Αναθεωρημένη πρόταση από ΥΠΑΝ για τις αξιολογήσεις εκπαιδευτικών – Τι προνοεί η τελική πρόταση του Υπουργείου

Ολοκληρώθηκε τη Μεγάλη Πέμπτη ο κύκλος διαβούλευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ) με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις για την τελική διαμόρφωση της πρότασης του ΥΠΑΝ για το Νέο Σύστημα Αξιολόγησης Εκπαιδευτικών και Εκπαιδευτικού Έργου, με το Υπουργείο να παρουσιάζει αναθεωρημένη πρόταση που ενσωματώνει εισηγήσεις με στόχο «ένα πιο δίκαιο, σύγχρονο και αποτελεσματικό πλαίσιο αξιολόγησης».

Σύμφωνα με ανακοίνωση από το ΥΠΑΝ από τον Σεπτέμβρη του 2024, το Υπουργείο είχε συναντήσεις και ανταλλαγή απόψεων με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ενώ τον Φεβρουάριο 2025 παρέδωσε την προκαταρκτική πρότασή του, η οποία αποτελεί προϊόν της επιστημονικής έρευνας, της διεθνούς πρακτικής και της παιδαγωγικής. Η προκαταρκτική πρόταση παρουσιάστηκε και στους οργανωμένους γονείς και μαθητές.

Σημειώνεται ότι οι εκπαιδευτικές οργανώσεις και οι οργανώσεις των επιθεωρητών κλήθηκαν και έδωσαν εισηγήσεις και απόψεις για αλλαγές στην προκαταρκτική πρόταση του ΥΠΑΝ, οι οποίες μελετήθηκαν και λήφθηκαν σοβαρά υπόψη, ενώ στην πλειοψηφία τους υιοθετήθηκαν. Κάποιες από αυτές, οι οποίες επηρεάζουν τη φιλοσοφία ή και την επιστημονικότητα της πρότασης, δεν υιοθετήθηκαν, στη βάση τεκμηρίωσης.

Συγκεκριμένα, στις κύριες αλλαγές που ενσωματώθηκαν στην αναθεωρημένη Πρόταση περιλαμβάνονται, ανάμεσα σε άλλα, ότι το Δευτεροβάθμιο Σώμα Εξέτασης Ενστάσεων θα είναι τριμελές και ανεξάρτητο. Σημειώνεται ότι δεν θα συμμετέχουν όσοι συμμετείχαν στην πρωτοβάθμια διαδικασία αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και θα απαρτίζεται από τον Γενικό Διευθυντή του ΥΠΑΝ (πρόεδρος) και δύο Διευθυντές Εκπαίδευσης (μέλη): τον Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και έναν Διευθυντή που προΐσταται σε άλλη Διεύθυνση Εκπαίδευσης.

Με αυτόν τον τρόπο, όπως αναφέρεται, θα διασφαλίζεται, ταυτόχρονα, τόσο η συνάφεια με τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του Δευτεροβάθμιου Σώματος, όσο και ο αμερόληπτος χαρακτήρας του. Επιπλέον, το Δευτεροβάθμιο Σώμα θα μπορεί να ζητήσει διευκρινίσεις ή απόψεις από τον Επιθεωρητή-Αξιολογητή και τον Διευθυντή, καθώς και τον ενιστάμενο εκπαιδευτικό.

Ακόμη αναφέρεται ότι στην αναθεωρημένη Πρόταση περιλαμβάνονται και προγράμματα που αφορούν στην κατάρτιση και επιμόρφωση των στελεχών της εκπαίδευσης θα πραγματοποιούνται όλα μετά την προαγωγή. Για να θεωρηθεί επιτυχής η παρακολούθηση, οι συμμετέχοντες στα προγράμματα θα πρέπει να εκπληρώνουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις (παρουσίες, ομαδική εργασία). Απαλείφθηκε η αναφορά σε γραπτή εξέταση.

Επίσης, σημειώνεται ότι το πρόγραμμα παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας μπορεί να έχει διάρκεια μέχρι και δύο συνεχόμενες σχολικές χρονιές, ενώ θα παρέχεται η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό τη δεύτερη χρονιά, εάν επιθυμεί, να αιτηθεί αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.

Όσον αφορά στο Ατομικό Πληροφοριακό Δελτίο, θα συνεχίσει η ισχύουσα πρακτική, αλλά θα αξιοποιείται και ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η πρακτική αυτή συνδέεται με την ανάγκη τεκμηρίωσης της επιλογής επιμορφωτικών δράσεων που εντάσσονται στο σχέδιο επαγγελματικής μάθησης του εκπαιδευτικού, σε σχέση με τις προσωπικές του ανάγκες, αλλά και τις ανάγκες της σχολικής μονάδας που υπηρετεί. Απαλείφθηκε η αναφορά σε Ατομικό Φάκελο Επιτευγμάτων.

