Τριτοκοσμικές καταστάσεις στον τομέα της Ψυχικής Υγείας αναφέρθηκαν στη Βουλή: Ψυχικά ασθενείς κλεισμένοι 2-3 μέρες σε αστυνομικά κρατητήρια μέχρι να εκδοθεί διάταγμα νοσηλείας

Στη συνεδρία της Επιτροπής Υγείας της Βουλής ακούστηκαν την Πέμπτη τα προβλήματα με τα οποία είναι αντιμέτωποι συγγενείς ασθενών με ψυχικά προβλήματα, που δηλώνουν «αβοήθητοι» από την Πολιτεία. Αναφέρθηκαν περιπτώσεις ατόμων με πιθανά ψυχικά προβλήματα, που έμειναν δύο και τρεις ημέρες σε κρατητήριο ή ανέμεναν πολλές ώρες σε περιπολικό της Αστυνομίας μέχρι να εκδοθεί διάταγμα για τη νοσηλεία τους.

Στη συνεδρία συζητήθηκε επίσης η Εθνική Στρατηγική για την αντιμετώπιση των ζητημάτων ψυχικής υγείας αλλά και η πορεία ολοκλήρωσης των εργασιών του νέου νοσοκομείου Αθαλάσσας. Όπως αναφέρθηκε εντός της Επιτροπής, η πρώτη φάση των έργων έχει ολοκληρωθεί ενώ η δεύτερη φάση, η οποία εκτιμάται πως θα κοστίσει γύρω στα 40 εκατομμύρια, βρίσκεται στο στάδιο της μελέτης βιωσιμότητας. Όταν αυτή ολοκληρωθεί, το έργο θα προχωρήσει στο στάδιο των προσφορών.

«‘Δεν αντέχουμε άλλο, χρειαζόμαστε στήριξη, χρειαζόμαστε βοήθεια’. Αυτή είναι η κραυγή απόγνωσης από ένα συγγενικό πρόσωπο ενός ασθενή που πάσχει με ψυχικά ζητήματα και αποδεικνύεται περίτρανα ότι τα θέματα ψυχικής υγείας είναι η μεγαλύτερη μάστιγα της σύγχρονης εποχής», δήλωσε μετά τη συνεδρία η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου.

Πρόσθεσε πως το βάρος που σηκώνουν και οι ασθενείς αλλά και οι οικογένειες τους είναι ασήκωτο για αυτό οφείλει η Πολιτεία και όλοι οι θεσμοί να σταθούν δίπλα τους. Είπε πως μέσα από τη συζήτηση που έγινε σήμερα στην Επιτροπή Υγείας διαφάνηκε ότι δεν έχουν γίνει πολλά για τα θέματα πρόληψης, τα οποία αγγίζουν την ουσία του θέματος.

Όπως είπε, θα πρέπει να προκαταλαμβάνουμε καταστάσεις από πολύ μικρή ηλικία και οι εισηγήσεις του ΔΗΣΥ για το σχολικό νοσηλευτή στα σχολεία, αλλά για τον προληπτικό έλεγχο από την πρώιμη ηλικία μπορεί να βοηθήσουν πάρα πολύ στο να εντοπίσουμε θέματα ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους.

Πρόσθεσε η κ. Ορφανίδου, πως ως κράτος, δεν έχουμε κάνει και πολλά για τα θέματα θεραπείας, παρόλο που έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του νέου νοσοκομείου Αθαλάσσας, εντούτοις παίρνει πολύ χρόνο η έναρξη της δεύτερης φάσης του νέου νοσοκομείου, αλλά κυριότερα για να προχωρήσουμε στην τροποποίηση της νομοθεσίας για θέματα που αφορούν την ψυχιατρική νοσηλεία.

«Σήμερα ακούσαμε μέσα από την κραυγή απόγνωσης συγγενικού προσώπου ότι έχει ασθενείς που περιμένουν και 2 και 3 ημέρες στα κρατητήρια μέχρι να εξευρεθεί κάποιος να τους εξετάσει ή μέχρι να εκδοθεί διάταγμα για να πάνε στο ψυχιατρείο. Αυτά είναι ανεπίτρεπτα εν έτη 2025 στην Κύπρο», είπε.

