
Με φυσικό τρόπο η άφιξη 19 ειδών νυχτερίδων στην Κύπρο
Mε φυσικό τρόπο ήρθαν στο νησί τα δεκαεννέα είδη νυχτερίδων, που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα στην Κύπρο, σύμφωνα με τον δασικό λειτουργό 1ης Τάξης – λειτουργό βιοποικιλότητας στο Τμήμα Δασών Χάρη Νικολάου, προσθέτοντας πως αντίθετα, τα υπόλοιπα είδη θηλαστικών έχουν εισαχθεί στην Κύπρο από τον άνθρωπο.
Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Νικολάου σημείωσε πως από τα 19 είδη νυχτερίδας που συναντούμε στη Κύπρο, τα 18 ανήκουν στα μικροχειρόπτερα και τρέφονται αποκλειστικά με έντομα, ενώ μόνο ένα ανήκει στα μεγαχειρόπτερα και τρέφεται κυρίως με φρούτα και είναι ο νυχτοπάππαρος ή νυχτοκόρακας που αποτελεί το μεγαλύτερο σε μέγεθος είδος νυχτερίδας που υπάρχει στον τόπο μας.
Οι νυχτερίδες στη Κύπρο όπως και στις υπόλοιπες χώρες ,ανέφερε ο κ. Νικολάου κινδυνεύουν κυρίως από την ανθρώπινη διατάραξη, λέγοντας πως τα πλείστα είδη νυχτερίδων συγκαταλέγονται στα πιο απειλούμενα θηλαστικά παγκοσμίως.
Αναφερόμενος στους σημαντικότερους κινδύνους που αντιμετωπίζουν σημείωσε πως είναι η καταστροφή των χώρων αναπαραγωγής, η καταστροφή των θέσεων τροφοληψίας όπως τα δάση και οι βάλτοι, η εκρίζωση φρουτόδεντρων καθώς και γενικά η έλλειψη τροφής καθώς και η αλόγιστη χρήση αγροχημικών παρασκευασμάτων από τον άνθρωπο.
Ο κ. Νικολάου σημείωσε πως η μείωση του πληθυσμού των εντομοφάγων νυχτερίδων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των κουνουπιών και άλλων επιβλαβών εντόμων με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να καταφεύγει στη χρήση χημικών εντομοκτόνων με αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Όσο για τους κυριότερους φυσικούς εχθρούς των νυχτερίδων είναι ορισμένα αρπακτικά πτηνά όπως κουκουβάγιες και γεράκια, ορισμένα είδη φιδιών και οι γάτες.
Οι νυχτερίδες συνέχισε, « αν και είναι είδη που πέφτουν σε χειμέρια νάρκη, στην Κύπρο το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως σε ψηλά υψόμετρα όπου οι θερμοκρασίες είναι πιο χαμηλές». Στις υπόλοιπες περιοχές πρόσθεσε, αρκετά είδη φαίνεται να δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια ολόκληρου του χρόνου λόγω του ήπιου κλίματος και της διαθεσιμότητας τροφής.
Καταφύγια νυχτερίδων στη Κύπρο συναντούμε, όπως είπε, σε σπηλιές, σχισμές βράχων, γαλαρίες παλαιών μεταλλείων, κουφάλες δέντρων, στέγες εγκαταλελειμμένων ή και κατοικημένων σπιτιών αλλά και οπουδήποτε αλλού υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες για κούρνιασμα όπως απουσία φωτός, ασφάλεια και θερμομόνωση.
Επεσήμανε πως όλες οι νυχτερίδες είναι προστατευμένες από την Κυπριακή νομοθεσία (Ο περί προστασίας και διατήρηση της φύσης και της άγριας ζωής νόμος του 2003), όσο και από διεθνείς συμβάσεις.
Επίσης όλα τα είδη νυχτερίδας προστατεύονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Οδηγία των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ. Ερωτηθείς σχετικά απάντησε πως εννοείται ότι κάτω από αυτά τα νομικά πλαίσια προστασίας οποιαδήποτε καταπολέμηση ή διατάραξη οποιουδήποτε είδους νυχτερίδας είναι παράνομη και τιμωρείται με βαρύ χρηματικό πρόστιμο ή και φυλάκιση.
Στο μεταξύ, όπως ανέφερε, η Κύπρος αποτελεί τη μοναδική Ευρωπαϊκή χώρα που φιλοξενεί πληθυσμούς του είδους αυτού και γι’αυτό κατατάσσεται στα πιο σημαντικά είδη της κυπριακής και κατ΄επέκταση της ευρωπαϊκής πανίδας.
Σχετικά με τα μέτρα προστασίας που λαμβάνονται από τα αρμόδια τμήματα για την προστασία των νυχτερίδων στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων αλλά και με προϋπολογισμό των ίδιων των τμημάτων για υλοποίηση δράσεων για διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι, όπως είπε, η διατήρηση των βιοτόπων τους και κυρίως των χώρων φωλιάσματος τους.
Να μην σφραγίζονται οι σπηλιές, αλλά αντί αυτού μπορεί να κλείνει η είσοδος τους με ένα κάγκελο ώστε να υπάρχει πρόσβαση για τις νυχτερίδες. Να γίνεται έλεγχος της υλοτόμησης γέρικων δέντρων με κουφάλες, να γίνεται τοποθέτηση τεχνητών καταφυγίων (ειδικά ξύλινα κιβώτια) σε ύψος περίπου 4 μέτρων από το έδαφος. Να γίνεται έλεγχος στη χρήση αγροχημικών ουσιών. Λήψη πρόνοιας όσον αφορά ανθρώπινες κατασκευές όπως αποθήκες, σπίτια και άλλα κτίρια που χρησιμοποιούνται από τις νυχτερίδες ώστε να μην εμποδίζεται η πρόσβαση τους, αλλά και έλεγχος στην αδειοδότηση αναπτύξεων όπως φωτοβολταικά πάρκα τα οποία μπορεί να στερούν από τα ζώα χώρος τροφοληψίας.
Καταληκτικά, ο κ. Νικολάου ανέφερε πως “είναι χρέος μας να προστατεύσουμε τα σπάνια και απειλούμενα αυτά πλάσματα που τόσο έχουν παρεξηγηθεί από τον άνθρωπο, για το καλό της βιοποικιλότητας αλλά και της προστασίας της φυσικής μας κληρονομιάς”.
Αυτά τα είδη που έχουν καταφέρει να επιβιώσουν και να εξελιχθούν μέσα στο πέρασμα χιλιετηρίδων, κινδυνεύουν μόνο από ανθρώπινες δραστηριότητες. Είναι χρέος μας να πάρουμε όλα τα αναγκαία μέτρα που θα διασφαλίσουν όχι μόνο την ύπαρξή τους αλλά και την ενίσχυση των πληθυσμών τους, αφού έχουμε ανάγκη να διαβιούμε σε υγιή και ακέραια οικοσυστήματα όπου ο κάθε οργανισμός ζει και δραστηριοποιείται στο δικό του χώρο και έχει το δικό του σημαντικό ρόλο, κατέληξε.
Πηγή: ΚΥΠΕ