Ειδικοί: Η Κύπρος υποσχόμενος τεχνολογικός προορισμός, αλλά να κάνει περισσότερα
Η Κύπρος είναι ένας πολύ υποσχόμενος τεχνολογικός προορισμός, αλλά πρέπει να κάνει περισσότερα για να έχει μια οικονομία βασισμένη στη γνώση, είπαν ειδικοί την Τετάρτη στο πλαίσιο συζήτησης στο 19ο Συνέδριο του Economist στην Κύπρο.
Οι ειδικοί συμμετείχαν στη συζήτηση για την ανάπτυξη συστάδων τεχνολογίας (tech clusters) για μια οικονομία βασισμένη στη γνώση.
Ο Ιωάννης Πετρή, Διευθύνων Σύμβουλος της Athlos Capital, στην παρουσίασή του είπε ότι η Κύπρος είναι ένας πολύ υποσχόμενος τεχνολογικός προορισμός, αλλά πρέπει να εργαστεί στους διάφορους πυλώνες που σχηματίζουν μία συστάδα τεχνολογίας, (tech cluster), προτού ονομαστεί πραγματικός τεχνολογικός κόμβος. Αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην ανάγκη καλλιέργειας επιχειρηματικής κουλτούρας, διαφορετικών οδών χρηματοδότησης, σημειώνοντας ότι η Κύπρος υστερεί όσον αφορά στην προσφορά δανείων για μικρές επιχειρήσεις. Σημείωσε ότι υπάρχει κάποια δραστηριότητα σε αυτόν τον τομέα, με κάποιες πρόσφατες κυβερνητικές πρωτοβουλίες, αλλά χρειάζονται περισσότερα. Είπε επίσης ότι η σταθερή ροή αποφοίτων με δεξιότητες STEAM και η κουλτούρα έρευνας και καινοτομίας ήταν ο τρίτος πυλώνας, σημειώνοντας ότι υπάρχει πολύ καλό τεχνολογικό ταλέντο, αλλά η προσφορά ήταν περιορισμένη, ενώ η Κύπρος θα μπορούσε να είναι ένας εξαιρετικός προορισμός για ψηφιακούς νομάδες.
Δύο άλλοι τομείς που είναι απαραίτητοι, είπε ο κ. Πετρή, είναι ένα υποστηρικτικό νομικό πλαίσιο και Κυβερνητική υποστήριξη, προσθέτοντας ότι υπήρχαν κάποιες καλές κυβερνητικές πρωτοβουλίες, αλλά χρειάζονταν περισσότερες, και συγκεκριμένα μια αλλαγή νοοτροπίας για να γίνει η τεχνολογική καινοτομία πραγματικά μεγάλο μέρος της ατζέντας.
Ο Itai Green, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Innovate Israel, ο οποίος μίλησε μέσω σύνδεσης, είπε ότι η συνεργασία μεταξύ δημόσιων και κυβερνητικών παραγόντων με τον ιδιωτικό τομέα ήταν το κλειδί για την ψηφιοποίηση των κυβερνητικών υπηρεσιών. Είπε ότι οι οργανισμοί πρέπει να καινοτομούν, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να παρέχουν στους υπαλλήλους τους κρίσιμες δεξιότητες και εργαλεία που προωθούν επίσης μια νοοτροπία που είναι κατάλληλη για καινοτομία. Είναι σημαντικό να προσελκύουν υπαλλήλους με τις κατάλληλες δεξιότητες, είπε, αναφέροντας ότι η Κύπρος μπορεί να προσελκύσει ειδικευμένο προσωπικό τόσο από την ΕΕ όσο και από το Ισραήλ. Για να γίνει αυτό, η Κύπρος πρέπει να επενδύσει στην κατάρτιση και την εκπαίδευση, αλλά και να εξετάσει διάφορα κίνητρα για την προσέλκυση ειδικευμένων εργαζομένων, είπε, μεταξύ άλλων.
Ο κ. Green είπε ότι οι προσδοκίες αλλάζουν και ότι τα κράτη πρέπει να ψηφιοποιήσουν τις υπηρεσίες τους, και ο καλύτερος τρόπος είναι μέσω της ανοιχτής καινοτομίας, σημειώνοντας ότι η Κυβέρνηση πρέπει να προωθήσει την ψηφιοποίηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ότι πρέπει να λάβει επιπλέον μέτρα για να διασφαλίσει ότι υποστηρίζει επιτυχώς και αποτελεσματικά την καινοτομία μέσω επιχορηγήσεων, δανείων και της σωστής νομοθεσίας. Ο ιδιωτικός τομέας και οι επιχειρηματίες γνωρίζουν καλύτερα, σημείωσε, προσθέτοντας πως εναπόκειται στις Κυβερνήσεις να παράσχουν στον ιδιωτικό τομέα τις προϋποθέσεις για να διαπρέψει. Ο καλύτερος τρόπος για καινοτομία είναι η συνεργασία με νεοφυείς επιχειρήσεις, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και ανταγωνιστές, ενώ για Κυβερνήσεις αυτό σημαίνει επίσης συνεργασία με άλλες Κυβερνήσεις. Κλείνοντας είπε ότι η Κύπρος έχει «μοναδική ευκαιρία» σε αυτήν την περιοχή με την πρόσβασή της στην ΕΕ και με στενές σχέσεις με το “έθνος των start-ups” το Ισραήλ.
