Μια ιστορία γεμάτη συγκίνηση, όραμα και αισιοδοξία

Μάρω Καΐμη: «Ονειρεύομαι ένα συμπεριληπτικό σχολείο που θα προσαρμόζεται στις ανάγκες όλων των παιδιών, με καταρτισμένους εκπαιδευτικούς και με διαφοροποιημένη διδασκαλία, ώστε κάθε μαθητής να έχει ίσες ευκαιρίες μάθησης»

Η ιστορία της Μάρως Καΐμη είναι ένα φωτεινό παράδειγμα δύναμης, επιμονής και ευγνωμοσύνης. Μέσα από τη συγκινητική της ανάρτηση, μοιράστηκε το ταξίδι της ως φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, αγγίζοντας τις καρδιές πολλών ανθρώπων. Η ανάρτησή της έγινε viral, με πολλούς να συγκινούνται από τα λόγια της και να τα κοινοποιούν ξανά και ξανά. Η αφορμή για το μήνυμά της ήταν η πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε στη Δόξα Κωμοδρόμου, Εκπρόσωπο Τύπου του Ανώτατου Ακαδημαϊκού Ιδρύματος.

Η ίδια εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της για τις ευκαιρίες που της προσφέρθηκαν, καθώς και για τη στήριξη που λαμβάνει στη διάρκεια των σπουδών της. Με λόγια γεμάτα αισιοδοξία, μίλησε για το όραμά της και το μέλλον, στέλνοντας ένα μήνυμα ελπίδας σε όλους τους νέους που προσπαθούν να ξεπεράσουν εμπόδια και να κυνηγήσουν τα όνειρά τους.

Η συγκινητική της εξομολόγηση υπενθύμισε σε όλους τη σημασία της πίστης στον εαυτό μας και της δύναμης της κοινότητας. Μέσα από το παράδειγμά της, η Μάρω Καΐμη έδειξε πως με επιμονή και στήριξη, μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας και να εμπνεύσουμε τους γύρω μας.

Το μήνυμά της είχε ως ακολούθως:

Η μέρα του δικού μου Φωτός, η μέρα που τόσο πολύ περίμενα …

Υπάρχουν στιγμές που η καρδιά ξεχειλίζει από ευγνωμοσύνη και οι λέξεις μοιάζουν φτωχές για να περιγράψουν όσα νιώθω. Σήμερα είναι μια τέτοια στιγμή. Γιατί όταν η ζωή σε φέρνει κοντά σε ανθρώπους που βλέπουν πέρα από τα όρια, πέρα από τα εμπόδια, πέρα από τις ταμπέλες, τότε ξέρεις πως κάτι όμορφο, κάτι αληθινό έχει συμβεί.

Θέλω, λοιπόν, μέσα από την ψυχή μου, να πω ένα τεράστιο ευχαριστώ σε δύο ανθρώπους που με τον δικό τους τρόπο έκαναν τη φωνή μου να ακουστεί, τη δύναμή μου να φανεί, τη χαρά μου να μεγαλώσει.

Στην γυμνάστριά μου, σε ένα εξαιρετικό άνθρωπο και όχι μόνο. Την κα Κυριακή Μακρή που δεν είδε την αναπηρία μου ως εμπόδιο, αλλά ως μια ακόμα πλευρά της δικής μου μοναδικότητας. Που μου έδωσε χώρο, με στήριξε, με έκανε να νιώσω ισότιμος, δυνατός, ικανός. Που με έκανε να ξεπεράσω όχι μόνο τις δυσκολίες, αλλά και τις ίδιες μου προσδοκίες. Χάρη σε εσένα, έζησα στιγμές γεμάτες χαμόγελο, περηφάνια, πίστη στον εαυτό μου. Για όλα αυτά, και για τόσα άλλα που δεν χωρούν σε λέξεις, σε ευχαριστώ από καρδιάς. Για μένα η κα Κυριακή είναι απλώς ένας επαγγελματίας, αλλά επιτελεί ένα λειτούργημα που κάνει τον κόσμο πολύ πιο όμορφο και αληθινό.

