Στο ΕΔΑΔ η υπόθεση του ζευγαριού που έμειναν κρατούμενοι στο αεροδρόμιο για τρεις μήνες
Ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έφτασε τελικά η υπόθεση που είχε αποκαλύψει σε δημοσίευμά του τον περασμένο Μάρτιο το AlphaNews.Live και η οποία αφορούσε σε ζευγάρι Κονγκολέζων που παρέμειναν έγκλειστοι σε χώρους κράτησης του Αεροδρομίου Λάρνακας για τρεις ολόκληρους μήνες και μάλιστα σε συνθήκες που μόνο τιμή δεν περιποιούν για τη χώρα μας.
Να θυμίσουμε ότι αρχές Δεκεμβρίου του 2024, όταν οι δύο αλλοδαποί από το Κονγκό είχαν φτάσει στο νησί, αστυνομικοί της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης έκριναν πως σκοπός του ταξιδιού τους δεν ήταν η αναψυχή, αλλά η μετανάστευση, κι έτσι τους απαγόρευσαν την είσοδο στη Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του νόμου, η ΥΑΜ έχει κάθε δικαίωμα να απαγορεύει την είσοδο σε πρόσωπα όταν από την εξέταση των εγγράφων τους διαπιστώνουν ότι αυτό είναι αναγκαίο. Από τη στιγμή που συμβαίνει αυτό, το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που τους απαγορεύεται η είσοδος στη Δημοκρατία, δεν τελούν υπό σύλληψη, αλλά τοποθετούνται σ’ ένα από τα δωμάτια κράτησης του αεροδρομίου, μέχρι να διευθετηθεί η πτήση επιστροφής τους από τη χώρα που ήρθαν. Γι’ αυτό και τους επιτρέπεται να κρατούν μαζί τα κινητά τους τηλέφωνα ή υπολογιστές και να έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Οι προδιαγραφές των εν λόγω χώρων αν και είναι τέτοιες που δεν επιτρέπουν την κράτηση προσώπων πέραν των 24 ωρών, στην περίπτωση των δύο Κονγκολέζων, αυτοί παρέμειναν κλειδωμένοι για τρεις ολόκληρους μήνες, πριν τελικά απελαθούν μέσω Νότιας Αφρικής, στο Κονγκό. Με την άφιξη στη χώρα τους, το ζευγάρι επικοινώνησε με τον δικηγόρο του στην Κύπρο και του έδωσε οδηγίες όπως προχωρήσει με καταχώρηση υπόθεσης κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο ΕΔΑΔ.
Τελικά, αρχές Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αφού μελέτησε την καταγγελία του ζευγαριού και την απάντηση του δικηγόρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, απηύθυνε – ως είθισται – πρόσκληση στα μέρη να προχωρήσουν εφόσον το επιθυμούν, σε εξωδικαστική συμφωνία και να κλείσει η υπόθεση εκεί. Στο κάλεσμα αυτό η Κυπριακή Δημοκρατία, μη επιθυμώντας προφανώς να προχωρήσει το θέμα, αποδέχθηκε τους όρους της εξωδικαστικής συμφωνίας και συγκεκριμένα αποδέχθηκε να καταβάλλει εντός τριών μηνών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης του Δικαστηρίου, ποσό 2.800 ευρώ σε κάθε έναν από τους δύο αιτητές και 1000 ευρώ δικαστικά έξοδα.
Η πιο πάνω εξέλιξη, αν και νομικά δεν σημαίνει παραδοχή εκ μέρους της Δημοκρατίας των όσων κατήγγειλαν στο ΕΔΑΔ οι παραπονούμενοι, αδιαμφισβήτητα γλυτώνει τη χώρα μας από έναν ακόμη διασυρμό και ίσως μια νέα καταδίκη που θα μας υποχρέωνε σε πολύ μεγαλύτερη αποζημίωση. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι τον περασμένο Οκτώβριο καταδικαστήκαμε από το ΕΔΑΔ για την επαναπροώθηση (push back) δύο Σύρων προσφύγων στον Λίβανο απ’ όπου είχαν αποπλεύσει με βάρκα με προορισμό την Κύπρο. Τότε η Κύπρος είχε κληθεί να καταβάλει στους παραπονούμενους αποζημίωση 44.000 ευρώ πλέον δικαστικά έξοδα.