Προστίθεται ότι παραμένει η βασική αρχή ότι ο ρόλος του αξιολογητή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των εποπτικών και παιδαγωγικών καθηκόντων που επιτελεί ένας Διευθυντής, ο οποίος θα έχει αναβαθμισμένο ρόλο. Ωστόσο, η βαρύτητα αξιολόγησης του Διευθυντή μειώνεται από το 30% στο 20%. Για τον ρόλο αυτόν, ο Διευθυντής θα τυγχάνει στοχευμένης επιμόρφωσης και κατάρτισης.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, δόθηκε μεγαλύτερη έμφαση στην ουσιαστική εφαρμογή της αρχής «όποιος αξιολογεί αξιολογείται», μέσω καλύτερης διασύνδεσής της με τη διαδικασία της μεταξιολόγησης και την αξιοποίηση των δεδομένων που θα προκύπτουν από αυτήν. Η αξιοπιστία και εγκυρότητα της αξιολογικής πρακτικής όλων όσοι αξιολογούν θα λαμβάνεται υπόψη κατά τη διαδικασία της διαμορφωτικής και τελικής τους αξιολόγησης.

Επίσης, αναφέρεται ότι εισήχθη πρόνοια για σύσταση Επιτροπής Παρακολούθησης του Νέου Συστήματος Αξιολόγησης, στην οποία θα προεδρεύει ο Γενικός Διευθυντής του ΥΠΑΝ και θα αποτελείται από τους Διευθυντές των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης, τον Διευθυντή του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και εκπροσώπους των εκπαιδευτικών οργανώσεων.

Η Επιτροπή αυτή θα έχει την ευθύνη για την παρακολούθηση της εφαρμογής των μεταβατικών διατάξεων και την υποβολή εισηγήσεων στην αρμόδια αρχή για θέματα, όπως η τροποποίηση του περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου, η διαμόρφωση νέων σχεδίων υπηρεσίας, η περαιτέρω ανάπτυξη κλιμάκων διαβαθμισμένων κριτηρίων, η ετοιμασία εντύπων κ.λπ.

Προστίθεται ότι η αναθεωρημένη Πρόταση του ΥΠΑΝ αποτελεί το επιστέγασμα μίας συστηματικής προσπάθειας ισορροπημένου και δίκαιου εκσυγχρονισμού του συστήματος αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου στη χώρα μας. Αποτελεί δε αποτέλεσμα μεθοδικής εργασίας, σε συνεχή διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με στόχο την υποβολή ολοκληρωμένου σχεδίου για ένα λειτουργικό, αποτελεσματικό και δίκαιο σύστημα.

Σημειώνεται ότι στη βάση της Πρότασης του ΥΠΑΝ «αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία ετοιμασίας Σχεδίου Κανονισμών, το οποίο τις επόμενες ημέρες θα αναρτηθεί για δημόσια διαβούλευση». Στη συνέχεια, το Σχέδιο Κανονισμών θα προωθηθεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο. Ακολούθως, θα υποβληθεί Πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για λήψη Απόφασης και τέλος, το Σχέδιο Κανονισμών θα κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων για συζήτηση και ψήφιση.

«Η υλοποίηση της πρότασης προβλέπεται να γίνει σταδιακά και σε βάθος πενταετίας, σύμφωνα με τον προγραμματισμό εφαρμογής των μεταβατικών διατάξεων που έχει συμπεριληφθεί», σημειώνεται.

Επισημαίνεται ότι όλοι οι φορείς συμφωνούν στην ανάγκη υιοθέτησης ενός σύγχρονου, ευέλικτου και επιστημονικά τεκμηριωμένου συστήματος αξιολόγησης. Ως εκ τούτου, συνεχίζει η ανακοίνωση, «θεωρούμε ότι η Πρόταση του ΥΠΑΝ, 49 χρόνια μετά την υιοθέτηση του υφιστάμενου συστήματος, αποτελεί ευκαιρία υπέρβασης τυχόν διαφωνιών. Έχουμε όλοι υποχρέωση να αναλάβουμε τις ευθύνες μας έναντι των παιδιών μας, αλλά και έναντι των εκπαιδευτικών, προτείνοντας ένα σύστημα αξιολόγησης, το οποίο να επιτρέπει τη βελτίωση και να μην διαιωνίζει την αναξιοκρατία και την ανισότητα».

«Το ΥΠΑΝ προσβλέπει στην εποικοδομητική συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων κατά τα επόμενα στάδια της διαδικασίας, ώστε να εφαρμοστεί η πολύ σημαντική αυτή μεταρρύθμιση, η οποία αναμένεται να συμβάλει καταλυτικά στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας», καταλήγει η ανακοίνωση.

Πηγή: ΚΥΠΕ