Πολεοδομική αμνηστία: 1.425 αιτήσεις στους ΕΟΑ για το σχέδιο του Υπ. Εσωτερικών που είναι σε ισχύ

Όπως φαίνεται και στον πίνακα, η συντριπτική πλειοψηφία των αιτήσεων αφορά οικιακή χρήση και οι περισσότερες αιτήσεις υποβλήθηκαν στους ΕΟΑ Λευκωσίας και Λεμεσού. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία έχει ήδη ολοκληρωθεί η εξέταση των πρώτων 23 αιτήσεων, εκ των οποίων οι 12 εγκρίθηκαν και οι 11 απορρίφθηκαν.

Το νέο σχέδιο πολεοδομικής αμνηστίας στοχεύει στην παραχώρηση της δυνατότητας στους πολίτες να νομιμοποιήσουν αυθαίρετες κατασκευές σε εγκεκριμένες αναπτύξεις, οι οποίες αφορούν κανονιστικές αποκλίσεις μικρής κλίμακας και οι οποίες δεν επηρεάζουν ουσιωδώς το σύνολο, το είδος της ανάπτυξης ή τις ανέσεις των περιοίκων. Συγκεκριμένα, το νέο σχέδιο έχει εφαρμογή μόνο σε περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών σε οικοδομές που εξασφάλισαν πολεοδομική άδεια ή/και άδεια οικοδομής μέχρι την ημερομηνία της παρούσας απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για το εν λόγω σχέδιο, με σκοπό την εξασφάλιση πιστοποιητικών έγκρισης και έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας.

Το Σχέδιο Πολεοδομικής Αμνηστίας εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 13/9/2024, και η υποβολή των αιτήσεων ξεκίνησε από τις 23/9/2024 μέσω του μηχανογραφημένου συστήματος «Ιππόδαμος», στις 5 αρμόδιες πολεοδομικές αρχές, Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας, Πάφου και Αμμοχώστου.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις οικιστικές αναπτύξεις, την πλειοψηφία των αιτήσεων για πολεοδομική αμνησία, το σχέδιο αναφέρεται σε επεκτάσεις χωρίς την εξασφάλιση της απαιτούμενης πολεοδομικής άδειας με αποτέλεσμα την υπέρβαση του μέγιστου επιτρεπόμενου συντελεστή δόμησης της ισχύουσας ζώνης ή του εγκεκριμένου συντελεστή δόμησης με προηγούμενη άδεια, η  πολεοδομική αρχή είναι δυνατόν να εγκρίνει αύξηση του εν λόγω συντελεστή δόμησης κατά 20% ή μέχρι 60 τ.μ., οποιοδήποτε από τα δύο είναι μεγαλύτερο. Οι αυθαίρετες επεκτάσεις είναι δυνατόν να έχουν υλοποιηθεί είτε εντός κελύφους της οικοδομής (ενσωμάτωση βοηθητικών χώρων, υπόστεγων χώρων στάθμευσης, καλυμμένων βεραντών, στον εσωτερικό χώρο της μονάδας), είτε και εκτός του κελύφους (οριζόντια ή/και κάθετη επέκταση).

Η πολεοδομική αρχή είναι, επίσης, δυνατό να εγκρίνει επέκταση που αφορά αυθαίρετα υλοποιηθείσα επιπλέον οικιστική μονάδα αποκλειστικά για κάλυψη των στεγαστικών αναγκών της οργανικής οικογενείας του ιδιοκτήτη του τεμαχίου, ή σε περιπτώσεις που η πολεοδομική αρχή αξιολογεί ότι με τη νομιμοποίηση της επιπλέον μονάδας δεν παραβλάπτονται ανέσεις και ιδιοκτησιακά συμφέροντα συνιδιοκτητών.

Η εφαρμογή του σχεδίου είναι δυνατή και σε περιπτώσεις οικιστικών διαμερισμάτων σε υφιστάμενες πολυκατοικίες για σκοπούς νομιμοποίησης κατασκευών που αφορούν την ενσωμάτωση καλυμμένων βεραντών ή και στέγαση και ενσωμάτωση ακάλυπτων βεραντών στην οικιστική μονάδα, με την προϋπόθεση ότι με την αίτηση υποβάλλεται η γραπτή συγκατάθεση όλων των συνιδιοκτητών.

