Μετά από μικρή αναβολή ενός μηνός περίπου, τελικά στις 7 Νοεμβρίου, η δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά θα παραλάβει από τους εργολάβους και θα παραδώσει στο κοινό το αναστηλωμένο κατεχόμενο μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα.
Σύμφωνα με τον Ελληνοκύπριο επικεφαλής της Επιτροπής, Τάκη Χατζηδημητρίου, οι όποιες μικρές καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στις εργασίες, είναι φυσιολογικές και μέσα σε λογικά πλαίσια. «Για μας, σημαντικό είναι ότι στις 30 του Νιόβρη [σ.σ. εορτή του Απ. Ανδρέα], οι άνθρωποι θα παν σε ένα ανακαινισμένο ναό, εκπληκτικής ωραιότητος, συμπληρωμένο, αρμονικό, σε ένα μέρος συμβολικό, που καθορίζει και τη θέση της Κύπρου εις τη Μεσόγειο και εις τον πολιτισμό του κόσμου» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδημητρίου, μιλώντας στην «Πρωινή Επιθεώρηση» του Πολίτη 107,6.
Φάρος που θα φωτίζει την Κύπρο
Δεν είναι τυχαίο, συνέχισε, ότι έχει τόσο μεγάλο συμβολισμό ο Απόστολος Ανδρέας. «Όταν είσαι εκεί, μπροστά στο πέλαγος, δεν χρειάζεται και πολύ για να δουλέψει η φαντασία και να σκεφτείς τους αιώνες να περνούν, τα καράβια να περνούν, τα καράβια της ειρήνης, των εμπόρων, των φιλοσόφων, των θρησκειών, των Αποστόλων, του Αποστόλου Ανδρέα. Δηλαδή, εκεί είναι ένας τόπος μέσα από τον οποίο πηγάζει η Ιστορία χιλιάδων χρόνων και βάζει τα θεμέλια για μια νέα αρχή. Είναι φάρος που θα φωτίζει την Κύπρο. Είναι πραγματικά ποίημα, η αναφορά των ανθρώπων που συνεργαστήκαν για την ολοκλήρωση αυτού του μνημείου, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Είναι μια καινούργια αρχή για την Κύπρο [..] Στην άκρη των ακρών. Και είναι –μπορώ να πω- το παρατηρητήριο που είναι ανοικτό στον κόσμο, στη Μέση Ανατολή. Απ’ εκεί πέρασαν όλα τα ρεύματα, πολλά πέρασαν μέσα από την Κύπρο, και υπέστημεν όλη αυτή τη ζύμωση. Γι αυτό και η έννοια της πολιτιστικής αξίας της Κύπρου, και η έννοια του πολιτιστικού υπόβαθρου για τη λύση του Κυπριακού, είναι τεράστιας σημασίας. Μπορεί τα συντάγματα να είναι το οικοδόμημα, μπορεί η οικονομία να είναι τα μάρμαρα κτλ, αλλά υπόβαθρο για να έχουμε ένα μέλλον είναι ο πολιτισμός. Και η ενασχόληση, τούτη τη στιγμή, με αυτά τα μνημεία, και τα μηνύματα που δίδουν τα μνημεία, αποτελούν μια γερή βάση για ένα νέο ξεκίνημα» πρόσθεσε ο Ελληνοκύπριος επικεφαλής της Επιτροπής για τη Διάσωση της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς, επισημαίνοντας παράλληλα πως χρειαζόταν μεγαλύτερη γενναιοδωρία για τη χρηματοδότηση αυτών των έργων. «Σπαταλήσαμε πολλή φλυαρία για την πολιτιστική καταστροφή, αλλά όταν ήρθε η πράξη για τη συντήρηση, δεν είχαμε και την ανάλογη ανταπόκριση» σημείωσε.
Πήρε σειρά ο Αρχάγγελος Μιχαήλ
Ο Τάκης Χατζηδημητρίου μιλούσε με αφορμή την ανακοίνωση της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά, η οποία, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNDP), ανακοίνωσαν χθες Δευτέρα, την υπογραφή σύμβασης για εργασίες συντήρησης στην κατεχόμενη εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ στο Λευκόνοικο. «Για την Τεχνική Επιτροπή ήταν μέρα ιδιαίτερης χαράς η χθεσινή υπογραφή. Αν σας πω ότι χρειαστήκαμε οκτώ χρόνια εργασίας και επιμονής για να αρχίσει αυτό το έργο, να μην σας φανεί παράξενο και να μην το αποδώσετε σε οποιασδήποτε κακή προαίρεση.
Λόγω των συνθηκών, λόγω των καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε, όλα είναι δύσκολα και πολλά προβλήματα πρέπει να υπερπηδηθούν [..] Είναι ένα μεσαιωνικό κτίσμα από τη φράγκικη περίοδο, είναι εξαιρετική σημασίας ναός, είναι και αρχαιολογικής αξίας, και ως κτίσμα μπορώ να πω ότι είναι ένα κόσμημα, είναι κάτι που διαφυλάσσει την Ιστορία αιώνων. Ας ελπίσουμε ότι με τη συντήρησή του, διανοίγεται η προοπτική του μέλλοντος, και για τους μέλλοντες αιώνες και για τους ανθρώπους. Γιατί όταν μιλούμε για μνημεία, μιλούμε και για ανθρώπους. Τα μνημεία περιβάλλονται από ανθρώπους, από φωνές ανθρώπων, από ιστορίες, από παραδόσεις, και είναι αυτό που τούτη τη στιγμή αναζητούμε στον τόπο μας» είπε ο Τάκης Χατζηδημητρίου.
Έτοιμος ο Αρχάγγελος σε 8 μήνες
Σημειώνεται, τέλος, πως σύμφωνα με ανακοίνωση που στάληκε στα ΜΜΕ, τα έργα –που χρηματοδοτούνται πλήρως από την ΕΕ- θα διαρκέσουν οκτώ μήνες και θα κοστίσουν περίπου 390.000 ευρώ. Με τα έργα θα γίνει προσπάθεια να επανέλθει, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, η Εκκλησία στην αρχική της κατάσταση. Στο εσωτερικό θα γίνουν εργασίες για συντήρηση των τοιχογραφιών και των σκαλιστών ξυλόγλυπτων του γυναικωνίτη από εξειδικευμένο συντηρητή. Εξωτερικά, η στοά της οροφής θα ανακατασκευαστεί και θα γίνουν εργασίες και στο παλιό σχολικό κτίριο, την αυλή και το περιμετρικό τείχος. Άλλες εργασίες συντήρησης περιλαμβάνουν καθαρισμό και εξωραϊσμό, συντήρηση των πετρών, της οροφής, των παραθύρων και των πορτών. Στην ανακοίνωση αναφέρεται, ακόμη, πως θα πραγματοποιηθούν ενημερωτικές συναντήσεις για να επιλεγεί η μεθοδολογία συντήρησης και τα σχέδια εργασίας.
Ακούστε όλη τη συνέντευξη του Τάκη Χατζηδημητρίου στην «Πρωινή Επιθεώρηση» του Πολίτη 107,6: