Σχέδια κοινής δύναμης ταχείας αντίδρασης Ελλάδας – Ισραήλ – Κύπρου σε Αν. Μεσόγειο
Με δεδομένη τη ραγδαία ενίσχυση της τουρκικής στρατιωτικής ισχύος τα τελευταία χρόνια, στην Αθήνα εξετάζονται, σύμφωνα με την εφημερίδα τα «ΝΕΑ», σενάρια που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ιδιαίτερα προωθημένα. Δεν είναι τυχαία η πρόσφατη δημόσια αναφορά του Έλληνα αρχηγού ΓΕΕΘΑ, στρατηγού Δημήτρη Χούπη, σε προληπτικές κινήσεις, πρακτικές που διαχρονικά έχει εφαρμόσει κυρίως το Ισραήλ. Δεν είναι επίσης τυχαία η πρόσφατη συνάντηση των Αργηχών Πολεμικής Αεροπορίας Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας στην Λευκωσία.
Σε αυτό το πλαίσιο, και σε συνδυασμό με τη στρατηγική αναβάθμιση των ελληνοϊσραηλινών σχέσεων, κύκλοι ανώτερων και ανώτατων αξιωματικών καθώς και αναλυτών στην Ελλάδα επεξεργάζονται σενάρια στενότερης στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ με συμμετοχή και της Κύπρου. Πρόκειται για προσεγγίσεις που αντιμετωπίζονται θετικά και στο Τελ Αβίβ, καθώς προσφέρουν στο Ισραήλ μεγαλύτερο στρατηγικό βάθος, ενώ για την Αθήνα λειτουργούν ως επιπλέον ανάχωμα απέναντι στις τουρκικές αναθεωρητικές πιέσεις.
Δύναμη ταχείας αντίδρασης επιπέδου ταξιαρχίας
Στον πυρήνα των υπό εξέταση σχεδίων βρίσκεται η δημιουργία κοινής δύναμης ταχείας αντίδρασης επιπέδου ταξιαρχίας, συνολικής δύναμης περίπου 2.500 ανδρών. Η δύναμη αυτή θα διαθέτει πρόσβαση σε ναυτικές και αεροπορικές υποδομές σε Ρόδο ή Κάρπαθο, στην Κύπρο και στο Ισραήλ. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, θα συμμετέχουν περίπου 1.000 στρατιώτες από την Ελλάδα, άλλοι 1.000 από το Ισραήλ και 500 από την Κύπρο, με την υποστήριξη μίας Μοίρας της ελληνικής και μίας της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας.
Σε ναυτικό επίπεδο, ο σχεδιασμός αφορά την προστασία κρίσιμων υποθαλάσσιων υποδομών, όπως αγωγοί και καλώδια. Η ελληνική συνεισφορά θα περιλαμβάνει μία φρεγάτα και ένα υποβρύχιο, ενώ το Ισραήλ θα διαθέτει μία από τις νέες κορβέτες του και ένα υποβρύχιο. Οι μονάδες αυτές θα μπορούν να επιχειρούν είτε αυτόνομα είτε στο πλαίσιο κοινών στολίσκων, ανάλογα με τις επιχειρησιακές ανάγκες.
Ενδεικτικές για το πώς αντιμετωπίζεται αυτή η προοπτική στο Ισραήλ είναι οι δηλώσεις του Ισραηλινού αναλυτή Σάι Γκαλ στα «ΝΕΑ». Όπως επισημαίνει, μια ελληνοϊσραηλινή δύναμη ταχείας αντίδρασης δεν συνιστά συμμαχία εναντίον τρίτων, αλλά καλύπτει ένα κρίσιμο στρατηγικό κενό. Από τη Ρόδο έως την Κύπρο και το Ισραήλ, υποδομές όπως πλατφόρμες, αγωγοί και καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν εκτεθειμένες σε μια θαλάσσια περιοχή που ορισμένοι αποκαλούν «Mavi Vatan».
Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι το πραγματικό πεδίο αντιπαράθεσης έχει μετατοπιστεί πλέον στην ανοικτή θάλασσα και στον βυθό, εκεί όπου βρίσκονται οι υποδομές που τροφοδοτούν και συνδέουν την Ευρώπη. Υπενθυμίζει, μάλιστα, ότι η Ευρώπη αντιλήφθηκε τη σημασία αυτή στη Βαλτική, μετά τις ανεξήγητες διακοπές καλωδίων και την ανατίναξη του Nord Stream, προειδοποιώντας ότι η Ανατολική Μεσόγειος δεν μπορεί να περιμένει ένα αντίστοιχο «σήμα αφύπνισης».
Μια κοινή δύναμη, καταλήγει, θα μπορούσε να προσφέρει στην περιοχή αυτό που σήμερα λείπει: μια ενιαία αρχιτεκτονική επιτήρησης, αποτροπής και ταχείας αντίδρασης απέναντι σε εξαναγκασμό και σαμποτάζ, βασισμένη στη διαλειτουργικότητα, την κοινή επίγνωση και το κράτος δικαίου — και όχι σε μαξιμαλιστικούς χάρτες.
