλι, μπούστο και χέρια.

3. Όλα τα αντηλιακά ταιριάζουν σε όλους τους τύπους επιδερμίδας. Αυτή είναι μια ακόμη λάθος θεωρία εφόσον έχει αποδειχτεί ότι το λάθος αντηλιακό μπορεί να μας δημιουργήσει προβλήματα στο δέρμα. Φροντίζουμε να επιλέξουμε το σωστό για τον τύπο του δέρματός μας. Για ευαίσθητη επιδερμίδα, χρησιμοποιούμε έναν τύπο αντηλιακού χωρίς άρωμα. Τα ευαίσθητα, με τάσεις για αλλεργίες δέρματα, πρέπει να χρησιμοποιούν αντηλιακά με φυσικά φίλτρα, δηλαδή αυτά που αφήνουν πιο λευκό το δέρμα. Αν έχουμε δέρμα λιπαρό ή με τάση ακμής, αναζητούμε ένα ελαφρύ, oil-free προϊόν. Τα λιπαρά με τάση για ακμή δέρματα πρέπει να χρησιμοποιούν τα μη λιπαρά αντηλιακά, αλλιώς μπορεί εύκολα να εμφανίσουν επιδείνωση της νόσου. Για ξηρό δέρμα, επιλέγουμε κάποιο σε μορφή κρέμας .Για το τριχωτό της κεφαλής κάποιο σε σπρέι.

4. Τα αντηλιακά των ενηλίκων ενδείκνυνται και για χρήση στα παιδιά. Αυτό είναι ένα ακόμη λάθος επειδή στο βρεφικό/παιδικό δέρμα, οι στοιβάδες του δέρματος είναι λεπτότερες και η περιεκτικότητα νερού είναι υψηλότερη σε σχέση με το δέρμα των ενηλίκων, καθώς και η δυνατότητα για δημιουργία γρήγορα σημαντικής ποσότητας μελανίνης είναι μικρότερη, ακόμη και για τα πιο σκουρόχρωμα παιδιά.

Επομένως η ευαισθησία του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία είναι αυξημένη στα παιδιά. Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τις διαφορές και τα χαρακτηριστικά των διαφόρων τύπων αντηλιακών για να κάνουν την καλύτερη δυνατή επιλογή για τα παιδιά τους. Μέχρι 6 μηνών τα παιδιά δεν εκτίθενται στον ήλιο. Στα παιδιά από 6- 24 μηνών χρησιμοποιούμε αντηλιακά με φυσικά μόνο φίλτρα. Τα αντηλιακά με φυσικά φίλτρα δρουν αντανακλώντας τις UV, έχουν καλύτερη προστασία κατά των ακτινών UVB και λιγότερο κατά των UVA και παρουσιάζουν λιγότερες δερματικές αντιδράσεις. Η έγκρισή τους είναι για χρήση άνω των 6 μηνών.

Τα αντηλιακά με χημικά φίλτρα απορροφούν τις UV, είναι περισσότερο ανεκτά κοσμητικά, είναι ασφαλή για τον οργανισμό. Στα πλεονεκτήματά τους όμως ανήκουν το αυξημένο φάσμα απορρόφησης ακτινοβολίας UV, ενώ στα μειονεκτήματα οι περισσότερες τοπικές δερματικές αντιδράσεις κατόπιν εφαρμογής τους, η απομάκρυνσή τους με νερό και ιδρώτα και ο περιορισμός στη χρήση τους για παιδιά άνω των 2 ετών. Για αυτό το λόγο, πάνω από 24 μηνών, χρησιμοποιούμε εξειδικευμένα παιδικά αντηλιακά που περιέχουν φυσικά και χημικά φίλτρα για καλύτερη προστασία από UVA. Φυσικά επιβάλλεται η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο μεταξύ 10.00-16.00.

