Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού: Απαντήσεις σε έξι ερωτήματα κι όσα πρέπει να ξέρεις

Πρεμιέρα την 1η Οκτωβρίου για την Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού. Τι σημαίνει αυτό και πως θα επωφεληθούν οι καταναλωτές.

Απαντήσεις στα ερωτήματα δίνει από το στούντιο της εκπομπής Alpha Καλημέρα ο Διευθυντής Αγοράς του ΔΣΜΚ (Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου) Κωνσταντίνος Βαρνάβα.

Τι άρχισε την 1η Οκτωβρίου με την Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού;
Είναι η αγορά στην οποία οι προμηθευτές έρχονται να αγοράσουν ηλεκτρική ενέργεια από τους παραγωγούς. Οι προμηθευτές ακολούθως θα πωλούν στους τελικούς καταναλωτές, με βάση και την τιμή που αγοράζουν.

«Να αγοράζουν έξυπνα για να πωλούν έξυπνα»: Τι δηλώνει ο Παπαναστασίου για την πρεμιέρα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού
Μπορώ να αγοράσω ρεύμα από αλλού εκτός από την ΑΗΚ;
Ναι, μπορείτε να πάτε σε κάποιον άλλο προμηθευτή να σας προσφέρει ένα τιμολόγιο μια διατίμηση για να επιλέξετε το οδηγό σας προμηθευτή.

Πόσους παραγωγούς έχουμε;
Αυτή τη στιγμή οι παραγωγή είναι πολλοί. Οι περισσότεροι όμως από αυτούς εκπροσωπούνται από τους ονομαζόμενους Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης. Ένας Φορέας Σωρευτικής Εκπροσώπησης από ανανέσιμες πηγές έχει στο χαρτοφυλάκιο του πολλά φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα τα οποία τα εκπροσωπεί σαν μία οντότητα. Έχουμε επίσης τρεις παραγωγούς από ανανώσιμες πηγές ενέργειας οι οποίοι εκπροσωπούν τις δικές τους μονάδες μία προς μία και έχουμε δύο συμβατικούς παραγωγούς. Ο ένας είναι η ΑΗΚ παραγωγή και ένας δεύτερος παραγωγός με συμβατικά καύσιμα με μία μικρή μονάδα κάτω από 5MW. Έχουμε επίσης και 10 προμηθευτές.

Που βρίσκω τους παραγωγούς και τους προμηθευτές;
Είναι δημοσιευμένος ο κατάλογος όλων των συμμετεχόντων με την ιδιότητα του κάθε ενός στην ιστοσελίδα του Διαχείριση Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου.

Ποια είναι τα οφέλη για τον κάθε πολίτη από το άνοιγμα της αγοράς;
Είναι το πρώτο βήμα για μια σειρά από άλλες ενέργειες που πρέπει να γίνουν ούτως ώστε το όφελος να καταλήξει στον καταναλωτή. Το σημαντικότερο στοιχείο είναι ότι υπάρχει μία διαφοροποίηση της τιμής στη χοντρική αγορά για κάθε μισή ώρα, ανάλογα με την προσφορά και τη ζήτηση. Αν κάποιος ανατρέξει στην ιστοσελίδα του διαχειριστή θα δει στην αρχική σελίδα τη γραφική παράσταση με τις τιμές που προέκυψε για την 1η Οκτωβρίου.

Εκεί βλέπουμε ότι για κάποιες ώρες της ημέρας η τιμή ήταν μηδέν στη χοντρική αγορά, στην προημερήσια αγορά και για κάποιες ώρες ήταν €150-€160 τη MW δηλαδή, €15-€16 την KW. Μιλούμε μόνο για το κόστος της ενέργειας, δεν είναι αυτό που μεταφέρεται στο τιμολόγιο του καταναλωτή. Υπάρχουν πολλές άλλες χρεώσεις και υπάρχουν και πολλά άλλα έξοδα για τους προμηθευτές στην χοντρική αγορά, η αγορά επικουρικών υπηρεσιών, το κόστος για την εξισορρόπηση κλπ.

Αλλά υπάρχει μία διαφοροποίηση των τιμών, αυτή η διαφοροποίηση των τιμών δίνει τα σήματα για να γίνουν οι σωστές επενδύσεις. Αν κάποιος επενδυτής, αν κάποιος ενδιαφερόμενος για τον ηλεκτρισμό, δει ότι υπάρχουν ώρες που η τιμή είναι μηδέν και κάποιες ώρες που είναι €150 για παράδειγμα, μπορεί να σκεφτεί να κάνει αποθήκευση, να αγοράζει σε χαμηλή τιμή και να πουλά σε πιο ακριβή τιμή. Επίσης δίνει τη δυνατότητα για τους προμηθευτές να δώσουν διατιμήσεις οι οποίες να αντικατοπτρίζουν αυτή τη διαφοροποίηση των τιμών.

Βλέπουμε στα τιμολόγια μας διάφορες χρεώσεις, παρόμοιες χρεώσεις θα βλέπουμε και στο τιμολόγιο αν έχουμε άλλον προμηθευτή;
Υπάρχουν οι ανταγωνιστικές χρεώσεις και οι μη ανταγωνιστικές χρεώσεις. Η χρήση δικτύου για παράδειγμα, όλοι χρησιμοποιούν το ίδιο δίκτυο το οποίο ανοίγει στην ΑΗΚ στον ιδιοκτήτη συστήματος μεταφοράς και στον ιδιοκτήτη συστήματος διανομής. Όλοι χρησιμοποιούν το δίκτυο και πληρώνουν όλοι την ίδια μοναδιαία χρέωση, την ίδια διατίμηση, η οποία εγκρίνεται από τη ρυθμιστική αρχή με βάση τα επιτρεπόμενα έσοδα του ιδιοκτήτη διανομής και του ιδιοκτήτη μεταφοράς.

Υπάρχει μια χρέωση για ενέργεια, ονομάζεται παραγωγή ενέργειας και η ανακατανομή τιμής καυσίμου. Αυτό είναι χρέωση ουσιαστικά για το κόστος παραγωγής της ενέργειας. Αυτές οι χρεώσεις είναι ανταγωνιστικές. Η χρέωση για επικουρικές υπηρεσίες θα γίνει επίσης ανταγωνιστική, αυτή τη στιγμή είναι ρυθμιζόμενη αλλά οι πλήστες από τις επικουρικές υπηρεσίες θα είναι ανταγωνιστικές χρεώσεις.

Αν πάρουμε για παράδειγμα την Ελλάδα, εκεί υπάρχουν διάφορα είδη τιμολογίων και μάλιστα τα χαρακτηρίζουν με χρώματα κίτρινο, πράσινο, μπλε κόκκινο τιμολόγιο. Αυτά είναι διαφορετικοί τύποι τιμολογίων, διαφορετικοί τύποι διατιμήσεων, για παράδειγμα μπορεί να υπάρχει δυναμική διατίμηση η οποία συνδέει άμεσα την τιμή της χοντρικής αγοράς, την τιμή που ο προμηθευτής αγοράζει την ενέργεια του, με την τιμή που πουλά στον πελάτη του. Μπορεί να υπάρχει ένα σταθερό τιμολόγιο που να μην έχει αναπροσαρμογή τιμής καυσίμου. Μπορεί να υπάρχει ένα τιμολόγιο που να έχει αναπροσαρμογή τιμής καυσίμου. Θα υπάρχουν οι διάφορες επιλογές στον καταναλωτή μέσω του ανταγωνισμού.