Σύνδεσμος της ΥΚΑΝ με κάθε σχολείο – Τι λέει ο υποδιοικητής της, Χρίστος Ανδρέου
Το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό αυτή τη στιγμή είναι η κάνναβη. Αύξηση παρατηρήθηκε και στην κοκαΐνη, αφού το 2023 είχαμε κατασχέσει 24 κιλά, ενώ το 2024 καταφέραμε, μέχρι στιγμής, να ξεπεράσουμε τα 54 κιλά.
«Ανθεί» το εμπόριο ναρκωτικών στην Κύπρο, με την ΥΚΑΝ να μετρά το τελευταίο διάστημα πολλά κιλά κατασχεθέντων ουσιών. Η κάνναβη, η ηρωίνη και η κοκαΐνη παραμένουν οι πιο διαδεδομένες ουσίες, ενώ πρόσφατα έχει εμφανιστεί και η «καθίνη», ένα νέο ναρκωτικό που έχει προκαλέσει ανησυχία λόγω των σοβαρών επιπτώσεών του στην υγεία.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών πλήττει και τους νέους, καθώς χρήση ουσιών εντοπίζεται και στα σχολεία. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, στην τσιμπίδα πιάνονται και άτομα «πέραν πάσης υποψίας».
Σε συνέντευξή του στον «Π», ο Υποδιοικητής της ΥΚΑΝ, Χρίστος Ανδρέου, κωδικοποιεί τους τρόπους προώθησης των ναρκωτικών στην Κύπρο, αλλά και τις δράσεις της ΥΚΑΝ προς την κατεύθυνση της πρόληψης και της καταστολής.
Ποιες είναι οι πιο συχνές δίοδοι εισαγωγής και διοχέτευσης των ναρκωτικών ουσιών στην Κύπρο;
Στη βάση των δεδομένων που έχουμε, όπως προκύπτει από τον εντοπισμό αυτών των μεγάλων ποσοτήτων, μπορώ να πω ότι οι ποσότητες αυτές εισάγονται κυρίως από τα αεροδρόμια, με εμπορευματοκιβώτια που αποστέλλονται μέσω των λιμανιών, αλλά και μέσω ταχυδρομείου και γραφείων ταχυμεταφορών. Με αυτούς τους τρόπος εισάγονται μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών στην Κύπρο, κυρίως όμως κάνναβη.
Πώς γίνεται ο εντοπισμός, ποια είναι πρακτικά η διαδικασία;
Οι τρόποι με τους οποίους η Αστυνομία χειρίζεται ή εντοπίζει ναρκωτικές ουσίες είναι διάφοροι. Αυτούς που μπορούμε να αποκαλύψουμε είναι: είτε μέσω πληροφοριών είτε μέσω κάποιων άλλων μαρτυριών που εξασφαλίζει η ΥΚΑΝ. Πληροφορίες υπάρχουν πολλές, όμως για να μπορέσεις να οδηγήσεις κάποιον στο δικαστήριο δεν αρκούν οι ενδείξεις και οι πληροφορίες. Οι πληροφορίες και οι ενδείξεις θα πρέπει να μετατραπούν σε μαρτυρίες για να εντοπίσουμε τα πρόσωπα που εμπλέκονται και να τους οδηγήσουμε στο δικαστήριο. Υπάρχει συνεργασία και με άλλες κρατικές υπηρεσίες στην Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και με χώρες του εξωτερικού. Γίνεται υπερπροσπάθεια από τα μέλη της Αστυνομίας, τα οποία λειτουργούν κυρίως υπό κάλυψη, για να μπορέσουμε να εντοπίσουμε και να συλλάβουμε επ’ αυτοφώρω τα πρόσωπα τα οποία κατέχουν αυτές τις μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών ουσιών.
Υπάρχουν και πρόσωπα υπεράνω πάσης υποψίας που θα μπορούσαν να εμπλέκονται σε αυτά τα κυκλώματα;
Τίποτα δεν αποκλείεται. Ναι, υπήρχαν και πρόσωπα, ακόμα και στο πρόσφατο παρελθόν, που αν και δεν υπήρχαν ενδείξεις, καταφέραμε στο τέλος να τους εντοπίσουμε και να τους συλλάβουμε. Τα οποία πρόσωπα σίγουρα ήταν υπεράνω πάσης υποψίας.
Τι λένε οι αριθμοί;
Οι αριθμοί αποδεικνύουν το αποτέλεσμα της δράσης της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών. Το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό αυτή τη στιγμή είναι η κάνναβη. Αύξηση παρατηρήθηκε και στην κοκαΐνη αφού το 2023 είχαμε κατασχέσει 24 κιλά, ενώ το 2024 καταφέραμε, μέχρι στιγμής, να ξεπεράσουμε τα 54 κιλά. Φέτος εντοπίσαμε και ένα νέο είδος ναρκωτικών ουσιών που παλαιότερα δεν εντοπιζόταν στην Κύπρο ή εντοπιζόταν σε μικρές ποσότητες. Πρόκειται για την καθίνη, γνωστή και ως ΚΑΤ (σσ. η καθίνη είναι μία από τις κύριες ψυχοδραστικές ουσίες που βρίσκονται στα φύλλα του φυτού Catha edulis, γνωστού ως κατ, που είναι μία αλκαλοειδής οργανική ουσία που δρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα). Φέτος εντοπίσαμε 42 κιλά καθίνη. Εντοπίσαμε επίσης χάπια έκσταση, το γνωστό MDMA. Φέτος, εντοπίσαμε και κατασχέσαμε πέραν των 800 χαπιών που έχουν σχέση με αυτού του είδους ναρκωτικές ουσίες. Και μεθαμφεταμίνη έχουμε εντοπίσει, αμφεταμίνες και διάφορα άλλα είδη ναρκωτικών. Έχουμε επίσης εντοπίσει γύρω στα 30 κιλά ναρκωτικές ουσίες μέσα σε μπισκότα και ζελεδάκια.
Εάν οι έμποροι διακινητές αλλάζουν τις μεθόδους τους, δεν πρέπει και εσείς να προσαρμόζεστε και να αλλάζετε τους τρόπους σας κάθε φορά;
Σίγουρα. Τα πρόσωπα τα οποία διακινούν και είναι έμποροι της ναρκωτικής ουσίας εφευρίσκουν κάθε φορά νέες μεθόδους ώστε να κάνουν εισαγωγή και στη συνέχεια να εμπορεύονται τα ναρκωτικά. Οπότε και εμείς προσαρμοζόμαστε, μέσω διαφόρων εκπαιδεύσεων σε συχνή βάση.
Οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι έμποροι και οι διακινητές για να σπρώξουν στην αγορά τα ναρκωτικά τους;
Οι τρόποι είναι ήδη παντού. Με διάφορους τρόπους προμηθεύουν διάφορα πρόσωπα, τα λεγόμενα βαποράκια, ή και με άλλους τρόπους, αλλά για ευνόητους λόγους δεν θα ήθελα να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες για να μην βάζουμε και ιδέες.
Ποιων ουσιών η χρήση αυξάνεται;
Αυτές που έχουν την περισσότερη ζήτηση στο παζάρι. Η κάνναβη κυρίως και στη συνέχεια η κοκαΐνη. Επίσης τα χάπια έκσταση.
Μια άλλη παράμετρος είναι το ξέπλυμα χρήματος και το μαύρο χρήμα που κυκλοφορεί στην αγορά μέσω του εμπορίου ναρκωτικών.
Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι στην Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών υπάρχει ειδικό τμήμα που ασχολείται αποκλειστικά με οικονομικές έρευνες. Οι οικονομικές έρευνες εστιάζουν στο θέμα των ναρκωτικών ουσιών, στα πρόσωπα τα οποία συλλαμβάνονται και έχουν στην κατοχή τους ναρκωτικές ουσίες και κυρίως μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών ουσιών.
Πέραν της κατάσχεσης και της έρευνας που γίνεται όσον αφορά την κατοχή και την εμπορία, επικεντρωνόμαστε και σε οικονομικές έρευνες. Δηλαδή, πώς έχουν αποκτήσει περιουσία με την πώληση αυτών των ναρκωτικών ουσιών. Και μπορώ να σας πω ότι γίνεται μια τρομερή δουλειά όσον αφορά τις οικονομικές έρευνες. Να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε διερευνήσει πέραν των 80 τέτοιων υποθέσεων. Έχουμε καταφέρει να δεσμεύσουμε και να δημεύσουμε περιουσίες. Ενδεικτικά, πρόσφατα, σε μια επιχείρηση στην επαρχία Πάφου, έχουν κατασχεθεί μηχανοκίνητα οχήματα και ένα σεβαστό χρηματικό ποσό, συνολικού ύψους περίπου 100.000 ευρώ.
Τα ναρκωτικά τα καίτε σε φούρνο;
Ναι. Οι ναρκωτικές ουσίες καταστρέφονται όταν ολοκληρωθεί μια υπόθεση και στη βάση των οδηγιών του δικαστηρίου.
Υπάρχει περίπτωση, από αυτά τα ναρκωτικά που κατάσχονται, να ξεφεύγουν κάποια και να μπαίνουν στην αγορά;
Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση γιατί καταγράφονται από την πρώτη στιγμή στην παρουσία του υπόπτου, αρχικά, και στη συνέχεια κατηγορουμένου.
Υπόθεση εργασίας: Αν υπάρχει, ένας διεφθαρμένος αστυνομικός δεν μπορεί να πάρει από αυτά τα ναρκωτικά και να τα πουλήσει ή να τα διοχετεύσει στην αγορά;
Όχι, κατάσχονται, η κατάσχεση γίνεται στην παρουσία του υπόπτου, στη συνέχεια σφραγίζονται και ο φάκελος υπογράφεται τόσο από το μέλος το οποίο έχει κατάσχει τις ναρκωτικές ουσίες όσο και από τον ίδιο τον ύποπτο και στη συνέχεια καταγράφονται στον ποινικό φάκελο.
Η καταστροφή των ναρκωτικών γίνεται στην παρουσία μιας επιτροπής, η οποία δεν αποτελείται μόνο από μέλη της Αστυνομίας, αλλά και από άλλους δημόσιους λειτουργούς, οι οποίοι βεβαιώνονται ότι οι ναρκωτικές ουσίες (η ποσότητα και το είδος) είναι οι συγκεκριμένες οι οποίες έχουν καταγραφεί και θα πρέπει να καταστραφούν.
Για τις ηλικίες των χρηστών υπάρχουν στατιστικά;
Ξεκινούν από πολύ νωρίς. Έχουμε εντοπίσει και νεαρά παιδιά, ακόμα και στις ηλικίες των 14, να κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών και ειδικά κάνναβης. Όμως, προσπαθούμε να βοηθήσουμε αυτά τα νεαρά παιδιά, αλλά και τους γονείς και κηδεμόνες τους ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν. Από 14 μέχρι 24 ετών υπάρχει σχετική νομοθεσία, η οποία προνοεί, υπό κάποιες προϋποθέσεις, την εισαγωγή των χρηστών σε κάποιο πρόγραμμα απεξάρτησης, αντί της φυλάκισης.
Τι γίνεται με τα σχολεία; Υπάρχει πρόβλημα;
Ως υπηρεσία έχουμε τοποθετήσει ένα μέλος μας σε κάθε σχολείο ως σύνδεσμο μεταξύ του σχολείου και της ΥΚΑΝ. Η Διεύθυνση του σχολείου γνωρίζει ότι το συγκεκριμένο μέλος της Αστυνομίας είναι επιφορτισμένο με αυτό το καθήκον, οπότε, αν συμβεί οτιδήποτε στο συγκεκριμένο σχολείο, θα επικοινωνήσει μαζί με τον σύνδεσμο της υπηρεσίας είτε για εντοπισμό ναρκωτικών ουσιών είτε για πληροφορίες για κάποιους μαθητές που ενδεχομένως να κάνουν χρήση. Πάντοτε με εμπιστευτικότητα ώστε να υπάρχει αυτή η άμεση ανταπόκριση και να λαμβάνονται μέτρα. Δεν σημαίνει ότι πάντοτε προχωρούμε σε καταστολή, συλλήψεις κ.λπ. Βοηθούμε και με άλλους τρόπους, με τη βοήθεια ειδικών οι οποίοι ασχολούνται ακριβώς με αυτά τα θέματα.
Αποδίδει ο τρόπος με τον σύνδεσμο της ΥΚΑΝ στα σχολεία; Έχετε εντοπίσει ναρκωτικά με αυτόν τον τρόπο;
Ναι, υπήρξαν περιπτώσεις όπου εντοπίσαμε και ναρκωτικά, και μαθητές που έκαναν χρήση. Είναι καλά να ακουστεί και να αναφερθεί ότι υπάρχει αυτός ο σύνδεσμος της ΥΚΑΝ στα σχολεία. Επίσης οι γονείς που αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε προβλήματα με τα παιδιά τους σε σχέση με ναρκωτικά μπορούν να καλούν στη γραμμή 1498 που λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα και είναι στελεχωμένη με λειτουργούς οι οποίοι είναι εκπαιδευμένοι να χειρίζονται τέτοιου είδους υποθέσεις.
Εσείς στοχεύετε κυρίως στους εμπόρους. Όμως, φαντάζομαι, γνωρίζετε πού γίνεται και η διακίνηση καθώς και τα υπόλοιπα στάδια της διαδικασίας πώλησης…
Σίγουρα υπάρχουν πληροφορίες, υπάρχουν και ενδείξεις. Εμείς εστιάζουμε κυρίως στα πρόσωπα τα οποία εισάγουν και εμπορεύονται ναρκωτικές ουσίες.
Υπάρχουν μέλη μας τα οποία είναι εξειδικευμένα στον εντοπισμό, την παρακολούθηση αλλά και στη διερεύνηση αυτών των υποθέσεων. Αλλά δεν είναι μόνο το θέμα της καταστολής, εστιάζουμε κυρίως και σε θέματα πρόληψης και απεξάρτησης.
Πηγή: Πολίτης