Οι μέλισσες είναι ένα από τα πιο σημαντικά έντομα του ζωικού βασιλείου, αφού είναι υπεύθυνες για το 60-70% της γονιμοποίησης των φυτών, ενώ ενδεχόμενη εξαφάνισή τους θα συνιστούσε απειλή για μεγάλο μέρος της ζωής στον πλανήτη.
Τα συγκεκριμένα έντομα παράγουν βασιλικό πολτό, πρόπολη και κερί, όπως και χρήσιμα θρεπτικά συστατικά, τα οποία επίσης χρησιμοποιούνται ως διεγερτικά, καθώς και για την παρασκευή καλλυντικών.
Το σημαντικότερο προϊόν που παράγουν όμως είναι το μέλι, το οποίο περιέχει κατά 77-78% σάκχαρα, κυρίως φρουκτόζη και γλυκόζη, ενώ λόγω της σχετικά χαμηλής του υγρασίας δεν ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών.
Στην Κύπρο υπάρχουν αρκετές εταιρείες οι οποίες παράγουν το συγκεκριμένο προϊόν, ωστόσο, η εταιρεία Honeymell Z.P Ltd, η οποία δραστηριοποιείται στο χώρο με τη σημερινή της μορφή από το 2006, έχει καταφέρει το 2013 να κατακτήσει την πρώτη θέση σε παγκόσμιο διαγωνισμό για το μέλι της, «Το Τζιβέρτι».
Μιλώντας στον REPORTER, ο ιδιοκτήτης της εταιρείας Ζαχαρίας Παπακώστας, εξήγησε ότι η ιστορία της οικογένειας του στην παραγωγή μελιού άρχισε από την Αγία Τριάδα Γιαλούσας το 1950, όταν ο Δημήτρης Παπακώστας κληρονόμησε από τον πατέρα του είκοσι Τζιβέρτια και ξεκίνησε την ενασχόληση του με τη μελισσοκομία.
To 1960 άρχισε την τοποθέτηση των μελισσιών στις σύγχρονες κυψέλες, οι οποίες ήταν πιο εύχρηστες και πιο αποδοτικές από τα Τζιβέρτια. Κάθε άνοιξη τα μελίσσια μεταφέρονταν στο Βαρώσι και στη Μόρφου, όπου εκμεταλλεύονταν την ανθοφορία της πορτοκαλιάς.
Μετά την τουρκική εισβολή, ωστόσο, τα 300 μελίσσια που διατηρούσε τότε η οικογένεια Παπακώστα, παρέμειναν εγκλωβισμένα στην Καρπασία, ενώ το 1977 είχε καταφέρει να μεταφέρει μερικά από αυτά στις ελεύθερες περιοχές, όπου και συνέχισε το επάγγελμα του μελισσοκόμου.
Το 1981, ο γιος του Ζαχαρίας Παπακώστας άρχισε να ασχολείται επαγγελματικά με τη μελισσοκομία, και το 2006 ίδρυσε μαζί με την σύζυγό του Ελένη την εταιρεία Honeymell Ζ.P Ltd. Σήμερα, η εταιρεία δραστηριοποιείται αποκλειστικά με την παραγωγή και εμφιάλωση κυπριακού μελιού.
Το Τζιβέρτι ή Κυψέλη
Η ονομασία του συγκεκριμένου μελιού σημαίνει κυψέλη και έχει τις καταβολές της από τη μεσαιωνική λέξη «Τζιβέρτιν». Συναντάται στη Λευκάδα ως «Κυβέρτι», στην Ήπειρο ως «Κουβέρτι» και στη Νότια Ιταλία ως «Civerti».
Προέρχεται δε και από το αραβικό «Kauwarta». «Δώσαμε αυτό το όνομα στα προϊόντα μας θέλοντας να δείξουμε την παράδοση της οικογένειάς μας στη μελισσοκομία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παπακώστας.
