Ο σκύλος διαχρονικά απέκτησε πολλές ιδιότητες ως σύντροφος του ανθρώπου, μεταξύ των οποίων και αυτή του… συνάδελφου. Γεγονός που γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους η Αστυνομική Δύναμη, αφού στις τάξεις της περιλαμβάνονται και Κ-9. Γρήγοροι, ευέλικτοι, πειθαρχημένοι και υπάκουοι στον εκπαιδευτή/χειριστή τους, τα σκυλιά αποδεικνύονται ιδιαίτερα ικανά σε έρευνες για ναρκωτικά και εκρηκτικά, σε ιχνηλασία αγνοούμενων και καταζητούμενων, αλλά και γενικότερα σε διάφορες εγκληματικές ενέργειες. Με όχημα λοιπόν τη δυνατή όσφρηση και ακοή, αλλά και μια σειρά από άλλες δεξιότητες οι οποίες ακονίζονται ακόμη περισσότερα κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, οι αστυνομικοί σκύλοι της ομάδας Κ-9, την οποία επισκέφθηκε το philenews, έχουν καθοριστική συμβολή στις αποστολές τους.
Ταχύτητα, ευελιξία, πειθαρχία και υπακοή είναι μόνο μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ο αστυνομικός σκύλος. Οι δυνατότητές του, η εκπαίδευσή του, αλλά και το δέσιμό του με τον εκπαιδευτή/χειριστή είναι τα τρία βασικά συστατικά που καθιστούν τον κλάδο των σκύλων αποδοτικό, αλλά και τα ίδια τα τετράποδα ένα αναπόσπαστο και αποτελεσματικό εργαλείο για την ίδια την Αστυνομία.
Ίδρυση και σκοπός του κλάδου Αστυνομικών Σκύλων
Ο κλάδος αστυνομικών σκύλων δίδει δείγματα γραφής στο Αστυνομικό Σώμα από το 1960 από ιδρύσεως της Αστυνομίας Κύπρου. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η ανίχνευση εκρηκτικών και ναρκωτικών ουσιών, αλλά και η ιχνηλασία και ανεύρεση χαμένων προσώπων ή και εγκληματιών που έχουν διαφύγει ή δραπετεύσει. Παράλληλα, ο κλάδος είχε τη δυνατότητα αντιμετώπισης και καταστολής οχλαγωγίας με ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους, δυνατότητα η οποία δεν υφίσταται σήμερα. Υπάρχει όμως η βούληση να δημιουργηθεί ξανά, όπως μας ανέφερε ο υπεύθυνος του κλάδου Οδυσσέας Παπαδόπουλος.
Το έμψυχο δυναμικό
Στην υπηρεσία αυτή τη στιγμή της Αστυνομικής Δύναμης ανά το παγκύπριο, υπάρχουν περίπου 40 σκυλιά, αριθμός ο οποίος αυξομειώνεται συνεχώς και δύναται να φθάσει μέχρι και τους 50, με 28 εκπαιδευτές/χειριστές μέλη του Σώματος. Κλιμάκια του κλάδου διαθέτουν όλες οι επαρχίες. Στη Λευκωσία βρίσκεται κοντά στο Αρχηγείο Αστυνομίας. Στη Λάρνακα και την Πάφο εδρεύουν στα αεροδρόμια και στη Λεμεσό στο λιμάνι της πόλης, «φυλάσσοντας» τις πύλες εισόδου στη χώρα μας.
Οι ράτσες των Αστυνομικών Σκύλων
Ένα ιδιαίτερα σημαντικό κριτήριο στην επιλογή των σκύλων είναι η ράτσα του. Συνήθως οι ράτσες που επιλέγονται είναι τα βελγικά λυκόσκυλα, τα γερμανικά ποιμενικά και τα λαμπραντόρ. Ωστόσο, αρκετές φορές έχουν επιλεγεί και ημίαιμα σκυλιά. Προέρχονται συνήθως από οικογένειες, από δωρεές, από καταφύγια, ή από αγορά.
Για να φθάσει στη μονάδα ένας σκύλος και να… πιάσει δουλειά πρέπει συνήθως να είναι κάτω του ενός έτους. Να έχει τα κατάλληλα σωματικά και φυσικά χαρακτηριστικά. Να είναι καλός χαρακτήρας, να μην έχει φοβίες, να είναι κοινωνικός και να είναι φιλικός προς τους άλλους σκύλους, αλλά και τους ανθρώπους, διότι το 95% του χρόνου θα βρίσκεται ανάμεσα σε κόσμο. Αφού ενταχθεί στη μονάδα, σε πρώτο στάδιο είναι σημαντική η διαδικασία εξοικείωσης με τον χειριστή του.
Η εκπαίδευση και η ζωή των αστυνομικών σκύλων
Κατά την επίσκεψή μας στο χώρο όπου στεγάζεται ο Κλάδος Αστυνομικών Σκύλων στη Λευκωσία, παρακολουθήσαμε τη διαδικασία ανεύρεσης εκρηκτικής ύλης, καθώς και εντυπωσιακές στιγμές από τη διαδικασία εκπαίδευσης στον στίβο μάχης από τους εκπαιδευτές/χειριστές Ανδρέα Σωφρονίου, Αλέξανδρο Γεωργίου και Παναγιώτη Κερίμη.
Όπως μας ανέφεραν οι χειριστές, η εκπαίδευση των σκύλων γίνεται με δυο τρόπους. Ο σκύλος μαθαίνει να εργάζεται και να αμείβεται είτε με φαγητό είτε με παιχνίδι. Σημαντικό είναι ο σκύλος να θέλει πάρα πολύ την αμοιβή του και συνήθως την επιλέγει ο ίδιος γι’ αυτό και αποτελεί κίνητρο. Μαθαίνει να δουλεύει περισσότερο την όσφρησή του και να ξεχωρίζει όλα τα είδη ναρκωτικών ουσιών και εκρηκτικών υλών.
