Στον κατάλογο για ανάκληση 219 «χρυσά» διαβατήρια
Οδηγίες για την ανάκληση 60 «χρυσών» διαβατηρίων από επενδυτές και 159 «χρυσών» διαβατηρίων από μέλη των οικογενειών τους, που αφορούν συζύγους, παιδιά και γονείς, έδωσε μέχρι σήμερα το Υπουργικό Συμβούλιο, όπως μας επιβεβαιώθηκε από το Προεδρικό.
Παράλληλα, η διαδικασία συνεχίζεται ενώπιον της ανεξάρτητης Επιτροπής Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας που καλείται να εξετάσει εκατοντάδες άλλες περιπτώσεις αποστέρησης «χρυσών» διαβατηρίων από κάθε λογής απατεώνες και εγκληματίες, οι οποίοι εξασφάλισαν παράνομα την κυπριακή υπηκοότητα μέσω δικηγόρων, λογιστών και εργοληπτικών εταιρειών που ενεργούσαν ως πάροχοι του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ). Με το αζημίωτο, φυσικά!
Και οι 60 περιπτώσεις επενδυτών που τέθηκαν μέχρι στιγμής ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου αφορούν υποθέσεις που χαρακτηρίστηκαν ως υψηλού κινδύνου από την Ερευνητική Επιτροπή Νικολάτου. Και οι 60 περιπτώσεις «χρυσών» διαβατηρίων θα εξεταστούν από τα ειδικά κλιμάκια που συστάθηκαν στο Αρχηγείο της Αστυνομίας, για τη διαπίστωση τυχόν παραβάσεων του ποινικού κώδικα.
Οι λόγοι αποστέρησης
Τα «χρυσά» διαβατήρια ανακαλούνται στις περιπτώσεις που επιβεβαιώνεται ότι εξασφαλίστηκαν με δόλο, με ψευδείς παραστάσεις και με απόκρυψη ουσιωδών γεγονότων. Πρόκειται για περιπτώσεις επενδυτών εναντίον των οποίων εκκρεμούσαν στις χώρες τους και αλλού, ποινικές υποθέσεις, ή τελούσαν υπό κράτηση ή είχαν καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα, που δεν διέθεταν λευκό ποινικό μητρώο και δεν ήταν «καλού χαρακτήρα», άρα δεν δικαιούνταν να απολαμβάνουν τα οφέλη της κυπριακής υπηκοότητας. Το Υπουργείο Εσωτερικών δεν προέβαινε σε δική του διερεύνηση για το ποιόν των επενδυτών και βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην πληροφόρηση που λάμβανε από τους παρόχους, κάποιοι εκ των οποίων δεν ήταν ειλικρινείς στις πληροφορίες που μεταβίβαζαν στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Με την αποστέρηση των «χρυσών» διαβατηρίων από επενδυτές, αυτόματα ακυρώνονται και τα «χρυσά» διαβατήρια που δόθηκαν στα μέλη των οικογενειών τους, τα οποία, ούτως ή άλλως, θεωρούνται παράνομα σύμφωνα με γνωμάτευση του τέως γενικού εισαγγελέα.
Όπως πληροφορείται ο «Π», το Υπουργικό Συμβούλιο έδωσε οδηγίες για την ανάκληση «χρυσών» διαβατηρίων για τους ακόλουθους λόγους:
1 Ψευδείς δηλώσεις και παραπλανητικά στοιχεία. Υπήρξαν περιπτώσεις που οι επενδυτές δήλωναν κώλυμα να παρουσιαστούν στην Κύπρο και να υπογράψουν το πιστοποιητικό πολιτογράφησής τους. Οι δε δικηγόροι τους επικαλέστηκαν ψευδώς επαγγελματικές υποχρεώσεις αλλά, στην πραγματικότητα, οι πελάτες τους τελούσαν υπό κράτηση στις χώρες τους για τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων. Μέσα από τις έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, εντοπίστηκε περίπτωση γυναίκας που πολιτογραφήθηκε το 2012 ως σύζυγος επενδυτή, ενώ είχε χωρίσει με τον σύζυγό της από το 2010. Σε μια άλλη περίπτωση επενδυτή, από τις πολλές που αποκαλύφθηκαν από την Ερευνητική Επιτροπή, διαπιστώθηκε ότι δεν επένδυσε το ποσό που δήλωσε για σκοπούς πολιτογράφησης, αλλά ένα πολύ μικρότερο ποσό. Όπως διαφάνηκε, του επιστράφηκε πίσω μέρος του ποσού που κατέβαλε αρχικά για την επένδυσή του από την εταιρεία ανάπτυξης γης, η οποία ελέγχεται κατά πόσον ενεργούσε ως συνεργός στην απάτη σε βάρος της Δημοκρατίας.
