Τρεις θάνατοι από ηλεκτροπληξία σε 10 μέρες: Η απουσία ελέγχων και η νομοθεσία
Τρεις θάνατοι λόγω ηλεκτροπληξίας είναι ο θλιβερός απολογισμός των τελευταίων δέκα ημερών, αριθμός που προκαλεί έντονη ανησυχία θέτοντας εκ νέου σε συναγερμό τις Αρχές. Προβληματισμό προκαλεί και το γεγονός ότι οι πρόνοιες του νόμου για διενέργεια ηλεκτρολογικών ελέγχων σε τακτά χρονικά διαστήματα (περιοδικοί έλεγχοι) δεν έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα όσον αφορά τις οικίες, ενώ τροποποιητικοί κανονισμοί του περί Ηλεκτρισμού νόμου που δρομολογήθηκαν και θα οδηγούσαν σε πιο αυστηρό πλαίσιο τελικά μπήκαν στο συρτάρι.
Συγκεκριμένα από τις 5 Ιουνίου έως και σήμερα καταγράφηκαν τρεις θάνατοι:
Απαρχαιωμένες εγκαταστάσεις χωρίς ελέγχους
Ακολουθώντας τα βρετανικά πρότυπα ασφαλείας, όσον αφορά τις οικίες η κυπριακή νομοθεσία προνοεί τη διενέργεια, αφενός επανελέγχων, σε περιπτώσεις βασικών διαφοροποιήσεων στις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις (π.χ. ανακαίνιση) και αφετέρου περιοδικούς ελέγχους, με τη μορφή σύστασης, για τα υπόλοιπα υποστατικά σε τακτά χρονικά διαστήματα. Παράλληλα, ο περί Δήμων νόμος προβλέπει ότι οι εγκαταστάσεις δημόσιας χρήσης άνω των 40. τ.μ. οφείλουν να ανανεώνουν το πιστοποιητικό καταλληλότητας τους κάθε δύο χρόνια. Παρότι οδηγήθηκαν ενώπιον της Βουλής τροποποιήσεις του περί Ηλεκτρισμού νόμου, με στόχο την υποχρεωτικότητα των περιοδικών ελέγχων, μετά από εκτεταμένες διαβουλεύσεις αποσύρθηκαν.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αδειούχων και Εργοληπτών Ηλεκτρολόγων, Γιώργο Κυριάκου, παρατηρείται γήρανση των εγκαταστάσεων χωρίς υποχρεωτικούς ελέγχους.
«Πόσα φωτοβολταϊκά συστήματα, πόσα σπίτια έκαναν επανέλεγχο μόνο η προστατευτική συσκευή του ηλεκτρισμού λόγω εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος; Χιλιάδες. Πόσα δεν πέρασαν τον έλεγχο; Χιλιάδες.»
Αντίστοιχος ετεροχρονισμός, κατά τον ίδιο, υπάρχει και με τα ηλεκτρολογικά προϊόντα που ελέγχονται για κινδύνους και ανακαλούνται κατόπιν εορτής.
«Χρησιμοποιούμε κατά χιλιάδες ηλεκτρολογικό εξοπλισμό σε νέες και παλιές εγκαταστάσεις, τις οποίες προμηθευόμαστε από το παζάρι και έρχεται η Ηλεκτρολογική Υπηρεσία, παίρνει δείγματα και στα 3-4 χρόνια μας λέει ότι τα έστειλε στο εξωτερικό και υπάρχει κίνδυνος ηλεκτροπληξίας και πυρκαγιάς και μη τα χρησιμοποιήσετε.»
Πώς το RCD μπορεί να σώσει ζωές
Όπως εξηγεί ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών στο ΤΕΠΑΚ, Αβραάμ Γεωργίου, πολλούς από τους θανάτους που έχουν προκληθεί λόγω ηλεκτροπληξίας θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί μέσω της εγκατάστασης RCD. Το RCD ή αλλιώς συσκευή υπολειπόμενου ρεύματος είναι μια ευαίσθητη συσκευή ασφαλείας για την αυτόματη διακοπή της ηλεκτρικής ενέργειας.
«Μέσα σε χιλιοστά του δευτερολέπτου αντιλαμβάνεται ότι έχει αποκλίνει της πορείας του το ηλεκτρικό ρεύμα» και διακόπτει την παροχή, εξηγεί. Παρότι η εγκατάστασή της είναι υποχρεωτική, δεν έχει εγκατασταθεί στο σύνολο των υποστατικών, ειδικά εκείνων που χρονολογούνται από παλαιότερες δεκαετίες.
Οι συστάσεις της ΑΗΚ
Στη «σκιά» των θλιβερών περιστατικών, η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου εξέδωσε οδηγίες για ασφαλή χρήση ηλεκτρικών συσκευών.
Ενδεικτικά:
Βεβαιωνόμαστε ότι οι ηλεκτρικές συσκευές που αγοράζουμε, κατασκευάστηκαν βάσει Διεθνών Προτύπων ασφαλείας.
Αν παρατηρήσουμε ότι κάποια συσκευή δεν λειτουργεί σωστά, πριν αρχίσουμε να ψάχνουμε, διακόπτουμε αμέσως την παροχή ηλεκτρισμού. Δεν δοκιμάζουμε ποτέ να την επιδιορθώσουμε μόνοι μας. Καλούμε τεχνικό.
Αν διαπιστώσουμε ότι μία πρίζα είναι σπασμένη ή έχει ραγίσει, την αντικαθιστούμε άμεσα.
Χρησιμοποιούμε ρευματοδότες με θυρίδες που κλείνουν και τις τρεις υποδοχές. Εναλλακτικά, μπορούμε να βάλουμε καπάκια στις υποδοχές.
Αποφεύγουμε τη χρήση διπολικών ρευματοληπτών για συσκευές που χρειάζονται γείωση.
Χρησιμοποιώντας καλώδια μικρού μήκους για τις συσκευές μας, εκτός από οικονομία, μειώνουμε και τις πιθανότητες ατυχήματος μέσα στο σπίτι.
Δεν αμελούμε ποτέ την αντικατάσταση ενός σπασμένου διακόπτη.
Αποφεύγουμε όσο το δυνατό περισσότερο τη χρήση πολύπριζων. Αν είναι αναγκαίο, το χρησιμοποιούμε μόνο για τροφοδότηση μικρής ισχύος συσκευών.
Αποφεύγουμε να σέρνουμε την ηλεκτρική σκούπα από το καλώδιο. Για μεγαλύτερη απόδοση και ασφαλή λειτουργία, τη στέλνουμε συχνά για συντήρηση.
Δεν αντικαθιστούμε ποτέ ασφάλειες, με άλλες μεγαλύτερης έντασης ρεύματος.
Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι οι ρευματολήπτες 13 Αμπέρ έχουν δικές τους ασφάλειες, τις οποίες αντικαθιστούμε εύκολα και τις αναγνωρίζουμε από το καφέ τους χρώμα.
Δεν ενώνουμε ποτέ τριπολικό καλώδιο σε διπολικό ρευματολήπτη.