Οι ειδικοί στον τομέα της δημόσιας υγείας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια νέα παραλλαγή Όμικρον με το όνομα XBB που εξαπλώνεται ταχέως στις βορειοανατολικές ΗΠΑ. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η παραλλαγή είναι τόσο διαφορετική από το αρχικό στέλεχος Covid από τη Γουχάν όσο και από τον ιό SARS του 2003. Πρέπει να ανησυχούν οι Αμερικανοί;
Δεν είναι σαφές ότι η XBB είναι πιο θανατηφόρα από άλλες παραλλαγές, αλλά οι μεταλλάξεις της επιτρέπουν να αποφύγει τα αντισώματα από προηγούμενη μόλυνση και εμβόλια καθώς και από υπάρχουσες θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων. Τα αυξανόμενα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι επαναλαμβανόμενοι εμβολιασμοί μπορεί να κάνουν τους ανθρώπους πιο ευαίσθητους στο XBB και θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την ταχεία εξέλιξη του ιού.
Πριν από την εμφάνιση της Omicron τον Νοέμβριο του 2021, υπήρχαν μόνο τέσσερις παραλλαγές ανησυχίας: Άλφα, Βήτα, Δέλτα και Γάμμα Μόνο η Άλφα και η Δέλτα προκάλεσαν έξαρση λοιμώξεων παγκοσμίως. Αλλά η Όμικρον έχει γεννήσει πολλούς απογόνους, πολλοί από τους οποίους έχουν εμφανιστεί σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου φέροντας περιέργως μερικές από τις ίδιες μεταλλάξεις.
«Η τόσο γρήγορη και ταυτόχρονη εμφάνιση πολλαπλών παραλλαγών με τεράστια πλεονεκτήματα ανάπτυξης είναι άνευ προηγουμένου», σημειώνει μια μελέτη στις 19 Δεκεμβρίου στο περιοδικό Nature. Κάτω από επιλεκτικές εξελικτικές πιέσεις, ο ιός φαίνεται να έχει αναπτύξει μεταλλάξεις που του επιτρέπουν να μεταδίδεται πιο εύκολα και να ξεφεύγει από τα αντισώματα που προκαλούνται από εμβόλια και προηγούμενη μόλυνση.
Η ίδια μελέτη υποστηρίζει ότι η ανοσολογική αποτύπωση μπορεί να συμβάλλει στην εξέλιξη του ιού. Τα εμβόλια κάνουν καλή δουλειά εκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να θυμάται και να αποκλείει την αρχική παραλλαγή της Γουχάν. Αλλά όταν εμφανίζονται νέα και σημαντικά διαφορετικά στελέχη, το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται λιγότερο αποτελεσματικά.
Τα δισθενή εμβόλια που στοχεύουν τις παραλλαγές Wuhan και BA.5 (ή πρωτοφανείς λοιμώξεις με το τελευταίο) ωθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να παράγει αντισώματα που στοχεύουν τις ιικές περιοχές που έχουν κοινά τα δύο στελέχη. Με τους δαρβινικούς όρους, οι μεταλλάξεις που επιτρέπουν στον ιό να αποφύγει τα κοινά αντισώματα κερδίζουν – τον κάνουν «πιο κατάλληλο».
Το XBB έχει εξελιχθεί για να ξεφεύγει από τα αντισώματα που προκαλούνται από τα εμβόλια και τις πρωτοφανείς λοιμώξεις. Ως εκ τούτου, η μελέτη Nature προτείνει, «η τρέχουσα ανοσία της αγέλης και οι ενισχυτές εμβολίου BA.5 ενδέχεται να μην αποτρέψουν αποτελεσματικά τη μόλυνση των συγκλίνουσων παραλλαγών της Όμικρον».
Μια μελέτη New England Journal of Medicine που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα παρέχει περισσότερες ενδείξεις για την ευπάθεια που προκαλείται από την ανοσολογική αποτύπωση. Τα εξουδετερωτικά αντισώματα των ατόμων που είχαν λάβει το δισθενές ήταν 26 φορές υψηλότερα έναντι της αρχικής παραλλαγής Wuhan από ό,τι ήταν κατά του XBB και τέσσερις φορές υψηλότερα από ό,τι ήταν κατά της Όμικρον και της παραλλαγής BA.5.
Ομοίως, μια μελέτη αυτόν τον μήνα στο περιοδικό Cell διαπίστωσε ότι τα επίπεδα αντισωμάτων των ατόμων που είχαν λάβει τέσσερις δόσεις ήταν 145 φορές υψηλότερα έναντι του αρχικού στελέχους Wuhan από την παραλλαγή XBB. Ένας δισθενής ενισχυτής αύξησε ελαφρώς μόνο τα αντισώματα κατά του XBB. Οι ειδικοί ισχυρίζονται ωστόσο ότι οι ενισχυτικές δόσεις βελτιώνουν την προστασία έναντι του XBB. Αυτό είναι παραπληροφόρηση, για να χρησιμοποιήσω τον ευνοημένο τους όρο.