Πρόσθεσε πως η Επιτροπή αναμένει επιτέλους να έρθει το νομοσχέδιο που αφορά την κοινοτική φροντίδα, το οποίο θα βοηθήσει τον ασθενή όταν φύγει από τη νοσηλεία, να μπορέσει να ενσωματωθεί στην κοινωνία και να επιστρέψει στην αγορά εργασίας. «Είναι αυτό που θα βοηθήσει για να απαλλαγεί από το στίγμα που τον κατατρέχει ή την κατατρέχει μία ολόκληρη ζωή, γιατί αυτό το στίγμα επηρεάζει κοινωνικά, επαγγελματικά, ψυχολογικά, τον κάθε ασθενή αλλά και την κάθε οικογένεια. Για αυτό απαιτούμε από την πολιτεία, άμεσα να εφαρμόσει την εθνική στρατηγική για τα θέματα ψυχικής υγείας χωρίς καθυστέρηση, τους 6 πυλώνες που μας ενημέρωσαν σήμερα», είπε.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστόφιας, στις δικές του δηλώσεις είπε πως σήμερα στην Επιτροπή ασχολήθηκαν με την εθνική στρατηγική που καταρτίστηκε για τα θέματα ψυχικής υγείας. Ωστόσο, όπως είπε, ο βαθμός υλοποίησης αυτής της στρατηγικής δεν έχει ελεγχθεί ακόμα, ενώ δεν υπάρχει καν ομάδα παρακολούθησης υλοποίησης. Η στρατηγική, όπως είπε καλύπτει τα έτη 2025-2028 και ενώ βρισκόμαστε ήδη στα τέλη του 2025 κανένας δεν ελέγχει την πορεία υλοποίησης της, με 82 τόσες δράσεις, και 6 πυλώνες.

Ανέφερε πως συζήτησαν το θέμα των ψυχιατρικών υπηρεσιών και της ανάγκης άμεσης, επίλυσης και αναβάθμισης των υπηρεσιών που υπάρχουν, των προβλημάτων συνεννόησης μεταξύ των υπηρεσιών ψυχικής υγείας του τμήματος κοινωνικής ενσωμάτωσης ατόμων με αναπηρίες και του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας. «Μας υποσχέθηκαν ότι θα ετοιμάσουν πρωτόκολλο και αναμένουμε. Υποσχέσεις, πήραμε πολλές σήμερα από το Υπουργείο Υγείας και από τον ΟΚΥπΥ για τα ζητήματα που αφορούν στα δημόσια νοσηλευτήρια».

Σε σχέση με το νέο Νοσοκομείο Αθαλάσσας, ο κ. Χριστόφιας ανέφερε, πως η δεύτερη φάση της ανακατασκευής του, που είναι και η μεγαλύτερη, ακόμα, βρίσκεται στο στάδιο των μελετών. «Άρα, αντιλαμβανόμαστε όλοι μέχρι πότε θα περιμένουμε να αναβαθμιστεί ο ψυχιατρείο της Αθαλάσσας», είπε.

Πρόσθεσε πως το δεύτερο κεφάλαιο για το Νοσοκομείο Αθαλάσσας είναι η στελέχωσή του και το τρίτο κεφάλαιο και πολύ σημαντικό, είναι το πώς διασφαλίζει το κράτος τη συνεχή παρακολούθηση των ψυχικά ασθενών που λαμβάνουν εξιτήριο με το νοσοκομείο Αθαλάσσας, τους οποίους στο τέλος, δεν τους παρακολουθεί κανένας δεν μπορούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία και καταλήγουν πίσω ξανά στο ψυχιατρείο.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσανθος Σαββίδης είπε πως αυτή η Κυβέρνηση, του Νίκου Χριστοδουλίδη εφαρμόζει Εθνική Στρατηγική Ψυχικής Υγείας 2025-208 με 80 δράσεις σε 6 πυλώνες.

