Το «μυστήριο» με τεράστια αρχαία κυπριακά πιθάρια που βρέθηκαν στο Ισραήλ (φώτο)
Τέσσερα πιθάρια που κατασκευάστηκαν στην Κύπρο στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού εντοπίστηκαν στη μικρή πόλη της ενδοχώρας Tel Burna, στο σημερινό κεντρικό Ισραήλ.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό ρεπορτάζ της Haaretz, μέσω των ανασκαφών ανακαλύφθηκαν άλλα οκτώ πιθάρια, που είχαν κατασκευαστεί τοπικά.
Όλα τα πιο πάνω σε συνδυασμό, προκάλεσαν τρομερή έκπληξη και εντύπωση στους αρχαιολόγους, 3.500 ολόκληρα χρόνια μετά. Πόσο μάλλον δεδομένου του ότι το Tel Burna, δεν βρισκόταν κοντά στην ακτή, ούτε είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Ωστόσο όπως αναφέρουν οι αρχαιολόγοι που κάνουν τις ανασκαφές, o αρχαιολογικός χώρος Tel Burna είχε έναν πλούτο εισαγωγών από την Κύπρο, μερικές μάλιστα από αυτές σπάνιες και εξωτικές.
Το ακόμα πιο παράξενο είναι ότι τα πιθάρια είχαν γίνει εξαιρετικά σπάνια τότε, αφού οι αγγειοπλάστες της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στο κεντρικό Ισραήλ δεν τα έφτιαχναν πια. Ωστόσο οι συναλλαγές από τη ξηρά και τη θάλασσα ήταν σχεδόν καθημερινές, με αποτέλεσμα τα εμπορεύματα να φτάνουν και στην ενδοχώρα. Οι κάτοικοι της Tel Burna ήταν αυτοί που άρχισαν να φτιάχνουν ξανά γιγάντια πιθάρια, σε διαφορετική βέβαια μορφή από τα κυπριακά.
Η ιστορία των εισαγόμενων και τοπικών πιθαριών στο Tel Burna, η σχέση μεταξύ τους και μια θεωρία για το πώς τα ξένα αντικείμενα μπορούν να επηρεάσουν την τοπική συμπεριφορά δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα στο Cambridge Archaeological Journal, από τον Δρ. Matthew Susnow του Εβραϊκού Πανεπιστημίου με τον Δρ. Chris McKinny του Gesher Media και του Καθ. Itzhaq Shai του Πανεπιστημίου Ariel. Σε όλη την Εποχή του Χαλκού χρησιμοποιήθηκαν πίθοι γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου.
Η Κύπρος διαθέτει μια στρογγυλή κατασκευή (στην Κισσόπνεργα) από την Ύστερη Χαλκολιθική που ονομάζεται «Οίκος Πίθος» λόγω του μεγάλου αριθμού τους (τουλάχιστον 37). Οι Κύπριοι της Ύστερης Εποχής του Χαλκού εξήγαγαν επίσης κύπελλα γύρω από τη Μεσόγειο και μερικές φορές αυτά τα εύθραυστα κεραμικά αντικείμενα συσκευάζονταν μέσα σε πιθάρια. Μερικά πιθάρια στο πλοίο Uluburun περιείχαν στοιβαγμένα μπολ και άλλα πράγματα.
Οι αρχαιολόγοι υποπτεύονται ότι τα κυπριακά πιθάρια της Tel Burna επαναχρησιμοποιήθηκαν για τελετουργικό ρόλο. Με το ρεπορτάζ της Haaretz να καταλήγει στο ότι για να μεταφερθούν τέσσερα πιθάρια που προέρχονται από την Κύπρο πάνω από τη θάλασσα, στην ακτή της Χαναάν και στη συνέχεια στην ενδοχώρα στο μικρό Tel Burna, «κάποιος ήθελε πολύ να πάει αυτά αντικείμενα στη συγκεκριμένη τοποθεσία».