Μια μελέτη της κλινικής του Κλίβελαντ που παρακολούθησε τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης διαπίστωσε ότι τα δισθενή εμβόλια μείωσαν τον κίνδυνο μόλυνσης κατά 30% ενώ η παραλλαγή BA.5 εξαπλώθηκε. Αλλά, όπως εξήγησε η μελέτη, ο λόγος μπορεί να είναι ότι οι εργαζόμενοι που ήταν πιο προσεκτικοί -δηλαδή, ήταν πιο πιθανό να φορούν μάσκες N95 και να αποφεύγουν μεγάλες συγκεντρώσεις- μπορεί επίσης να είχαν περισσότερες πιθανότητες να προστατευτούν.
Συγκεκριμένα, οι εργαζόμενοι που είχαν λάβει περισσότερες δόσεις διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο να αρρωστήσουν. Όσοι έλαβαν τρεις περισσότερες δόσεις είχαν 3,4 φορές περισσότερες πιθανότητες να μολυνθούν από τους μη εμβολιασμένους, ενώ εκείνοι που έλαβαν δύο είχαν μόνο 2,6 φορές περισσότερες πιθανότητες.
«Αυτή δεν είναι η μόνη μελέτη που διαπιστώνει πιθανή συσχέτιση με περισσότερες προηγούμενες δόσεις εμβολίων και υψηλότερο κίνδυνο για COVID-19», σημείωσαν οι συγγραφείς. «Έχουμε ακόμη πολλά να μάθουμε για την προστασία από τον εμβολιασμό κατά του COVID-19 και εκτός από την αποτελεσματικότητα ενός εμβολίου, είναι σημαντικό να εξεταστεί εάν πολλαπλές δόσεις εμβολίου που δίνονται με την πάροδο του χρόνου μπορεί να μην έχουν το ευεργετικό αποτέλεσμα που γενικά υποτίθεται».
Πριν από δύο χρόνια, τα εμβόλια ήταν χρήσιμα για τη μείωση των σοβαρών ασθενειών, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων και εκείνων με κινδύνους για την υγεία, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία. Αλλά οι ειδικοί αρνούνται να παραδεχτούν ότι οι ενισχυτικές δόσεις έχουν αποφέρει μειωμένα οφέλη και μπορεί ακόμη και να έχουν κάνει τα άτομα και τον πληθυσμό ως σύνολο πιο ευάλωτα σε νέες παραλλαγές όπως το XBB.
Ίσως να μην είναι τυχαίο ότι το στέλεχος XBB αυξήθηκε αυτό το φθινόπωρο στη Σιγκαπούρη, η οποία έχει από τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού και αναμνηστικών δόσεων στον κόσμο. Τις τελευταίες εβδομάδες ένα στέλεχος XBB έχει γίνει κυρίαρχο στη Νέα Υόρκη, το Νιου Τζέρσεϊ, το Κονέκτικατ και τη Μασαχουσέτη, αποτελώντας περίπου τα τρία τέταρτα των δειγμάτων ιού που έχουν αναλυθεί γενετικά. Η παραλλαγή απογειώθηκε πιο αργά σε άλλες περιοχές, αποτελώντας μόνο το 6% των Μεσοδυτικών Πολιτειών και περίπου το 20% στο Νότο. Τα βορειοανατολικά είναι επίσης η πιο εμβολιασμένη και ενισχυμένη περιοχή της χώρας.
Οι νοσηλείες στα βορειοανατολικά έχουν επίσης αυξηθεί, αλλά κυρίως μεταξύ εκείνων άνω των 70. Ένας λόγος μπορεί να είναι ότι η απόκριση των Τ-κυττάρων – το ιππικό που ιππεύει πίσω από τα αντισώματα της πρώτης γραμμής – είναι ασθενέστερη στους ηλικιωμένους. Ο ιός δεν μπορεί να αποφύγει τα Τ-κύτταρα που προκαλούνται από τα εμβόλια και τις λοιμώξεις τόσο εύκολα όσο τα αντισώματα. Λόγω των Τ-κυττάρων, οι νεότεροι εξακολουθούν να είναι καλά προστατευμένοι από νέες παραλλαγές.
Ένας άλλος λόγος μπορεί να είναι ότι τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι αναποτελεσματικά έναντι του XBB και πολλοί ηλικιωμένοι που κολλούν Covid δεν μπορούν να πάρουν το αντιικό Paxlovid επειδή έχουν ιατρικές παθήσεις όπως σοβαρή νεφρική νόσο ή παίρνουν φάρμακα που το παρεμβαίνουν.
Η μονομανιακή εστίαση της κυβέρνησης Μπάιντεν στα εμβόλια έναντι των νέων θεραπειών έχει αφήσει τους Αμερικανούς υψηλότερου κινδύνου πιο ευάλωτους σε νέες παραλλαγές. Γιατί αυτό δεν φαίνεται να ανησυχεί τους ειδικούς;
Πηγή: Sigmalive