Δεν θα μπορούσα εννοείται να παραλείψω ένα τεράστιο ευχαριστώ…στην κα Δόξα Κωμοδρόμου, την αξιοθαύμαστη Εκπρόσωπο Τύπου του Πανεπιστημίου Κύπρου, που με συγκίνησε πραγματικά. Που δεν άκουσε απλώς τις λέξεις μου, αλλά ένιωσε την αλήθεια μου. Που πήρε την ιστορία μου και της έδωσε φτερά, αποτυπώνοντάς την με έναν τρόπο που με συγκίνησε βαθύτατα. Που έκανε τη φωνή μου να φτάσει πιο μακριά από όσο μπορούσα να φανταστώ. Για την ευαισθησία σου, κα Δόξα, για τον τρόπο που με προσέγγισες, για τη δύναμη που μου έδωσες μέσα από το κείμενό σου, σου είμαι ευγνώμων.

Δύο άνθρωποι, δύο ξεχωριστές διαδρομές, αλλά και οι δύο με μια κοινή αλήθεια: είδαν εμένα. Όχι την αναπηρία μου, όχι τις δυσκολίες, αλλά εμένα. Και αυτό είναι το πιο μεγάλο δώρο που θα μπορούσε κάποιος να μου κάνει.

Δεν ξέρω αν υπάρχει τρόπος να σας το ανταποδώσω. Ξέρω μόνο πως κάθε φορά που θα χαμογελάω, κάθε φορά που θα πιστεύω στον εαυτό μου λίγο περισσότερο, ένα κομμάτι αυτής της δύναμης θα σας ανήκει.

Ένα ευχαριστώ δεν θα είναι ΠΟΤΕ αρκετό για να εκφράσει την χαρά και την ευγνωμοσύνη μου απέναντί σας, αλλά και στην απερίγραπτη χαρά που ένιωσα.

Δ. Κωμοδρόμου: «Από τις πιο συγκλονιστικές ιστορίες που έχω ακούσει από νεαρό άτομο.Έζησε τον εκφοβισμό και την προκατάληψη, έλαβε τα σκληρότερα μηνύματα απαισιοδοξίας. Όμως, συνεχίζει με την μεγαλύτερή της επιθυμία να γίνεται πραγματικότητα, αργά, αλλά σταθερά… να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας κοινωνίας που θα αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα»

Επικοινωνώντας με την κα Κωμοδρόμου, για να μάθουμε περισσότερα για την Μάρω Καΐμη, ανέφερε πως η συζήτηση με τη νεαρή φοιτήτρια ήταν από τις πιο συγκλονιστικές που είχε ακούσει. Κάθε φορά που αναχωρώ, πρόσθεσε, από μια συνέντευξη, συνηθίζω να γράφω σ’ ένα χαρτί εκείνη τη φράση που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση. Αυτή τη φορά, έγραψα την ακόλουθη: «Το να είσαι η αιτία να χαμογελά ένα παιδί, αποτελεί τη μεγαλύτερη ευλογία».Η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις, είπε, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που μας διδάσκουν ότι κανένα εμπόδιο δεν είναι αρκετά μεγάλο για να μας στερήσει τα όνειρά μας. «Μια τέτοια προσωπικότητα είναι η Μάρω Καΐμη, η νεαρή φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, η οποία, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει λόγω της σπαστικότητας, παραμένει γεμάτη ζωντάνια, χαμόγελο και αποφασιστικότητα. Σπουδάζει στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής και ονειρεύεται να γίνει ειδική δασκάλα και κοινωνική λειτουργός, ώστε να στηρίξει παιδιά που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις».

Στην πιο κάτω συνέντευξη που παραχώρησε στην κα Κωμοδρόμου,η Μάρω μιλά για την καθημερινότητά της, τις σπουδές της, τις δυσκολίες αλλά και τις χαρές της ζωής, καθώς και για το όραμά της για το μέλλον.

Μάρω μου, να μας περιγράψεις με λίγα λόγια τον εαυτό σου.