Στη δική του παρουσίαση, ο Δημήτρης Σπέντζας – Chief Technology Officer της Ambience, τόνισε τη σημασία της εκπαίδευσης για την ανάπτυξη μιας ακμάζουσας οικονομίας, που είναι καινοτόμος, ανθεκτική και διαφοροποιημένη.
Είπε ότι είναι πολύ σημαντικό οι οργανισμοί και επιχειρήσεις να μεταμορφώσουν πρώτα τις διαδικασίες και τον τρόπο σκέψης τους και μετά να τα ψηφιοποιήσουν ώστε να είναι πιο αποτελεσματικά. «Πιστεύω ότι αντί για ψηφιακό μετασχηματισμό θα πρέπει να μιλάμε για μετασχηματισμό επιχειρήσεων με τα διαθέσιμα ψηφιακά εργαλεία», είπε.
Σημείωσε ακόμη ότι υπάρχει πολλή καινοτομία ανάμεσα στους εργαζομένους, η οποία μπορεί να ξεκλειδωθεί, χρησιμοποιώντας αυτοματισμούς και έξυπνες τεχνολογίες αυτοματισμού, ούτως ώστε να ελευθερώσουν χρόνο για να εκπαιδευτούν σχετικά με τα εργαλεία, που έχουν στη διάθεσή τους για να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. Προέτρεψε τις επιχειρήσεις να μάθουν αυτές τις νέες τεχνολογίες και να τις χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους.
Η Έλενα Πανταζή, Συνεργάτης, και ειδικός στην ανάπτυξη ταλέντου και χαρτοφυλακίου της Northzone είπε μέσω σύνδεσης, ότι γενικά στον κόσμο υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα επί του παρόντος όσον αφορά τη χρηματοδότηση, αλλά η θετική πλευρά είναι η μεγάλη καινοτομία, «πολλοί συναρπαστικοί νέοι τομείς», όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η κλιματική τεχνολογία, η βιοτεχνολογία κ.λπ., προσθέτοντας ότι η Κύπρος βρίσκεται σε εξαιρετική θέση να εκμεταλλευτεί αυτήν την ευκαιρία. Είπε ότι σύμφωνα με αυτά που γνωρίζουν μερικά από τα χαρακτηριστικά «που είναι εδώ για να μείνουν» είναι η εξ’ αποστάσεως εργασία. Σημείωσε ότι η πλειοψηφία των εταιρειών σήμερα έχουν ομάδες διασκορπισμένες σε διάφορες τοποθεσίες (distributed teams) και η Κύπρος αναφέρεται ως ένας πολύ ελκυστικός προορισμός για να δημιουργήσουν ομάδες εκεί, να αξιοποιήσει εγχώριο ταλέντο αλλά και ταλέντα από την ευρύτερη περιοχή που μπορεί να θέλουν να έχουν ως έδρα την Κύπρο. Αυτό που έχουν δει σε άλλα οικοσυστήματα, είπε, είναι ότι όταν έχεις εγχώριο τοπικό ταλέντο στον τομέα της τεχνολογίας που έχει αναπτυχθεί, αυτό γεννά την επόμενη γενιά ιδρυτών εταιρειών.
Ο Δημήτριος Ζόππος, ιδρυτής της 33East, η οποία όπως είπε, επιλέχθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων ως το πρώτο επιχειρηματικό ταμείο της Κύπρου που υποστηρίζεται από δημόσιους πόρους, ανέφερε ότι κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capitals) θα καλύψουν ένα κενό της αγοράς στην Κύπρο.
Είπε ότι η χώρα έχει μεγάλες δυνατότητες να προσελκύσει επιχειρήσεις, αλλά η οικονομία χρειάζεται ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο και ότι υπάρχει ένα κενό στην καινοτομία σε πρώιμο στάδιο, αφού το σημερινό οικοσύστημα κυριαρχείται από εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίες ιδρύθηκαν αλλού και μετά μετακόμισαν στην Κύπρο.
Δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να γίνουμε παραγωγοί καινοτομίας, ανέφερε, σημειώνοντας ότι κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών είναι απαραίτητα για την κάλυψη αυτού του κενού.
Σημείωσε ότι υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν. Πρέπει, πρόσθεσε, να προσελκύσουμε διεθνή τεχνογνωσία, να καλλιεργήσουμε και να αναπτύξουμε εγχώρια ταλέντα, να παρέχουμε κίνητρα για επενδύσεις στην τεχνολογία, να επεκτείνουμε και να διαφοροποιήσουμε τις πηγές χρηματοδότησης, να μειώσουμε τη γραφειοκρατία, να δημιουργήσουμε δίκτυα μεταξύ ιδρυτών και επενδυτών. Κλείνοντας, είπε ότι πρέπει να απομακρυνθούμε από το απλά να έχουμε εταιρείες που έρχονται στην Κύπρο και να επικεντρωθούμε στο να έχουμε εγχώρια ταλέντα.