Συνάντηση των εταίρων του έργου WATER-MINING 2023: Προκλήσεις και Αποτελέσματα από τις μελέτες περίπτωσης

Πραγματοποιήθηκε η 4η συνάντηση των εταίρων του ευρωπαικού έργου καινοτομίας WATER-MINING στη Λάρνακα μεταξύ 22-25 Οκτωβρίου 2023.

Στόχος της συνάντησης ήταν η ενημέρωση των εταίρων για την  πρόοδο των μελετών περίπτωσης (Case studies) του έργου καθώς και η παρουσίαση των αποτελεσμάτων που έχουν προκύψει από τη μέχρι σήμερα λειτουργία των πιλοτικών μονάδων.

Στην συνάντηση καθορίστηκαν οι επόμενες δράσεις των εταίρων μέχρι την ολοκλήρωση του έργου (Οκτώβριος 2024) καθώς συζητήθηκαν και μελλοντικές συνεργασίες.

Η συνάντηση φιλοξενήθηκε από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στους 38 εταίρους του έργου. Η επιλογή της χώρας για διενέργεια της συνάντησης των εταίρων κρίθηκε ως η καταλληλότερη εφόσον στο Σταθμό Επεξεργασίας Λυμάτων βρίσκεται εγκατεστημένη πιλοτική μονάδα αφαλάτωσης για βελτίωση του ανακτημένου νερού (μελέτη περίπτωσης αρ.4) το οποίο αποτελεί πολύτιμο αγαθό συνεισφέροντας σημαντικά στο υδατικό ισοζύγιο της χώρας.

Ως γνωστό η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη λειψυδρία στην Ευρώπη, γεγονός που συνδυαστικά με τη κλιματική αλλαγή αποτελεί ίσως από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας.

Κατά την έναρξη της συνάντησης ο Γενικός Διευθυντής κ. Άγγελος Χατζηχαραλάμπους καλοσώρισε τους παρευρισκομένους και στη συνέχεια ακολούθησε καλοσώρισμα και παρουσίαση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων της τριήμερης συνάντησης, από τους συντονιστές του έργου Patricia Osseweijer, Mark van Loosdrecht και Δημήτρη Ξεύγενο από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft.

Μελέτες Περίπτωσης & Πιλοτικές Μονάδες

Η συνάντηση διάρκειας δυόμισι ημερών περιστράφηκε γύρω από την επισκόπηση των έξι μελετών περίπτωσης του έργου WATER-MINING, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των τριών ενοτήτων: Βιομηχανική εξόρυξη, θαλάσσια εξόρυξη και αστική εξόρυξη. Στους συμμετέχοντες παρουσιάστηκαν οι μελέτες περίπτωσης της Λαμπεντούζα (CS1), της Αλμερίας (CS2), το Φάρο Πορτογαλίας (CS3) της Λάρνακας (CS4) της La Llagosta (CS5), και του Ρότερνταμ (CS6).

Για κάθε μελέτη περίπτωσης έγινε μια σύντομη ανασκόπηση των κύριων αποτελεσμάτων, των προκλήσεων που παρουσιάστηκαν, των λύσεων που εφαρμόστηκαν αλλά και των πιθανών προοπτικών που έχουν προκύψει για την εξέλιξη των τεχνολογιών από πιλοτικές εφαρμογές σε συνθήκες μεγάλης κλίμακας.

Επιχειρήσεις και αγορά

Τα αποτελέσματα του έργου συζητήθηκαν στα πλαίσια εξέλιξης των πιλοτικών μονάδων σε συνθήκες μεγάλης κλίμακας και προώθησης τους στην αγορά όπως και ευκαιρίες εκμετάλλευσης τους.

Για την προώθηση των επιχειρηματικών εξελίξεων, το έργο WATER-MINING δημιούργησε τη πλατφόρμα «Market Place», όπου οι χρήστες, οι ιδιοκτήτες εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα επεξερασίας λυμάτων, μπορούν να περιηγηθούν και να δικτυωθούν με πιθανούς πελάτες και προμηθευτές. Η πλατφόρμα συσχετίζει πληροφορίες εταιρειών για να αντιστοιχίσει τους σχετικούς συνεργάτες με αυτοσκοπό μελλοντικές συναλλαγές και συμφωνίες διαμέσου της πλατφόρμας.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στα πλαίσια του προγράμματος WATER-MINING εξετάστηκαν οι συνθήκες σε κάθε χώρα όσο αφορά την εφαρμογή πολιτικής στη διαχείριση του νερού μεταξύ κυβέρνησης, χρηστών και επιχειρήσεων.

Ένα άλλο προϊόν που προέκυψε από το έργο WATER-MINING και το οποίο τέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στη συνάντηση των εταίρων, είναι το νέο βιοπολυμερές Kaumera, το οποίο προέρχεται από την λάσπη της Nereda®.

Το υλικό αυτό διαθέτει ένα ευρύ φάσμα πιθανών εφαρμογών, μεταξύ των οποίων η χρήση του ως συνδετικό υλικό σε σύνθετα υλικά, ως βιοδιεγερτικό και επίστρωμα στη γεωργία, μειώνοντας την ανάγκη για άρδευση, αλλά και τη δυνατότητα χρήσης του ως επιβραδυντικό υλικό σε εφαρμογές πυρασφάλειας σε περιπτώσεις φωτιάς.

