Αποδυναμώνουν τον ανταγωνισμό: Η απόφαση – εμπόδιο για φθηνότερο ρεύμα
Ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες θα βρεθούν στην αφετηρία των εμπορικών συναλλαγών της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού, την 1η Οκτωβρίου, ανησυχούν έντονα πως αποφάσεις που λήφθηκαν από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου και οι οποίες εγκρίθηκαν από τη ΡΑΕΚ, λειτουργούν αποτρεπτικά για τον ανταγωνισμό και τους περιορίζουν τα περιθώρια για να προσφέρουν φθηνότερο ρεύμα στους τελικούς καταναλωτές.
Οι ανησυχίες τους απασχόλησαν επισήμως τον Σύνδεσμο Αγοράς Ηλεκτρισμού, τα μέλη του οποίου αφού κατέγραψαν μια σειρά από προβληματισμούς, απευθύνθηκαν στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Την κάλεσαν να εντείνει τον εποπτικό της ρόλο και να θέσει δεσμευτικές προθεσμίες προς επίλυση των εκκρεμοτήτων ώστε να αποτραπούν δυσλειτουργίες στο άνοιγμα της Αγοράς.
Οι εταιρείες ηλεκτρισμού εστιάζουν τον προβληματισμό τους στα όσα ανακοινώθηκαν από πλευράς ΔΣΜΚ αναφορικά με τις Υποχρεωτικά Ενταγμένες Μονάδες, καθώς εκτιμούν πως προκαλείται μια αισθητή οικονομική ανισότητα σε βάρος τους. Πρόκειται για την προκαθορισμένη, ελάχιστη ημερήσια παραγωγή ρεύματος από συμβατικές μονάδες, που λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας για το ηλεκτρικό σύστημα, σε περίπτωση που προκύψει κάποιο αναπάντεχο πρόβλημα ή συγκυρία, όπως μια απότομη μείωση της απόδοσης των φωτοβολταϊκών λόγω καιρικών συνθηκών. Η must run παραγωγή είναι απαραίτητη λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας και των περιορισμών που χαρακτηρίζουν μονάδες της ΑΗΚ.
Η συγκεκριμένη υπηρεσία, των Υποχρεωτικά Ενταγμένων Μονάδων δεν θα χρεώνεται ως υπηρεσία, όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Η οικονομική της πτυχή εισέρχεται στο εμπορικό κομμάτι της Αγοράς, με τον εξής τρόπο: από την 1η Οκτωβρίου, θα την πληρώνουν -ενδεχομένως πολύ ακριβά- οι ιδιώτες προμηθευτές, αγοράζοντάς την από συμβατική παραγωγή, την οποία σήμερα προσφέρει μόνο η ΑΗΚ. Θα είναι υποχρεωμένοι να αγοράζουν το ένα τρίτο των αναγκών τους από τις Υποχρεωτικά Ενταγμένες Μονάδες.
Χωρίς ανταγωνιστή η ΑΗΚ
Καθότι λοιπόν καμιά ιδιωτική εταιρεία συμβατικής παραγωγής δεν είναι ακόμη έτοιμη να λειτουργήσει, δεν θα γίνεται καμιά διαγωνιστική διαδικασία. Δεν θα υπάρχει ανταγωνισμός προς όφελος των τελικών καταναλωτών. Θα υπάρχει μόνο η τιμή που θα ζητά η ΑΗΚ Παραγωγή, για μια υπηρεσία που θα χρεώνεται στις ιδιωτικές εταιρείες αναλογικά με το πελατολόγιό τους, περιορίζοντας τη δυνατότητα των τελευταίων να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές στους τελικούς καταναλωτές. Ένα οικονομικό βαρίδιο που έρχεται να προστεθεί στις αυξημένες περικοπές φωτοβολταϊκών πάρκων, που σύμφωνα με ιδιωτικές εταιρείες, το 2024 ήταν σε ποσοστό 26% της παραγωγής τους ενώ φέτος και του χρόνου θα κυμανθεί μεταξύ 40-50%.
Επιπλέον, όπως αναφέρουν τα μέλη του ΣΑΗ σε ό,τι αφορά τις Υποχρεωτικά Ενταγμένες Μονάδες, τα μέλη του δεν γνωρίζουν ξεκάθαρα ποιο θα είναι το ύψος της παραγωγής, ούτε από ποιες μονάδες συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής της ΑΗΚ θα καθορίζεται, ούτε και το κόστος τους. Διατυπώνεται επίσης το ερώτημα, από πλευράς των προμηθευτών, για ποιο λόγο θα πρέπει να επωμίζονται το κόστος για τη συγκεκριμένη αδράνεια ολόκληρο το 24ωρο, από τη στιγμή που δεν απαιτείται κατά το χρονικό διάστημα που οι ΑΠΕ έχουν μηδαμινή συνεισφορά.
Δεδομένου ότι στο παρόν στάδιο δεν είναι δυνατή η εφαρμογή διαγωνιστικής διαδικασίας καθώς δεν υφίσταται συμβατικός ανταγωνιστής της ΑΗΚ, ο ΣΑΗ ζήτησε από τη ΡΑΕΚ να καθορίσει και να ρυθμίσει ως ανώτατη τιμή για τις Υποχρεωτικά Ενταγμένες Μονάδες, το ελάχιστο μεταβλητό κόστος της κάθε μονάδας, έως ότου καταστεί εφικτή η συμμετοχή και δεύτερου παρόχου.
Δυσανάλογο κόστος για τον καταναλωτή
Απευθυνόμενος προς τη ΡΑΕΚ, ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού ζήτησε επίσης τον καθορισμό ενός πλαισίου για τις υποχρεωτικά ενταγμένες μονάδες, όπως επίσης διευκρινίσεις για τον τρόπο λειτουργίας τους. Υπογράμμισε ως επιτακτική την εκπόνηση μελέτης που θα προσδιορίσει επακριβώς το ύψος τους. Η υφιστάμενη λειτουργία τους επιφέρει δυσανάλογο κόστος για τον καταναλωτή και την οικονομία, αυξάνοντας τις περικοπές από τις ΑΠΕ, τόνισε, ζητώντας επίσης σενάρια ένταξης της αποθήκευσης, βελτίωση στη ρύθμιση της συχνότητας και μείωση της χρήσης των κοστοβόρων υποχρεωτικά ενταγμένων μονάδων.
Επιπρόσθετα, ο ΣΑΗ έθεσε ως αίτημα στη Ρυθμιστική Αρχή καθορισμό της χονδρεμπορικής τιμής και σταθερούς κανόνες τιμολόγησης προς όφελος του ισότιμου ανταγωνισμού. Επισήμανε πως το Meter Data Management System εξακολουθεί να παρουσιάζει ελλείψεις στις μετρήσεις και να μην παρέχει πιστοποιημένα δεδομένα ενώ υπενθύμισε την καθυστέρηση που παρατηρείται στην έκδοση και κοινοποίηση των τελικών εγχειριδίων της Αγοράς.