5. Βάζουμε αντηλιακό λίγο πριν την εμφάνισή μας στην παραλία. Είναι ένα ακόμη σφάλμα μας, καθώς το αντηλιακό πρέπει να εφαρμόζεται τουλάχιστον 20 λεπτά της ώρας πριν την έκθεση στον ήλιο και, αν θέλoυμε vα διατηρήσoυμε πραγματική αvτηλιακή πρoστασία. Τα αντηλιακά, ακόμη και τα αδιάβροχα, υφίστανται τουλάχιστον κατά 50% μείωση της δυνατότητας προστασίας που διαθέτουν μετά από την κατάδυση στη θάλασσα ή στην πισίνα.

Επομένως, πρέπει να επαναχρησιμοποιούμε το αντηλιακό μετά το μπάνιο. Μέσα, άλλωστε, στο νερό, κατά τη διάρκεια του μπάνιου, ή μετά από εφίδρωση (παίζοντας π.χ. ρακέτες στην παραλία) η μείωση του δείκτη προστασίας κυμαίνεται από 20 έως 30%. Δηλαδή όταν βγούμε από τη θάλασσα, ανανεώνουμε το αντιηλιακό μας ακόμη και αν γράφει ανθεκτικό στο νερό και ανανεώνουμε κάθε τέσσερις περίπου ώρες με φυσιολογική δραστηριότητα και κάθε δυο ώρες αν αθλούμαστε.

6. Στην παραλία φοράμε τα αντηλιακά πόλης. Τα «δύο σε ένα» προϊόντα μπορεί να είναι βολικά όταν πρόκειται για σαμπουάν και conditioner, αλλά δεν ισχύει το ίδιο με το αντηλιακό στη μορφή μέικ απ. Μέρος του προβλήματος είναι ο δείκτης. Δηλαδή το μέικ απ, που θα χρησιμοποιήσετε, δεν περιέχει την επαρκή αντίστοιχη ποσότητα αντηλιακής προστασίας, που χρειάζεται το πρόσωπό σας. Επιπρόσθετα, για να έχουν καλή κοσμητικά εφαρμογή περιέχουν χημικά φίλτρα και προστατεύουν καλύτερα από την UVA, αλλά απομακρύνονται εύκολα με το νερό, οπότε δεν προτείνονται όταν κάνουμε μπάνιο στη θάλασσα. Όσον αφορά την αντηλιακή προστασία στην πόλη, προτιμάμε αντηλιακά μονό με χημικά φίλτρα, ενώ στην παραλία προτείνονται τα αντηλιακά με μεικτά φίλτρα προστασίας γιατί είναι ανθεκτικά στο νερό της θάλασσας.

7. Φοράμε τα αντηλιακά που μας περίσσεψαν από το προηγούμενο καλοκαίρι. Πιθανόν να έχουμε κάποια παλιά αντηλιακά στο σπίτι μας από το περασμένο καλοκαίρι. Δεν πρέπει να τα χρησιμοποιούμε αν έχουν ανοιχτεί, γιατί συνήθως είναι αλλοιωμένα, πράγμα που φαίνεται και από την αλλαγή του χρώματος και της υφής του αντηλιακού προϊόντος. Αν δεν τα έχουμε ανοίξει, η ημερομηνία λήξης είναι σωστή και τα έχουμε σε δροσερό περιβάλλον τότε μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε.

8. Όταν κυκλοφορούμε στην πόλη φοράμε αντηλιακό μόνο στο πρόσωπό μας. Είναι ένα από τα συνηθέστερα λάθη μας διότι εκτός από το πρόσωπό μας εκτίθενται και άλλα μέρη του σώματος μας όπως ο λαιμός, τα αυτιά, το μπούστο και η ραχιαία επιφάνεια των χεριών. Περιοχές του δέρματος που εκτίθενται περισσότερη ώρα ή όταν είναι κάθετα οι ακτίνες του ήλιου χρειάζονται συνήθως αντηλιακά με υψηλότερο SPF. Επιπλέο , υπάρχουν σημεία όπου οι περισσότεροι άνθρωποι ξεχνούν να εφαρμόσουν αντηλιακό όπως, γύρω από τα μάτια, την άκρη της μύτης, τα αυτιά, τα χείλη, και κοντά στη γραμμή του τριχωτού της κεφαλής ή σε αυτό αν έχουμε αλωπεκία.