«Έχουμε βάλει μπρος την υλοποίηση, βεβαίως και υπάρχουν προβλήματα όταν για τόσα χρόνια, από το 1960 φτάσαμε στο 2025» δεν υπήρχε, όπως είπε, στρατηγική ενώ πρόσθεσε πως αυτή η Κυβέρνηση αποφάσισε να ξεκινήσει μια εθνική στρατηγική. Όλα τα προβλήματα των τόσων χρόνων έχουν διογκωθεί, είπε ο κ. Σαββίδης.

Χαιρέτισε το γεγονός ότι πήρε πορεία υλοποίησης η δεύτερη φάση του νοσοκομείου Αθαλάσσας. Σίγουρα είμαστε στο στάδιο κάποιων μελετών βιωσιμότητας, οι οποίες είναι τυπικές, και με την ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης, αλλά και όλων αυτών των δράσεων, προβλήματα όπως αυτά που έχουν αναφερθεί στην Επιτροπή, θα επιλυθούν. Πρόσθεσε πως τα θέματα υποστελέχωσης μέσα από τα 3 χρόνια της Στρατηγικής θα πρέπει να επιλυθούν.

Ο κ. Σαββίδης ανέφερε στη συνέχεια πως ένα τεράστιο πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι αυτή τη στιγμή η μόνη ειδικότητα, η οποία είναι ενταγμένη στο ΓεΣΥ, είναι η ειδικότητα των κλινικών ψυχολόγων. Τόνισε πως θα πρέπει άπαντες να αντιληφθούν ότι δεν είναι η μοναδική ειδικότητα που υπάρχει στους ψυχολόγους, υπάρχει το organisation psychology, το occupation psychology, το education psychology, η συμβουλευτική ψυχολογία, η οποία, όπως είπε, βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο για να ενταχθεί στο ΓεΣΥ.

«Ο λόγος που φωνάζουμε ότι πρέπει αυτές τις ειδικότητες να αναγνωριστούν εξίσου όπως τους κλινικούς ψυχολόγους, είναι για να δώσουν λύση σε πολλά πρόβλημα», επεσήμανε.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμή είπε πως η νομοθεσία που διέπει τη ψυχιατρική νοσηλεία στην Κύπρο είναι απαρχαιωμένη, έχει ξεπεραστεί από την ίδια την κοινωνία από την επιστήμη αλλά και από την ανθρώπινη πραγματικότητα.

Ανέφερε πως οι ψυχικά ασθενείς και οι συγγενείς τους βρίσκονται στο έλεος του Θεού παλεύοντας με ένα σύστημα που δείχνει ανήμπορο να τους προστατεύσει, και ζητούν από την Πολιτεία, την εκτελεστική εξουσία και συγκεκριμένα από την Επίτροπο Νομοθεσίας την αναθεώρηση της Νομοθεσίας. Όπως είπε, η νομοθεσία αυτή είναι του 1977, έχουν γίνει 2 αναθεωρήσεις, αλλά δεν καλύπτεται από το ευρωπαϊκό δίκαιο.

«Δεν μπορούμε να μιλάμε για κράτος πρόνοιας και δικαιοσύνης όταν άνθρωποι που πάσχουν ψυχικά κρατούνται σε κελιά φυλακής ή μένουν για 12 ώρες μέσα σε περιπολικά έξω από ένα νοσοκομείο περιμένοντας να αποφασίσει ένας δικαστής για τη νοσηλεία τους, το 2025», είπε.

Σημείωσε πως άκουσαν πολλά «θα», αλλά οι οικογένειες, η κοινωνία, αυτοί οι άνθρωποι που πάσχουν δεν αντέχουν άλλα «θα», θέλουν πράξεις εδώ και τώρα.

«Το πώς αντιμετωπίζει ένα κράτος ψυχικά ασθενείς είναι το πιο ξεκάθαρο μέτρο του αν αποτελεί πραγματικά κράτος δικαίου, κράτος πρόνοιας και δυστυχώς σε αυτή την περίπτωση της Κύπρου έχουμε μείνει απροβίβαστοι», είπε.

Πηγή: ΚΥΠΕ