2 Επενδυτές κατάδικοι. Για αρκετές περιπτώσεις επενδυτών, διαπιστώθηκε μέσα από την έρευνα της Επιτροπής Νικολάτου ότι είχαν σε βάρος τους αρκετά επιβαρυντικά στοιχεία, καθώς ενέχονταν σε σοβαρά εγκλήματα. Καταδικάστηκαν σε πολυετείς ποινές κάθειρξης και τα ονόματά τους περιλαμβάνονταν στη διεθνή λίστα καταζητούμενων προσώπων της Ιντερπόλ και όχι μόνο. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί περίπτωση επενδυτή που πολιτογραφήθηκε μέσω του ΚΕΠ το 2018, ενώ καταδικάστηκε σε φυλάκιση στη χώρα του για υπεξαίρεση χρημάτων, δωροδοκία και κατάχρηση εξουσίας. Άλλος επενδυτής που έλαβε «χρυσό» διαβατήριο το 2012 καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή.
3 Επενδυτές υπόδικοι και καταζητούμενοι. Η διερεύνηση ατόμων από τις διωκτικές αρχές για τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων ή ακόμη και η κράτησή τους μέχρι την εκδίκαση των ποινικών υποθέσεών τους, δεν αποτελεί από μόνη της λόγο εξέτασης αποστέρησης της πολιτογράφησης. Ωστόσο, για έναν μεγάλο αριθμό «χρυσών» διαβατηρίων που αφορά 20 επενδυτές και αρκετά μέλη των οικογενειών τους, η Ερευνητική Επιτροπή εισηγήθηκε την παρακολούθησή τους, διότι, σε περίπτωση που υπάρξει καταδίκη των εμπλεκομένων, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το άρθρο 113(3) της κείμενης νομοθεσίας για ακύρωση των «χρυσών» διαβατηρίων. Οι 20 επενδυτές–υπόδικοι αντιμετωπίζουν κατηγορίες στις χώρες καταγωγής τους για διαφθορά, συνωμοσία, φοροδιαφυγή, υπεξαίρεση εκατομμυρίων ευρώ, απάτης και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες ενέργειες, συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση και συμμετοχή σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με παράνομο τζόγο.
Επί τούτου, σημειώνεται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο έχει την εξουσία για λόγους προάσπισης των συμφερόντων της Δημοκρατίας ή και του δημοσίου συμφέροντος να αποφασίζει την ακύρωση «χρυσών» διαβατηρίων από επενδυτές εξαιτίας των πολύ αρνητικών γεγονότων τα οποία προέκυψαν μετά την πολιτογράφησή τους, που προκαλούν ζημιά στη φήμη της Δημοκρατίας και δεν πρέπει να αφεθεί να συνεχιστούν.
4 Μη τήρηση των όρων και προϋποθέσεων της πολιτογράφησης. Στις περιπτώσεις που το ακίνητο που αποτελούσε την επένδυση ή τη μόνιμη κατοικία δεν ήταν ολοκληρωμένο, το Υπουργικό Συμβούλιο έθετε ως όρο να υποβάλλεται κάθε έτος στα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, πιστοποιητικό προόδου των εργασιών ανέγερσης των ακινήτων και, μετά την αποπεράτωση αυτών, βεβαίωση παράδοσής τους στον επενδυτή. Στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αναφερόταν ρητά ότι η μη εκπλήρωση των όρων αυτών σήμαινε ότι η πολιτογράφηση ήταν δυνατό να ανακληθεί. Σε αρκετές περιπτώσεις επενδυτών, ουδέποτε κατατέθηκαν πιστοποιητικά προόδου ή και ολοκλήρωσης των εργασιών των ακινήτων με βάση τα οποία έλαβαν «χρυσά» διαβατήρια. Υπήρξαν δε και περιπτώσεις όπου μετά την πολιτογράφησή τους, πώλησαν τα ακίνητα και εγκατέλειψαν την Κύπρο. Όπως αναφέρουμε και παρακάτω, συνολικά θα ελεγχθούν 3.517 κάτοχοι «χρυσών» διαβατηρίων προκειμένου να διαπιστωθεί κατάν πόσο εξακολουθούν να έχουν στην κατοχή τους τα ακίνητα που επιβάλλεται να χρησιμοποιούν ως πρώτη κατοικία, με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις που έθετε το ΚΕΠ.