Το χρονικό της υπόθεσης
Την 1η Μαρτίου 2025 το AlphaNews.Live είχε φέρει στο φως την υπόθεση των Κονγκολέζων, δημοσιεύοντας μάλιστα φωτογραφίες που οι ίδιοι είχαν τραβήξει από τον χώρο που κρατούνταν στο αεροδρόμιο Λάρνακας.
Το δωμάτιο στο οποίο βρίσκονταν, όπως έδειχναν και οι φωτογραφίες, δεν είχε καν παράθυρα ούτε φυσικό φωτισμό, ήταν γεμάτο μούχλα και ακαθαρσία, ενώ οι ίδιοι δεν είχαν καμία δυνατότητα προαυλισμού.
Εδώ να σημειωθεί πως τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT), όσο και η ίδια η Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού – Λοττίδη επανειλημμένα έχουν τονίσει σε συστάσεις τους, ότι οι χώροι στα δύο αεροδρόμια – Λάρνακας και Πάφου – ενδείκνυται για κράτηση προσώπων ΜΟΝΟ για μερικές ώρες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η Αστυνομία μετά τον σάλο για κρατούμενους μέχρι και μήνες στο αεροδρόμιο Λάρνακας | AlphaNews
Το Νοέμβριο του 2024 – κι ενώ το ζευγάρι βρισκόταν ακόμη υπό κράτηση στο αεροδρόμιο – ενημερώθηκε για το θέμα το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως, η οποία καθηκόντως έστειλε λειτουργό της προκειμένου να εξετάσει την κατάσταση. Μετά τον επιτόπιο έλεγχο που διενεργήθηκε, διαπιστώθηκε πράγματι, όπως αναφέρεται και σε σχετική έκθεση που συνέταξε, ότι ο χρόνος παραμονής ανθρώπων στον συγκεκριμένο χώρο πολλές φορές υπερβαίνει κατά πολύ την ολιγόωρη παραμονή. Σε προηγούμενη μάλιστα επίσκεψη και επιθεώρηση του εν λόγω χώρου και πάλι, όπως σημείωνε η Επίτροπος, είχε διαπιστωθεί ότι άτομα κρατούνταν για περισσότερες από 24 ώρες. Όσον αφορά το συγκεκριμένο ζευγάρι από το Κονγκό, η Επίτροπος τόνιζε στην έκθεσή της ότι όταν Λειτουργός του Γραφείου της είχε επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου Λάρνακας, οι δύο αυτοί άνθρωποι είχαν συμπληρώσει ήδη πέραν των δύο μηνών εγκλεισμού.
Η Επίτροπος Διοικήσεως, επικρίνοντας έντονα την κρατική απραξία επί του θέματος είχε αναφέρει στην έκθεσή της ότι «εδώ και 8 χρόνια και παρά τις τρεις συστάσεις με το ίδιο περιεχόμενο της CPT και του Γραφείου μου για την μη παραμονή των ατόμων στον χώρο πέραν των 24 ωρών, ουδεμία ενέργεια έχει γίνει».
Πάντως η περίπτωση του ζευγαριού από τον Κονγκό δεν είναι, σύμφωνα με πληροφορίες μας, μεμονωμένο περιστατικό. Αντιθέτως, τέτοια περιστατικά είναι επαναλαμβανόμενα, εκθέτοντας τη χώρα μας που επιμένει να αγνοεί το γεγονός ότι ακόμη κι ο κρατούμενος, έχει δικαίωμα σ’ έναν αξιοπρεπή εγκλεισμό που δεν τον υποβιβάζει από άνθρωπο σε ζώο.
Οι εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT) για την Κύπρο, αντιπροσωπεία της οποίας είχε επισκεφθεί τους χώρους αυτούς και το 2017 και το 2023, είχαν επισημάνει εξάλλου, το απαράδεκτο να μην έχει γίνει τίποτα εκ μέρους Κυπριακής Δημοκρατίας για να διορθώσει την κατάσταση, και τόνιζαν εμφαντικά την ανάγκη όπως το κράτος μεριμνήσει ώστε άτομα που βρίσκονται εκεί για περισσότερες από 24 ώρες, να μετακινούνται σε άλλους κατάλληλους χώρους είτε εντός, είτε εκτός αεροδρομίου.
