Αθωώθηκε διακινητής που έφερε μετανάστες στην Κύπρο – Το σκεπτικό της απόφασης

Απαλλάχθηκε από την κατηγορία της διακίνησης ο 21χρονος που είχε καταδικαστεί σε τρία χρόνια φυλάκιση, επειδή πλοήγησε μια υπερφορτωμένη βάρκα με 32 μετανάστες προς τις κυπριακές ακτές.

Η Κατηγορούσα Αρχή ζήτησε να αναιρεθεί η αθώωσή του για ένα από τα αδικήματα και να αυξηθεί η ποινή του, υποστηρίζοντας ότι τέτοιες υποθέσεις πρέπει να τιμωρούνται πιο αυστηρά. Το Ανώτατο, ωστόσο, αφού εξέτασε τα στοιχεία και τη σχετική νομολογία, έκρινε ότι η πρωτόδικη απόφαση ήταν σωστή. Η έφεση απορρίφθηκε και η ποινή έμεινε ως είχε.

Συγκεκριμένα, το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε δύο λόγους έφεσης που άσκησε ο Γενικός Εισαγγελέας, ο οποίος επιχείρησε να ανατρέψει τόσο την αθώωση του εφεσίβλητου για το αδίκημα του Άρθρου 19Α(1) του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, όσο και την ποινή τριετούς φυλάκισης που του επιβλήθηκε για το αδίκημα του Άρθρου 19(1)(ζ) του ίδιου Κεφαλαίου. Το Δικαστήριο, όμως, απέρριψε στο σύνολό της την έφεση, επικυρώνοντας πλήρως την πρωτόδικη κρίση.

Στο πρώτο σκέλος της έφεσης, ο Γενικός Εισαγγελέας υποστήριξε ότι το Κακουργιοδικείο Λάρνακας έσφαλε, θεωρώντας πως η μη καταβολή κομίστρου δεν μπορούσε να εκληφθεί ως οικονομικό όφελος κατά την έννοια του νόμου. Όμως, το Ανώτατο ξεκαθάρισε ότι το πρωτόδικο δικαστήριο ουδέποτε υιοθέτησε μια τέτοια θέση. Η αθώωση στηρίχθηκε αποκλειστικά στην έλλειψη αποδείξεων για πρόθεση διάπραξης του αδικήματος – ένα εύρημα που δεν τέθηκε υπό αμφισβήτηση από τον εφεσείοντα. Ως εκ τούτου, ο πρώτος λόγος έφεσης κρίθηκε αβάσιμος και απορρίφθηκε χωρίς δυσκολία.

Η ουσιαστική αντιπαράθεση εκδηλώθηκε στον δεύτερο λόγο έφεσης, όπου η Κατηγορούσα Αρχή υποστήριξε ότι η επιβληθείσα ποινή των τριών ετών ήταν ανεπαρκής ως προς τη βαρύτητα των περιστάσεων. Προέβαλε ότι ο νεαρός κατηγορούμενος είχε αποκομίσει όφελος, αφού πλοήγησε τη βάρκα που μετέφερε 32 μετανάστες χωρίς να πληρώσει το δικό του ναύλο, ενώ υπήρχε προετοιμασία μέσω μαθημάτων πλοήγησης. Τόνισε, επίσης, ότι η υπερφόρτωση της μικρής βάρκας και το γεγονός πως οι επιβαίνοντες ήταν άγνωστοι προς αυτόν, κατέστησαν τη συμπεριφορά του ιδιαίτερα επιβαρυντική.

Στήριξε τις θέσεις της σε πρόσφατη νομολογία του Ανωτάτου, όπως στην υπόθεση Γενικός Εισαγγελέας v. Ali Terzelaki (4.6.2024), όπου ποινή για παρόμοιο αδίκημα αυξήθηκε σημαντικά. Το Δικαστήριο, ωστόσο, υπενθύμισε ότι οι προηγούμενες αποφάσεις αποτελούν ενδεικτικό μέτρο και όχι δεσμευτικό πλαίσιο, καθώς κάθε ποινή πρέπει να εξατομικεύεται με βάση τα ιδιαίτερα γεγονότα της υπόθεσης και τα χαρακτηριστικά του δράστη.

Το Ανώτατο ανέλυσε διεξοδικά τη νομολογιακή γραμμή για την εξουσία του να παρεμβαίνει σε ποινές, επαναλαμβάνοντας ότι η επέμβαση επιτρέπεται μόνο όταν η πρωτόδικη ποινή είναι έκδηλα υπερβολική ή έκδηλα ανεπαρκής ή όταν εντοπίζεται σφάλμα αρχής. Στην παρούσα υπόθεση, το Κακουργιοδικείο είχε αξιολογήσει ορθά τους παράγοντες της αγγλικής νομολογίας LE and Stark, αναγνωρίζοντας ότι τρεις από τους επτά επιβαρυντικούς παράγοντες συντρέχουν.

Την ίδια στιγμή, το πρωτόδικο δικαστήριο έλαβε υπόψη κρίσιμες ελαφρυντικές παραμέτρους: τη νεαρή ηλικία του δράστη, το λευκό ποινικό του μητρώο και το συνολικό προσωπικό του προφίλ, στοιχεία που συνηγορούσαν σε μια προσέγγιση με έμφαση στην αναμόρφωση χωρίς να παραγνωρίζεται η αποτρεπτική διάσταση της ποινής. Σημαντικό είναι ότι η κρίση αυτή δεν προσβλήθηκε ειδικώς από τον εφεσείοντα.

Με βάση αυτά, το Ανώτατο έκρινε ότι η τριετής ποινή όχι μόνο εντάσσεται στο πλαίσιο που επιτρέπει ο νόμος – ο οποίος προβλέπει μέχρι και δέκα έτη φυλάκισης – αλλά και ότι αντανακλά σωστά τη στάθμιση των επιβαρυντικών και ελαφρυντικών παραγόντων. Δεν εντοπίστηκε οποιοδήποτε σφάλμα αρχής, ούτε η ποινή χαρακτηρίστηκε ως ανεπαρκής.

Έτσι, το Δικαστήριο κατέληξε ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος για επανακαθορισμό της ποινής. Η έφεση κρίθηκε αβάσιμη στο σύνολό της και απορρίφθηκε, με την πρωτόδικη απόφαση να παραμένει σε πλήρη ισχύ.