Καλούνται σε ακρόαση
Η διαδικασία της ανάκλησης των «χρυσών» διαβατηρίων είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, το Υπουργικό Συμβούλιο προτού εκδώσει διάταγμα στέρησης υπηκοότητας, ενημερώνει γραπτώς το επηρεαζόμενο πρόσωπο για τον λόγο βάσει του οποίου πρόκειται να εκδοθεί το εν λόγω διάταγμα, όπως και για το δικαίωμά του να απευθυνθεί στην ανεξάρτητη Επιτροπή Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας. Η ανεξάρτητη επιτροπή δύναται, κατά την κρίση της, να καλεί ενώπιόν της το επηρεαζόμενο πρόσωπο για να εκφράσει τη θέση του ή να το εξετάσει βάσει του ενώπιόν της ευρισκόμενου υλικού, εφόσον ειδοποιήσει προηγουμένως το πρόσωπο αυτό ώστε να αποστείλει γραπτώς τη θέση του. Δύναται δε να καλεί και οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ή και να απαιτεί την προσκόμιση από οποιοδήποτε όργανο, υπηρεσία ή και αρχή εγγράφων ή και άλλων στοιχείων. Σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει η κείμενη νομοθεσία, η Επιτροπή Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας διατυπώνει τη γνώμη της κατόπιν αιτιολογημένης απόφασής της στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο με τη σειρά του εξετάζει τη γνώμη της επιτροπής και εφόσον ικανοποιηθεί με βάση τα ενώπιόν του στοιχεία, προχωρεί σε πράξη αποστέρησης της κυπριακής υπηκοότητας από συγκεκριμένο πρόσωπο ή από μέλος της οικογένειάς του. Όπως μας λέχθηκε αρμοδίως, σε όλες τις περιπτώσεις επιδιώκεται η ενημέρωση του επηρεαζόμενου επενδυτή καθώς και η εξασφάλιση της θέσης του ή των νομικών του συμβούλων, προτού ληφθεί απόφαση για ανάκληση «χρυσού» διαβατηρίου και ο λόγος είναι προφανής: Να μην αμφισβητηθεί η όλη διαδικασία και δη η απόφαση ανάκλησης της κυπριακής υπηκοότητας ενώπιον της Δικαιοσύνης.
Πρόεδρος της Επιτροπής Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας είναι η εισαγγελέας της Δημοκρατίας κ. Έλενα Ζαχαριάδου – Γεωργιάδου και μέλη ο βοηθός γενικός λογιστής της Δημοκρατίας κ. Στέλιος Κουντούρης και πρώτος διοικητικός λειτουργός του Υπουργείου Δικαιοσύνης κ. Σταύρος Χριστοφή.
Έρευνα σε εξέλιξη για τα ακίνητα 3.517 επενδυτών
Εδώ και δύο μήνες, βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα στα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον οι κάτοχοι «χρυσών» διαβατηρίων εξακολουθούν να έχουν στην κατοχή τους τα ακίνητα που επιβάλλεται να χρησιμοποιούν ως πρώτη κατοικία, με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις που έθετε το ΚΕΠ. Η έρευνα διεξάγεται από τη Μονάδα Ελέγχου Πολιτογραφήσεων του Υπουργείου Εσωτερικών και το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών.
Σε όλα τα σχέδια που αφορούσαν κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις υπήρχε το κριτήριο της κατοχής μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας. Η μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία ήταν, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ο «δεσμός» που όφειλε να κατέχει με τη Δημοκρατία ο επενδυτής προκειμένου να πείσει για το γνήσιο ενδιαφέρον του να πολιτογραφηθεί Κύπριος πολίτης. Στο πρώτο σχέδιο του ΚΕΠ, ημερομηνίας 11/7/2007, δεν είχε καθοριστεί το ύψος της αξίας που έπρεπε να έχει αυτή η μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία. Από το δεύτερο σχέδιο ημερομηνίας 10/10/2011 και μετά, η ιδιόκτητη κατοικία έπρεπε να είναι αξίας €500.000 πλέον ΦΠΑ. Μάλιστα, η κυβέρνηση κατά το έτος 2015 διαβεβαίωνε γραπτώς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία έπρεπε να διατηρείται διά βίου. Παρότι όλα τα σχέδια αναφέρονταν σε «μόνιμη» κατοικία, το στοιχείο του «εφ’ όρου ζωής» προστέθηκε ρητά στα κριτήρια του τρίτου αναθεωρημένου σχεδίου, ημερομηνίας 13/9/2016.
Η αποξένωση της πρώτης κατοικίας από τους επενδυτές συνιστά παραβίαση βασικού όρου της πολιτογράφησης και δύναται να αποτελέσει λόγο αποστέρησης του «χρυσού» διαβατηρίου. Στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τα «χρυσά» διαβατήρια, καταγράφεται ως διαπίστωση ότι το Υπουργείο Εσωτερικών δεν ήλεγχε αν υπήρχε διαρκής συμμόρφωση με το κριτήριο της πρώτης κατοικίας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, παρόλο που το κριτήριο αυτό δεν ικανοποιήθηκε, δόθηκε «χρυσό» διαβατήριο σε επενδυτές.
Πηγή: Politis