Υπολογισμός αντισταθμίσματος

Η αγοραία αξία εξάγεται από τη γενική εκτίμηση του αρμόδιου Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, και η υποχρέωση καταβολής διαφοροποιείται ως ακολούθως:

• Καταβολή  αντισταθμίσματος ύψους 20% της αξίας της υπέρβασης του συντελεστή δόμησης, στις περιπτώσεις που η αίτηση αφορά αύξηση του δομήσιμου εμβαδού εντός του κελύφους της αρχικά εγκριμένης οικοδομής.
• Καταβολή αντισταθμίσματος ύψους 25% της αξίας της υπέρβασης του συντελεστή δόμησης, στις περιπτώσεις που η αίτηση αφορά αύξηση του δομήσιμου εμβαδού με κάθετη ή οριζόντια επέκταση, εκτός του κελύφους της αρχικά εγκριμένης οικοδομής.
• Καταβολή αντισταθμίσματος ύψους 30% της αξίας της υπέρβασης του συντελεστή δόμησης, στις περιπτώσεις που η αίτηση αφορά αύξηση του δομήσιμου εμβαδού λόγω αυθαίρετα ανεγερθείσας  επιπλέον οικιστικής μονάδας.

Το κόστος θα κυμαίνεται από €300 μέχρι και €3.000 ενώ υπάρχουν δύο κατηγορίες αντιτίμου. Η πρώτη αφορά τις αποκλίσεις που είναι με το σημείο που υπάρχει με το εφάπαξ ποσό της απόκλισης όπως π.χ. η ανέγερση πέργολας μέχρι 20 μέτρα και η δεύτερη αφορά τον συντελεστή άρα εκεί που υπάρχουν πρόσθετα τετραγωνικά εντός των ορίων εκεί είναι η ποσόστωση. Αν για παράδειγμα κάποιος έχει απόκλιση 80 τετραγωνικών, τότε θα πληρώσει για το 20%.

Βασικές προϋποθέσεις

Μέσα στο σχέδιο καθορίζονται συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις για τους ενδιαφερόμενους:

• Η οικοδομή να είναι εγκριμένη και η ανάπτυξη να εξασφάλισε πολεοδομική άδεια ή/και άδεια οικοδομής πριν την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, και οι αυθαίρετες προσθήκες υλοποιήθηκαν πριν την ημερομηνία της απόφασης. Σημειώνεται ότι, κατά την υποβολή της αίτησης ο αρμόδιος μελετητής θα υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση σε σχέση με την ημερομηνία υλοποίησης των αυθαίρετων προσθηκών.
• Οι προσθηκομετατροπές, εκτός και εντός του κελύφους της εγκριμένης οικοδομής, πρέπει να εναρμονίζονται με τη μορφολογία  και αρχιτεκτονική της οικοδομής και θα έχουν υλοποιηθεί με υλικά υψηλής αισθητικής και ποιότητας, και δεν θα προκύπτει δυσμενής επηρεασμός του περιβάλλοντος, ή τυχόν αρνητικές επιπτώσεις στις ανέσεις των περιοίκων, ή επηρεασμός ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων τρίτων προσώπων.
• Στις περιπτώσεις υπέρβασης του συντελεστή δόμησης, θα τίθεται όρος στην πολεοδομική άδεια για καταβολή αντισταθμίσματος συγκεκριμένου ποσοστού της αξίας της υπέρβασης ως εξάγεται από τη γενική εκτίμηση του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, που θα καταβάλλεται πριν τη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας από την αρμόδια Αρχή, για ενίσχυση των ειδικών ταμείων του ΚΟΑΓ για την προσιτή στέγη, αφαιρουμένου του 10% του απαιτούμενου αντισταθμίσματος, το οποίο θα κατατεθεί, επίσης πριν τη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας, στα ταμεία των πολεοδομικών αρχών (Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης), για τον διοικητικό φόρτο που θα προκύψει με συμπλήρωση του ειδικού εντύπου για εξαγορά της υπέρβασης συντελεστή δόμησης. Στις περιπτώσεις απόκλισης από κανονιστική πρόνοια θα απαιτείται η καταβολή συγκεκριμένου χρηματικού αντισταθμίσματος ανά κατηγορία απόκλισης, πριν τη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας, και ανάλογα αν η ιδιοκτησία εμπίπτει στα όρια τοπικού σχεδίου ή δήλωσης πολιτικής για την ύπαιθρο.
• Η πολεοδομική αρχή θα ενεργοποιεί τον μηχανισμό εξαγοράς επιπρόσθετων απαιτούμενων χώρων στάθμευσης, στις περιπτώσεις που αυτοί δεν είναι δυνατόν να χωροθετηθούν στην προς ανάπτυξη ιδιοκτησία, έστω και εάν η ανάπτυξη εμπίπτει σε περιοχή όπου δεν εφαρμόζεται το διάταγμα-εντολή του υπουργού Εσωτερικών για εξαγορά χώρων στάθμευσης, χωρίς να απαιτείται η διαδικασία έγκρισης της απόκλισης της εντολής από τον υπουργό Εσωτερικών.

Λεπτομέρειες για όλες τις κατηγορίες αναπτύξεων και τον τρόπο υποβολής των αιτήσεων είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών.