Πολιτική Άμυνα: Καλύπτει κενά και προχωρά με αλλαγές μετά τη φονική πυρκαγιά στη Λεμεσό

Σε άμεσες ενέργειες για διόρθωση των αδυναμιών που εντοπίστηκαν κατά την πρόσφατη φονική πυρκαγιά στην Ορεινή Λεμεσό έχει προβεί η Πολιτική Άμυνα, προκειμένου να μην επαναληφθούν τα ίδια φαινόμενα, ενώ άρχισε επαφή με όλες τις κοινότητες, ώστε να γνωρίζουν πως θ’ αντιδράσουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Σύμφωνα με ενημέρωση που έχει ο «Φ», ήδη αποστάληκε επιστολή εκ μέρους της Πολιτικής Άμυνας σε όλους του κοινοτάρχες παγκύπρια σε σχέση με το σχέδιο «Πολύβιος» που αφορά σε εκκενώσεις λόγω έκτακτων καταστάσεων, καθιερώνεται άμεση επικοινωνία με τα κοινοτικά συμβούλια μέσω ασυρμάτου ο οποίος άρχισε να παραχωρείται, ενώ έρχεται και εφαρμογή μέσω της Cyta, για ταυτόχρονη επαφή με τον κοινοτάρχη, μέλη κοινοτικού συμβουλίου και προκαθορισμένα μέλη της κοινότητας.

Την ίδια ώρα, άρχισαν επιτόπου εκπαιδεύσεις κοινοταρχών και μελών κοινοτικών συμβουλίων για τους τρόπους διαφυγής, τους χώρους συγκέντρωσης και της εξοικείωσης των μελών της Πολιτικής Άμυνας με τις κοινότητες.

Επίσης, η Πολιτική Άμυνα, τρέχει για την εφαρμογή εντός του 2026 τριών μεγάλων έργων, ήτοι το σύστημα ειδοποίησης στα κινητά των πολιτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (Public Warning System – PWS), το 112 για λήψη φωνής ή εικόνας από άτομα που βρίσκονται σε ανάγκη και την εφαρμογή πλατφόρμας για να έχει η Υπηρεσία ήχο και εικόνα από συμβάντα σε πραγματικό χρόνο.

Συγκεκριμένα, ευθύς μετά την καταστροφική πυρκαγιά, στάλθηκε από την Πολιτική Άμυνα επιστολή σε όλους τους κοινοτάρχες με την οποία τους αναφέρονται ξανά τα σημαντικότερα σημεία του Ειδικού Εθνικού Σχεδίου «Πολύβιος» και τον ρόλο των ιδίων και των μελών του κοινοτικού συμβουλίου. Επίσης, στην εν λόγω επιστολή, οι κοινότητες προτρέπονται να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της τεχνολογίας (είτε μέσω των παρόχων κινητής τηλεφωνίας, είτε μέσω viber,) για να στέλνουν μαζικά μηνύματα στους κατοίκους της κοινότητας τους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Για σκοπούς διασφάλισης απρόσκοπτης επικοινωνίας της Υπηρεσίας με τον κοινοτάρχη και τα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου, άρχισε η διαδικασία παραχώρησης κινητού ασύρματου σε κάθε κοινότητα. Σε συνεννόηση με τους κοινοτάρχες θα υποδειχθούν 2-3 άτομα της κοινότητας οι οποίοι θα τύχουν εκπαίδευσης, ώστε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης να μπορούν να χειριστούν τον ασύρματο για να επικοινωνούν με την Πολιτική Άμυνα. Πρόσθετα, έχει γίνει προεργασία για την άμεση και ταυτόχρονη επικοινωνία με τον πρόεδρο, τα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου και επιλεγμένων κατοίκων της κοινότητας, μέσω εφαρμογής που μας προσφέρει η Cyta.

Σε μια άλλη κίνηση για την καλύτερη εκπαίδευση τόσο των κοινοτικών Αρχών όσο και εξοικείωση των μελών της Πολιτικής Άμυνας, άρχισαν επιτόπου επισκέψεις μελών της Υπηρεσίας, ώστε να εξηγηθεί ο ρόλος τους σε περίπτωση ενεργοποίησης του σχεδίου «Πολύβιος», ενώ, παράλληλα, προστίθενται σημεία ενδιαφέροντος κατά την ώρα της εκκένωσης που δεν περιλαμβάνονταν στο σχέδιο, όπως νοσοκομεία, χώροι που συνήθως χρησιμοποιούνται ως κατασκηνώσεις, μεμονωμένες κατοικίες, κτηνοτροφικά υποστατικά στα οποία απασχολείται προσωπικό, εντοπίζονται όλες οι έξοδοι διαφυγής κ.ά. Με τον τρόπο αυτό εξοικειώνονται και τα μέλη της Πολιτικής Άμυνας με την περιοχή και τις κοινότητες. Επίσης, η Πολιτική Άμυνα άρχισε τη διαδικασία αναθεώρησης του σχεδίου «Πολύβιος» ώστε να περιέχει όλες τις σημαντικές πληροφορίες με τρόπο που να είναι πιο εύχρηστο.

Σε σχέση με τη διαχείριση των πυρόπληκτων, μας ειπώθηκε ότι η Πολιτική Άμυνα ανέλαβε το θέμα της προσωρινής στέγασης και παροχής βοήθειας στους πυρόπληκτους και έχει διευθετήσει την προσωρινή διαμονή τους σε διάφορα καταλύματα μέχρι να ξεκαθαρίσει κατά πόσο θα επιστρέψουν στις οικίες τους ή κατά πόσο θα χρειαστούν να ενοικιάσουν χώρο για διαμονή μέχρι την πλήρη αποκατάσταση της μόνιμης κατοικίας τους. Επίσης, διαχειρίζεται το θέμα της μακροχρόνιας διαμονής καθώς και την καταβολή του επιδόματος ενοικίου στις περιπτώσεις όπου η κατάσταση της μόνιμης κατοικίας τους δεν τους επιτρέπει άμεση επιστροφή.

Σε μια άλλη ενέργεια, η Πολιτική Άμυνα έχει καταρτίσει σχέδιο ενημέρωσης των ενοίκων για τις κυβερνητικές κατοικίες Τροόδους. Επειδή οι εν λόγω κατοικίες είναι υψηλού κινδύνου αφού βρίσκονται διάσπαρτες και απομονωμένες στο Τρόοδος, καθιερώθηκε διαδικασία για μαζική ενημέρωση από την Πολιτική Άμυνα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης των ενοίκων των κατοικιών με μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο στη βάση στοιχείων που θα παραχωρεί το υπουργείο Μεταφορών, που διαχειρίζεται τις εν λόγω κατοικίες. Για το θέμα των κατασκηνώσεων που προέκυψε κατά τη φονική πυρκαγιά του περασμένου μήνα, θα σταλεί επιστολή στο υπουργείο Παιδείας, καθώς και σε άλλους αρμόδιους φορείς για συζήτηση και ρύθμιση του θέματος.

Το 2026 τρία έργα για ενημέρωση των πολιτών

Πολύς λόγος έγινε γιατί δεν υπάρχει ένα σύστημα ενημέρωσης μαζικά του πληθυσμού με μήνυμα στο κινητό σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως γίνεται και στην Ελλάδα. Η Πολιτική Άμυνα προχωρεί με την ανάπτυξη συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης του πληθυσμού το γνωστό Public Warning System (PWS)

Η διαδικασία ανάπτυξης του συστήματος αποστολής, μηνυμάτων στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Η Πολιτική Άμυνα ευελπιστεί ότι το σύστημα θα είναι σε πλήρη εφαρμογή μέχρι τον Μάιο 2026.

Επίσης, προωθεί το σύστημα διαχείρισης του πανευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης νέας γενιάς [Next Generation 112 (NG 112)]. Το σύστημα αυτό αφορά τη διαχείριση των κλήσεων (φωνητικών, γραπτών μηνυμάτων, βίντεο, εικόνων κ.λπ.) που θα γίνονται προς την Πολιτική Άμυνα από πολίτες που είτε βρίσκονται σε κίνδυνο είτε θέλουν να αναφέρουν περιστατικό το οποίο ήρθε σε γνώση τους και θέτει σε κίνδυνο άλλους πολίτες, ή περιουσία, για αποστολή βοήθειας. Με βάση τις προδιαγραφές, το σύστημα αυτό θα εντοπίζει με σημαντική ακρίβεια τον καλούντα και θα παρέχει άμεση και ταυτόχρονη ηλεκτρονική ενημέρωση σε διάφορες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, οι οποίες θα ενεργοποιούνται για τη παροχή άμεσης βοήθειας. Το σύστημα αυτό αναμένεται να μπει σε εφαρμογή προς τα τέλη του 2026. Στο παρόν στάδιο το παλιό σύστημα που δέχεται μόνο φωνητικές κλήσεις, διαχειρίζεται η Αστυνομία.

Η Πολιτική Άμυνα, μετά τη διαπίστωση των αδυναμιών συνολικής παρακολούθησης του συμβάντος της πυρκαγιάς και τη λήψη έγκυρων και έγκαιρων πληροφοριών, ώστε να μπορεί να λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις (όπως την εκκένωση και την υπόδειξη ασφαλών τις διόδων διαφυγής) γρήγορα, προωθεί την ανάπτυξη πλατφόρμας Κοινής Επιχειρησιακής Εικόνας (Common Operational Picture – COP) για παρακολούθηση της εξέλιξης μιας κρίσης σε πραγματικό χρόνο μέσω εικόνας από το πεδίο και εξασφάλιση των αναγκαίων πληροφοριών για σκοπούς καθοδήγησης/ αξιοποίησης των δυνάμεων που επιχειρούν και των δυνάμεων που εκκενώνουν μέσω χρήσης τεχνητής νοημοσύνης.

Προωθείται η αναδιοργάνωση

Σημειώνεται ότι μετά από πρόσφατη έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο της πρότασης του υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Ιωάννου, προχωρεί η αναδιοργάνωση και στελέχωση της Πολιτικής Άμυνας με εξειδικευμένο προσωπικό που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις όπως διαμορφώνονται στο νέο περιβάλλον, όπου η Υπηρεσία θα μετεξελιχθεί ως τον Εθνικό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας. Επίσης προωθείται η δημιουργία και διαχείριση της εθνικής βάσης δεδομένων για τη μείωση της επικινδυνότητας των καταστροφών, διαχείριση του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Πολιτικής Προστασίας κ.ά. Σημειώνεται ότι σήμερα η Πολιτική Άμυνα στελεχώνεται με μόνιμο οργανικό προσωπικό 32 ατόμων.