Είμαι 22 χρονών, φοιτήτρια στο 3ο έτος των σπουδών μου στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου με κινητική αναπηρία. Έχω εγκεφαλική παράλυση, σπαστική διπληγία, κάτι που προκλήθηκε από έλλειψη οξυγόνου κατά τη γέννηση. Πήγα σε κανονικό σχολείο και δεν ήμουν ποτέ σε κάποιο ειδικό πλαίσιο. Στην παιδική μου ηλικία υποβλήθηκα σε έξι με επτά ορθοπεδικά χειρουργεία. Το τελευταίο έγινε το 2019 στην Αμερική και αφορούσε τη σπονδυλική στήλη, όπου αφαιρέθηκαν κάποια νεύρα που προκαλούσαν τη σπαστικότητα. Έκτοτε η ζωή μου άλλαξε ριζικά: απέκτησα περισσότερες αντοχές, περπατώ καλύτερα και η κίνησή μου γενικά έχει βελτιωθεί. Δυστυχώς, η σπαστικότητα δεν μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς, αλλά μαθαίνεις να πορεύεσαι με αυτήν.

Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια;

Είχα μεγάλη στήριξη από την οικογένειά μου, αλλά στο σχολείο βίωσα έντονο αποκλεισμό. Αντιμετώπισα εκφοβισμό (bullying) από συμμαθητές και προκατάληψη από εκπαιδευτικούς, οι οποίοι δεν ήξεραν πώς να με εντάξουν στο μάθημά τους. Παρόλα αυτά, διατήρησα την αισιοδοξία μου και προσπαθούσα να εξηγώ πως, με καλή συνεργασία, όλα μπορούν να πάνε καλά. Δυστυχώς, πολλοί εστίαζαν σε όσα δεν μπορούσα να κάνω αντί να αναζητούν λύσεις.

Δεν υπήρχε κανάλι επικοινωνίας, ούτε και πνεύμα συνεργασίας.

Όντως, ήμουν στην τρίτη τάξη του Γυμνασίου όταν μια καθηγήτρια με έβγαλε από την αίθουσα, λέγοντας πως δεν ήθελε ένα παιδί με αναπηρία στην τάξη της. Παρόλο που ήθελα να συμμετάσχω σε διαγωνισμούς, μου είπε: «Κοίταξε την κατάστασή σου και αν θέλεις να πας σε πανεπιστήμιο, δες πρώτα μέσω Google, γιατί νομίζω δεν θα τα καταφέρεις ποτέ». Δεν αντέδρασα, αλλά σιώπησα, νιώθοντας πλήρως τον αποκλεισμό.

Πιστεύεις ότι η κατάρτιση των εκπαιδευτικών είναι ανεπαρκής;

Σήμερα έχουν αλλάξει πολλά, αλλά τότε, από το νηπιαγωγείο μέχρι το γυμνάσιο, έπρεπε να αποδεικνύω πράγματα αυτονόητα. Έπρεπε να εξηγώ ότι δεν μπορώ να κάνω ορισμένες ασκήσεις στη γυμναστική ή να παίζω αυλό, αλλά η αντίδραση των εκπαιδευτικών ήταν συχνά αδιαφορία. Θυμάμαι μια διευθύντρια που μου απαγόρευσε να πάω εκδρομή επειδή «η εμφάνισή μου αναστάτωνε τους συμμαθητές μου». Αυτές οι εμπειρίες με πλήγωσαν, αλλά με έκαναν και πιο δυνατή.

Πως ξεκίνησε η περιπέτειά σου;

Η οικογένειά μου ανακάλυψε την αναπηρία μου όταν ήμουν περίπου ενός έτους. Η μητέρα μου ανησύχησε όταν παρατήρησε ότι δεν μπορούσα να ελέγξω τον κορμό μου. Μετά από εξετάσεις, διαγνώστηκα με εγκεφαλική παράλυση και ξεκίνησα φυσιοθεραπείες. Στα έξι μου χρόνια έκανα τα πρώτα μου βήματα και σήμερα, στα 22, περπατώ μόνη μου. Κάθε χειρουργείο ήταν μια νέα αρχή, αλλά ποτέ δεν σταμάτησα να προσπαθώ.

Αντιλαμβάνομαι ότι ακολουθούσες ένα ευρύ πρόγραμμα φυσιοθεραπειών.

