Της Αργυρώς Ζουπανιώτου
Σε ποιο Θεό πιστεύουν άραγε οι γάτες; Στο Χριστό; Στον Αλλάχ; Ο ειδυλλιακός χώρος της Αλυκής στη Λάρνακα, έχει κατοχυρωθεί στον Αλλάχ, με το Τέμενος Χαλά Σουλτάν Τεκκέ, που χτίστηκε στη μνήμη της θείας του Μωάμεθ, Ουμ Χαράμ. Τον διεκδικεί όμως και ο Χριστιανισμός, αφού ο Άγιος Λάζαρος, όταν αναστήθηκε, ήρθε στην Κύπρο και έγινε ο Πρώτος Επίσκοπος Κιτίου. Η Θρησκευτική παράδοση τον έχει συνδέσει και με την Αλυκή Λάρνακας. Περιστασιακοί ένοικοι της Αλυκής, με φόντο τον Τεκκέ, είναι τα φλαμίγκο, που έρχονται για λίγους μόνο μήνες το χρόνο, τρώνε τη γαρίδα τους και φεύγουν.
Οι μόνιμοι κάτοικοι του άλσους της Αλυκής και του Τεκκέ, προς το παρόν, είναι οι εκατοντάδες γάτες που τριγυρίζουν ανέμελες ανάμεσα στις πανύψηλες φοινικιές και γύρω από το κτίσμα που βρίσκεται η αιωρούμενη ιερή για τους μουσουλμάνους πέτρα. Θα σας μιλήσω γι αυτή όμως σε λίγο.
Έλεγα για τις γάτες, που δε νομίζω να πολύ-ενδιαφέρονται για τη θρησκευτική «κυριότητα» του χώρου. Βρίσκουν φαγητό, χάρη σε μια Αγγλίδα που άρχισε να πηγαίνει τροφή για ζώα την οποία τοποθετούσε σε μεταλλικά και πλαστικά δοχεία. Την ακολούθησαν και άλλοι φιλόζωοι που τακτικά και χωρίς κανέναν συντονισμό, τρέφουν τις γάτες. Άρχισαν οι γκρίνιες από κάποιους που θεώρησαν ότι οι γάτες «βρωμίζουν» το χώρο και κανένας δεν εκτίμησε το γεγονός ότι ο χώρος απελευθερώθηκε από τις ποντίκες και τα τρωκτικά που μεταδίδουν ένα σωρό ασθένειες.
Έσπευσαν και οι φιλοζωϊκές οργανώσεις να στειρώσουν δωρεάν τις γάτες για να ελεγχθεί, τάχα μου, ο πληθυσμός τους, λες και ο Θεός ή ο Αλλάχ, θα ήθελαν να θέτουν περιορισμούς στο πόσες ψυχές γεννιούνται σε έναν τόπο, ή τι αναλογία πληθυσμού επιτρέπεται και θεωρείται λογικό να υπάρχει. Προσωπικά, είμαι εναντίον των στειρώσεων των γατών και θεωρώ ότι αυτό είναι βιασμός της φύσης.
Η σύνδεση της Αλυκής με το Χριστιανισμό
Στη θέση της Αλυκής υπήρχε τον καιρό του Αγίου Λαζάρου ένα αμπέλι. Ο Άγιος που περνούσε από εκεί, δίψασε και ζήτησε λίγο σταφύλι από τη γυναίκα-ιδιοκτήτη του αμπελιού. Εκείνη αρνήθηκε και για να την τιμωρήσει, μετέτρεψε το τεράστιο αμπέλι σε αλυκή. Όταν μάζευαν το αλάτι, πριν από πολλές δεκαετίες, οι εργάτες Ισχυρίζονταν ότι σκάβοντας έβρισκαν ρίζες και κορμούς αμπελιού. Λέγεται μάλιστα, πως στο μέσο της αλυκής βρίσκεται πηγάδι με γλυκό νερό, γνωστό ως “πηγάδι της «ρκάς» δηλ. της γριάς.
Η σύνδεση του Τεμένους με τον Μουσουλμανισμό
Το Χαλά Σουλτάν Τεκκέ είναι μουσουλμανικό τέμενος, που βρίσκεται 5 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα της Κύπρου.
Το τέμενος Χαλά Σουλτάν Τεκκέ χτίστηκε το 1787, προς τιμή της Ούμ Χαράμ και ανακατασκευάστηκε το 1816. Η Ουμ ήταν, αν είναι καλές οι πληροφορίες μου, θεία του Προφήτη Μωάμεθ, που είχε έρθει στην Κύπρο στη διάρκεια της αραβικής επιδρομής του Μοαβία. Ήταν λοιπόν στην Αλυκή, πάνω στο άλογο της το οποίο για κάποιο λόγο, (όχι για καμία γάτα) αφηνίασε και την έριξε καταγής. Ήταν τότε 647 μ.Χ. όταν σκοτώθηκε η Ουμ. Ο ήλιος έκαιγε και ο καλός Προφήτης, έστειλε από τη Μέκκα μία πέτρα, έναν τεράστιο ογκόλιθο, που πέταξε και έμεινε πάνω από τη σορό της για να την ισκιώνει. Γι αυτό λένε ότι το τέμενος Χαλά Σουλτάν είναι από τους σημαντικότερους τόπους λατρείας της μουσουλμανικής θρησκείας, και αναφέρεται ως το τέταρτο μετά τα τεμένη της Μέκκας, της Μεδίνας και του Αλ Ακσιά στην Ιερουσαλήμ.
Αργότερα χτίστηκε ο τάφος της Ουμ και γύρω από τον τάφο χτίστηκε το τέμενος, Η πέτρα που ήρθε από τη Μέκκα, έμεινε για πολλά χρόνια να αιωρείται, μέχρι που αποφάσισαν να χτίσουν τοίχους γύρω της και να την καλύψουν με υφάσματα για να μην τρομάζει ο κόσμος βλέποντας ένα λίθο να βρίσκεται στον αέρα, λέει ο μύθος.
Μια άλλη θεωρία με συμβολισμό…..
Μια άλλη διαφορετική παράδοση που συνδέει τον Άγιο Λάζαρο με την Αλυκή, καταγράφεται στον Συναξαριστή Κωνσταντινουπόλεως, αναφέρει ότι τη λίμνη που σήμερα είναι η Αλυκή Λάρνακας, διεκδικούσαν δύο αδέλφια, που μάλωσαν για την κατοχή της. Τότε, ο Άγιος Λάζαρος, “διά προσευχής εξήρανε και εις άλατος φύσιν αυτήν επήξατο”, όπως γράφει ο Συναξαριστής. Δηλαδή, όπως λέει η παράδοση, όταν ο Άγιος Λάζαρος είδε τα αδέλφια να μαλώνουν, προσευχήθηκε μέχρι που η λίμνη ξεράθηκε και μετατράπηκε σε αλάτι.
Το ηθικό δίδαγμα που εξάγεται αβίαστα είναι ότι, αν μαλώνουμε σ’ αυτό το όμορφο αμπέλι με τα γλυκά σταφύλια που λέγεται Κύπρος, η χώρα μας θα μετατραπεί σε αλάτι.
Όπως έγραψε η ποιήτρια Αγγέλα Καϊμακλιώτη:
«Οι γάτες καταγράφουν
με το χρυσό σκοτάδι των ματιών τους
τις δυο αδελφές να μπαίνουν μες την αλυκή
κραδαίνοντας τσαπιά και κληματόβεργες
λάκκους ανοίγοντας φυτεύουν αμπελώνες
η Ουμ Χαράμ κι η Παναγιά Φανερωμένη».