Κάθε αυλάκι που ανοίγει στην περιοχή της Μητρόπολης Λάρνακας για τα έργα του αποχετευτικού, είναι και ένα παράθυρο στην ιστορία της Κύπρου. Τάφοι και ευρήματα από τα Οθωμανικά στρώματα της πόλης, που δίνουν πληροφορίες για τη ζωή στον οικισμό Αρνίκας, σταματούν συνεχώς τις εργασίες.
Το έργο, που ξεκίνησε το 2013 και αναμένεται πως θα ολοκληρωθεί με καθυστέρηση οκτώ ολόκληρων χρόνων, αποτελεί ίσως το πιο πολύπλοκο του είδους, με το επιπρόσθετο κόστος να εκτιμάται στα 10 εκατομμύρια ευρώ.
Το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας (ΣΑΛ), σε μια προσπάθεια να επισπεύσει τις εργασίες και να συνδράμει στη διαχείριση των αρχαιοτήτων που εντοπίζονται, έχει προσλάβει επιστημονικό και εργατικό προσωπικό, που εργάζεται παράλληλα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Όπως εξηγεί στον «Φ» ο Γενικός Διευθυντής του ΣΑΛ, Άγγελος Χατζηχαραλάμπους, το έργο θα έχει συνολική διάρκεια πέραν των δέκα χρόνων, ενώ θα έπρεπε να ολοκληρωθεί σε δύο. «Συνεπακόλουθο της καθυστέρησης, είναι ένα μεγάλο κόστος, το οποίο καταβάλλει το Συμβούλιο αποχετεύσεων Λάρνακας, δηλαδή ο δημότης της πόλης. Η θέση του Δ.Σ του ΣΑΛ, είναι το κόστος πρέπει να αναλάβει το κράτος, επειδή όλοι γνωρίζουμε ότι ο αρχαιολογικός πλούτος είναι δημόσια περιουσία. Με κάποιους υπολογισμούς εκτιμούμε ότι το κόστος, από περίπου 7 εκατ. θα ξεπεράσει τα 17 εκατ.».
Λόγω των τεράστιων καθυστερήσεων, το έργο C12 τερματίστηκε και επαναπροκηρύχθηκε σε δύο στάδια. Το C12A, το οποίο εκτελείται αυτή την περίοδο, αφορά μόνο στη διερεύνηση των χάνδακων και την διαχείριση των αρχαιολογικών ευρημάτων. Θα ακολουθήσει το C12Β και θα τοποθετηθούν αγωγοί, εκεί όπου έγινε η διερεύνηση. «Ένα μεγάλο μέρος των υποστατικών εξυπηρετούνται αφού κατασκευάστηκαν μικρά ανυψωτικά αντλιοστάσια, όμως πρόθεσή μας είναι να ολοκληρώσουμε το έργο έστω και με αυτή την καθυστέρηση», ανέφερε ο κ. Χατζηχαραλάμπους προσθέτοντας πως η εκτίμηση είναι ότι οι εργασίες θα ολοκληρωθούν εντός του 2023 .
Πώς γίνεται η διαχείριση αρχαιοτήτων
Η διαχείριση των αρχαιοτήτων που εντοπίζονται, γίνονται με πολύ συγκεκριμένο τρόπο υπό τις οδηγίες του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Πλέον στις εργασίες, βρίσκεται συνεχώς αρχαιολόγος, που πληρώνεται από το ΣΑΛ. Μόλις οι εκσκαφείς εντοπίσουν αρχιτεκτονικά κατάλοιπα ή ταφικά μνημεία, τα έργα τίθενται σε παύση και αρχίζει διερεύνηση. «Όταν τελειώσουμε τη διερεύνηση, μία σχεδιάστρια αποτυπώνει το σημείο με φωτογραμμετρία, ώστε να μην χάσουμε καμιά πληροφορία. Μετά έρχεται το Τμήμα Αρχαιοτήτων και αποφασίζει ποια σημεία θα αφαιρεθούν και ποια σημεία θα δοθούν στο ΣΑΛ για να περάσουν οι αγωγοί. Σε σημεία όπου αυτό μπορεί να γίνει, αλλάζει η πορεία του αγωγού. Όταν αποφασιστεί να κλειστεί μια περιοχή, βάζουμε ειδική άμμο, που προστατεύει τα αρχαία. Σε περιπτώσεις όπου θα ανοίξουν ξανά τα σημεία βάζουμε ύφασμα, για να δουν οι επόμενοι που θα σκάψουν, ότι κάτι υπάρχει εκεί», αναφέρει η αρχαιολόγος του ΣΑΛ Θέκλα Καλλή.