Ναι, ακριβώς. Αυτό αντικατοπτρίζει τις προκλήσεις που αντιμετώπιζα, το ότι έπεφτα πολλές φορές, αλλά πάντα μάθαινα να αποδέχομαι τον εαυτό μου και να κοιτάζω μπροστά. Η φυσιοθεραπεία ήταν για μένα μια σημαντική πηγή ψυχολογικής στήριξης. Εκεί, συναναστρεφόμουν με γονείς και παιδιά με σοβαρότερες αναπηρίες, όπως έλλειψη λεκτικής επικοινωνίας ή προβλήματα ακοής, και αισθανόμουν ευγνωμοσύνη βλέποντας πως μπορούσα να τους προσφέρω μια μικρή πηγή ελπίδας. Το χαμόγελό μου γινόταν στήριγμα για εκείνους και αυτό μου έδινε δύναμη. Ήταν συγκινητικό να γνωρίζω πως η παρουσία μου αποτελούσε λόγο για να χαμογελάσει κάποιος άλλος.

Επέλεξες το Πανεπιστήμιο Κύπρου και συγκεκριμένα το Τμήμα Επιστημών της Αγωγής. Τι σε οδήγησε σε αυτή την απόφαση;

Η επιλογή μου ήταν απολύτως συνειδητή. Από πολύ μικρή ήξερα τι ήθελα, επηρεασμένη από τον αποκλεισμό και τις δύσκολες εμπειρίες που είχα βιώσει. Ήθελα να συμβάλω ώστε τα παιδιά του μέλλοντος να νιώθουν αποδεκτά και να πηγαίνουν σχολείο με χαρά. Ο αποκλεισμός με πείσμωσε και με ώθησε να αποδείξω ότι μπορούσα να πετύχω, έστω να μου δοθεί η ευκαιρία να προσπαθήσω.

Ονειρεύομαι ένα συμπεριληπτικό σχολείο που θα προσαρμόζεται στις ανάγκες όλων των παιδιών, με καταρτισμένους εκπαιδευτικούς που θα κάνουν τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας, ώστε κάθε μαθητής να έχει ίσες ευκαιρίες μάθησης. Στο πλαίσιο της πρακτικής που υλοποιούμε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, πρόσεξα ότι οι εκπαιδευτικοί στα σχολεία συχνά χρησιμοποιούσαν ενιαίο εκπαιδευτικό υλικό για όλα τα παιδιά. Όταν εξήγησα σε μια δασκάλα τη σημασία της διαφοροποίησης, εφαρμόσαμε την αλλαγή και είδαμε τη χαρά ενός παιδιού που μέχρι τότε ένιωθε αποκλεισμένο. Αυτή η στιγμή επιβεβαίωσε την απόφασή μου να συνεχίσω στην Ειδική Εκπαίδευση και, αν τα καταφέρω, να προχωρήσω σε επίπεδο Μάστερ και Διδακτορικό, ώστε να συμβάλω στη διαμόρφωση μιας κοινωνίας που θα αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα.

Πώς βιώνεις την εμπειρία σου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου όσον αφορά την προσβασιμότητα;

Όταν πέρασα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, έκλαψα από χαρά. Ήταν μια μεγάλη αλλαγή να βρίσκομαι για πρώτη φορά χωρίς συνοδό κι αυτή η αυτονομία με γέμισε δύναμη. Εδώ και τρία χρόνια, δεν έχω αντιμετωπίσει προβλήματα προσβασιμότητας στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, κάτι που θεωρώ εξαιρετικά θετικό. Παρατηρώ ταυτόχρονα ότι γίνονται επιπλέον βήματα προόδου.

Πώς αξιολογείς τη στάση των ακαδημαϊκών και του διοικητικού προσωπικού;

Έχω συναντήσει μόνο ανθρώπους με θέληση να βοηθήσουν. Μια συγκινητική εμπειρία ήταν στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, όπου η καθηγήτριά μας, καΚλέαΧατζηστεφάνου-Παπαέλληνα, έφερε την Δρα Κυριακή Μακρή για αεροβική γυμναστική. Όταν της εξήγησα τις δυσκολίες μου λόγω της μειωμένης ισορροπίας, μου απάντησε: «Εγώ θα σε βοηθήσω. Αν όλοι οι άλλοι σου έκλεισαν τις πόρτες, εγώ θα σου τις ανοίξω». Ήταν κάτι που δεν είχα ξανακούσει ποτέ. Με βοήθησε να συμμετέχω στο πρόγραμμα, φέρνοντας διαφοροποιημένα βοηθήματα, ώστε να μην αισθάνομαι εμπόδιο. Νιώθω πως η κα Μακρή αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ του ονείρου και της πραγματικότητας.