9. Τα αντηλιακά προϊόντα τα έχουμε μαζί μας και φυλαγμένα στο αυτοκίνητο για να μην τα ξεχάσουμε κατά την απόδρασή μας στην παραλία. Αυτή είναι μια ακόμη λανθασμένη πράξη μας γιατί το αντηλιακό είναι εκτεθειμένο σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες ( π.χ αυξημένη θερμοκρασία) και έτσι μπορεί να μειωθεί η δράση του. Τα αντηλιακά μας τα παίρνουμε μαζί όταν ετοιμαζόμαστε για την παραλία και φροντίζουμε να είναι φυλαγμένα σε ξηρό και δροσερό μέρος.

10. Τα μελαχρινά άτομα δεν έχουν ανάγκη από αντηλιακή προστασία. Είναι μια συνηθισμένη λανθασμένη θεωρία την οποία οι δερματολόγοι προσπαθούν εδώ και χρόνια να ανατρέψουν. Παρόλο που η σκουρόχρωμη επιδερμίδα προσφέρει περισσότερη φυσική προστασία από τις βλαβερές ηλιακές ακτινοβολίες, κανένας δεν έχει ανοσία στην καταστροφή που προκαλεί ο ήλιος. Οι σκουρόχρωμες επιδερμίδες παράγουν περισσότερη μελανίνη, σε σχέση με τις ανοιχτόχρωμες, η οποία προστατεύει από τις UV ακτινοβολίες. Όμως φυσικά έχουν ανάγκη από αντηλιακή προστασία απλώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν χαμηλότερο δείκτη 20-30.

11. Βάζουμε οποιοδήποτε είδος αντηλιακού με έναν τρόπο. Πρέπει να διαβάζουμε τις ειδικές οδηγίες στα περιεχόμενα της κάθε συσκευασίας του αντηλιακού για τις ορθές κινήσεις επάλειψής του. Οι αντηλιακές λοσιόν χρειάζονται πολύ καλή ανακίνηση για να παρέχει την φωτοπροστασία που προτείνεται. Πρέπει να διαβάζουμε στο κουτί, τον ακριβή δείκτη και για τις δύο ακτινοβολίες (uva και uvb).Πολλές εταιρίες με το δείκτη SPF αναφέρονται μόνο στη UVB, ενώ για τη UVA μπορεί να έχουν μικρότερο δείκτη, άρα και προστασία.

12. Λίγη ποσότητα αντηλιακού αρκεί για όλο το σώμα μας. Τα αντηλιακά, για να μας προστατέψουν σωστά χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε αρκετή ποσότητα περισσότερη από μια κρέμα ενυδάτωσης. Όταν μιλάμε για αντηλιακή προστασία, το «όσο λιγότερο τόσο καλύτερα» δεν ισχύει. Οι περισσότεροι δεν χρησιμοποιούμε την επαρκή ποσότητα αντηλιακού προϊόντος, με αποτέλεσμα να μην προστατεύουμε στην ουσία το δέρμα μας. Ο κανόνας λέει ότι πρέπει να χρησιμοποιούμε την ποσότητα του αντηλιακού, που αντιστοιχεί σε ένα ποτήρι για σφηνάκι, προκειμένου να προστατεύσουμε ολόκληρο το σώμα μας. Ωστόσο, αυτό ισχύει ως γενικός κανόνας, γιατί η σωματική διάπλαση του καθενός φυσικά διαφέρει, αλλάζοντας σημαντικά την απαιτούμενη ποσότητα του αντηλιακού. Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι, ότι καλύτερα να έχετε περισσότερο αντηλιακό στο δέρμα μας, παρά λιγότερο.

 Λαμπρινοπούλου Κατερίνα
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος