Τι κάνουμε αν εκδηλωθεί τσουνάμι στην Κύπρο – Γεωλογικός λειτουργός εξηγεί

Για τα μέτρα που έχουν ληφθεί αλλά και για το πώς πρέπει να αντιδράσει το κοινό σε περίπτωση εκδήλωσης τσουνάμι στην Κύπρο, μίλησε στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι» ο γεωλογικός λειτουργός, Νικόλας Παπαδημητρίου.

Ο κ. Παπαδημητρίου εξήγησε αρχικά τη σημασία των ειδικών πινακίδων που έχουν τοποθετηθεί σε παραθαλάσσιες περιοχές. «Αυτή η πινακίδα σηματοδοτεί ότι βρισκόμαστε σε μια περιοχή η οποία θα κατακλυστεί από τσουνάμι σε περίπτωση εκδήλωσης του φαινομένου. Η τριγωνική πυραμίδα δείχνει την αφετηρία μιας διαδρομής διαφυγής για τους πολίτες σε περίπτωση που εκδηλωθεί το φαινόμενο τσουνάμι».

Όπως ανέφερε, το φαινόμενο δεν είναι άγνωστο στην Κύπρο. «Ιστορικά υπάρχουν πάρα πολλές καταγραφές από τσουνάμι στην Κύπρο. Συγκεκριμένα, είχαμε τσουνάμι το 1200, το 1222, το 1303 και το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί στην ιστορία της Ανατολικής Μεσογείου το 365, με το μεγάλο σεισμό στο νότιο του ελληνικού τόξου».

«Το τελευταίο πρόσφατο τσουνάμι που έχει καταγραφεί στις ακτές της Κύπρου ήταν από το σεισμό του 2023, το 7,8 που έγινε στην Τουρκία. Είχε καταγραφεί ένα μικρό τσουνάμι στις ακτές της Αμμοχώστου, περίπου 60 εκατοστά.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πινακίδες έχουν τοποθετηθεί στα πλαίσια ενός προγράμματος που ονομάζεται “Costwave”, το οποίο συντονίζεται και χρηματοδοτείται από την UNESCO, της οποίας η Κύπρος είναι ενεργό μέλος τα τελευταία χρόνια.

Η τοποθέτηση των πινακίδων και η δημιουργία των διαδρομών διαφυγής ήταν μία από τις προϋποθέσεις, ούτως ώστε να χαρακτηριστεί η Λάρνακα ως tsunami-ready κοινότητα».

«Το πρόγραμμα υλοποιείται σε διάφορες πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου. Συμμετέχει η Ελλάδα, η Μάλτα, το Μαρόκο, η Αίγυπτος, η Τουρκία. Στην Κύπρο εφαρμόζεται πιλωτικά και έχει επιλεγεί η Λάρνακα για διάφορους λόγους».

Αναφορικά με το πώς μπορεί να αντιληφθεί κάποιος ότι υπάρχει κίνδυνος τσουνάμι, ο κ. Παπαδημητρίου τόνισε τη σημασία της ατομικής ευθύνης. «Ο κόσμος που βρίσκεται κοντά στο παραλιακό μέτωπο, όταν νιώσει ένα ισχυρό σεισμό, θα πρέπει από μόνος του να κατανοήσει ότι ίσως να υπάρξει πρόκληση τσουνάμι. Θα πρέπει να απομακρυνθεί από το παραλιακό μέτωπο, ενώ θα δει και άλλα σημάδια της φύσης, όπως η υποχώρηση της θάλασσας ή η ξαφνική αύξηση της στάθμης της. Υπάρχει η έννοια της προσωπικής ευθύνης».

Παράλληλα, εξήγησε ότι η Πολιτεία έχει προβλέψει διαδικασίες ενημέρωσης του κοινού. «Ο πληθυσμός θα ενημερώνεται είτε μέσω σιρήνων είτε μέσα από μηνύματα στα κινητά του, αν και εφόσον εφαρμοστεί το 112, όπως σε άλλες χώρες».
Ωστόσο, παραδέχθηκε πως ακόμη δεν υπάρχει πλήρης ετοιμότητα:

«Δυστυχώς δεν θα έλεγα ότι είμαστε απολύτως έτοιμοι, αλλά προετοιμαζόμαστε. Το πρόγραμμα αυτό ήταν μια πάρα πολύ καλή ευκαιρία για την Κύπρο να καθιερώσει τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας σε περίπτωση τσουνάμι, δηλαδή διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι διάφοροι φορείς για να προστατέψουν και να σώσουν όσο πιο πολλούς ανθρώπους γίνεται».

Όσον αφορά τις διαδρομές διαφυγής στη Λάρνακα, σημείωσε ότι «υπάρχουν ακόμα 40 διαδρομές διαφυγής στη Λάρνακα. Ολόκληρη η ακτογραμμή είναι 12 χιλιόμετρα. Έχουν καθοριστεί, στο τέλος κάθε διαδρομής, σημεία καταφυγής του πληθυσμού, χώροι καταφυγής, οι οποίοι πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις — να είναι ανοιχτοί χώροι, να υπάρχει πρόσβαση σε νερό και ηλεκτρικό ρεύμα, γιατί ο κόσμος που θα καταλήξει εκεί θα χρειαστεί να μείνει για κάποιες ώρες μέχρι να υποχωρήσει το φαινόμενο».

Σημείωσε ότι «είμαστε πολύ κοντά στην υλοποίηση. Θα πρέπει να ικανοποιήσουμε 12 δείκτες, 12 προϋποθέσεις, ούτως ώστε να αναγνωριστεί τελικώς η Λάρνακα ως tsunami-ready κοινότητα. Απομένουν δύο σημαντικοί δείκτες: πέρα από την ολοκλήρωση της τοποθέτησης των πινακίδων, θα πρέπει να τελικοποιηθούν και οι τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας αντιμετώπισης του τσουνάμι, δηλαδή ποιος ενημερώνει ποιον, πότε και τι γίνεται σε περίπτωση τσουνάμι. Επίσης, θα πρέπει να τοποθετηθούν δύο σειρήνες, οι οποίες είναι στο στάδιο αξιολόγησης χώρων για να τοποθετηθούν».