Σημαντική εξέλιξη εκ μέρους του Ολλανδικού τομέα που ασχολείται με το νερό, είναι η τοποθέτηση κινητής μονάδας Kaumera που λειτουργεί σε μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων στο Faro της Nότιας Πορτογαλίας, στο πλαίσιο της «Μελέτης Περίπτωσης 3». Του προγράμματος WATERMINING.

Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι για το πρωτοποριακό αυτό προϊόν αυτό έχει συναφθεί  εμπορική σύμβαση εκμετάλλευσης του για τη χρήση του στη γεωργία, ενώ έχει επίσης πιθανή χρήση στην κλωστοϋφαντουργία, στις κατασκευές και σε πολλές άλλες εφαρμογές.

Κοινωνικό πλαίσιο & Αειφορία

Η έρευνα και η καινοτομία στο πλαίσιο του έργου WATER-MINING αποκτά ιδιαίτερη σημασία εφόσον εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της λειψυδρίας και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης στη Λάρνακα, συζητήθηκε μεταξύ άλλων, η σημασία της συμπερίληψης των κοινωνικοπολιτικών θεμάτων κατά την ανάπτυξη έργων και δοκιμών που αφορούν την επεξεργασία και διάθεση νερού.

Με γνώμονα τη δημιουργία μιας βιώσιμης και έξυπνης κοινωνίας που αφορά το νερό, που αποτελεί επίσης ένα βασικό στόχο του έργου, αφιερώθηκε χρόνος για παρουσίαση ερευνών για τη διατήρηση του νερού και την κυκλικότητα των επιχειρήσεων από τις μελέτες περίπτωσης και για τη βιοποικιλότητα στις θαλάσσιες περιοχές γύρω από τις μονάδες αφαλάτωσης.

Επιπρόσθετα, στα πλαίσια του έργου παρουσιάστηκε η ανάπτυξη εργαλείων επαυξημένης πραγματικότητας τα οποία προσφέρουν ευρύτερη αντίληψη για το έργο WATERMINING και τις πιλοτικές τεχνολογίες με εφαρμογές στον τομέα της εκπαίδευσης.

Κατά τη τελευταία ημέρα της συνάντησης εταίρων του ευρωπαϊκού έργου WATER-MINING η οποία έλαβε χώρα στο εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων της Λάρνακας, πραγματοποιήθηκε η γενική συνέλευση των εταίρων, όπως επίσης και ξενάγηση  στις εγκαταστάσεις της πιλοτικής μονάδας που αφορά τη «Μελέτη Περίπτωσης 4» του έργου WATER-MINING.

Η πιλοτική μονάδα που παρουσιάστηκε στα πλαίσια του έργου στη Λάρνακα ερευνά τον τρόπο βελτίωσης  της ποιότητας του ανακτημένου νερού, με μια κυκλική προσέγγιση μέσα από την οποία γίνεται ανάκτηση αλάτων για δημιουργία χλωρίνης όπως και φώσφορος που μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί σε διάφορες εφαρμογές για εμπλουτισμό λιπασμάτων.

Σχετικά με τον οικοδεσπότη

Η Κύπρος συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με τη μεγαλύτερη λειψυδρία στην ΕΕ και εξαρτάται από τις τεχνολογίες αφαλάτωσης, οι οποίες κάποια χρόνια παρέχουν το 80% του γλυκού νερού του νησιού. Οι τέσσερις εγκαταστάσεις αφαλάτωσης της Κύπρου ευθύνονται για το 2% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της χώρας. Συνεπώς, απαιτούνται λύσεις για την αύξηση της βιωσιμότητας της πρόσβασης στο νερό.

Σχετικά με το WATER-MINING

Το WATER-MINING είναι συγχρηματοδοτούμενο έργο καινοτομίας που εφαρμόζεται και χρηματοδοτείται στα πλαίσια εφαρμογής προγραμμάτων του Ορίζοντα 2020, το οποίο έχει ως σκοπό τη δημιουργία έξυπνων καινοτόμων λύσεων διαχείρισης νερού με γνώμονα αξιοποίησης όλων των παραμέτρων του νερού με εφαρμογές κυκλικής οικονομίας.

Η κοινοπραξία του έργου αποτελείται από 38 δημόσιους και ιδιωτικούς εταίρους και τέσσερα συνδεδεμένα τρίτα μέρη από 12 χώρες, ενώ διευθύνεται από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft. Μέσω του  WATER-MINING, έχουν τοποθετηθεί  πιλοτικές εγκαταστάσεις στην Κύπρο, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ολλανδία με στόχο την  παρουσίαση νέων και αποτελεσματικών τρόπων ανάκτησης θρεπτικών συστατικών, ορυκτών, βιοπολυμερών, ενέργειας και γλυκού νερού από την αφαλάτωση βιομηχανικών και αστικών λυμάτων.

Για την επιτυχή ενσωμάτωση αυτών των προϊόντων προστιθέμενης αξίας στις αλυσίδες εφοδιασμού πόρων, το έργο παράγει επιστημονικά τεκμηριωμένες, προσανατολισμένες στην αγορά συστάσεις πολιτικής, σχεδιάζει κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα και εμπλέκει τους ενδιαφερόμενους φορείς, οδηγώντας σε βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων.