Σε πρόταση προς τις αρμόδιες Αρχές για σημαντική αναβάθμιση της δυναμικότητας της μονάδας αφαλάτωσης στον Βασιλικό προχώρησε η ΑΗΚ, με στόχο να ενισχυθεί η υδροδότηση της επαρχίας Λεμεσού και να μειωθεί η εξάρτηση από τις καιρικές συνθήκες και τα φράγματα που παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαμηλά αποθέματα.
Η πρόταση της ΑΗΚ αφορά την κατασκευή νέας μονάδας αφαλάτωσης, δυναμικότητας 40.000 κυβικών μέτρων ημερησίως, δίπλα από την υφιστάμενη μονάδα στον Βασιλικό, η οποία ήδη παράγει 60.000 κυβικά μέτρα ανά ημέρα. Με την υλοποίηση της πρότασης, η συνολική δυναμικότητα θα φτάσει τα 100.000 κ.μ. ημερησίως. Η αναβάθμιση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών για ενίσχυση του υδατικού ισοζυγίου της Κύπρου –και ειδικά της επαρχίας Λεμεσού– που βρίσκεται αντιμέτωπη με αυξημένες ανάγκες ύδρευσης λόγω τουρισμού και αστικής ανάπτυξης.
Η πρόταση της ΑΗΚ έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η προσωρινή μονάδα αφαλάτωσης στην περιοχή Μονής όπου αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός Ιουνίου προκαλεί αντιδράσεις από την κοινότητα Πύργου. Οι κάτοικοι εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους στην εγκατάσταση της κινητής μονάδας, ενώ ήδη έχουν ζητήσει αντισταθμιστικά μέτρα από το κράτος. Το υπουργείο Γεωργίας, Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ξεκαθαρίσει ότι η μονάδα στη Μονή προορίζεται να λειτουργεί μόνο μέχρι το τέλος του 2026.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ενδεχόμενη επέκταση της δυναμικότητας της μονάδας Βασιλικού μπορεί να αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα για την απεμπλοκή από τη λύση της Μονής, εφόσον εξασφαλιστεί επάρκεια νερού στην ευρύτερη περιοχή Λεμεσού μέσω του Βασιλικού. Σύμφωνα με πηγές του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ), η δυνατότητα αναβάθμισης της μονάδας Βασιλικού βρίσκεται υπό εξέταση, ενώ οι προτάσεις της ΑΗΚ αξιολογούνται.
Η υφιστάμενη μονάδα στον Βασιλικό έχει ήδη συμβάλει καθοριστικά στην υδροδότηση κοινοτήτων όπως το Πεντάκωμο και η Παρεκκλησιά, που αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας. Η ενίσχυση της πίεσης του αντλιοστασίου σε συνδυασμό με έργα του ΤΑΥ επέτρεψαν την παροχή νερού στην ανατολική Λεμεσό, υπογραμμίζοντας τη σημασία της μονάδας.
Εφόσον εγκριθεί η πρόταση της ΑΗΚ και υλοποιηθεί εγκαίρως η νέα μονάδα των 40.000 κ.μ. την ημέρα, θεωρείται πιθανό ότι θα καλυφθούν οι εποχικές ανάγκες ύδρευσης της Λεμεσού – αποτρέποντας έτσι την ανάγκη παρατεταμένης λειτουργίας της μονάδας στη Μονή, γεγονός που θα ικανοποιούσε και τις απαιτήσεις της τοπικής κοινωνίας.
Παράλληλα με την πρόταση για τον Βασιλικό, οι Αρχές συνεχίζουν να εξετάζουν εναλλακτικές λύσεις, μεταξύ αυτών και η δημιουργία νέας μόνιμης μονάδας στην ανατολική Λεμεσό. Ωστόσο, η χωροθέτηση αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες λόγω ιδιοκτησιακών, περιβαλλοντικών και πολεοδομικών περιορισμών, καθώς και αντιδράσεων από μεγάλες αναπτύξεις στην περιοχή της Μονής.
Η προσωρινή λύση μέσω κινητών μονάδων αφαλάτωσης στις περιοχές Γαρύλλη, λιμανιού Λεμεσού και Μονής προβλέπεται να υλοποιηθεί μέχρι το 2026, αλλά η δυνατότητα αποφυγής της λύσης Μονής εξαρτάται πλέον σε μεγάλο βαθμό από την ταχύτητα υλοποίησης της επέκτασης στον Βασιλικό.
Η αναβάθμιση της μονάδας αφαλάτωσης της ΑΗΚ στο Βασιλικό δύναται να λειτουργήσει ως καταλύτης για την απάμβλυνση των εντάσεων στην περιοχή Μονής και να εξασφαλίσει σταθερή υδροδότηση στην επαρχία Λεμεσού. Ωστόσο, η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από την ταχεία λήψη αποφάσεων και την έγκαιρη υλοποίηση του έργου, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η επερχόμενη κρίση νερού χωρίς προσφυγή σε κοινωνικά αμφιλεγόμενες λύσεις. Προς τον σκοπό αυτό σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ» σήμερα η υπουργός Γεωργίας θα πραγματοποιήσει σύσκεψη με αντικείμενο τη συγκεκριμένο πρόταση.
Η συμφωνία προμήθειας νερού από τη μονάδα αφαλάτωσης Βασιλικού η οποία ανήκει στην ΑΗΚ αναμένεται να λήξει τον Ιούλιο του 2033. Η δυναμικότητα της μονάδας είναι 60.000 κ.μ. την ημέρα. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει πρόνοια στη σύμβαση για αναβάθμιση της δυναμικότητας της μονάδας. Εντούτοις, συζητήθηκε με την ΑΗΚ το ενδεχόμενο αύξησης της δυναμικότητας με κατασκευή ξεχωριστής μονάδας 40.000 κ.μ. την ημέρα δίπλα στην υφιστάμενη.
Μεταξύ Μονής και Βασιλικού η νέα μονάδα αφαλάτωσης
Οι μεγάλες προκλήσεις από τη λειψυδρία των τελευταίων τριών ετών, που έχουν κάνει έντονη την εμφάνιση του στην Κύπρο οδήγησαν το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων να εξετάζει μεταξύ άλλων τη χωροθέτηση νέας μονάδας αφαλάτωσης στην ανατολική Λεμεσό με στόχο την απεξάρτηση των υδρευτικών αναγκών της Λεμεσού από τις κλιματολογικές συνθήκες. Το υπό αναφορά έργο που βρίσκεται υπό μελέτη χωροθετείται στην ευρύτερη περιοχή ενδιαφέροντος μεταξύ της Μονής και του Βασιλικού. Δίνεται η δυνατότητα ικανοποίησης των αυξημένων αναγκών σε νερό που παρουσιάζονται, κυρίως κατά τη θερινή περίοδο στην ευρύτερη περιοχή Λεμεσού, συνεισφέροντας, παράλληλα, στην ενίσχυση του υδατικού ισοζυγίου της Κύπρου.
Έχει γίνει ενδελεχής μελέτη για τη χωροθέτηση της μονάδας λαμβάνοντας υπόψη διάφορους παράγοντες όπως είναι το ιδιοκτησιακό καθεστώς των τεμαχίων, τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά, η απόσταση από την υφιστάμενη υποδομή ύδατος και τη θάλασσα, η αξιοποίηση της υφιστάμενης υποδομής, η χωρική κατανομή των υδρευτικών αναγκών σε συνδυασμό με τη χωροθέτηση των υφιστάμενων πηγών τροφοδότησης νερού και τον τρόπο λειτουργίας του δικτύου ύδρευσης, ο χαρακτηρισμός των ζώνων σύμφωνα με το θαλάσσιο χωροταξικό σχέδιο κ.λπ.
Σημειώνεται ότι, μεταξύ άλλων, προτείνεται η χωροθέτηση της μονάδας στη Μονή σε τεμάχιο που έχει απαλλοτριωθεί για λογαριασμό της ΑΗΚ. Σημειώνονται και οι έντονες αναδράσεις από ιδιοκτήτες μεγάλων αναπτύξεων που πρόκειται να γίνουν στην εν λόγω περιοχή, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στην προώθηση υλοποίησης του έργου.
Παράλληλα, προτείνεται μονάδα σε ιδιοκτησία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου πλησίον του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού ΑΗΚ στη Μονή. Σημειώνεται ότι έχει ζητηθεί η συγκατάθεση της Αρχιεπισκοπής για απαλλοτρίωση των προαναφερόμενων τεμαχίων και έχει ληφθεί αρνητική απάντηση, λόγω του ότι τα εν λόγω τεμάχια υπόκεινται σε άλλες νομικές ή/και συμβατικές δεσμεύσεις και υποχρεώσεις.
Σε ότι αφορά την πρόταση για μονάδα στην Ενεργειακή και Βιομηχανική Περιοχή Βασιλικού, έχει ζητηθεί από το υπουργείο Εμπορίου η παραχώρηση συγκεκριμένης έκτασης για κατασκευή της μονάδας και έχει ληφθεί αρνητική απάντηση, λόγω του ότι η κατασκευή μονάδας αφαλάτωσης δεν περιλαμβάνεται στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες/ εγκαταστάσεις της περιοχής του Ενεργειακού Κέντρου Βασιλικού.
Άλλος χώρος που έχει διερευνηθεί, έχει δεσμευτεί για σκοπούς ανάπτυξης του Τεχνολογικού Πάρκου, Η εν λόγω χωροθέτηση δεν κατέστη δυνατή λόγω του ότι, σύμφωνα με το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, θα πρέπει να εκπληρωθεί ο αρχικός σκοπός της απαλλοτρίωσης, ήτοι η ανάπτυξη του Τεχνολογικού Πάρκου και ακολούθως να καταστεί δυνατή η επίσχεση γης και πρόσθεση σκοπού που να αφορά κατασκευή μονάδας αφαλάτωσης.
Διερεύνηση έγινε και για μονάδα σε ιδιοκτησία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου στην περιοχή Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου. Σύμφωνα όμως με το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, η θαλάσσια περιοχή μελέτης χαρακτηρίζεται ως περιοχή δικτύου Natura 2000, εντός της οποίας δεν είναι εφικτή η εγκατάσταση θαλάσσιων αγωγών της μονάδας αφαλάτωσης.
Πηγή: Φhilenews