Μέσα από την εκπαίδευση διάρκειας περίπου τριών μηνών, ο σκύλος μαθαίνει την ανίχνευση ναρκωτικών και εκρηκτικών ουσιών, καθώς και τη διαδικασία ιχνηλασίας. Στο τέλος της διαδικασίας τα σκυλιά αξιολογούνται από τους εκπαιδευτές της μονάδας και εάν κριθούν κατάλληλα παραμένουν για να εκπληρώσουν τη θητεία τους στον κλάδο.
Οι υπηρεσίες ενός αστυνομικού σκύλου φτάνουν περίπου τα 10 χρόνια με καθημερινή φροντίδα και 12ωρο πρόγραμμα άσκησης και εκπαίδευσης, αλλά και συμμετοχή σε οποιαδήποτε αποστολή θα χρειαστεί η συμβολή του.
Ο σκύλος διαθέτει τον προσωπικό του εκπαιδευτή/χειριστή με τον οποίο έχει αναπτύξει ιδιαίτερη εξοικείωση, ενώ σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις θα μεταβεί σε κάποια επιχείρηση χωρίς τον χειριστή του. Όπως μας αναφέρθηκε, η σύνδεση μεταξύ των δυο είναι και το κλειδί στην επιτυχία τους.
Η εκπαίδευση των χειριστών
Για να υπηρετήσει κάποιος στον κλάδο των αστυνομικών σκύλων σίγουρα πρέπει να αγαπά τα ζώα και να μπορεί να συμβιώνει μαζί τους, διότι καλείται να αναλάβει εξ ολοκλήρου τη φροντίδα τους από το μπάνιο και το χτένισμα μέχρι και τις επισκέψεις στον κτηνίατρο, πέρα από την εκπαίδευσή του. Όπως τόνισαν χαρακτηριστικά και οι τρεις χειριστές, τα σκυλιά τους είναι όπως τα παιδιά τους. Δεν υπάρχει διαφορετικός δρόμος.
Η εκπαίδευση των χειριστών έγινε από αστυνομικούς που έτυχαν εκπαίδευσης σε αντίστοιχες υπηρεσίες του εξωτερικού κυρίως σε Αγγλία και Αμερική. Τα τελευταία χρόνια έγιναν και εκπαιδεύσεις εντός του κλάδου.
Αρμοδιότητες
Ο κλάδος αστυνομικών σκύλων υπάγεται στη Μηχανοκίνητη Μονάδα Άμεσης Δράσης και εκτός από την υπηρεσία στα αεροδρόμια και τα λιμάνια της χώρας, αναλαμβάνει έρευνες σε παγκύπρια βάση. Είτε με το ΤΑΕ, το ΟΠΕ, την ΚΥΠ ή την ΥΚΑΝ, είτε σε διαδικασίες έρευνας επίσημων συνοδειών, αλλά και στις διακινήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Εντοπισμός ελλείπουσας από αστυνομικό σκύλο
Μια σημαντική έρευνα που ανασύρουν στη μνήμη τους οι χειριστές αφορούσε ελλείπουσα της οποίας εντοπίστηκε το όχημα εγκαταλελειμμένο σε ανοιχτή περιοχή. Μήνας Γενάρης και οι καιρικές συνθήκες ήταν αντίξοες. Η ομάδα των αστυνομικών σκύλων κλήθηκε περίπου 40 ώρες μετά που εντοπίστηκε το όχημα και μετέβη στην περιοχή με δυο σκύλους. Τα δεδομένα ήταν δύσκολα αφού τα ίχνη είχαν πατηθεί αρκετές φορές. Τελικά, οι αστυνομικοί σκύλοι κατάφεραν να εντοπίσουν την κοπέλα ζωντανή μέσα σε μια λίμνη. Ακολούθως ειδοποιήθηκε ελικόπτερο της Αστυνομίας για να προχωρήσει στη διάσωση.
Η «αφυπηρέτηση»
Τον πρώτο λόγο για την «αφυπηρέτηση», αλλά και για το μέλλον ενός σκύλου, τον έχει ο χειριστής του. Για 9-10 χρόνια είναι ο άνθρωπος που το τετράποδο γνωρίζει, υπακούει και εμπιστεύεται. Όταν πια φθάσει στη δύση της αστυνομικής του πορείας, εάν ο χειριστής έχει την δυνατότητα να τον πάρει στο σπίτι του θα το πράξει. Σε διαφορετική περίπτωση θα φροντίσει να του διασφαλίσει ένα σπίτι το οποίο θα αναλάβει τη διαβίωσή του μέχρι το τέλος της ζωής τουυ.
Στις πλείστες των περιπτώσεων οι σκύλοι ακολουθούν τους χειριστές στο σπίτι τους, γιατί η αγάπη και η σύνδεση είναι αμφίδρομη γεγονός που καθιστά δυσκολότερο τον αποχωρισμό τους. Σε περιπτώσεις όμως που δεν είναι δυνατή αυτή η διευθέτηση, οι χειριστές φροντίζουον να βρουν ανθρώπους φιλόζωους, διατεθειμένους να αναλάβουν έναν σκύλο ο οποίος βρίσκεται ήδη σε μεγάλη ηλικία. Ευτυχώς, ποτέ δεν υπήρξε πρόβλημα, γιατί είναι πολλοί εκείνοι που ανοίγουν τα σπίτια τους και την καρδιά τους για να υποδεχτούν ένα «βετεράνο» που έχει προσφέρει ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες του στην πατρίδα του.
Πηγή: philenews