Αυτή η εμπειρία άλλαξε τη ζωή μου. Σταμάτησα να επισκέπτομαι ψυχολόγο, γιατί το μάθημα της αεροβικής έγινε η καλύτερη θεραπεία. Κάθε μέρα έχω ένα κίνητρο να σηκωθώ, να συνεχίσω, να πετύχω. Και οι ακαδημαϊκές μου επιδόσεις βελτιώθηκαν σημαντικά.

Τι είναι αυτό που σε ενθουσιάζει περισσότερο για το μέλλον;

Με συναρπάζει η έννοια της Ενιαίας Εκπαίδευσης και η προοπτική να συνεχίσω τις σπουδές μου σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο. Υπάρχει μια στερεοτυπική αντίληψη πως τα άτομα με αναπηρία δεν μπορούν να επιτύχουν. Θέλω να διαψεύσω αυτόν τον μύθο. Έχοντας περάσει πολλά χειρουργεία και καταπολεμώντας συνεχώς στερεότυπα, θέλω να γίνω μια δυνατή φωνή υπέρ της συμπερίληψης.

Άρα, ο στόχος σου είναι να προσφέρεις τις ευκαιρίες που εσύ δεν είχες;

Ακριβώς. Η Πολιτεία καταβάλλει προσπάθειες, αλλά οι διαδικασίες είναι αργές. Ωστόσο, με θέληση και αξιοποίηση της τεχνολογίας, η εκπαίδευση μπορεί να γίνει πιο προσβάσιμη. Θέλω να γίνω μια καταρτισμένη εκπαιδευτικός που θα συμβάλει στην αλλαγή του σχολείου προς μια συμπεριληπτική κατεύθυνση. Το σημαντικότερο για μένα είναι, όταν ένα παιδί βγαίνει από το σχολείο, να θυμάται πόσα μπορεί να κάνει και όχι τις ελάχιστες δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Γιατί, τελικά, δεν είναι η μυϊκή δύναμη που καθορίζει τον αθλητή, αλλά η δύναμη της ψυχής του».

Μάχη κοινωνική

Η μεγαλύτερη μάχη της Μάρως δεν ήταν σωματική. Ήταν κοινωνική. Κι όταν την ρώτησα τι θα έλεγε σε εκείνη την καθηγήτρια που της είπε ότι δεν θα τα καταφέρει, χαμογέλασε. «Της απαντώ με τις πράξεις μου. Όχι, δεν σταμάτησα. Όχι, δεν τα παράτησα. Και ναι, είμαι εδώ».

Η διαφορετικότητα είναι μια πραγματικότητα της ζωής, αλλά η αποδοχή της παραμένει μια πρόκληση για την κοινωνία. Δεν αρκεί να μιλάμε για ίσες ευκαιρίες· πρέπει να τις δημιουργούμε. Η ένταξη δεν είναι απλώς μια έννοια, αλλά μια στάση ζωής που απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας, σεβασμό και δράση.Ζώντας με κινητική αναπηρία, η Μάρω έχει βιώσει τόσο την καλοσύνη όσο και τα εμπόδια που δημιουργεί μια κοινωνία που δεν είναι πάντα έτοιμη να αγκαλιάσει τη διαφορετικότητα. Όμως, η πραγματική πρόοδος έρχεται όταν πάψουμε να βλέπουμε τη διαφορετικότητα ως εξαίρεση και αρχίσουμε να τη θεωρούμε μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας.

Η κοινωνία δεν αλλάζει από μόνη της· αλλάζει μέσα από εμάς. Και όσο περισσότερο μιλάμε, διεκδικούμε και εκπαιδεύουμε, τόσο πιο κοντά ερχόμαστε σε έναν κόσμο όπου η αποδοχή δεν θα είναι απλώς μια επιλογή, αλλά αυτονόητη αξία.