«Και τι δεν έχει βγει στην επιφάνεια από τα έργα του αποχετευτικού», λέει από την πλευρά της η λειτουργός του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Πωλίνα Χριστοφή, η οποία είναι υπεύθυνη για τα ευρήματα που αποκαλύπτονται.
«Το πολύ ενδιαφέρον με τη Λάρνακα είναι πως είναι η μοναδική πόλη στην Κύπρο, όπου φαίνεται η αδιάλειπτη ιστορία του τόπου, από τη μέση εποχή του Χαλκού μέχρι και σήμερα. Ο αστικός ιστός, παραμένει λίγο πολύ αμετακίνητος διαμέσου των αιώνων, άρα αντιλαμβάνεστε ότι κάθε αυλάκι που ανοίγει το αποχετευτικό, για μας είναι ένα παράθυρο στην ιστορία».
Όπως σημειώνει στις εργασίες που πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο στην περιοχή της Μητρόπολης, βρίσκονται ευρήματα από την Οθωμανική εποχή, που σχετίζονται με τον οικισμό της Αρνίκας.
Τα εκθέματα του αποχετευτικού στο Αρχαιολογικό Μουσείο
Τα ευρήματα από τα έργα του αποχετευτικού, μεταφέρονται στις αποθήκες του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Κάποια από αυτά, ωστόσο εκτίθενται πλέον στο πλήρως ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Λάρνακας. Τα πλείστα από αυτά, εντοπίστηκαν σε ασύλητους τάφους και χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα π.Χ και φτάνουν μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια τον 2ο αιώνα μ.Χ.
«Το θετικό είναι ότι στις πλείστες περιπτώσεις, οι τάφοι που βρίσκονται είναι ασύλητοι, κάτι που συνήθως στερούμαστε στις σωστικές ανασκαφές. Οπόταν βρίσκουμε τα αντικείμενα άθικτα, να κάνουμε σωστή ανασκαφική έρευνα και να κερδίσουμε όσες περισσότερες γνώσεις μπορούμε», αναφέρει η λειτουργός του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Άννα Σατράκη.
Σε αντίθεση με την χρονολογική πρακτική που ακολουθήθηκε στο υπόλοιπο μουσείο, που έχει τη λογική της αφήγησης τοπικών ιστοριών, αποφασίστηκε διαφορετική προσέγγιση στην τοποθέτηση των ευρημάτων του αποχετευτικού.
«Σε αυτές τις προθήκες δεν ακολουθήσαμε την ίδια γραμμή αφήγησης. Θέλαμε να “βομβαρίσουμε” τον επισκέπτη με υλικό. Δεν επιλέξαμε με κριτήριο σημαντικότητας και αρχαιότητας αλλά θέλαμε να έχει χαρακτηριστικά σχήματα και υλικά. Έχει πήλινα, γυάλινα και χάλκινα αγγεία διαφόρων τύπων, αμφορείς και κύπελα. Ο στόχος είναι να φανεί η πληθώρα στην τυπολογία των αντικειμένων και η μορφή που βρίσκουμε συνήθως τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, που είναι στη μορφή οστράκου», σημείωσε η κ. Σατράκη.
Πηγή: Philenews