Ο δρόμος προς την επιτυχία
Το 2013, «το Τζιβέρτι» βραβεύθηκε ως το Καλύτερο Μέλι του Κόσμου, στα πλαίσια του 43ου Apimondia International Congress, το οποίο διοργανώνει τα βραβεία World Beekeeping Awards.
Όπως ανέφερε ο κ. Παπακώστας, «καταφέραμε να πετύχουμε αυτό το αποτέλεσμα λόγω της προσήλωσής μας στην ποιότητα. Έτσι δραστηριοποιηθήκαμε σε όλη τη διαδικασία παραγωγής-από τις μέλισσες μέχρι το μπουκάλι-ώστε να διασφαλίζουμε ότι το τελικό προϊόν θα έχει τη ζητούμενη κορυφαία ποιότητα».
Σημείωσε ακόμα ότι το μέλι τους ξεχωρίζει διότι εφαρμόζουν όλες τις ορθές μελισσοκομικές πρακτικές. «Η συχνή αντικατάσταση κηρήθρων, η σωστή θεραπεία των ασθενειών, η προσεκτική τροφοδοσία το χειμώνα όταν και εφόσον χρειάζεται, είναι μερικές κρίσιμες ενέργειες, που όταν δεν εφαρμοστούν ορθά μειώνουν την ποιότητα του μελιού. Τέλος, εξίσου σημαντικό συστατικό για την επιτυχία είναι το φυσικό περιβάλλον του τόπου μας. Αμόλυντο, με ξηροθερμικό κλίμα και μοναδικά αρωματικά φυτά. Μυροφόρα, άγριο λασμαρί, θυμάρι και τόσα άλλα, τα οποία δίνουν αυτό το εξαιρετικό μέλι».
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία παραγωγής μελιού, ο κ. Παπακώστας επισήμανε ότι «είναι απλή, και για να ακριβολογούμε, οι μέλισσες παράγουν μέλι συλλέγοντας νέκταρ από τα φυτά. Εμείς συλλέγουμε το μέλι από τις μέλισσες, με τη διαδικασία του τρύγου. Στη συνέχεια με τη διαδικασία της μελιτοεξαγωγής, αφαιρούμε το μέλι από τις κηρήθρες. Τέλος, ακολουθεί η εμφιάλωση».
Η διαφορά των μελιών και οι μελλοντικοί στόχοι
Η εταιρεία Honeymell Ζ.P. Ltd παράγει δύο είδη μελιού. Το ένα είναι το μέλι ανθέων και το άλλο το θυμαρίσιο μέλι. Όπως εξήγησε ο κ. Παπακώστας, τα δυο μέλια έχουν την ίδια ποιότητα, με τη διαφορά τους να έγκειται στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά , δηλαδή διαφέρουν ως προς το χρώμα, το άρωμα και τη γεύση.
Αυτό οφείλεται στη διαφορετική πρώτη ύλη, δηλαδή του νέκταρος που συλλέγουν οι μέλισσες από τα άνθη. «Από τη μια, το μέλι ανθέων συλλέγεται από διάφορα φυτά όπως ευκάλυπτος, μυροφόρα, θυμάρι, πορτοκαλιά και άλλα, ενώ το μέλι θυμαριού, κυρίως από θυμάρι».
Πρόκληση η κλιματική αλλαγή
Σε ό,τι αφορά τους στόχους τους για το μέλλον, ο μεγαλύτερος, τον οποίο θεωρεί παράλληλα και πρόκληση, είναι η αντιμετώπιση του σοβαρού κινδύνου της κλιματικής αλλαγής.
«Η παραγωγή μελισσοκομικών προϊόντων εξαρτάται σχεδόν σε απόλυτο βαθμό από τις κλιματολογικές συνθήκες. Με δεδομένη την κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που παρουσιάζονται όλο και πιο συχνά, στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να παράγουμε υψηλής ποιότητας κυπριακό μέλι, στις ίδιες τουλάχιστον ποσότητες που παράγουμε σήμερα».
Πηγή: reporter.com.cy